فصلنامه

---

زمینه و هدف: از نظر سازمان جهانی بهداشت صدا به عنوان سومین آلودگی خطرناک شهرهای بزرگ است. اتوبوس ها موضوع جالبی برای مطالعه آلودگی صوتی هستند. چون هم به منبع صدای متحرک محیطی (ترافیک) و هم منبع صدای شغلی برای رانندگان محسوب می شوند .هدف از این مطالعه بررسی تحلیلی مواجهه رانندگان اتوبوس های شهری  تهران با صدا بوده است.
روش بررسی:  تراز صدا در 90 اتوبوس که در 3 گروه مجزا (1) 30 اتوبوس ایکاروس (2) 30 اتوبوس مان (3) 30 اتوبوس شهاب قرار داشتند و به صورت تصادفی انتخاب گردیده بودند اندازه گیری گردیده و به 8 ساعت کار در روز تعمیم داده شدند. همزمان آنالیز فرکانسی صدا در مراکز اکتاوباند نیز انجام گرفته و مقدار SIL  برای اتوبوس ها محاسبه گردیدند. نتایج به دست آمده برای اتوبوس های مختلف با یکدیگر و مقادیر استاندارد مقایسه شد.
یافته ها: تراز مواجهه 8 ساعته در رانندگان اتوبوس های نوع ایکاروس (A dB82 ) بیشتر از نوع مان (A dB 77.6 ( و مقدار این دو بیشتر از نوع شهاب (dB A 75) می باشد.مقدار SIL نیز در اتوبوس های ایکاروس بیشتر از اتوبوس های دیگر است. آنالیز فرکانسی صدا نشان می دهد که عمر اتوبوس در فرکانس های مرکزی تاثیر معنی داری روی افزایش صدا دارد.
نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که نوع اتوبوس و عمر اتوبوس از فاکتورهای تاثیر گذار بر مقدار مواجهه رانندگان با صدا ست که مشابه با نتایج مطالعات  پیشین در این زمینه است.

---

زمینه و هدف: تحقیق حاضربا هدف بررسی رابطه ادراک صدا، سرسختی روان شناختی و سلامت روان با کیفیت زندگی زنان خانه دار شهر رشت انجام شده است.
روش بررسی : پس ازاندازه گیری میزان صدا درخیابان های مختلف، 50 زن خانه دار ساکن دردوخیابان پرسرصدای شهر رشت به صورت تصادفی انتخاب شده، پرسش نامه های تحقیق را تکمیل کردند. داده های به دست آمده با ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون تجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها: نتایج نشان داد که میزان ادراک صدا، سرسختی روان شناختی و سلامت روانی با کیفیت زندگی رابطه معنی دار دارد. مقدار آمارF به دست آمده از تحلیل رگرسیون در سطح 01/0 >P معنی داربوده، 91% واریانس میان میزان صدا با سرسختی روان شناختی، سلامت روان با کیفیت زندگی مشترک است. از بین میزان ادراک صدا، سرسختی روان شناختی و سلامت روانی، ادراک صدا و سلامت روانی توانسته است واریانس مربوط به کیفیت زندگی زنان خانه دار را تبیین کند به این معنی که افزوده شدن مقدار واریانس سرسختی روان شناختی به معادله ، موجب افزایش معنی&thinspداری نشده است.
نتیجه گیری: باتوجه به اثرگذاری مولفه های محیطی (نظیرصدا) و روان شناختی (نظیرسلامت روانی) برکیفیت زندگی، توسعه و پیشرفت جوامع وکاهش هزینه های خدمات اجتماعی، پیشنهاد این تحقیق این است که همه نهادهای مسئول و دست اندرکارسلامتی جامعه، برنامه های خود را جهت ارتقای کیفیت زندگی آحاد اجتماعی تنظیم کنند و این کار را از طریق کاهش آثارخطرناک و زیان بار متغیرهای محیطی و تقویت مولفه های روان شناختی انجام دهند.

---

زمینه و هدف: آلودگی های زیست محیطی در سه دهه اخیر به‌عنوان یک مشکل اساسی و قابل توجه در کل دنیا مطرح شده است. در بسیاری از کشورها، آلودگی  صوتی به‌عنوان یک مشکل اساسی اهمیت زیادی پیدا کرده است. به‌دلیل عدم وجود اطلاعات کافی در خصوص آلودگی صوتی شهر تبریز و با توجه به گسترش این شهر و ازدیاد مراکز صنعتی موجود در آن و افزایش درصد قابل توجه وسایل نقلیه و سایر منابع صوتی مزاحم، لزوم انجام این تحقیق مطرح می گردد.
روش بررسی: نمونه ­برداری و اندازه گیری تراز فشار صوت 180 بار در طی یک ماه (30 روز) طبق استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست امریکا در مناطق مسکونی و تجاری در 3 نوبت صبح (از ساعت 30/7 الی30/9)، ظهر (از ساعت30/12 الی 30/14) و شب ( از ساعت 19 الی 21)، به‌صورت همزمان در دو ایستگاه مشخص شده به‌وسیله دو دستگاه مجزای همسان انجام گردید.
یافته ها: مقدار تراز فشار صوت در هر دو ایستگاه مورد سنجش ( راسته کوچه و گلباد)  بالاتر از حد استاندار بوده و بیشترین مقدار میانگین تراز فشار صوت مربوط به بازه زمانی ظهر ایستگاه راسته کوچه با 4/71 دسی بل می باشد. همچنین کمترین مقدار میانگین تراز فشار صوت در بازه زمانی صبح ایستگاه گلباد به ثبت رسیده است که 5/8 دسی بل بیشتر از مقداراستاندارد می‌باشد.
نتیجه گیری: با توجه به بالاتر از حد استاندارد بودن میزان میانگین تراز فشار صوت در ایستگاه های مورد سنجش مشخص گردید که شهر تبریز دارای آلودگی صوتی در مناطق تجاری و مسکونی- تجاری بوده و پیشنهاد می‌­گردد منابع آلودگی صوتی در نقاط مختلف شهر تبریز شناسایی شده و در جهت کاهش آن برنامه ریزی و اقدامات لازم صورت گیرد.

---

زمینه و هدف: هدف از کنترل صدای محیطی، بهبود مدیریت آن در جامعه است، چرا که صدای ناشی از ترافیک می­ تواند بر روی نواحی مسکونی مجاور تاثیر بگذارد. مدیریت صحیح برنامه­ ریزی شده صدا می­ تواند این مؤلفه مهم و مضر را که یکی از فشارهای شهرنشینی بر سلامت مردم است حذف نماید. اما قبل از برنامه ­ریزی جهت کاهش صدا شهری لازم است که مراکز شلوغ شناسایی شوند. به این جهت در این تحقیق سعی شده است تا شاخص­ های مهم صدا در نواحی شلوغ مرکزی شهر زنجان اندازه­ گیری شود.   

روش بررسی: مطالعه حاضر در بخش مرکزی شهر زنجان که عمدتا دارای ترافیک سنگین است انجام شده است. بدین منظور تراز صوت معادل (L_eq)، تراز روز-شب(L_dn) ، تراز روز-عصر-شب (L_den)، شاخص آلودگی صوتی (NPL) و شاخص صوتی ترافیک (TNI) در 20 ایستگاه در دو بازه زمانی زمستان 1390 و بهار 1391 اندازه ­گیری شد. اندازه­ گیری­ ها در خیابان­ های اصلی این ناحیه با استفاده از دستور العمل­ های توصیه شده توسط EPA انجام و نهایتا نتایج تجزیه و تحلیل شدند.

یافته ­ها: نتایج نشان داد که تغییرات ساعتی کاملا تابعی از میزان عادات جابجایی مردم و همچنین بار ترافیکی در مناطق تجاری شهر زنجان است. همچنین مشخص گردید که میزان تجاوز از تراز استاندارد محیطی 55dB، با استفاده از تخمین شاخص  L_den برای 100 % ایستگاه­ های اندازه­ گیری وجود دارد. مقادیر شاخص ترافیکی L_den نیز برای 67 % ایستگاه‌ها- زمان­ های اندازه گیری، بیشتر از 74dB و برای 100 % ایستگاه‌ها  در محدوده ساعتی عصرها، بیش از 74dB است. شاخص NP در 78 % ایستگاه‌ها- زمان­ های اندازه­ گیری، بیش از 80dB بوده است که دلالت بر ایجاد ناراحتی صوتی در بیشتر ایستگاه ­ها و زمان­ ها دارد.

نتیجه‌گیری: استفاده از نقشه­ های صوتی و شاخص های TNI وNPL می ­تواند به برنامه کنترل هوشمند ترافیک شهری کمک کند؛ زیرا این نقشه­ ها به خوبی می­ توانند عادات جابجایی مردم در زمان­ ها و مکان­ های مختلف شهر را به تصویر بکشند. 

---

---