زمینه و هدف: هیدروکربنهای آروماتیک چند حلقهای (PAHs) به دلیل اثرات مضر بر سلامتی، در سال های اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده اند. این مطالعه با هدف اندازه گیری غلظت PAHs متصل به ذرات کوچکتر از µm ۲/۵ (PM۲,۵) و ارزیابی خطر بهداشتی ناشی از آنها انجام گرفت.
روش بررسی: ۳۸ نمونه هوا با استفاده از دستگاه نمونه بردار ذرات همراه با ورودی جهت جداسازی PM۲,۵ از بخش مرکزی شهر اصفهان جمع آوری گردید. جهت آنالیز نمونه ها از دستگاه GC-MS استفاده شد. به منظور شناسایی منابع احتمالی PAHs از نسبت های مولکولی استفاده شد. همچنین ارزیابی خطر سرطانزایی و غیر سرطانزایی ترکیبات PAH برای دو گروه کودکان و افراد بزرگسال با استفاده از شبیه سازی مونت کارلو انجام گرفت.
یافتهها: از میان ۱۶ترکیب PAH اولویت دار، ۷ ترکیب با محدوده میانگین غلظت ng/m۳ ۸/۱۷ - ۰/۰۰۳ شناسایی شدند. نسبتهای مولکولی نشان داد که منابع پایروژنیک، منابع عمده تولید کننده PAHs در هوا هستند. مقدار میانه خطر سرطانزایی برای کودکان و بزرگسالان به ترتیب برابر با ۸-۱۰× ۳/۱ و ۸-۱۰× ۵/۹۹ برآورد شد. همچنین مقدار میانه خطر غیر سرطانزایی برای ترکیبات PAH، ۱-۱۰× ۳/۰۸ برآورد شد.
نتیجهگیری: نتایج برآورد ارزیابی خطر احتمالی نشان داد که غلظت موجود ترکیبات PAH متصل به ذرات ریز منجر به خطر قابل توجهی برای انسان های در معرض نمی شود. اما باتوجه به اینکه در این مطالعه صرفا ارزیابی خطر PAHs مرتبط با ذرات ریز بررسی گردید، لازم است ارزیابی خطر در مورد کل PAHs موجود در اتمسفر و در محل های بیشتری انجام پذیرد.