فصلنامه

زمینه و هدف: آلودگی به فلزات یکی از مشکلات مهم زیست‌محیطی و یکی از نگرانی‌های مهم بهداشت مواد غذایی به شمار می‌آید. در سراسر جهان، ماهیان خاویاری یک منبع مهم تامین غذا و ایجاد اشتغال و درآمد هستند. در پژوهش حاضر، با اندازه-گیری غلظت کادمیوم، نیکل، وانادیوم و روی در عضله و خاویار تاسماهی ایرانی (Acipenser persicus)، ریسک ناشی از مصرف این ماهی برای انسان مورد ارزیابی قرار گرفت. روش بررسی: نمونه‌های تاسماهی ایرانی (24n=) را از مراکز مهم صید ماهیان خاویاری بخش جنوبی دریای خزر واقع در استان‌های مازندران و گیلان جمع‌آوری گردیده و تا آنالیز شیمیایی در فریزر در دمای 0C 20- نگهداری شدند. حدود g 1 از هر نمونه خشک شده را در لوله‌های هضم PTFE ریخته شد. سپس به میزان mL 10 اسید نیتریک 65% به آن اضافه گردید. ابتدا به مدت h 1 در دمای 0C 40 لوله‌های PTFE بر روی هیتر قرار داده سپس به آرامی دما را افزایش داده و به مدت h 3 در دمای 0C 140 حرارت داده شد. محلول حاصل با استفاده از کاغذ صافی واتمن شماره یک، صاف شده و در نهایت با آب دوبار تقطیر شده (دیونیزه) به حجم mL 25 رسانیده شد. یافته‌ها: میانگین غلظت کادمیوم، نیکل، وانادیوم و روی در عضله به ترتیب 0/002 ±0/005، 0/03±0/06،   0/13 ± 0/04 و 3/07 ±7/49 μg/gوزن تر است. همچنین میانگین غلظت این فلزات در خاویار به ترتیب 0/006±0/007 ، 0/07 ± 0/09 ، 0/15 ± 0/12 و 5/75 ±21/23 μg/g وزن تر تعیین گردید. نتیجه‌گیری: میانگین غلظت کادمیوم، وانادیوم و روی از حد استاندارد تعیین شده توسط سازمان کشاورزی، ماهی‌گیری و غذایی انگلستان MAFF (2000) و سازمان بهداشت جهانی (WHO) پایین‌تر است. حد استاندارد فلزات کادمیوم، وانادیوم و روی به ترتیب μg/g 0/2، 0/5 و 50 است. بنابراین بدلیل پایین بودن غلظت‌های بدست آمده از حد مجاز، مصرف عضله و خاویار تاسماهی ایرانی خطری جدی برای سلامتی مصرف کنندگان نخواهد داشت.

زمینه و هدف: بیس‌فنولA و نونیل فنول مواد زنواستروژن هستند که به عنوان یک مونومر پلاستیک ها در حجم زیادی در تولید مواد پلاستیکی بخصوص بطری های آب معدنی و ظروف پلاستیکی یکبار مصرف استفاده می شوند. این مطالعه پتانسیل میزان مهاجرت بیس‌فنولA و نونیل فنول از لیوان‌های یکبار مصرف پلاستیکی به آب با دماهای مختلف و همچنین از جداره بطری های آب معدنی به آب در دماهای مختلف را مورد بررسی قرار داد. روش بررسی: در تحقیق حاضر استخراج بیس‌فنول A و نونیل فنول در نمونه ها با روش استخراج مایع- مایع انجام شد. برای شناسایی و تعیین کیفی بیس‌فنول A و نونیل فنول از دستگاه کروماتوگرافی گازی مجهز به آشکارساز طیف سنجی جرمی و برای تعیین کمی این دو ترکیب از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا مجهز به آشکارساز فلورسانس استفاده شد. یافته‌ها: نتایج این تحقیق از میزان مهاجرت بیس‌فنول‌A و نونیل فنول از لیوان‌های یکبار مصرف به آب با دماهای مختلف نشان داد که با افزایش دما میزان میزان مهاجرت این دو ترکیب به آب بطور معنی‌داری افزایش می‌یابد. همچنین نتایج مطالعه حاضر فقط حضور بیس‌فنول‌A را در آب بطری های آب معدنی نشان داد و اینکه با افزایش دما نیز میزان مهاجرت بیس‌فنول‌A به آب محتوی در بطری‌های آب معدنی افزایش می‌یابد. نتیجه‌گیری: بطور کلی نتایج مطالعه حاضر نشان داد که عدم نگهداری صحیح بطری های آب معدنی و همچنین استفاده از ظروف یکبار مصرف بخصوص برای آشامیدن نوشیدنی های گرم، در معرض قرار‌گیری مصرف‌کننده را در برابر این دو ترکیب افزایش می‌دهد.

زمینه و هدف: بیمارستان‌ها به دلیل داشتن شرایط خاص مرکز انتقال عفونت هستند. جهت کاهش میکروارگانیسم‌ها از وسایل و محیط اطراف در بیمارستان، روش‌های ضدعفونی و استریلیزاسیون مناسب مورد نیاز است که استفاده از مواد گندزدا و ضدعفونی کننده را می‌طلبد. مطالعه حاضر با هدف بررسی انواع مواد گندزدای مورد استفاده در بیمارستان‌های شهرکاشان انجام شد.
روش بررسی: روش مطالعه توصیفی-مقطعی است. بیمارستان‌های شهر کاشان در سال 1398 به روش تصادفی ساده انتخاب و چک لیست مربوطه تکمیل شد. اطلاعات مورد نیاز با مصاحبه با کارشناس بهداشت محیط و مشاهده بخش‌های مختلف بیمارستان و بازدید از انبار مواد گندزدا جمع آوری و تحلیل شد.
یافته‌ها: در بیمارستان‌های مورد بررسی با توجه به نوع خدمات و مقاومت احتمالی میکروارگانیسم‌ها از انواع خاصی مواد گندزدا استفاده می‌کنند. آب ژاول و ساپایاست اچ پی بیشترین مواد گندزدای مورد استفاده بود.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد با توجه به اینکه عمل گندزدایی توسط پرسنل خدمات و کمک بهیاران انجام می‌شود آگاه سازی هر چه بیشتر آنها در مورد بروز و شیوع عفونت‌های بیمارستانی، اهمیت، خسارت جانی و مالی ناشی از این بیماری‌ها و نقش موثر این افراد در حذف مطلوب پاتوژن‌های محیطی و به دنباله آن کاهش عفونت‌های بیمارستانی لازم است