فصلنامه

---

زمینه و هدف: دریافت غلظت‌های بالای فلوراید در آب آشامیدنی باعث فلوروزیس دندانی می‌شود. در مطالعه حاضر شیوع فلوروزیس در جوامع روستایی استان آذربایجان شرقی مورد بررسی قرار گرفته است. 
روش بررسی: سه روستای باشسیزکوه بستان آباد (mg/L 12/0= غلظت فلوراید آب آشامیدنی)، نقاره کوب جدید اهر (mg/L 6/0 منبع آب فعلی، mg/L 4/1-1/1 منبع قدیمی)، قره بلاغ جلفا (mg/L 35/0 منبع آب فعلی، mg/L 4/2 منبع قدیمی)،  به ترتیب به عنوان سطوح مواجهه پایین، متوسط و زیاد به فلوراید انتخاب و کلیه ساکنین بالای 6 سال روستا معاینه گردیدند. کیفیت منابع آب از طریق سوابق و هم‌چنین انجام آنالیزهای جدید تعیین گردید.  
یافته‌ها: در 7/62% افراد فلوروزیس دندانی مشاهده شد. در 5/31 % از افراد فلوروزیس درجه1،  در 4/22% فلوروزیس درجه2، در 7/7% فلوروزیس درجه 3 و در 4 نفر نیز فلوروزیس درجه 4 مشاهده شد. در روستاهای قره بلاغ، نقاره کوب و باشسیزکوه به ترتیب 8/83% ، 5/70% و 5/32% افراد دارای درجاتی از فلوروزیس بودند. از نظر آماری (ANOVA) تفاوت معنی‌داری در میانگین شیوع فلوروزیس بین سه روستا وجود داشت (001/0>P). فلوروزیس هم در دندان‌های دایمی و هم دندان‌های شیری مشاهده گردید. متوسط شاخص تجمعی فلوراید در افراد دارای فلوروزیس در مقایسه با افراد بدون فلوروزیس به ترتیب برابر با mg 2/22660 و 2/4743 بود که بین این شاخص و فلوروزیس همبستگی وجود داشت (413/R=0).
نتیجه‌گیری: در هر سه روستای بررسی شده حتی روستای باشسیزکوه بستان آباد درجات مختلف فلوروزیس دندانی وجود داشت. لازم است ارگان‌های مسئول در ارتباط با دریافت فلوراید از آب آشامیدنی نگاه و رویکرد جدیدتری داشته باشند.