۱۳۲ نتیجه برای آب
سعید پرستار، سیمین ناصری، امیرحسین محوی، میترا غلامی، امیرحسین جوادی، سعیده همتی برجی،
دوره ۵، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۱ )
چکیده
[
زمینه و هدف: آلودگی منابع آب به نیترات یکی از مشکلات زیست محیطی در بسیاری از مناطق جهان است که باعث بیماری متهموگلوبینمیا شده و احتمالا در بروز بیماریهایی از قبیل سرطان سیستم لنفاوی و سرطان خون نیز نقش دارد. بنابراین باید به کنترل و حذف آن از منابع آب اقدام نمود. با توجه به این که امروزه استفاده از نانو مواد در تصفیه آلایندههای محیط بسیار مورد توجه است، در این مطالعه حذف نیترات با استفاده از نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم غنی شده با نقره (Ag-TiO
۲)
و سنتز شده به روش همرسوبی نوری و تحت تابش فرابنفش مورد مطالعه قرار گرفت.
روش بررسی: غلظتهای مورد بررسی نیترات در این تحقیق شامل سه غلظت mg/L ۲۰، ۵۰ و ۱۰۰ در نظر گرفته شد. به منظور بررسی اثر غلظت نانو ذره Ag-TiO
۲ در احیای نیترات از غلظت های g/L ۱/۰، ۴/۰ ، ۸/۰ و ۲/۱ نانوذره استفاده شد. برای تعیین اثر pH نیز، سه میزان ۵، ۷ و ۹ منظور شد. در این تحقیق هم چنین از نانو ذره Ag-TiO
۲ در شرایط تاریکی و کاربرد پرتو فرابنفش به صورت جداگانه در حذف نیترات استفاده شد. همچنین تاثیر حضور مداخلهگرهای سولفات و کلراید نیز مورد مطالعه قرار گرفت.
یافتهها: کارایی بهینه حذف نیترات (۵/۹۵%) در شرایط غلظت mg/L ۱۰۰ نیترات، pH اسیدی و غلظت Ag-TiO
۲، g/L ۸/۰ به دست آمد. تاثیر افزایش غلظت نانو ذره بر کارایی حذف نیترات، تا غلظت g/L ۸/۰ مثبت بود ولی با افزایش غلظت نانوذره به g/L ۲/۱ کارایی حذف کاهش یافت. کارایی حذف نیترات در شرایط تابش فرابنفش به تنهایی، حداکثر ۳۲% و در شرایط تاریکی حداکثر۳/۲۳ % بود. این بررسی نشان داد که حضور یونهای سولفات و کلراید در محیط آبی، کارایی حذف نیترات را کاهش میدهد.
نتیجهگیری: نتیجه این بررسی نشان داد که نانوفتوکاتالیست Ag-TiO
۲کارایی مطلوبی در حذف نیترات از محیطهای آبی دارد.
فرزانه بقال اصغری، مهناز نیک آئین،
دوره ۵، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۹۱ )
چکیده
زمینه و هدف: لژیونلاها باکتریهای گرم منفی هستند که درمنابع آبی طبیعی و ساخت انسان پراکندهاند. بعضی از گونههای این باکتری برای انسان بیماریزا بوده و میتوانند منجر به عفونتهای تنفسی شوند. روش کشت روشی روتین در شناسایی باکتری لژیونلا به شمار میرود اما به دلیل محدودیتهای این روش از جمله حساسیت پایین و مدت زمان طولانی مورد نیاز برای دستیابی به نتایج، امروزه تکنیک واکنش زنجیرهای پلیمراز (PCR) جهت شناسایی باکتری لژیونلا مورد استفاده قرار میگیرد. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی کاربرد روش PCR در شناسایی لژیونلا در نمونههای آبی با سه جفت پرایمر متفاوت انجام گرفت.
روش بررسی: در این مطالعه ۶۰ نمونه آب جهت حضور لژیونلا با استفاده از روش Nested PCR مورد بررسی قرار گرفت و حساسیت این روش با استفاده از سه جفت پرایمر مختلف شامل (LEG۲۲۵- LEG۸۵۸) ، (LEG۴۴۸-LEG۸۵۸) و (JRP-LEG۴۴۸)جهت شناسایی لژیونلا ارزیابی گردید.
یافتهها: در این مطالعه۷۰% نمونهها درصورت استفاده از جفت پرایمر JRP-LEG۴۴۸ آلوده به لژیونلا تشخیص داده شدند در صورتی که با استفاده از جفت پرایمرLEG۲۲۵- LEG۸۵۸،۰۵% نمونهها وبا استفاده از جفت پرایمر LEG۴۴۸-LEG۸۵۸، ۵۴ % نمونهها آلوده به لژیونلا گزارش شدند.
نتیجه گیری: نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان داد که آلودگی نمونههای آبی به گونههای لژیونلا میتواند به راحتی و به سرعت به وسیله روش Nested PCR تشخیص داده شود. بنابراین انتخاب روش مناسب جهت استخراج DNA و انتخاب پرایمرهای مناسب، عوامل مهم در کارایی و حساسیت روش تشخیص هستند.
افشین ملکی، امیرحسین محوی، رضا رضایی، بهروز داوری،
دوره ۵، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۱ )
چکیده
زمینه و هدف: ترکیبات رنگزا گروه مهمی از آلایندههای محیط زیستند که حتی توسط چشم نیز قابل رویت است. بنابراین تخلیه پسابهای رنگی به منابع آب به شدت منع شده است و فناوریهای مختلفی برای تصفیه آنها به کار گرفته میشود. در بین روشهای مختلف تصفیه، جذب از جایگاه ویژهای برخوردار است. در این راستا کارایی زئولیت طبیعی (کلینوپتیلولیت) و زئولیت اصلاح شده با اسید به عنوان یک جاذب ارزان قیمت جهت حذف رنگزای راکتیو آبی ۱۹ از محیط آبی با استفاده روش جذب منقطع بررسی شد.
روش بررسی: فرایند اصلاح زئولیت توسط دو نوع اسید (اسید فسفریک و سولفوریک) به منظور افزایش قابلیت جذب رنگ در آن انجام شد. در ابن تحقیق اثر غلظت اسید، زمان تماس، pH محیط مایع، غلظت اولیه رنگزا و مقدار جاذب بر روی فرایند جذب رنگزا مورد بررسی قرار گرفت.
یافتهها: بر اساس دادههای حاصل مدلهای ایزوترمی لانگمیر و فروندلیچ بررسی و مشخص گردید که هر دو مدل، جذب رنگزا بر روی جاذبها را بخوبی توصیف مینمایند. همچنین مشخص شد که جذب از سنتیک درجه اول کاذب پیروی میکند. نتایج جذب نشان داد که زئولیت خام از ظرفیت پایینی برای جذب رنگزا برخوردار است اما این ظرفیت به طور مشخصی با اصلاح زئولیت توسط اسید افزایش مییابد. به طوری که نتایج نشان داد تاثیر اسید سولفوریک در اصلاح زئولیت به منظور جذب زنگزا بیشتر از تاثیر اسید فسفریک بود.
نتیجهگیری: بهترین نتایج بر مبنای راندمان جذب رنگزا برای زئولیت اصلاح شده با نسبت سیلیس به آلومینیوم ۷/۵، بعد از ۳ hزمان تماس در محدوده بین ۷۲-۴۱% به دست آمد.
حافظ گلستانیفر، سیمین ناصری، امیرحسین محوی، محمد هادی دهقانی، انور اسدی،
دوره ۵، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۱ )
چکیده
زمینه و هدف: نیترات از جمله منابع آلاینده آبهای زیرزمینی و عامل ایجاد بیماری متهموگلوبینمیا در نوزادان و نیز تشکیل ترکیبات سرطانزای نیتروزآمین است. هدف از این پژوهش بررسی کارایی نانو ذرات آلومینا در حذف نیترات از محلولهای آبی و تعیین ایزوترمهای جذب است.
مواد و روشها: این تحقیق یک مطالعه تجربی ـ توصیفی بوده است که در مقیاس آزمایشگاهی به صورت ناپیوسته و در شرایط آزمایشگاهی دمای ۰C ۵۲ انجام گرفت. ساختار نانو ذرات آلومینا با تکنیکهای پراکنش پرتو ایکس TEM مشخص گردید. غلظت باقیمانده نیترات به وسیله دستگاه اسپکتروفتومتری در طول موجهای nm ۲۷۵ و ۲۲۰ اندازهگیری شد. پارامترهای مختلفی از جمله دوز اولیه Al۲O۳ (g/L ۰/۲۵-۰/۰۶)، غلظت اولیه محلول (mg/L ۳۰۰ -۵۰)، زمان تماس (min ۶۰-۵) و ۳،۵،۷،۹= pH مورد بررسی قرار گرفت. همچنین محلولهای جذب نیترات بر روی نانو آلومینا تعیین شدند.
یافتهها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که با افزایش زمان تماس، غلظت اولیه و pH کارایی حذف نیترات افزایش مییابد. به نحوی که در ۵ =pH، زمان min ۶۰ وغلظت اولیه mg/L ۳۰۰، کارایی حذف نیترات ۶۰% بود. نتایج حاصل از مطالعات ایزوترمی نشان داد که حذف نیترات بر روی جاذب مورد استفاده در این تحقیق از معادله ایزوترمی لانگمیر ۹۸۲/R۲>۰ پیروی میکند.
نتیجهگیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که میتوان از نانو ذرات آلومینا به عنوان جاذب موثر در جهت حذف غلظتهای بالای نیترات از محلولهای آبی استفاده نمود.
امیر شیخ محمدی، مهدیه سردار،
دوره ۵، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۱ )
چکیده
MicrosoftInternetExplorer۴
زمینه و هدف: آنتیبیوتیکها آلایندههای بالقوه خطرناکی هستند که به
دلیل اثرات سمی آنها بر روی زنجیره غذایی وجریانهای آبی مشکلات زیست محیطی عدیدهای
را بر روی انسان و سایر موجودات زنده ایجاد مینمایند. این مطالعه با هدف بررسی
امکان استفاده از پوسته میوه بلوط به عنوان یک جاذب ارزان قیمت درحذف پنیسیلینG از محلولهای آبی
صورت گرفته است.
روش بررسی: آزمایشات در مقیاس آزمایشگاهی و به صورت ناپیوسته انجام
شد. تاثیر متغیرهای موثر درفرایند حذف پنیسیلینG، از جمله pH، مقدار جاذب، غلظت اولیه پنیسیلین
و زمان تماس، منحنی شکست بررسی شد. علاوه بر این فرایند واجذب نیز جهت استفاده
مجدد از جاذب مورد مطالعه قرار گرفت. خصوصیات سطحی پوسته بلوط با استفاده از تبدیل
فوریه مادون قرمز و میکروسکوپ الکترونی پویشی ارزیابی گردید ایزوترم (لانگمیر و
فروندلیچ و دابینین- رادشکویچ) وسینتیک جذب (درجه اول کاذب، درجه دوم کاذب و نفوذ
داخل ذرهای) برای ارزیابی دادهها مطالعه شدند.
یافتهها: حداکثر راندمان حذف پنیسیلین در ۳=pH، دوز جاذب g/۱۰۰mL ۱/۰ زمان تعادل min ۱۲۰، به دست آمد. نتایج نشان داد که جذب
سطحی پنیسیلین بر روی پوسته میوه بلوط ازایزوترم فروندلیچ (۹۹۶/۰=R
۲) پیروی میکند. همچنین مطالعات
سینتیکی همبستگی بیشتری را با معادله درجه دوم کاذب (۹۹۲/۰=R
۲) نشان داد.
نتیجهگیری: بر مبنای نتایج حاصل از این مطالعه میتوان اظهار نمود
که پوسته میوه بلوط میتواند به عنوان یک جاذب ارزان قیمت و مناسب در حذف پنی
سیلینG مورد استفاده قرار گیرد.
روحان رخشائی، زهرا ضمیرایی، سمیه باقیپور، محمد پناهنده،
دوره ۵، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۱ )
چکیده
MicrosoftInternetExplorer۴
زمینه و هدف: از سرخس
آزولا
فیلیکولوییدس برای حذف " آبی بازی ۳ " که یک رنگینه کاتیونی و سرطانزا بوده
در یک سیستم ناپیوسته (Batch) استفاده شده است.
روش بررسی: از سیستمهای
ناپیوسته با تهیه غلظتهای معین آلاینده رنگی و در حضور مقادیر معین جاذب در شرایط
بهینه استفاده گردید. با اسیدی کردن و بازی کردن محیط آزولا و در ادامه تیتراسیون
پتانسیومتری با محلولهای بازی و اسیدی استاندارد از گروههای اصلی جاذب در دیواره
سلولی آزولا ارزیابی به عمل آمد.
یافتهها: مشاهده گردید که آزولای
غیر زنده راندمان حذف ۸۲% برای غلظت اولیه رنگ mg/L ۲۰۰
در شرایط واکنش زمان تماس h ۶، ۶= pH، دمای C
۰۲۵ و
دوز مصرفی g/L ۵ آزولا را به
دنبال دارد. ظرفیت جذب ماکزیمم (Q
max)
رنگ به وسیله آزولا فعال شده در سه دمای C
۰ ۵ ،
۲۵ و ۵۰ به ترتیبmmol/g ۷۳۲/۰، ۹۳۴/۰ و ۱۷۶/۱ به دست آمد.
تغییر انرژی آزاد گیبس (∆G) نیز برای این دماها به ترتیب ۴۷۵/۰- ، ۷۶۲/۰- و kJ/mol ۱۸۵/۱- به دست آمد.
نتیجهگیری: حذف رنگ
آبی بازی ۳ به کمک آزولا روشی موثر و
مقرون به صرفه است.
الناز ایروانی، محمدهادی دهقانی، امیرحسین محوی، نوشین راستکاری،
دوره ۶، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۲ )
چکیده
زمینه و هدف: بیسفنلA یک ماده شیمیایی مختلکننده غدد درونریز است که از طریق پسابهای کارخانه تولید آن، کاغذسازی و پلاستیکسازی وارد محیط میشود. هدف از این مطالعه بررسی ایزوترمهای جذب مربوط به کاهش بیسفنلA از محلولهای آبی توسط نانوتیوب کربن تک دیواره است.
روش بررسی: این مطالعه از نوع تجربی است. آزمایش بصورت ناپیوسته با حجم ۵۰mL نمونه در مقیاس آزمایشگاهی انجام گردید. متغیرها در این مطالعه زمان تماس (۵,۱۵,۳۰,۶۰,۹۰,۱۲۰min)، غلظت اولیه بیسفنل ۲,۵,۲۰,۵۰mg/L) A) و pH آن (۳,۵,۶,۹,۱۱) بود. غلظت بیسفنلA با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتری UV-VIS سنجیده شد.
یافتهها: حداکثر ظرفیت جذب برابر با ۷۱/۴۲mg/g است. نتایج آزمایشات نشان داد که بیشترین ظرفیت جذب تعادلی در زمان تماس ۶۰min و در ۹ = pH اتفاق میافتد. همچنین با افزایش غلظت اولیه، ظرفیت جذب افزایش یافته و سپس به حالت ثابت میرسد.
نتیجهگیری: میزان جذب بیسفنلA توسط نانوتیوب کربن تک دیواره از مدل ایزوترم فروندلیچ – لانگمویر تبعیت میکند.
محمدرضا محبی، کوشیار اعظم واقفی، احمد منتظری، مهرنوش ابطحی، سوگل اکتابی، رضا غلام نیا، فاطمه علی عسگری، رضا سعیدی،
دوره ۶، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۲ )
چکیده
زمینه و هدف: در این مطالعه، یک شاخص نوین برای ارزیابی کیفیت منابع آب برای مصرف شرب با عنوان شاخص اصلاح شده کیفیت آب آشامیدنی (Modified Drinking Water Quality Index: MDWQI) توسعه یافت و از آن در بررسی وضعیت کیفیت منابع آب زیرزمینی تأمینکننده آب آشامیدنی در مناطق شهری ایران در سال ۱۳۹۰ استفاده گردید. روش بررسی: تعداد ۲۳ خصوصیت کیفی آب بعنوان خصوصیات کیفی ورودی به شاخص استفاده شد و از استانداردهای کیفیت آب آشامیدنی ایران بعنوان معیار مقایسه استفاده گردید. شاخص MDWQI با استفاده از سه عامل تعداد خصوصیات متجاوز از معیار، تعداد اندازهگیریهای متجاوز از معیار و بزرگی تخطیها از معیار محاسبه میشود. این شاخص کیفیت منابع آب را با توجه به امتیاز کسب شده در محدوده ۰ تا ۱۰۰ در پنج دسته عالی (۱۰۰-۹۵)، خوب (۹۴-۸۰)، متوسط (۷۹-۶۵)، مرزی (۶۴-۴۵) و نامناسب (۴۴-۰) توصیف مینماید. یافتهها: بر اساس شاخص MDWQI، کیفیت ۹۵% آبهای زیرزمینی کشور در سطح خوب تعیین شد و در بقیه موارد متوسط یا مرزی بود، همچنین بهترین و بدترین کیفیت منابع آب زیرزمینی به ترتیب در استانهای اردبیل و قم مشاهده شد. سه خصوصیت کیفی اول با بیشترین نرخ تخطی به ترتیب فلوراید، منیزیم و نیترات بودند که نرخ تخطی آنها به ترتیب ۷۴%، ۳۲% و ۱۳% تعیین شد. نتیجهگیری: میانگین کشوری امتیاز شاخص MDWQI حدود ۸۵ (وضعیت خوب) بود. این مطالعه نشان داد که شاخص MDWQI و زیرشاخصهای آن کیفیت منابع آب را به سهولت، به درستی و به طور قابل اعتماد توصیف میکنند و میتوان از آنها بطور گسترده در سراسر دنیا برای ارزیابی کیفیت منابع آب استفاده کرد.
اکبر اسلامی، حمزه علی جمالی، شیرین نادری،
دوره ۶، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۲ )
چکیده
زمینه و هدف: آب برای تداوم زندگی ضروری بوده و بایستی منابع آب کافی و سالم برای عموم قابل دسترس باشد. اخیرا مردم به دلایلی از جمله مزه، راحتی، پیروی از مد، ایمنی و بهداشت آبهای بستهبندی شده را خریداری میکنند. براساس رهنمود WHO کنترل آبهای بطریشده به دلیل نگهداری بیشتر و در دمای بالاتر نسبت به آب شبکههای توزیع، استفاده از ظروف و بطریها بدون شستشو و ضدعفونی کافی و رشد میکروارگانیسمهای کماهمیت ازنظر بهداشتی اهمیت ویژهای دارد. هدف این مطالعه بررسی کیفیت میکروبی و فیزیکوشیمیایی آبهای بطریشده موجود در فروشگاههای شهر قزوین و مقایسه با استانداردهای ملی و تطبیق کیفیت آنها با مشخصات برچسب بود.
روش بررسی: در این مطالعه توصیفی مقطعی از ۱۱ مارک آب بطریشده تعداد ۵۱ نمونه با تاریخ تولید متفاوت برداشت گردیده ویژگیهای میکروبی، فیزیکی و شیمیایی نمونهها مطابق با کتاب استاندارد متد سال ۲۰۰۵ بررسی شد. دادههای حاصل با نرمافزارSPSS و آزمونهای آماری t-test و آنالیز واریانس یکطرفه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج با استانداردهای ملی، رهنمودهای WHO و همچنین با ترکیب درج شده برروی محصول مقایسه گردید.
یافتهها: نتایج حاکی از عدم آلودگی میکروبی نمونهها بود. از نظر ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی کلیه پارامترهای مورداندازهگیری درحد استاندارد ملی بود. بررسی مطابقت مقدار متغیرها با مشخصات برچسب، اختلاف قابلتوجهی بین مقادیر اندازهگیری شده با مقادیر درجشده روی محصول نشان داد.
نتیجهگیری: هرچند ویژگیهای میکروبی، فیزیکی و شیمیایی نمونههای موردبررسی در حد استاندارد ملی بود ولی بین مقادیر موردسنجش و غلظتهای برچسب تفاوت معناداری وجود داشت. به طوری که میانگین غلظت TDS، سختیکل، سولفات، کلسیم، منیزیم و سدیم اندازهگیری شده بیش از مقادیر و میانگین سایر پارامترها کمتر از مقادیر برچسب بود. بنابراین با توجه به روند رو به رشد مصرف آبهای بطری شده، پایش و کنترل کیفی این آبها از نظر بهداشت عمومی و سلامت جامعه اهمیت بسیار زیادی دارد.
علی محمد باصری، روح ا... دهقانی، علیرضا سلیمانی، ام البنین حسن بیگی، مهرانگیز پورقلی، عبدالرضا آهکی، محمد باقر میران زاده،
دوره ۶، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۲ )
چکیده
زمینه و هدف: هر بیمار دارای نارسایی کلیوی در هر مرحله از دیالیز با حجم زیادی آب روبروست که مستقیما با خون بیمار در تماس است. بنابراین وجود هر نوع آلودگی شیمیایی و میکروبی در آب مورد استفاده در دستگاههای همودیالیز میتواند برای این بیماران بسیار خطرناک بوده و اهمیت کنترل کیفیت آب مصرفی در این دستگاهها را آشکار سازد، این تحقیق به همین منظور انجام گرفت.
روش بررسی: این مطالعه به صورت توصیفی ـ مقطعی به منظور بررسی کیفیت شیمیایی، فلزات سنگین و میکروبی آب مصرفی در دستگاههای همودیالیز بیمارستان اخوان کاشان در پاییز ۱۳۹۰ انجام گرفت. در طول مدت تحقیق در مجموع ۲۶ مرحله نمونه برداری انجام وغلظت پارامترهایی از قبیل کلر باقی مانده، سدیم و پتاسیم، منیزیم و کلسیم، فلوراید، نیترات و سولفات، روی، مس، سرب، کادمیوم، جیوه، سلنیوم، نقره، کروم و آرسنیک و شمارش باکتریهای هتروتروف بر اساس آخرین روش ارایه شده در کتاب استاندارد متد اندازهگیری گردید.
یافتهها: نتایج تحقیق نشان داد که غلظت مس، روی، کادمیوم، سرب، کروم و نقره در آب مصرفی در دستگاههای همودیالیز بیمارستان اخوان کاشان به ترتیب برابر µg/L ۴/۰ ،۶/۰ ، ۷/۰ ، ۰۵/۰ ، ۰۸/۰ و ۰۴/۰ بوده است و در هیچ یک از نمونهها میانگین غلظت عناصر شیمیایی و فلزات سنگین فراتر از حد استانداردهای تعریف شده نبوده است. همچنین نتایج آزمایشات آنالیز کیفیت میکروبی نیز نشان داد که آلودگی میکروبی در هیچکدام از نمونهها مشاهده نشده است. علاوه بر این، غلظت کلر باقی مانده نیز در آب ورودی به دستگاههای همودیالیز برابر صفر بوده است.
نتیجهگیری: با توجه به نتایج به دست آمده در این مطالعه آب مصرفی در دستگاههای همودیالیز بیمارستان اخوان کاشان از نظر کیفیت شیمیایی، میکروبی و فلزات سنگین با استاندارد موجود مطابقت داشته و از این جهت خطری بیماران دیالیزی را تهدید نمیکند.
امیر حسین محوی، نوشین راستکاری، رامین نبی زاده، شاهرخ نظم آرا، سیمین ناصری، محبوبه قوچانی،
دوره ۶، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۲ )
چکیده
زمینه و هدف: معمولترین روش گندزدایی آب کلرزنی است، واکنش کلر با ترکیبات آلی طبیعی که در طی فرایند تصفیه به خوبی حذف نشدند منجر به تشکیل فرآورده های جانبی گندزدایی می شود. هالواستیک اسیدها بعد از تری هالومتان ها دومین فرآورده جانبی کلرزنی مهم در آب هستند. در بیشتر مطالعات صورت گرفته در ایران تری هالومتان ها مورد بررسی قرار گرفته اند، بنابراین ترکیبات حاضر برای اولین بار در ایران مورد پایش قرار گرفتند. روش بررسی: نمونه برداری در ۶ ماه متوالی (نیمه اول سال۱۳۸۹) از آب سطحی و تصفیه شده شهر تهران انجام شد. در نمونه های آب سطحی دما، pH ،جذب اشعه فرابنفش در۲۵۴ nm و کل کربن آلی اندازه گیری شدند و در نمونه های آب تصفیه شده pH، کلر آزاد باقیمانده و هالواستیک اسیدها مورد آنالیز قرار گرفتند. یافته ها: نتایج مطالعه در شهر تهران نشان داد که غلظت کربن آلی در آب سطحی به ترتیب در فصل بهار و تابستان ۳/۶،۴/۴۲ mg/L و ۱/۷۸،۲/۷۱ و میزان هالواستیک اسیدها در فصل بهار و تابستان به ترتیب ۴۱/۷-۵۵/۵۶ μg/L و۴۳/۷۳-۳۴/۸۳ است.نتیجه گیری: نتایج نشان می دهند که غلظت مواد آلی طبیعی (NOM)، کل کربن آلی(TOC)و هالو استیک اسیدها (HAAs) در فصل بهار بیشتر از فصل تابستان است و میزان هالواستیک اسیدها به غلظت NOMو TOC وابسته است. با توجه به حداکثر غلظت مجاز هالواستیک اسیدها (۶۰μg/L) توسط EPA می توان گفت در تمامی نمونه ها غلظت هالواستیک اسیدها از حداکثر مجاز کمتر است ولی به دلیل نزدیک بودن مقادیر پایش شده به سطح استاندارد می تواند هشداری برای مسئولان مربوط در صنعت آب محسوب شود.
محمد تقی قانعیان، محسن امرالهی، محمد حسن احرامپوش، محبوبه دهواری،
دوره ۶، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۲ )
چکیده
]زمینه و هدف: مجموعههای آبی از جمله جکوزیها از پرطرفدارترین مراکز تفریحات آبی برای مردم بشمار میروند که عدم رعایت معیارهای بهداشتی در آنها میتواند منجر به افزایش رشد میکروبی در آب آنها و در نتیجه افزایش شیوع بیماریهای عفونی شود. این تحقیق با هدف بررسی جامع آب جکوزیهای شهر یزد و مقایسه نتایج با استانداردهای ملی و بین المللی صورت گرفته است. روش بررسی: این تحقیق یک مطالعه توصیفی- تحلیلی بوده که جامعه آماری آن شامل جکوزیهای شهر یزد است. نمونهبرداری از کلیه جکوزیها هر دو هفته یکبار و به مدت ۳ ماه (تابستان ۱۳۹۰) انجام گردیده و پارامترهای درجه حرارت، pH، میزان کلر باقیمانده، کدورت، قلیاییت، سختی، جمعیت باکتریهای هتروتروف، استافیلوکوکاورئوس، سودوموناسآیروژینوزا، استرپتوکوک مدفوعی و کلیفرممدفوعی مطابق با روشهای استاندارد مورد آزمایش قرار گرفتهاند. از نرم افزار SPSS و آزمونهای آماری ANOVAو T-test یا Kruskal-Wallis و Mann-Whitney برای توصیف دادهها استفاده و نتایج حاصل از تحقیق به روش مقایسه با استانداردها نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: با توجه به نتایج این مطالعه، میانگین کلر آزاد و ترکیبی باقیمانده به ترتیب برابر با ۰/۶۲۸mg/L و ۰/۳۳۷، قلیاییت ۱۴۱/۹۲۸mg/LCaCO۳ و سختی برابر با ۲۷۵mg/LCaCO۳ بوده است. میانگین pH، کدورت و دما به ترتیب برابر با ۷/۸۸، ۰/۴۵۷NTU و ۳۸/۱۲۱C بود و از نظر باکتریهای شاخص، میانگین جمعیت باکتریهای هتروتروف، استافیلوکوکاورئوس، سودوموناسآیروژینوزا و کلیفرممدفوعی به ترتیب ۲۰۴۶۵/۷، ۱۲۰/۷۷، ۲۰۹/۹۱ و ۳۱/۱۴۳ در ۱۰۰mL بوده است. آنالیز آماری دادهها نشان داد بین کدورت و Pvalue = ۰/۰۱۸) pH) رابطه مستقیم و بین جمعیت باکتریهای هتروتروف و کلر آزاد باقیمانده، رابطه عکس (۰/۰۲۶ = Pvalue) وجود دارد. نتیجهگیری: بر اساس نتایج، پارامترهای جمعیت باکتری هتروتروف و قلیاییت کمترین تطابق را با استاندارد داشتند که نشاندهنده ضرورت پایش مداوم پارامترهای فیزیکی، شیمیایی و میکروبی آب جکوزی، کنترل تعداد و تراکم افراد استفادهکننده از جکوزی و پایش مداوم عملکرد فرایند فیلتراسیون و کلرزنی آب جکوزیها است.
علی کاظمی، حبیب اله یونسی، نادر بهرامی فر،
دوره ۶، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۲ )
چکیده
زمینه و هدف: بیسفنولA و نونیل فنول مواد زنواستروژن هستند که به عنوان یک مونومر پلاستیک ها در حجم زیادی در تولید مواد پلاستیکی بخصوص بطری های آب معدنی و ظروف پلاستیکی یکبار مصرف استفاده می شوند. این مطالعه پتانسیل میزان مهاجرت بیسفنولA و نونیل فنول از لیوانهای یکبار مصرف پلاستیکی به آب با دماهای مختلف و همچنین از جداره بطری های آب معدنی به آب در دماهای مختلف را مورد بررسی قرار داد. روش بررسی: در تحقیق حاضر استخراج بیسفنول A و نونیل فنول در نمونه ها با روش استخراج مایع- مایع انجام شد. برای شناسایی و تعیین کیفی بیسفنول A و نونیل فنول از دستگاه کروماتوگرافی گازی مجهز به آشکارساز طیف سنجی جرمی و برای تعیین کمی این دو ترکیب از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا مجهز به آشکارساز فلورسانس استفاده شد. یافتهها: نتایج این تحقیق از میزان مهاجرت بیسفنولA و نونیل فنول از لیوانهای یکبار مصرف به آب با دماهای مختلف نشان داد که با افزایش دما میزان میزان مهاجرت این دو ترکیب به آب بطور معنیداری افزایش مییابد. همچنین نتایج مطالعه حاضر فقط حضور بیسفنولA را در آب بطری های آب معدنی نشان داد و اینکه با افزایش دما نیز میزان مهاجرت بیسفنولA به آب محتوی در بطریهای آب معدنی افزایش مییابد. نتیجهگیری: بطور کلی نتایج مطالعه حاضر نشان داد که عدم نگهداری صحیح بطری های آب معدنی و همچنین استفاده از ظروف یکبار مصرف بخصوص برای آشامیدن نوشیدنی های گرم، در معرض قرارگیری مصرفکننده را در برابر این دو ترکیب افزایش میدهد.
بهروز کریمی، محمد صادق رجایی، محمد جواد قنادزاده، معصومه مشایخی،
دوره ۶، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۲ )
چکیده
زمینه و هدف: امروزه نگرانیهای جهانی در مورد وجود نیترات در آبهای زیر زمینی و تاثیر سوء آن بر سلامتی افزایش یافته است. این پژوهش با هدف بررسی کارایی فرایند فنتون اصلاحی در حضور نانو ذرات آهن در کاهش نیترات از محیطهای آبی صورت پذیرفت. روش بررسی: این تحقیق یک مطالعه تجربی است که در مقیاس آزمایشگاهی انجام شده است. احیاء نیترات توسط فرآیند اکسیداسیون پیشرفته Fe°/FeІІ/FeШ/H۲O۲ در pH ۱۰-۲، زمان تماس min۹۰-۱۰، غلظت نیترات ۵۰ تا mg/L ۳۰۰ و نسبتهای مولی ۵-۰/۵ [H۲O۲]/[Fe] انجام پذیرفت. در این مطالعه تاثیر pH، نسبت مولی واکنشگرها، زمان افزودن H۲O۲، زمان تماس در حذف نیترات بررسی گردید. جهت سنجش نیترات از اسپکتوفتومتر Dr/۵۰۰۰ استفاده گردید. یافتهها: نتایج نشان داد پارامترهای بهینه در انجام فرآیند فنتون به منظور حذف نیترات به ترتیب شامل pH برابر با ۳، نسبت مولی[H۲O۲]/[ Fe°] برابر با ۰/۵ و زمان تماس min ۱۵ است. با اعمال این شرایط راندمان حذف نیترات در زمان ماند min ۱۵، غلظت اولیه نیترات mg/L ۱۰۰، غلظت ترکیبات آهن mg/L۱۰ و pH ۴ برای FeШ، FeІІ، Fe°، FeІІ/Fe°/H۲O۲ و FeШ/Fe°/H۲O۲ به ترتیب برابر با ۱۰/۵، ۲۷/۶، ۳۶/۵، ۶۲/۳، ۷۴% است. نتیجهگیری: بر اساس نتایج آزمایشگاهی به دست آمده مشخص گردید که فرآیند فنتون اصلاحی با نانو ذرات آهن صفر قادر به کاهش نیترات تحت شرایط بهینه از محیط آبی بوده و این روش میتواند برای حذف ترکیبات مشابه مورد استفاده قرار گیرد.
مجید کرمانی، میترا غلامی، زهرا رحمانی، احمد جنیدی جعفری، نیاز محمد محمودی،
دوره ۶، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۲ )
چکیده
زمینه و هدف: رنگزاهای کاتیونی از جمله رنگزای کاتیونی بنفش کاربردهای بسیار زیادی در صنایع مختلف دارند. این مطالعه به منظور بررسی میزان تجزیه رنگزای کاتیونی بنفش ۱۶ توسط فرایندهای UV، UV/H۲O۲، US و US/H۲O۲ انجام شد. روش بررسی: فرایند فتولیز با استفاده از یک فتوراکتور مجهز شده به یک لامپ کم فشار بخار جیوه (طول موج کوتاه) و با توان W ۵۵ در مقیاس آزمایشگاهی و فرایند سونولیز در یک سونوراکتور با فرکانس بالا (kHz ۱۳۰) و با قدرت kW ۱۰۰، با تاکید بر اثرات انواع پارامترهای موثر و افزودن نمک سولفات سدیم بر روی روند رنگبری و راندمان تخریب رنگ انجام گردید. یافتهها: نتایج نشان داد که راندمان حذف کامل رنگزای کاتیونی بنفش ۱۶ با غلظت اولیه mg/L ۳۰ با استفاده از فرایند UV/H۲O۲ بعد از زمان حدودmin ۸ بدست آمد. در رابطه با فرایند سونوشیمیایی نتایج نشاندهنده راندمان کمتر این فرایند نسبت به فرایند فتوشیمیایی بود. به طوریکه راندمان حذف رنگزا پس از زمان تابشmin ۱۲۰ حدود ۶۵% بدست آمد. همچنین مشخص شد کهpH طبیعی حاصل از رنگزا و غلظتهای کمتر رنگزا برای تجزیه مناسبتر است و هر گونه افزایش در غلظت اولیه رنگزا منجر به کاهش سرعت تخریب میشود. نتایج نشان داد مداخلهگر سولفات سدیم در فرایند سونوشیمیایی باعث افزایش سرعت واکنش میگردد. دیگر یافتهها نشان داد که دادههای کینتیکی از معادله درجه اول بهتر پیروی میکنند. نتیجهگیری: بهطور کلی نتایج حاصل از آزمایشات نشان داد که میتوان از فرایندهای فتوشیمیایی و سونوشیمیایی توام با پراکسید هیدروژن به عنوان یک روش موثر در حذف رنگزای کاتیونی بنفش ۱۶ از محیطهای آبی استفاده نمود. همچنین در مقایسه با دو فرایند ذکر شده، استفاده از فرایند فتوشیمیایی توام با پراکسید هیدروژن با توجه به کارایی حذف و همچنین قابل دسترس بودن به عنوان یک روش موثر و سریع جهت حذف رنگها از محیطهای آبی پیشنهاد میگردد.
معصومه پنبه کاربیشه، بیتا آیتی،
دوره ۷، شماره ۱ - ( ۴-۱۳۹۳ )
چکیده
زمینه و هدف: اکثر رنگزاهای مصرفی صنایع نساجی با منشأ آلی می توانند سمی و سرطانزا باشند. یکی از روش های مناسب جهت حذف آنها استفاده از فرایند اکسیداسیون پیشرفته است. هدف اصلی از انجام این تحقیق، بررسی تاثیر مثبت افزودن اکسیدکننده Na۲S۲O۸ بر فرایند فتوکاتالیستی با استفاده از نانو ذرات TiO۲ تثبیت شده بر بستر بتن به کمک اشعه UV جهت حذف رنگزای آبی مستقیم ۷۱ بوده است. روش بررسی: بستر بتنی بوسیله g/m۲ ۴۰ نانو ذرات TiO۲ به روش SSP پوشش داده شد. پس از انتخاب غلظت بهینه اکسید کننده و تعیین مقادیر بهینه پارامترهای pH، غلظت اولیه رنگزا، شدت تابش UV و زمان، راندمان و نرخ حذف رنگزا و میزان شکسته شدن حلقه های بنزنی و تغییرات COD در دو سیستم UV/TiO۲ و UV/TiO۲/Na۲S۲O۸ مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: در شرایط غلظت اولیه رنگزا ppm ۱۰۰، pH ۹، لامپ W ۹۰ در مدت زمان min ۵۵ برای سیستم UV/TiO۲، راندمان حذف برابر با ۵۰/۴۸ درصد و در شرایط غلظت اولیه رنگزا ppm ۲۰۰، pH طبیعی (۶/۹) و مقدارg/L ۰/۲۴ اکسیدکننده و حفظ دیگر شرایط در سیستم UV/TiO۲/Na۲S۲O۸ راندمان حذف برابربا ۸۸/۶۵ بود. نتیجهگیری: افزودن اکسید کننده موجب افزایش راندمان حذف رنگزا و کاهش زمان حذف کامل آن می شود که حاکی از تاثیر مثبت افزودن اکسید کننده بر فرایند فتوکاتالیستی در حذف رنگزا است.
سمیرا اخوان، حمید زارع ابیانه، مریم بیات ورکشی،
دوره ۷، شماره ۲ - ( ۷-۱۳۹۳ )
چکیده
این تحقیق، با هدف جمع آوری مطالعات انجام شده در خصوص غلظت نیترات منابع آب کشور انجام شده است. بدین منظور مقالات چاپ شده در مجلات علمی پژوهشی و همچنین مقالات ارائه شده در سمینارها و کنفرانس ها مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی مطالعات نشان داد در مجموع ۱۱۶ مطالعه در ۲۶ استان کشور صورت گرفته است. اما در استان های ایلام، البرز، خراسان جنوبی، کهگیلویه و بویراحمد و لرستان مطالعاتی در این زمینه به چاپ نرسیده است. براساس مطالعات صورت گرفته، بیشترین مطالعات در استان همدان (۱۴ مطالعه) و سپس خوزستان و مازندران (۱۰ مطالعه) و کمترین تعداد مطالعات نیز به استان های اردبیل، بوشهر، قزوین، قم و کرمانشاه اختصاص داشت. در استان همدان بیش از ۱۴۳۵ نمونه آب به منظور بررسی غلظت نیترات، از منابع آب این استان تهیه شده است که نشاندهنده تعداد زیاد مطالعات انجام شده در این منطقه است. بیشترین میزان آلودگی نیترات در استان اصفهان (mg/L ۳۱۸) و سپس در شهر زاهدان استان سیستان و بلوچستان (mg/L ۲۹۵) گزارش شده است. بر اساس نتایج گزارش شده در مطالعات، وضعیت آلودگی نیترات منابع آبی کشور در حد متوسط بود. در بیشتر مطالعات علت بالا بودن میزان نیترات نبودن شبکه جمع آوری فاضلاب و تخلیه فاضلابهای شهری و صنعتی به منابع آب و فعالیت های کشاورزی توأم با مصرف بی رویه کودهای حیوانی و شیمیایی عنوان شده است.
حسین بانژاد، عطیه زارعی، علی اکبر صفریسنجانی، فرشاد دشتی،
دوره ۷، شماره ۲ - ( ۷-۱۳۹۳ )
چکیده
زمینه و هدف: کاربرد مجدد فاضلاب ها و پساب حاصل از تصفیه آن ها در کشاورزی به علت نیاز روز افزون به آب به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک نظیر ایران روز به روز بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. در برخی مناطق فاضلاب های صنعتی باعث توزیع آرسنیک در آب می شوند و از جمله گیاهانی که به طور عمده توسط پساب شهری و صنعتی آبیاری می گردند سبزیجات هستند. این پژوهش با هدف بررسی پیامد آبیاری تربچه با آب آلوده به آرسنیک و روی و اندازه گیری غلظت روی در قسمت های مختلف تربچه انجام شده است. روش بررسی: طراحی این آزمایشات در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت فاکتوریل با سه تکرار و در گلدانهای پنج کیلوگرمی مورد کشت قرار گرفت. غلظت آرسنیک در چهار سطح ۰، ۱۰۰، ۳۰۰و &mug/L ۶۰۰ و روی در سه سطح ۰، ۱۰ و mg/L ۵۰ به آب آبیاری اضافه شد. آبیاری گلدان ها به طور یکسان هر ۳ الی ۴ روز یکبار صورت گرفت. بعد از برداشت و انجام عملیات آزمایشگاهی، غلظت روی توسط دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. یافته ها: نتایج حاصل از جدول تجزیه واریانس در مورد تاثیر آب آبیاری آلوده به روی و آرسنیک بر غلظت روی در ریشه و غده و برگ تربچه نشان می دهد غلظت روی در آب آبیاری بر این سه خصوصیت به ترتیب در سطح ۵% و ۱% معنی دار است. نتایج حاصل از جدول مقایسه میانگین، کاهش جذب روی در غده را با افزایش آرسنیک تا &mug/L ۳۰۰ نشان می دهد. نتیجهگیری: تحقیق انجام شده نشان داده است که غلظت روی در ریشه، غده و برگ تربچه با غلظت روی در آب آبیاری رابطه مستقیم دارد. همچنین بین جذب روی و آرسنیک در گیاه رقابت وجود دارد. با افزایش آرسنیک در آب آبیاری، انتقال روی به بخش های هوایی کاهش یافته است.
علی رضا رحمانی، جمال مهر علی پور، امیر شعبانلو،
دوره ۷، شماره ۲ - ( ۷-۱۳۹۳ )
چکیده
زمینه و هدف: روشهای الکتروشیمیایی به عنوان یکی از فرآیندهای اکسیداسیون پیشرفته به طور موثری برای تجزیه مواد آلی در محلولهای آبی استفاده شده است. در این مطالعه کارایی روش الکتروفنتون با کاربرد الکترود آهن در تجزیه فنل مورد مطالعه قرار گرفت. روش بررسی: در این مطالعه، یک راکتور منقطع الکتروفنتون در مقیاس آزمایشگاهی مجهز به ۴ الکترود و منبع برق مستقیم به منظور حذف فنل مورد استفاده قرار گرفت. تاثیر پارامترهای بهرهبرداری نظیر: pH، ولتاژ، غلظت (پراکسید هیدروژن) H۲O۲، غلظت اولیه فنل، و زمان بهرهبرداری بررسی شد. در این مطالعه H۲O۲ به صورت دستی به راکتور اضافه شد، در صورتیکه الکترود آند آهن به عنوان منبع یون فرو استفاده شد. یافتهها: نتایج مطالعات نشان داد در این فرآیند، pH اولیه محلول، غلظت اولیه H۲O۲ و ولتاژ کاربردی بیشترین تاثیر را در کارایی حذف فنل داشته است، به طوری که ۸۷ % از فنل بعد از min ۱۵ در pH ۳، ولتاژ V ۲۶ و H۲O۲ mg/L ۱۰۰ حذف شد. با افزایش pH کارایی حذف فنل کاهش یافت، به طوری در pH برابر ۱۰، بعد از min ۱۵ کارایی ۱۱ % بدست آمد. برای حذف ۹۹/۹۹ % فنل در pH برابر ۳، غلظت mg/L ۱۰۰ از H۲O۲ و ولتاژ V ۲۶ به min ۶۰ زمان نیاز بود. نتیجهگیری: فرآیند الکتروفنتون با کاربرد الکترودهای آهن میتواند فرآیندی امیدوار کننده برای تجزیه فنل و تصفیه فاضلابهای صنعتی باشد.
مریم زارع جدی، نوشین راستکاری، رضا احمدخانیها، محمود علی محمدی، مسعود یونسیان،
دوره ۸، شماره ۱ - ( ۵-۱۳۹۴ )
چکیده
زمینه و هدف: اخیرا، احتمال مواجهه با مواد شیمیایی موجود در جدار بطریهای پلی اتیلن ترفتالات از طریق مصرف آبهای بطری شده، نگرانیهایی را در مصرفکنندگان ایجاد کرده است. یک دسته از این ترکیبات استرهای فتالات نام دارند که برخی از آنها به عنوان ترکیبهای سرطانزا (دی اتیل هگزیل فتالات) و مختلکنندههای غدد درون ریز (دی اتیل هگزیل فتالات، دی بوتیل فتالات و بوتیل بنزیل فتالات) در انسان شناخته میشوند. هدف اصلی مطالعه، تعیین تاثیر زمان ماندگاری بر آزادسازی استرهای فتالات در آبهای بطری شده از زمان تولید تا تاریخ انقضا به مدت یک سال است. روش بررسی: نمونهها بعد خریداری در شرایط توصیه شده بر روی برچسب محصول در دمای اتاق و به دور از نور خورشید نگهداری گردیدند و سپس میزان آزادسازی استرهای فتالات در زمانهای مورد نظر توسط میکرو استخراج با فاز جامد و کروماتوگرافی گازی با دتکتور جرمی اندازه گیری شد. در نهایت ارزیابی خطر مواجهه با ترکیبات مورد نظر برای کل جامعه و گروههای حساس (کودکان پیش از سن مدرسه و زنان باردار و شیرده) از طریق محاسبه میزان دریافت روزانه از طریق آب و محاسبه ضریب خطر و ریسک سرطان اضافی صورت گرفت. یافتهها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که زمان از پارامترهای تاثیرگذار بر افزایش میزان مهاجرت استرهای فتالات از جدار بطریها به درون آب است. به طوری که با گذشت زمان غلظت هر سه ترکیب دی اتیل هگزیل فتالات، دی بوتیل فتالات و بوتیل بنزیل فتالات در آب افزایش مییابد و بعد از ۱۲ ماه نگهداری غلظت فتالاتهای مختلکننده غدد درون ریز نسبت به هفته اول تولید به ترتیب ۸۱۱/۸، ۲۵۴۵/۲ و۸۳۲ درصد بیشتر شده است. با این حال، در کل در تمامی زمانهای مختلف نگهداری میزان دی اتیل هگزیل فتالات از حد مجاز تعیین شده توسط EPA (µg/L۶) تجاوز نکرده و تا رسیدن به این میزان نیز فاصله زیادی وجود داشت. ضریب خطر عوارض غیر سرطانزایی محاسبه شده ناشی از این مواجهه (در تمامی گروههای هدف در محدوده ۰/۰۰۵ الی µg/KgBW ۰/۰۲) به تنهایی از طریق مصرف آبهای بطری شده در تمامی گروهها کم و قابل چشمپوشی است (ضریب خطر<۱). علاوه براین، ریسک سرطان اضافی ناشی از حضور دی اتیل هگزیل فتالات در آبهای بطری شده نیز ناچیز و قابل چشمپوشی است (۷-۱۰×۹/۹). نتیجهگیری: با توجه به نتایج بدست آمده به نظر میرسد که استفاده از آبهای بطری شده به عنوان یک منبع مواجهه خطرزا با استرهای فتالات مطرح نبوده و استفاده از آنها از این نظر تهدیدی برای سلامت افراد جامعه محسوب نمیگردد.