زمینه و هدف: پرتوگیری خارجی انسان بهواسطه پرتوهای حاصل از منابع طبیعی به مراتب بیشتر از منابع مصنوعی است. در این پژوهش با تعیین آهنگ دز گامای محیطی در داخل ساختمان ها و فضای باز، میزان دز موثر سالانه در شهرهای گرگان و بندرترکمن برآورد شد.
روش بررسی: با استفاده از یک آشکارساز اتاقک یونیزاسیون، آهنگ دز معادل گامای محیطی در محیط بیرون و فضای آزاد شهرهای گرگان و بندرترکمن بهترتیب در 32 و 16 ایستگاه منتخب به مدت h 1 مورد اندازه گیری قرار گرفت. همچنین اندازه گیری های آهنگ دز معادل گامای محیطی فضای داخل ساختمان ها توسط 36 عدد دزیمتر در شهرهای گرگان و بندرترکمن بهترتیب در 11 و 6 منزل مسکونی با استفاده از روش دزیمتری ترمولومینسانس انجام گردید.
یافته ها: نتایج این مطالعه نشان می دهند که تا حدودی آهنگ دز معادل گامای محیطی در فضای باز بیشتر از مقدار این کمیت در فضای داخل ساختمان است. مقدار دز موثر سالانه دریافتی ناشی از گامای محیطی در فضای باز و فضای داخل ساختمان ها توسط ساکنین گرگان و بندرترکمن بهترتیب معادل 0/720 و mSv0/719 است.
نتیجه گیری: دز موثر سالانه دریافتی توسط ساکنین شهرهای گرگان و بندرترکمن از مقدار میانگین جهانی آن و همچنین از سطح دز مرجع برای افراد عادی (mSv 1) کمتر است.