زمینه و هدف: هدف از کنترل صدای محیطی، بهبود مدیریت آن در جامعه است، چرا که صدای ناشی از ترافیک می تواند بر روی نواحی مسکونی مجاور تاثیر بگذارد. مدیریت صحیح برنامه ریزی شده صدا می تواند این مؤلفه مهم و مضر را که یکی از فشارهای شهرنشینی بر سلامت مردم است حذف نماید. اما قبل از برنامه ریزی جهت کاهش صدا شهری لازم است که مراکز شلوغ شناسایی شوند. به این جهت در این تحقیق سعی شده است تا شاخص های مهم صدا در نواحی شلوغ مرکزی شهر زنجان اندازه گیری شود.
روش بررسی: مطالعه حاضر در بخش مرکزی شهر زنجان که عمدتا دارای ترافیک سنگین است انجام شده است. بدین منظور تراز صوت معادل (Leq)، تراز روز-شب(Ldn) ، تراز روز-عصر-شب (Lden)، شاخص آلودگی صوتی (NPL) و شاخص صوتی ترافیک (TNI) در 20 ایستگاه در دو بازه زمانی زمستان 1390 و بهار 1391 اندازه گیری شد. اندازه گیری ها در خیابان های اصلی این ناحیه با استفاده از دستور العمل های توصیه شده توسط EPA انجام و نهایتا نتایج تجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها: نتایج نشان داد که تغییرات ساعتی کاملا تابعی از میزان عادات جابجایی مردم و همچنین بار ترافیکی در مناطق تجاری شهر زنجان است. همچنین مشخص گردید که میزان تجاوز از تراز استاندارد محیطی 55dB، با استفاده از تخمین شاخص Lden برای 100 % ایستگاه های اندازه گیری وجود دارد. مقادیر شاخص ترافیکی Lden نیز برای 67 % ایستگاه‌ها- زمان های اندازه گیری، بیشتر از 74dB و برای 100 % ایستگاه‌ها در محدوده ساعتی عصرها، بیش از 74dB است. شاخص NP در 78 % ایستگاه‌ها- زمان های اندازه گیری، بیش از 80dB بوده است که دلالت بر ایجاد ناراحتی صوتی در بیشتر ایستگاه ها و زمان ها دارد.
نتیجه‌گیری: استفاده از نقشه های صوتی و شاخص های TNI وNPL می تواند به برنامه کنترل هوشمند ترافیک شهری کمک کند؛ زیرا این نقشه ها به خوبی می توانند عادات جابجایی مردم در زمان ها و مکان های مختلف شهر را به تصویر بکشند.
