صادق حضرتی، منوچهر براک، مرتضی عالیقدری،
دوره 4، شماره 3 - ( 7-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: پرتو گاما به علت انرژی زیاد قادر به یون سازی بوده و در انسان عوارض زیان بار بهداشتی ایجاد می نماید. پرتوگیری خارجی به واسطه گامای محیطی حاصل از منابع طبیعی به مراتب بیشتر از منابع مصنوعی است، لذا این مطالعه با هدف تعیین آهنگ دوز گامای محیطی و برآورد دوز موثر سالانه در شهرهای اردبیل و سرعین انجام گرفت.
روش بررسی: با استفاده از یک آشکارساز اتاقک یونیزاسیون، آهنگ دوز معادل گامای محیطی در محیط بیرون و فضای آزاد شهرهای اردبیل و سرعین در 48 ایستگاه منتخب (یک ایستگاه از مرکز هر شهر و بقیه ایستگاه ها در جهات اصلی و فرعی جغرافیایی) به مدت یک ساعت مورد اندازه گیری قرار گرفت. در شهر سرعین 10 ایستگاه دیگر نیز در مسیر عبور فاضلاب چشمه های آب گرم انتخاب و گامای محیطی در دو ارتفاع 20 و 100 سانتی متری، اندازه گیری شد.
یافته ها: میانگین آهنگ دوز گامای محیطی شهرهای اردبیل و سرعین در محیط بیرون معادل 265 و 219 نانوسیورت در ساعت و در مسیر فاضلاب چشمه های آب گرم سرعین معادل 208 نانوسیورت در ساعت اندازه گیری شد. دوز موثر سالانه دریافتی توسط ساکنین اردبیل و سرعین به ترتیب معادل 49/1 و 35/1 میلی سیورت برآورد گردید.
نتیجه گیری: با توجه این که آهنگ دوز گامای محیطی و دوز موثر سالانه دریافتی ساکنین شهرهای اردبیل و سرعین بیش ازمیانگین جهانی است، پیشنهاد می گردد مطالعه ی بیشتری در این زمینه صورت گرفته و غلظت رادیونوکلوییدهای موجود در خاک منطقه نیز تعیین شود.
