جستجو در مقالات منتشر شده


کاربران عمومی فقط به فهرست مقالات منتشر شده دسترسی دارند.
8 نتیجه برای موضوع مقاله:

ژیلا مرادی خاتون آبادی، یحیی مقصودلو، حمید عزت پناه، مرتضی خمیری، مهدی امین افشار،
دوره 6، شماره 4 - ( 12-1392 )
چکیده

زمینه و هدف: شیر و فرآورده های آن محیط بسیار مناسبی جهت رشد میکروارگانیسم هایی از جمله باسیلوس سرئوس هستند. باسیلوس سرئوس اسپورزا بوده و می تواند به راحتی طی پاستوریزاسیون زنده مانده و مشکلات متعددی را ایجاد نماید. این تحقیق به منظور بررسی میزان اسپورهای هوازی و باسیلوس سرئوس در شیرخام دریافتی سه کارخانه تولید کننده پنیر فراپالایش انجام گردید. روش بررسی: نمونه‌گیری طی 30 روز در فصل زمستان از ماشین حمل شیرخام انجام شد. همچنین نمونه سواب نیز از سطح داخلی تانکر حمل شیرخام به منظور تشخیص حضور باسیلوس سرئوس گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان داد اغلب نمونه های شیرخام در مقایسه با استانداردهای ملی و بین المللی دارای سطح بالایی از آلودگی به اسپورهای هوازی و به ویژه باسیلوس سرئوس بودند. نتایج بررسی منابع تأمین شیرخام مشخص کرد که با وجود سطح پایین آلودگی کل در دامداری  صنعتی نسبت به دامداری سنتی و مراکز جمع آوری، اسپورهای هوازی و باسیلوس سرئوس حتی از این دامداری ها نیز می توانند به کارخانجات انتقال یابند. همچنین بیشترین میزان بار میکروبی کل و باسیلوس سرئوس در مراکز جمع آوری و کمترین آن در دامداری صنعتی یافت شد. بررسی دامداری های صنعتی مشخص کرد که آلودگی پستان دام به خاک و مدفوع و آلودگی بستر گاو از منابع مهم آلودگی شیرخام هستند. نتایج آزمون سواب نیز بیان گر عدم کفایت عملیات شستشو و پاکیزه سازی در محل برای حذف کامل باسیلوس سرئوس بود. نتیجه‌گیری: به منظور درجه‌بندی کیفیت شیرخام، شمار اسپورهای هوازی بسیار مؤثرتر از شمار کل میکروارگانیسم ها است. همچنین سیاست مدیریتی در برقراری تعادل بین مقدار و کیفیت شیرخام دریافتی و در نتیجه بهبود کیفیت، تأثیر به سزایی داشته و منجر به کاهش آلودگی کارخانجات شیر و محصول نهایی خواهد شد.

غلامحسین عبدالله زاده، محمد شریف شریف زاده، زینب قدمی امریی،
دوره 9، شماره 4 - ( 12-1395 )
چکیده

زمینه و هدف: آفت‌کش‌های شیمیایی بعنوان یک مؤلفه اصلی برای کشاورزی شناخته می‌شوند و نقشی اساسی در حفظ بهره‌وری کشاورزی ایفا می‌کنند. اما نگرانی از اثرات آفت‌کش‌ها بر سلامت و محیط‌زیست در طی سال‌های اخیر رو به افزایش بوده است. بنابراین این تحقیق با هدف ارزیابی آگاهی کشاورزان از پیامدهای مثبت و منفی مصرف سموم شیمیایی و خطرات آن بر سلامت انجام شد.

روش بررسی: مطالعه پیمایشی در دو گروه کشاورزان استفاده کننده مبارزه شیمیایی (تعداد 126) و کشاورزان استفاده کننده مبارزه بیولوژیک (تعداد 98) که به صورت تصادفی از 20 روستا انتخاب شدند، انجام شد. روستاهای مورد مطالعه به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای در دو دهستان انتخاب شدند. ابزار جمع­آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق­ ساخته بود که روایی صوری و محتوایی آن براساس نظر متخصصان موضوعی و کارشناسان محلی ارزیابی شد و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب Coronbach Alpha برای دو سازه آگاهی از اثرات مثبت سموم (0/75) و آگاهی از اثرات منفی سموم (0/83) تایید شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که کشاورزان استفاده کننده از مبارزه بیولوژیک آگاهی مناسبی از پیامدهای مضر مصرف سموم داشتند و مصرف آفت‌کش‌ها در بین این گروه کمتر بود. هر چند دو گروه کشاورزان بر پیامدهای ایجاد شده برای سلامت مانند تهدید برای سلامت انسان و حیوانات و آلودگی آب‌های سطحی و زیرزمینی تاکید می‌کردند، اما نگرانی کشاورزان استفاده کننده از مبارزه بیولوژیک در این زمینه‌ها بیشتر بود. بیشتر پاسخگویان بیان کردند که مصرف سموم مشکلات مهمی مانند احساس خستگی، گرما و عرق کردن، سرفه و سردرد، سرگیجه، التهاب و خارش در پوست و تهوع و استفراغ برای سلامتی آنها ایجاد کرده است.

نتیجه‌گیری: علیرغم اینکه کشاورزان از پیامدهای ملموس و عینی مصرف سموم شیمیایی آگاه هستند اما کمتر از وسایل حفاظت شخصی استفاده کرده‌اند. به منظور ارتقای آگاهی کشاورزان از پیامدهای مصرف سموم شیمیایی، لازم است اهتمام بیشتری جهت تقویت برنامه‌های آموزشی و تسهیل دسترسی به خدمات ترویجی صورت گیرد.


مهدی تیموری، واحدبردی شیخ، امیر سعدالدین،
دوره 11، شماره 2 - ( 6-1397 )
چکیده

زمینه و هدف: کیفیت آب از موضوعات مهمی است که با توسعه اقتصادی و اجتماعی، اهمیت زیادی یافته و علاوه بر هزینه­ های هنگفت بهبود آب شرب، مخاطرات سلامت انسان‌ها و محیط ­زیست را نیز به همراه دارد. سد شیرین­ دره با اینکه مدت کوتاهی از ساختش می­ گذرد ولی مشکلات ناشی از بهره­ برداری از آن، بخش محیط ­زیست و سلامت آب را دچار چالش ساخته است.
روش بررسی: از آنجایی­ که کیفیت آب تحت تاثیر فرایندهای پیچیده و متغیرهای متعددی قرار می ­­گیرد، از متغیرهای روش NSFWQI (National Sanitation Foundation Water Quality Index) به‌صورت ماهانه و در بازه زمانی آذر ماه 1390 تا آبان ­ماه 1391 استفاده شد تا کیفیت آب مخزن در چارچوب فرایند تحلیل رابطه خاکستری بررسی و با نتایج روش NSFWQI مقایسه صورت گیرد. همچنین با توجه به اهمیت وزن متغیرها، از روش آنتروپی Shannon استفاده گردید.
یافته ­ها: نتایج نشان داد که در روش تحلیل رابطه خاکستری از ماه­ های آبان 1390 تا اردیبهشت 1391 و در روش NSFWQI از مهر 1390 تا فروردین 1391 کیفیت آب متوسط و در بقیه ماه ­ها بد است. در روش تحلیل رابطه خاکستری، بیشترین مقدار شاخص مخزن مربوط به ایستگاه 3 و بهمن 1390 با مقدار 64/2 و بدترین کیفیت آب مربوط به ایستگاه 4 و مرداد 1391 با مقدار 39/2 است. در روش NSFWQI نیز بیشترین مقدار شاخص مخزن مربوط به ایستگاه 3 و بهمن 1390 با مقدار 68/7 و بدترین کیفیت آب مربوط به ایستگاه 1 و مرداد 1391 با مقدار 39/1 است.
نتیجه ­گیری: هرچند بین دو روش تفاوت چندانی وجود ندارد ولی با توجه به انطباق بیشتر نتایج روش تحلیل خاکستری با وقایع آب و هوایی و کاربری بالادست سد، استفاده از این روش توصیه می ­گردد. ضمنا با توجه به کیفیت بد آب مخزن در بعضی ماه ­ها ضروری است که منابع آلاینده ورودی در بالادست سد شناسایی و بعد از تهیه نقشه پهنه­ بندی مناطق بحرانی، اقدامات کنترلی انجام پذیرد.
 

مریم فلاح، احمدرضا پیرعلی، سید علی اکبر هدایتی،
دوره 11، شماره 2 - ( 6-1397 )
چکیده

زمینه و هدف: با توجه به آسیب پذیر بودن منابع آبی، کنترل و کیفیت آب‌های سطحی یکی از موارد کلیدی در برنامه‌های حفظ محیط زیست است. تالاب انزلی در سال‌های اخیر در معرض تهدیدات متعدد از جمله آلاینده‌های محیطی بوده است. TOPSIS روشی کارآمد و قابل اعتماد جهت ارزیابی کیفیت منابع آبی است.
روش بررسی: به منظور ارزیابی وضعیت کیفیت آب، پارامترهای اکسیژن خواهی بیوشیمیایی، اکسیژن محلول، دمای آب، اسیدیته، کدورت، کل مواد جامد محلول، فسفات، نیترات و کلیفرم مدفوعی در تالاب بین المللی انزلی بصورت فصلی در 10 ایستگاه در سال 1393 اندازه گیری شد و وضعیت کیفیت‌ آب بوسیله روش ‌TOPSIS مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافته‌ها: بیشترین مقدار BOD5، فسفات، دما و کلیفرم مدفوعی در ایستگاه 8 اندازه گیری شد. مقایسه مقادیر ‌TOPSIS در ایستگاه‌های مختلف به ترتیب حداقل (0/339) و حداکثر (0/689) مقدار را در ایستگاه‌های ‌5 و 8 نشان داد. براساس نتایج ایستگاه 5 ‌(سرخانکل) بهترین وضعیت کیفی آب و ایستگاه 8 (پیربازار) کمترین کیفی آب را داشت. همچنین نتایج فصلی مقادیر  TOPSIS‌نشان داد که بیشترین مقدار (0/742) در فصل بهار یافت شد.
نتیجه‌گیری: تخلیه انواع پساب خانگی، صنعتی و کشاورزی در تالاب از مهمترین عوامل کاهش کیفیت آب‌ می‌توان ذکر کرد. نتایج این تحقیق نشان داد روش‌ TOPSIS تغییرات کیفی منابع آبی را به وضوح نشان می‌دهد، بر این اساس تالاب بین المللی انزلی دارای کیفیت آب متوسط است.
 
 

مهتاب خلجی، سید عباس حسینی، رسول قربانی، ناصر آق، حسن رضایی،
دوره 12، شماره 2 - ( 6-1398 )
چکیده

زمینه و هدف: وجود مواد مغذی در پساب (عمدتا نیتروژن و فسفر) سبب غنی شدن محیط و بلوم­های جلبکی و در نتیجه ایجاد مشکلات متعددی در محیط­های آبی می­گردد. از میان روش­های مختلفی که برای جداسازی مواد مغذی پساب­ها به‌کار گرفته شده‌اند، ریزجلبک­ها دارای کارایی مناسبی هستند. ریزجلبک کلرلا ولگاریس دارای ویژگی­هایی از جمله، رشد بالا، مقاوم نسبت به دست‌کاری در سیستم‌های پرورشی، فناوری ساده و ارزان تولید و همچنین سرعت بالای جذب مواد مغذی از جمله فسفات و نیترات است.
روش بررسی: در تحقیق حاضر دو غلظت از ریزجلبک کلرلا ولگاریس million cell/mL) 13 و 26) را در  پساب صنایع لبنی با درصد رقیق سازی (25، 50 و 75 درصد) تزریق و میزان حذف مواد مغذی و رشد ریزجلبک در طی دوره رشد بررسی گردید.
یافته­ها: نتایج نشان داد که غلظت­های مختلف جلبک و درصدهای مختلف رقیق سازی (25 ،50، 75 درصد) در حذف مواد مغذی و رشد ریزجلبک اثر بسزایی دارند. جذب مواد مغذی (نیترات، فسفات و آمونیاک) در تیمارهای گروه اول به ترتیب 57/01، 51/84و 43/15  درصد در مقایسه با تیمارهای گروه دوم با قابلیت جذب 29/15، 51/84 و 43/15 بیشتر است. در هر دو غلظت جلبک بیشترین درصد جذب فسفات و آمونیاک در رقت 25 درصد پساب و بیشترین درصد جذب نیترات در گروه اول مربوط به رقت 50 درصد و در گروه دوم مربوط به رقت 75 درصد است.
نتیجه‌گیری: زمانی‌که غلظت ریزجلبک کلرلا ولگاریس گروه اول million cell/mL 13 است درصد بیشتری مواد مغذی (‌نیترات، فسفات، آمونیاک) نسبت به گروه دوم با غلظت  million cell/mL26 حذف شد. با افزایش غلظت ریزجلبک جذب مواد مغذی کاهش می­یابد. در مورد درصد جذب نیترات هر چقدر غلظت جلبک افزایش یابد در رقیق سازی بیشتر جذب صورت می­گیرد.
 

مقیسه شرافتی، غلامحسین عبدالله زاده، محمد شریف شریف‌‌زاده، محمدرضا محبوبی،
دوره 13، شماره 3 - ( 9-1399 )
چکیده

زمینه و هدف: کاربرد آفت­ کش ­ها جهت مبارزه با آفات و بیماری ­های گیاهی ضروری است. مصرف گسترده و غیرایمن آفت ­کش ­ها توسط کشاورزان ریسک ­های مختلفی برای سلامت انسان­ ها و محیط ­زیست در پی داشته است. بر این اساس در مطالعه حاضر به بررسی دانش، نگرش و رفتار کشاورزان درباره کاربرد آفت‌کش‌ها و مشکلات سلامتی ناشی از استفاده آنها پرداخته می‌شود.
 روش بررسی: روش تحقیق پیمایشی استفاده شد. جامعه هدف کلیه کشاورزان و باغداران شهرستان گلوگاه، استان مازندران به تعداد 6170 نفر است. نمونه ­ها به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله­ ای از 2 دهستان و 13 روستا انتخاب شدند و اطلاعات از طریق 397 پرسشنامه جمع‌آوری شد. برای پردازش داده‌های تحقیق از آزمون ­های آماری من ­ویتنی، کروسکال والیس، ضریب همبستگی اسپیرمن و مدل رگرسیون استفاده شد.
یافته‌ها: پاسخگویان دانش کافی درخصوص مصرف ایمن آفت­ کش­ ها ندارند. نگرش پاسخگویان نسبت به مصرف آفت­ کش­ ها مثبت بود. بیشتر پاسخگویان اقدامات ایمنی را کمتر لحاظ می ­کنند و کاربرد وسایل حفاظت شخصی موثر (ماسک، دستکش و عینک حفاظتی) و دفع بهداشتی باقیمانده آفت­ کش­ ها کمتر لحاظ می­شود. سرگیجه، مشکلات پوستی، سردرد و استفراغ از شایع‌ترین علائم بیماری­ های ناشی از کار با آفت­ کش­ ها است. یافته ­های تحلیل رگرسیونی بیانگر این بود که برخورداری از دانش و نگرش مناسب درخصوص مصرف ایمن آفت­ کش ­ها تاثیر مثبتی بر ارتقای رفتار ایمنی حین مصرف دارد.
نتیجه‌گیری: ارتقای دانش مرتبط با اقدامات ایمنی و تشویق به استفاده از اقدامات حفاظتی اثربخش مانند پوشیدن ماسک، عینک محافظ و دستکش باید در اولویت برنامه ­های آموزشی و ترویجی باشد.

نوید احمدی، مژگان احمدی ندوشن، محمدهادی ابوالحسنی، سید عباس حسینی،
دوره 15، شماره 2 - ( 5-1401 )
چکیده

زمینه و هدف: وجود هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ایی (PAHs) در محیط زیست مشکل ایجاد می‌کنند زیرا وجود آنها اثرات مخربی بر انسان و حیوانات دارد. به‌طور کلی برای حذف آلاینده‌های نفت خام از آب، روش‌های مختلف تصفیه فیزیکوشیمیایی و بیولوژیکی در سراسر جهان به‌کار گرفته شده است. روش تصفیه بیولوژیکی با استفاده از باکتری‌ها، قارچ‌ها و جلبک‌ها اخیرا به دلیل کارایی و هزینه کمتر مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. جلبک ‌Chlamydomonas reinhardtii دارای ویژگی‌هایی مانند نرخ تکثیر بالا، قابلیت کشت در اکوسیستم‌های مختلف آبی است. در این مطالعه، به بررسی پاکسازی زیستی برخی هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ایی با استفاده از این جلبک پرداخته شده است.
روش بررسی: در این پژوهش، در مجموع ۱۲ نمونه پساب ساختگی نفتی در غلظت‌های 2/5، 7/5 وg/L  12/5 که با عنوان‌های ۱C، ۲ Cو۳C نام‌گذاری شده‌اند تهیه شده است، برای اندازه گیری و تعیین محتوای ترکیبات PAHs در نمونه‌ها از روش کروماتوگرافی گازی-طیف‌سنجی جرمی (GC-MS) استفاده شد. مقادیر اکسیژن مورد نیاز بیولوژیکی BOD))، اکسیژن مورد نیاز شیمیایی (COD)، کربن آلی کل(TOC)  و همچنین مقادیر کلروفیل آ و مقدار زیست توده به‌علاوه مقادیر نیترات و نیتریت نیز اندازهگیری شد. پردازش آماری داده‌ها نیز با استفاده از نرم‌افزارSAS 9/1  انجام شد.
یافتهها: نتایج بیانگر آن است در مقایسه ترکیبات هیدروکربنی 3 ترکیب فنانترن، فلورن و آنتراسن با ۱۰۰ درصد در تمامی غلظت‌ها در روز چهاردهم و ترکیب نفتالن به ترتیب با 97/8 درصد در غلظت g/L 2/5 و 93 درصد در غلظت اولیه g/L 7/5 و 92/7 درصد در غلظت اولیه  g/L12/5 از نفت خام توسط جلبک کلامیدوموناس حذف شدند (0/05p<). در میان مواد مغذی در بین ترکیبات NO-3،NO-2  بیشترین میزان حذف در طول دوره برای ترکیب نیتریت در تیمار با غلظت g/L 2/5 از نفت خام )۱(C مشاهده شد (0/05p<). بیشترین میزان زیست توده در تیمار )۳(C گزارش شد (0/05p<). علاوه بر این، بیشترین میزان کاهش مقادیر BOD، با 47/4 درصد به تیمار ۳C، همچنین با میزان 84 و 94 درصد برای COD و TOC به تیمار ۱C تعلق داشته است (0/01p<).
نتیجه‌گیری: نتایج به خوبی نشان داد کشت جلبک کلامیدوموناس در پساب نفتی از نظر پتانسیل حذف مواد مغذی، ترکیبات هیدروکربنی، بهبود کیفیت آب و تولید زیست توده مناسب می‌تواند گزینه قابل قبولی جهت بهره‌برداری در فرایند تصفیه بیولوژیکی محیط‌های آلوده آبی باشد.
 


رضیه رحیمی، غلامحسین عبدالله زاده، محمد شریف شریف‌ زاده،
دوره 16، شماره 3 - ( 9-1402 )
چکیده

زمینه و هدف: بسیاری از کشورها در حال حاضر مدیریت پسماند را در اولویت قرار داده و به دنبال افزایش اثربخشی آن با تشویق مشارکت عمومی هستند. بر این اساس این پژوهش با هدف ارزیابی تمایل روستاییان به مشارکت در فرآیند مدیریت پسماند در شهرستان جاجرم استان خراسان شمالی انجام شد.
 روش بررسی: روش تحقیق پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری را 4031 خانوار از 37 روستای شهرستان جاجرم تشکیل دادند که 400 نفر آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. متغیر وابسته تمایل به مشارکت در مدیریت پسماند با 5 متغیر شامل تمایل به پرداخت جهت دفع پسماندها، تمایل به استفاده از ظروف مخصوص، تمایل به تفکیک پسماند در مبداء، تمایل به تحویل پسماندهای تفکیک شده، تمایل به همکاری با دهیاری، سنجش شد. تأثیر متغیرهای مستقل بر پنج متغیر وابسته از طریق اجرای پنج تابع لوجیت ارزیابی شد.
یافته‌ها: نتایج اجرای مدل­ های پنج گانه نشان داد که متغیرهای سن، تحصیلات، جمع ­آوری منظم پسماند توسط دهیاری­ ها، همکاری با تعاونی و تشکل­ های روستایی، پرداخت هزینه بابت جمع‌آوری پسماند، آشنایی با روش ­های مدیریت پسماند، اثرات پسماند بر سلامت، آشنایی با اثرات مضر پسماندها، ارتباط با مروجین و رابطین خانه ­های بهداشت روستایی، شرکت در کلاس­ های آموزشی مرتبط با پسماند و میزان رضایت­مندی از دهیاری (0/05p≤) تأثیر مثبت و معنی­ داری بر تمایل به مشارکت در مدیریت پسماند دارند.
نتیجه‌گیری: ارائه برنامه‌های آموزشی مرتبط و معرفی پیامدهای عدم تفکیک پسماند بر سلامت انسانی و محیط زیست جهت جلب مشارکت مردم در طرح‌های مدیریت پسماند موثر است و باید در اولویت برنامه‌های مدیریت پسماند قرار گیرد.


صفحه 1 از 1     

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به سلامت و محیط زیست می‌باشد.

طراحی و برنامه نویسی: یکتاوب افزار شرق

© 2025 , Tehran University of Medical Sciences, CC BY-NC 4.0

Designed & Developed by : Yektaweb