فصلنامه

زمینه و هدف: در طی سال های اخیر به دلیل مصرف بی رویه انواع سموم کشاورزی از جمله علف کش ها درطی عملیات زراعی، این ترکیبات طی فرایند زه کشی به اکوسیستم های آبی وارد شده که در نهایت با آثار زیانبار این ترکیبات بر جمعیت گونه های آبزی موجود در آن مواجه هستیم. در این مطالعه، اثر علف کش توفوردی – ام سی پی آ از جمله سموم پرمصرف کشاورزی در استان کردستان بر پارامترهای خون شناسی و آنزیم های کبدی ماهی قزل آلای رنگین کمان به عنوان گونه مهم پرورشی در این استان مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: پس از تعیین LC50 سم با استفاده از مدل پروبیت، تعداد 60 عدد ماهی قزل آلای سالم با میانگین وزنی g 97 به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول به عنوان شاهد در نظر گرفته شد و در گروه دوم، به میزان (mL/L)1 (معادل mg/L 360 توفوردی+ mg/L 315 ام سی پی آ) علف کش مورد استفاده قرار گرفت. پس از 72 h، پارامترهای خون شناسی، شامل تعداد کلی گلبول های قرمز و سفید، تعداد تفریقی گلبول های سفید، هماتوکریت و مقادیر آنزیم های سرمی ALT وAST اندازه گیری شد. یافته ها: مقادیر شاخص های خونی شامل لوکوسیت، مونوسیت و ائوزینوفیل در گروه تحت تیمار سم به طور معنی داری نسبت به گروه شاهد افزایش یافت. درحالی که، مقادیر لنفوسیت، اریتروسیت و هماتوکریت در مقایسه با گروه شاهد کاهش قابل ملاحظه ای داشت (0/05>p). بین میزان نوتروفیل در دو گروه شاهد و تیمارتفاوت معنی داری وجود نداشت. همچنین مقادیر آنزیم های کبدی ALT وAST در گروه تیمار به طور معنی دار نسبت به گروه شاهد افزایش یافت (0/05>p). همچنین میزان تلفات پس از h 72 در گروه تیمارشده با سم 25% محاسبه شد. نتیجه گیری: مواجهه ماهی قزل آلای رنگین کمان با علفکش2,4 -D + MCPA موجب کاهش مقادیر اریتروسیت و هماتوکریت خون شده که در نهایت اختلال در فرایند خون رسانی و کمبود اکسیژن را به دنبال دارد. آسیب وارد شده به گلبول های قرمز خون و بافت های خون ساز بدن در نتیجه تماس با سم مذکور، از جمله دلائل احتمالی کاهش سطح این سلول ها در خون است. از طرفی افزایش سطح آنزیم های کبدی در سرم خون و علائم کالبدگشائی مشاهده شده در اندام کبد، کلیه و آبشش در ماهیان تلف شده نیز آسیب های ناشی از مواجهه با این سم را نشان داد.

زمینه و هدف: پنتاکلروفنل (PCP) یک ترکیب آلی و از مشتقات فنلی و در دسته آلاینده های دارای اولویت است که حتی در غلظت های پایین هم دارای اثرات زیان‌آور بر روی انسان، حیوانات و گیاهان است. بنابر این ضرورت حذف PCP از آب و فاضلاب دارای اهمیت زیادی است. هدف از انجام این مطالعه بررسی کارایی بیومس قارچ آسپرژیلوس نیجر در جذب پنتاکلروفنل است. روش بررسی: این مطالعه از نوع تجربی بوده و پس از طی مراحل مختلف آزمایش‌ها، انجام شد. سوش قارچ آسپرژیلوس نیجر شماره PTCC 5012 از مرکز کلکسیون قارچ ها و باکتری های صنعتی ایران تهیه گردید. بعد از فعال‌سازی سوش قارچ در پلیت های محیط کشت پتیتو دکستروز آگار به مدت 7 تا 10 روز در دمای C° 25 قرار داده شدند. بیومس قارچ آسپرژیلوس نیجر تهیه گردید و سپس برای مطالعه جذب پنتاکلروفنل مورد استفاده قرار گرفت. برای سنجش پنتاکلروفنل از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا استفاده شد. یافته‌ها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که زمان تماس یک فاکتور مهم و اثر‌گذار در سرعت جذب پنتاکلروفنل است. بهترین زمان ماند در آزمایش h 2 انتخاب گردید که پس از این زمان درصد حذف افزایش چشمگیری نداشت. نتایج جذب پنتاکلروفنل در pH‌های مختلف نشان داد که راندمان جذب پنتاکلروفنل با افزایش pH و غلظت اولیه پنتاکلروفنل کاهش می یابد. اثر عوامل زمان تماس، pH و غلظت اولیه پنتاکلروفنل بر روی فرایند جذب معنی دار بود (0/001> P-value). نتیجه‌گیری: نتایج نشان می دهد که با افزایش زمان ماند در شرایط ثابت، راندمان جذب پنتاکلروفنل افزایش می یابد. همچنین در شرایط pH پایین بیومس اصلاح شده قارچ آسپرژیلوس نیجر می تواند جاذب خوبی برای پنتاکلروفنل باشد.