جستجو در مقالات منتشر شده


7 نتیجه برای ناجی
ارزیابی ریسک غیر سرطانزایی فلزات سنگین (باریم،کادمیوم، سرب) در رنگ موهای موجود در بازار تهران
فریبا خلیلی ناجی، امیر حسین محوی، سیمین ناصری، مسعود یونسیان، بابک جاهد، مهدی یاسری،
دوره 9، شماره 1 - ( 3-1395 )
چکیده

زمینه و هدف: رنگ موهای شیمیایی از پرمصرف­ترین محصولات آرایشی هستند. فلزات سنگین در این محصولات می‌تواند سلامت مصرف­ کنندگان را به مخاطره بیندازد. برخلاف سایر محصولات آرایشی، تاکنون مطالعه ­ای بر روی میزان غلظت فلزات سنگین موجود در رنگ­ موهای شیمیایی صورت نپذیرفته است. مطالعه حاضر غلظت برخی از فلزات سنگین در این محصولات و ارزیابی ریسک اثرات غیر سرطانزای ناشی از این عناصر را مورد محاسبه قرار داد.

روش بررسی: 32 نمونه رنگ­ موی شیمیایی از 8 برند (3 برند داخلی و 5 برند خارجی) و 4 رنگ پرمصرف در بازار تهران جمع‌آوری شد. غلظت 3 عنصر باریم، کادمیوم و سرب توسط روش ICP-MS تعیین گردید. اطلاعات مورد نیاز جهت ارزیابی مواجهه به کمک توزیع پرسشنامه در بین شهروندان تهرانی به دست آمد. ارزیابی مواجهه به کمک روش Monte Carlo و میزان ریسک غیر سرطانزا برای عناصر با محاسبه ضریب خطر Hazard Quotient (HQ) تعیین گردید.

یافته‌ها: غلظت عنصر باریم بر حسب 0/86mg/kg، به دست آمد و غلظت عناصر کادمیوم و سرب برحسب µg/kg به ترتیب 0/45 و 185/34 به­ دست آمد. سرب با ضریب خطر برابر با 4- 7/46×10 بیشترین ریسک و کادمیوم با ضریب خطر برابر با 5-3/57×10 کمترین ریسک را به خود اختصاص داد. همچنین، برند ساخت کشور ایران و رنگ بلوند بیشترین ریسک را دارا بودند.

نتیجه‌گیری: ضریب خطر محاسبه شده برای فلزات مورد مطالعه کمتر از 1 است، لذا در صورت مصرف محصولات مورد بررسی، از لحاظ اثرات غیر سرطانزا، تهدید چشمگیری متوجه مصرف‌کنندگان نیست.


شناسایی و ارزیابی خطر مدیریت پسماند بیمارستانی و راه‌های کاهش خطرات در بیمارستان مرکز طبی کودکان تهران با استفاده از مدل تحلیل حالات خطا و اثرات آن
حاتم گودینی، صدیقه کریم پور روشن، زهرا ایمانیان، تهمینه ناجی، بهاره میرزا هدایت،
دوره 10، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: تجزیه و تحلیل حالات بالقوه خطا و اثرات ناشی از آن (FMEA)، یکی از تکنیک­ های ارزیابی ریسک است. این پژوهش، با هدف شناسایی، ارزیابی، اولویت­ بندی و تحلیل خطر مرتبط با فرایند مدیریت پسماندهای پزشکی با استفاده از روش FMEA و ارائه راهکارها و اقدامات مناسب جهت کنترل، کاهش خطرات احتمالی این فرایند در بیمارستان مرکز طبی کودکان مورد استفاده قرار گرفت.
روش بررسی: این مطالعه به‌صورت توصیفی- مقطعی در 6 ماهه اول سال 95 در این بیمارستان انجام شد. برای جمع­ آوری داده­ ها، از کاربرگ استاندارد FMEA و نمونه­ گیری مبتنی بر هدف استفاده شد. در این روش، به هر یک از خطاها براساس شدت، میزان وقوع و احتمال کشف خطا، نمره­ای بین 1 تا 10 تعلق گرفت که از حاصل­ ضرب این سه شاخص، نمره عدد اولویت ریسک (RPN) بدست آمده است.
یافته ­ها: در این مطالعه در مجموع، 33 حالت بالقوه خطر مرتبط با استفاده از روش ارزیابی ریسک FMEA شناسایی گردید. بیشترین عدد اولویت ریسک مربوط به عدم شستشوی ترولی­ های حمل پسماند (waste containers) که عدد 360 و کمترین عدد اولویت مربوط به خطر نداشتن جعبه ایمن (safety box) برای دفع پسماندهای نوک تیز و برنده در بخش­ ها بوده که عدد 30 بدست آمده است.
نتیجه گیری: از آنجائی­ که یکی از منابع مهم آلودگی محیط زیست، پسماندهای پزشکی است و از سوی دیگر به دلیل بالا بودن هزینه­ های مراحل مختلف مدیریت پسماند در بیمارستان، استفاده از تکنیک FMEA ضمن کاهش هزینه ­ها، ایمنی و سلامت پرسنل را افزایش داده و به حفظ محیط زیست نیز کمک می­ نماید.

بررسی آلودگی میکروپلاستیک در دستگاه گوارش بعضی از انواع ماهی های صید شده از دریای عمان
خدیجه غطاوی، ابوالفضل ناجی، سمیه کرد،
دوره 12، شماره 1 - ( 3-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی‌های دریایی به‌دلیل فعالیت‌های انسانی در حال رشد هستند. افزایش مستمر در تولید پلاستیک و مدیریت ضعیف در کنترل ضایعات پلاستیکی منجر به افزایش قابل ‌ملاحظه از این آلاینده در محیط‌های آبی شده است که نتیجه‌ آن افزایش میزان میکروپلاستیک با اندازه کمتر یا مساوی با  mm5 در محیط آبی است.
روش بررسی: در تحقیق حاضر، به بررسی فراوانی، توزیع، رنگ و نوع میکروپلاستیک­ ها در دستگاه گوارش ماهی ­های دریای عمان  با استفاده از روش نمونه‌برداری تصادفی و هضم نمودن بافت ­ها و شناورسازی میکروپلاستیک­ ها پرداخته ‌شده است.
 یافته‌ها: تعداد کل میکروپلاستیک‌های یافت شده در گونه ماهیان مورد مطالعه متغیر بود، بیشترین تعداد میکروپلاستیک متعلق به گونه‌های طلال (Rastrelliger kanagurta) و گوازیم دم ریش (Nemipterus japonicus) 29 درصد و گونه‌های حسون معمولی (Saurida tumbil)، ماهی یال اسبی (Trichiurus lepturus) و کوسه (Paragaleus randalli)  14 درصد است.
نتیجه‌گیری: بیشترین اشکال مشاهده ‌شده متعلق به میکروفیبرها (86 درصد)، قطعه (11 درصد) و گلوله (3 درصد) بوده است. بیشترین فراوانی رنگ‌های مشاهده به‌ترتیب برای رنگ‌های آبی، صورتی و سیاه بودند. طبق نتایج به‌دست ‌آمده بیشترین غلظت آلودگی میکروپلاستیک‌ها در گونه‌های طلال (Rastrelliger kanagurta) و گوازیم دم ریش (Nemipterus japonicus) مشاهده شد. مطالعه حاضر می‌تواند اطلاعات مفیدی برای تحقیقات بیشتر و همچنین پیش‌زمینه‌ایی جهت کنترل و پایش این آلاینده در محیط دریای عمان فراهم نماید.

پتانسیل ارزیابی خطر فلزات سنگین (Cu, Zn, Ni) برای سلامت انسان، ناشی از مصرف بافت عضله ماهی کفال‌طلایی (Risso, 1810) Liza aurata در تالاب انزلی، دریای خزر
زهرا فرح بخش، آرش اکبرزاده، پریسا امیری، ابوالفضل ناجی،
دوره 12، شماره 2 - ( 6-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: فلزات سنگین از راه‌های مختلفی وارد منابع آبی می‌شوند و باعث ایجاد خطراتی از جمله مسمومیت، سرطان‌زایی و در کل ایجاد اختلال در بدن موجودات زنده می‌شوند. از آنجاکه ماهی کفال­ غذای پرمصرف مردم استان گیلان است بنابراین غلظت فلزات سنگین مس، روی و نیکل در بافت عضله‌ ماهی کفال‌ مورد مطالعه قرار گرفت.
روش بررسی: در این مطالعه تعداد 11 عدد ماهی کفال­ از بندرانزلی تهیه شد. پس از آماده‌سازی و هضم شیمیایی بافت ماهی، میزان فلزات سنگین موردمطالعه به‌وسیله‌ دستگاه جذب اتمی تعیین شد.
یافته‌ها: میانگین غلظت فلزات مس، روی، نیکل در بافت عضله‌ ماهی کفال‌ به‌ترتیب به‌ترتیب 0/93±10/07، 3/99±28/39،0/55±4/01 میکروگرم بر گرم وزن خشک بود. غلظت فلزات به‌جز فلز  نیکل در نمونه‌های ماهی آنالیز شده در مقایسه با استانداردهای بین‌المللی FAO، WHO، FDA، NHMRC و UKMAFF پایین‌تر بود. میزان جذب روزانه‌ فلزات مورد مطالعه (EDI)، برای مصرف‌کنندگان کودک و بزرگسال، پایین‌تر از دوز مرجع تعیین‌ شده توسط سازمان EPA و مصرف قابل‌ تحمل (TI) ارائه‌ شده توسط سازمان FAO/WHO به‌دست آمد. در ارزیابی خطر سلامتی، میزان پتانسیل خطر (THQ)، برای بزرگسالان و کودکان در مصرف 7 روز، 3 روز و 1 روز در هفته براساس مصرف عضله‌ ماهی کفال‌ کمتر از 1 به‌دست آمد. در ارزیابی خطر سلامتی، میزان شاخص خطر (HI)، برای بزرگسالان و کودکان در مصرف هفت روز در هفته، بر‌اساس مصرف عضله‌ ماهی کفال‌ میزان شاخص خطر در کودکان بیشتر از 1 بود.
نتیجه‌گیری: بر‌اساس نتایج به‌دست آمده بنظر می‌رسد، مصرف ماهی کفال اثر مضری بر روی سلامت مصرف‌کننده در گروه سنی کودکان دارد.


 
بررسی میکروپلاستیک ها در دستگاه گوارش بعضی از انواع ماهی‌های صید شده برای مصرف انسانی در بندرعباس، خلیج فارس
خدیجه غطاوی، ابوالفضل ناجی،
دوره 12، شماره 3 - ( 9-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: میکروپلاستیک‌ها آلاینده‌های نوظهور شناخته شده‌ای در محیط‌های دریایی هستند. بلع میکروپلاستیک‌ها توسط موجودات دریایی به‌عنوان مسیر اصلی است که این آلاینده‌ها می‌توانند اثرات مخربی بر موجودات دریایی داشته باشند.
روش بررسی: به منظور بررسی و سنجش میکروپلاستیک‌های موجود در ماهیان خلیج فارس از روش نمونه‌برداری تصادفی و هضم نمودن بافت­ها و شناورسازی میکروپلاستیک­ها استفاده شد و با این روش به بررسی فراوانی، توزیع، شکل و رنگ میکروپلاستیک‌ها در دستگاه گوارش ماهیان خلیج ‌فارس پرداخته شده است.
یافته‌ها: با توجه به نتایج به‌دست آمده، تعداد میکروپلاستیک متعلق به گونه‌ شورت ماهیان (Sillago sihama) (62 درصد)، خنو خاکستری (Diagramma pictum) (26 درصد)، سرخو معمولی (Lutjanus johnii) (6 درصد)، شوریده (Otolithes ruber) (5 درصد)، هامور (Epinephelus coioides) (1 درصد) بود و در گونه‌ شیر (Scomberomorus commerson) میکروپلاستیکی مشاهده نشد.
نتیجه‌گیری: سهم نسبی اشکال مختلف میکروپلاستیک‌ها در هر گونه از ماهیان نشان داد که میکروفیبرها با بیش از 87 درصد فراوان‌ترین اشکال میکروپلاستیک و فرگمنت‌ها و فیلم‌ها با به‌ترتیب 11 درصد و 2 درصد کمترین غلظت مشاهده شده بودند. براساس نتایج این تحقیق، گونه‌  Sillago sihamaبه‌عنوان شاخص مناسبی برای آلودگی میکروپلاستیک‌ها بین گونه‌های مورد مطالعه در خلیج‌ فارس پیشنهاد می‌گردد. مصرف میکروپلاستیک، یک مسیر بالقوه برای انتقال مواد افزودنی پلاستیک، فلزات، هیدروکربن‌های آروماتیک و دیگر آلاینده‌های آلی پایدار و سایر مواد غذایی دیگر حیوانات و مصرف کنندگان انسانی را از ماهی فراهم می‌کند. بنابراین، تحقیقات جامع‌تری در مورد میکروپلاستیک‌ها و نانوپلاستیک‌ها و اثراتشان می‌بایست در زنجیره غذایی انجام شود.
 

اثرات پساب واحدهای آب شیرین‌کن تخلیه شده به محیط زیست دریایی شمال خلیج فارس بر بازماندگی و تعادل یونی خرچنگ شناگر آبی، Portunus segnis (Forskal, 1775)
پگاه قشلاقی، احسان کامرانی، ابوالفضل ناجی، مسلم دلیری،
دوره 15، شماره 2 - ( 5-1401 )
چکیده
زمینه و هدف: امروزه احداث آب شیرین­ کن‌ها در سواحل در حال گسترش است، با این حال اطلاعات محدودی درباره اثرات ناشی از تخلیه پساب آنها بر سلامت اکوسیستم دریایی موجود است. از این‌رو پژوهش حاضر به هدف بررسی تأثیر پساب رهاسازی شده این تاسیسات در اکوسیستم ساحلی خلیج فارس بر بازماندگی و تعادل یونی گونه خرچنگ شناگر آبی (P.segnis) تحت شرایط آزمایشگاهی انجام شد.
روش بررسی: پساب دو نوع آب ­شیرین­ کن فعال در استان هرمزگان با فناوری ­های اسمز معکوس (RO) و حرارتی (MED) جمع ­آوری شد. سپس تعداد 75 عدد خرچنگ (P.segnis) با میانگین (±SD) عرض کاراپاس  cm2/18±9/71 و وزن کل g 1/04±61/22 از سواحل بندرعباس زنده­ گیری به آزمایشگاه منتقل گردید. نمونه­ ها در 5 تیمار (با 3 تکرار) کاملا تصادفی تیماربندی و به مدت 60 روز تحت آزمایش قرار گرفتند. مرگ ­و میر نمونه­ ها ثبت و در پایان از همولنف نمونه­ ها جهت اندازه ­گیری الکترولیت ­های بدن (سدیم، کلسیم، منیزیم و پتاسیم) نمونه­ برداری شد.
یافته‌ها: میزان بقا خرچنگ ­ها در تیمارهای پساب نسبت به تیمار شاهد (86 درصد) کاهش یافت که این کاهش در تیمارهای RO 100 درصد وMED  100 درصد به‌ترتیب با مقادیر 46/7 درصد و 40 درصد بسیار محسوس بود (0/01>p). همچنین سطح الکترولیت‌های مورد بررسی نسبت به تیمار شاهد یک روند افزایشی را نشان داد که این افزایش در تیمارهایRO 100 درصد وMED  100 درصد شدیدتر بود (0/01>p).
نتیجه‌گیری: آزمایش حاضر نشان داد که تخلیه پساب آب شیرین­ کن‌ها باعث بروز تغییرات فیزیولوژیک در موجودات آبزی می­ شود که در محیط طبیعی با هم ­افزایی سایر استرس های اکولوژیک می­ تواند به مراتب اثرات شدیدتری داشته باشد. بنابراین ضرورت دارد که مدیران اجرایی برای به حداقل رساندن اثرات زیست­ محیطی پساب واحدهای آب­ شیرین­ کن تدبیری بیاندیشند، چرا که پیشگیری بهتر از درمان است.
 

آلودگی میکروپلاستیک در دستگاه گوارش میگوی پاسفید غربی (Litopenaeus vannamei Boone, 1931) در مزارع پرورشی استان های جنوبی ایران
مهدیه جعفری، ابوالفضل ناجی، مسلم شریفی نیا، مسلم دلیری،
دوره 15، شماره 4 - ( 12-1401 )
چکیده
زمینه و هدف: میکروپلاستیک­ ها با ورود به زنجیره غذایی آبزیان سبب آسیب به دستگاه گوارش، اختلال در چرخه تولیدمثل و در نهایت مرگ آنها می­ شوند. تحقیق حاضر با هدف بررسی آلودگی میکروپلاستیک در دستگاه گوارش میگوهای وانامی پرورشی در برخی از مزارع پرورش میگو در استان ­های بوشهر، خوزستان و هرمزگان انجام شد.
روش بررسی: نمونه­ برداری از دو مزرعه پرورش میگو در هر بندر شامل بندر ریگ در استان بوشهر، بندر چوئبده در استان خوزستان و تیاب جنوبی واقع در استان هرمزگان انجام شد. تعداد 90 نمونه میگو در طول ماه­ های خرداد تا مهر 1399 از هر مزرعه پرورشی در مجموع 540 نمونه میگو به­ صورت تصادفی جمع ­آوری گردید. روش شناسایی میکروپلاستیک ­ها به ­وسیله دستگاه اسپکتروفتومتر FT-IR انجام شد.
یافته­ ها: بیشترین فراوانی میکروپلاستیک ­ها مربوط به میگوهای پرورشی در مزارع استان خوزستان با میزان 41/11 درصد بود و در استان­ های هرمزگان و بوشهر به ­ترتیب با 28/88 و 17/70 درصد میزان کمتری از آلودگی میکروپلاستیک مشاهده شد. میانگین میکروپلاستیک­ ها براساس تجزیه و تحلیل واریانس یک‌طرفه (ANOVA One-way) در دستگاه گوارش میگوی در ایستگاه­­ های مورد مطالعه اختلاف معنی­ داری داشت (0/05p<). بیشترین نوع و رنگ میکروپلاستیک در دستگاه گوارش میگوهای مزارع پرورشی همه استان­ ها متعلق به فیبر و رنگ سیاه بود. پلی­ پروپیلن و پلی­ استایرن در میکروپلاستیک ­های یافت شده در دستگاه گوارش میگوها شناسایی شدند.
نتیجه ­گیری: در دستگاه گوارش برخی از میگوهای مزارع پرورشی مورد بررسی در این پژوهش شامل هر سه استان بوشهر، خوزستان و هرمزگان میکروپلاستیک مشاهده شد، بیشترین فراوانی میکروپلاستیک ­ها در دستگاه گوارش میگوها مربوط به مزارع پرورش استان خوزستان بود و دستگاه گوارش میگوها در استان‌های هرمزگان و بوشهر به ترتیب از میزان کمتری میکروپلاستیک برخوردار بودند.


صفحه 1 از 1     

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به سلامت و محیط زیست می‌باشد.

طراحی و برنامه نویسی: یکتاوب افزار شرق

© 2024 , Tehran University of Medical Sciences, CC BY-NC 4.0

Designed & Developed by : Yektaweb