32 نتیجه برای آلودگی هوا
زهره فرهمندکیا، محمد رضا مهراسبی، محمدصادق سخاوتجو، امیر شاهرخ حسنعلی زاده مظهر، زهرا رمضانزاده،
دوره 2، شماره 4 - ( 12-1388 )
چکیده
زمینه و هدف: فلزات سنگین موجود درگرد و غبار هوا قادرند مستقیما از طریق بلع و تنفس وارد بدن شوند و یا از طریق ریزش های جوی به سطح زمین برسند و پس از آلودگی منابع آب و خاک و ورود به ساختار گیاهان از طریق آب و غذا وارد بدن شوند. هدف از این مطالعه تعیین میزان ترسیب فلزات سنگین در ریزش های جوی و تاثیر پذیری این مقادیر از منابع زمینی بوده است.
روش بررسی: در این مطالعه شهر زنجان به پنج ناحیه تقسیم شده است که جمع آوری نمونه های ذرات راسب شونده (ریزش های خشک) و بارش های جوی (ریزش های تر)، طی سه فصل پاییز 1387 ، زمستان 1387 و بهار 1388در این نواحی صورت گرفته است وسرب ، روی، کادمیم و کروم این ریزش ها به روش جذب اتمی اندازه گیری شده است.
یافته ها: در مطالعه حاضر میانگین ترسیب فلزات سنگین در ریزش های جوی برای سرب 082/0 ، روی 286/0 ، کادمیوم 018/0 وکروم 009/0 میلی
گرم بر متر مربع در روز بود. ضریب همبستگی بین عناصر سرب ـ روی برابر 8/0 بوده است (01/0P < ). ضریب همبستگی بین کروم ـ کادمیوم بالاتر از89/0 می باشد (05/0P < ) ولی ضریب همبستگی بین کادمیوم ـ سرب و کروم ـ سرب کمتر و به ترتیب 58/0 و 61/0 است.
نتیجه گیری: مقایسه مقادیر در نواحی مختلف نشان داد که منابع صنعتی منتشر کننده فلزات سنگین نقش مستقیمی درترسیب فلزات سنگین ریزش های جوی خشک و تر دارد . با توجه به ضرایب همبستگی می توان نتیجه گرفت که سرب و روی از یک منشا مشترک در منطقه پراکنده می شوند. اندازه گیری فلزات در ذرات راسب شونده می تواند نشان دهنده تاثیر منابع انسان ساز در کیفیت هوا باشد و می توان از ذرات راسب شونده به عنوان شاخص آلودگی هوا به فلزات سنگین استفاده نمود.
بهنام چاوشی، محمدرضا مسعودی نژاد، امیر ادیب زاده،
دوره 4، شماره 2 - ( 6-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: پالایشگاه های نفت منبع مهم تولید آلاینده های خطرناک و سمی مانند دی اکسید گوگرد (SO2) هستند. حدود 99 درصد از دی اکسیدگوگرد موجود در هوا از منابع انسانی تولید می گردد. اگرچه اندازه گیری های مختلفی از خروجی صنایع و پالایشگاه ها توسط کارشناسان محیط زیست و یا شرکت های خصوصی فعال در زمینه محیط زیست انجام گرفته ولی ارزیابی دقیق از میزان انتشار آلاینده ها بر حسب میزان تولید (ضرایب انتشار) و همچنین میزان کل انتشار سالانه که می تواند به عنوان داده اولیه در مدل سازی های آلودگی هوا و تصمیم گیری های مدیریتی مورد استفاده قرار گیرد در دسترس نیست.
روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی مقطعی بوده و اندازه گیری گازهای خروجی از دودکش با استفاده از دستگاه Testo 350 XL صورت گرفته است. نوع استاندارد عملکرد دستگاه براساس ASTM D6522 EPA-CTM030-41 تعیین گردید. میزان دی اکسیدگوگرد از 44 خروجی دودکش پالایشگاه نفت تهران از ابتدای فروردین 1386 لغایت آبان 1387 به مدت 20 ماه اندازه گیری شد. نمونه برداری به طور میانگین در بازه زمانی ساعات 9 تا 14به انجام رسید.
یافته ها: با مطالعه نتایج به دست آمده مشخص گردید که میزان آلاینده SO2 تولیدی توسط واحد تقطیر شمالی بیش از 3 برابر واحد جنوبی است و میزان انتشار گاز آلاینده از این واحد 8/2 برابر و ضریب انتشار آن 6/5 برابر نسبت به واحد تقطیر جنوبی است، همچنین میزان غلظت، انتشار و ضریب دی اکسیدگوگرد در واحد تبدیل کاتالیست شمالی بیش از 2 برابر واحد مشابه جنوبی است و مقایسه این سه فاکتور در واحد غلظت شکن شمالی به ترتیب 3، 6/2 و 6/2 برابر در مقایسه با واحد مشابه جنوبی اندازه گیری شده است.
نتیجه گیری: در کلیه واحدهای مستقر در بخش شمالی میزان آلایندگی 2 تا 3 برابر واحدهای جنوبی است. با ارزیابی به عمل آمده مشخص گردید که اولا حجم تولید در واحدهای شمالی بیشتر از واحدهای جنوبی بوده و از طرفی واحدهای جنوبی از طراحی جدیدتری برخوردار و از امکانات حذف آلاینده بهتری استفاده می نمایند. با مطالعه منابع مشخص می گردد استفاده از تکنولوژی های جدیدتر در فرایند تولید در پالایشگاه ها و استفاده از آخرین دستاوردها در این صنعت قادر است گام اساسی در توسعه این صنعت در بخش های مختلف کشور را ایفا نماید.
محمد آقاپورصباغی،
دوره 4، شماره 2 - ( 6-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: نداشتن قیمت و ارزش مشخص برای فعالیت های زیست محیطی باعث ایجاد برخی ویژگی های خاص برای این کالاها می شود. از جمله این ویژگی ها فاصله ای است که بین هزینه و منافع شخصی و اجتماعی آنها به وجود می آید. محققین در جهت ارزیابی این فعالیت های زیست محیطی روش های مختلفی از جمله هزینه سفر، تمایل به پرداخت و روش هدونیک را پیشنهاد می کنند. با توجه به مشکل آلودگی هوای تهران استفاده از الگوهای فوق در جهت ارزش گذاری برای حفظ کالای زیست محیطی (هوای پاک) مدنظر قرار گرفته اند.
روش بررسی: دریک مطالعه موردی ارزش گذاری برای هوای سالم در سال 138٧ با استفاده از روش هدانیک انجام گرفته است. به منظور انجام تحقیق حاضر 300 پرسش نامه به روش طبقه بندی تصادفی از مناطق مختلف شهر تهران جمع آوری شده است.
یافتهها: نتایج تحقیق نشان می دهد که فعالیت های انجام شده در جهت کاهش آلودگی هوا علاوه بر ارزش زیست محیطی از دید مصرف کنندگان دارای ارزش اقتصادی نیز هست. همچنین نتایج نشان می دهد که تمایل به پرداخت هر شهروند تهرانی برای هر مترمربع خانه ای که در مناطق با آلودگی کمتر قرار دارند بین 1120 تا 1350 هزار ریال است.
نتیجهگیری : نتایج این تحقیق و تحقیقات مشابه می تواند در توجیه اقتصادی طرح های زیست محیطی مورد استفاده قرار بگیرد.
نعمت الله جعفرزاده حقیقی فرد، آرام زویداوی، مریم قلیشخانی، علیرضا معصومی،
دوره 4، شماره 3 - ( 7-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: واحدهای تولید نفت و گاز به دلیل دارا بودن فرایند احتراق، آلودگی‌های گازی متنوعی، از جمله دی‌اکسیدکربن را وارد اتمسفر می‌کنند. در این مقاله، برآورد میزان انتشار دی‌اکسیدکربن ناشی از یک واحد شیرین‌سازی گاز شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب ایران، ارایه می‌گردد.
روش بررسی: با توجه به این نکته که روش موازنه جرم، یک روش مناسب برای برآورد میزان دی‌اکسیدکربن ناشی از احتراق سوخت های فسیلی است، در این مقاله میزان انتشار دی‌اکسید کربن با استفاده از ضرایب انتشار، براساس روش آنالیز سوخت، محاسبه می‌گردد.
یافتهها: براساس نتایج به دست آمده در این تحقیق، میزان کل انتشار دی‌اکسیدکربن از واحد منتخب (kg/day) 97/922212 است. در این میان سهم مشعل گاز اسیدی 75/579661، مشعل گاز ترش 93/12921 و دیگ‌های بخار (kg/day) 29/329629 است.
نتیجهگیری: در بین منابع آلاینده، مشعل گاز اسیدی با 63%، بیشترین سهم را در انتشار دی اکسیدکربن دارد. مقادیر برآورد شده براساس ضرایب انتشار سازمان حفاظت محیط زیست امریکا 2/1% پایین تر از تخمین واقعی میزان انتشار دی اکسیدکربن در واحد منتخب است.
روح ا.. رستمی، احمد جنیدی جعفری، روشنک رضایی کلانتری، میترا غلامی،
دوره 5، شماره 1 - ( 1-1391 )
چکیده
زمینه و هدف: بنزن، تولوئن و زایلن‌ها (BTX) آلایندههای آلی هستند که به طور عمده به همراه نفت و مشتقات آن وجود دارند. BTX جزو آلایندههای زیست محیطی بوده و برای سلامتی انسان نیز مضر به حساب می‌آیند. استفاده از جاذب‌هایی مانند زئولیت، یکی از انواع روشهای حذف این ترکیبات است که در این مطالعه نیز هدف بر آنست تا حذف ترکیبات BTX با استفاده از زئولیت نوع کلینوپتیلولیت و همچنین زئولیت به همراه نانوذرات اکسید مس به جهت خاصیت کاتالیستی آن مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد.
روش بررسی: در این مطالعه از زئولیت منطقه گرمسار سمنان در اندازه دانه‌ای 1-2 میلی‌متر و با انجام اصلاح اسیدی توسط اسید کلردریک و همچنین حالت نانوذره دار شده آن با استفاده از نانوذرات اکسید مس، استفاده شد. جریان هوا که به طور مصنوعی آلوده شده بود، به صورت پیوسته به کار گرفته شد و نمونه‌برداری با استفاده از چارکول تیوب از جریان ورودی و خروجی انجام شد. تشخیص غلظت آلایندهها با استفاده از کروماتوگرافی گازی با آشکارساز FID صورت گرفت.
یافته ها: راندمان حذف برای بنزن، تولوئن، -pزایلن، -mزایلن و -oزایلن در کلینوپتیلولیت به ترتیب برابر 3/78، 1/62، 2/32، 15/32 و 8/18% و در کلینوپتیلولیت حاوی نانوذرات اکسید مس به ترتیب 42/25، 65/35، 33/36، 24/33 و 39/29% به دست آمد. میانگین راندمان حذف ترکیبات BTX در زئولیت بدون نانوذره (31/43%) بیشتر از زئولیت نانوذره دار (32%) به دست آمد. لیکن، نتایج نشان داد که غلظت CO2 در هوای خروجی از زئولیت حاوی نانوذره (ppm 550) بیشتر از زئولیت بدون نانوذره (ppm 525) است.
نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که اضافه شدن نانوذرات به زئولیت هرچند باعث کاهش راندمان حذف بنزن و تولوئن شده است که می تواند ناشی از اشغال یا مسدود شدن سایت‌های جذب آلایندهها روی زئولیت توسط نانوذرات باشد، ولی موجب ارتقای تاثیر کاتالیستی زئولیت در شکستن مولکول‌های آلاینده ها و پیشرفت بیشتر فرایند تجزیه آنها تا تبدیل شدن به CO2 شده است.
محمدصادق حسنوند، ایوب ترکیان، محمدرضا صاحب نسق، کاظم ندافی، محمدکاظم مویدی،
دوره 5، شماره 3 - ( 7-1391 )
چکیده
MicrosoftInternetExplorer4
زمینه و هدف: بادبردگی مواد از پشتههای ذخیره مواد اولیه در صنایع سبب
مشکلات زیست محیطی و تبعات اقتصادی میشود.
روش بررسی: در این تحقیق تاثیر مواد افزودنی بر کاهش میزان انتشار
مواد از پشته سنگ آهن با استفاده از تونل باد در دو مرحله عدم تثبیت
و تثبیت سطح پشته منشوری شکل در چهار سرعت مختلف باد m/s 11، 7، 5 و3/4 مورد بررسی قرار گرفته
است. آب شهری، آب‌آهک 2%، آب دریا، پساب صنعتی و پلی‌لاتیس 25/0 % به عنوان افزودنی استفاده شده
است.
یافتهها: نتایج به دست آمده نشان میدهد که ضریب انتشار در شرایط عدم تثبیت
سطح پشته برای سرعت‌های m/s 11، 7، 5 و 3/4 به ترتیبg/m
2 7/13768، 4/1025، 2/73 و 7/46 است. در صورت استفاده از آب شهری، پساب صنعتی،
آب دریا و آب آهک به میزان 8/2، 8/2، 7/2 و 6/2%(درصد رطوبت)، میزان بادبردگی به
ترتیب 4/99، 3/99، 5/99 و 5/99% و در صورت استفاده از محلول پلی‌لاتیس 25/0% به میزان 7/2%، میزان بادبردگی100%
کاهش می‌‌یابد.
نتیجهگیری: در صورت پاشش صحیح و مناسب مواد افزودنی
در لبه‌‌های جانبی و فوقانی (نوک) پشته که دارای
بیشترین میزان بادبردگی هستند می‌توان بادبردگی مواد ذره‌‌ای از پشته‌ها را بیش از 99% کاهش داد. با توجه به
نتایج به دست آمده در این تحقیق و مشاهدات میدانی، مشکل تداوم بادبردگی در صنایع
فولادی عدم وجود برنامه منظم عملیاتی (سطح پوشش، تناوب پاشش، هندسه پشته، تنظیمات
فصلی مورد نیاز متناسب با دما و رطوبت محیط، سرعت باد و آموزش راهبران) است.
فاطمه موسوی، سید عادل جاهد، ، اسدا... رجب، امیر کامران نیکوسخن تیار، گیتی کاشی، روزبه طباطبایی،
دوره 6، شماره 1 - ( 2-1392 )
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی هوا و اثرات آن روی سلامت افراد از نگرانی های اصلی تصمیم گیرندگان مراکز بهداشتی ـ درمانی محسوب می شود. در این مطالعه اثر آلودگی هوا روی تغییر سطح هموگلوبین گلیکولیزه شده (HbA1C) در بیماران دیابتی مورد بررسی قرار گرفت که پژوهش منحصر به فرد در ایران و خاورمیانه به شمار می رود.
روش بررسی: مطالعه روی 330 نفر از بیماران دیابت مراجعه کننده به 3 کلینیک غدد در شهر تهران به مدت 2 ماه انجام گرفت. پرسش‌نامه در دو بخش دموگرافیک و مرتبط با دیابت تهیه گردید. سطح HbA1C بیماران در بازه زمانی آذر ماه و دی ماه در سال 1389 و نیز همان بازه زمانی در سال 1388 جهت مقایسه بررسی شده است. تجزیه و تحلیل آماری توصیفی و paired t-test توسط نرم افزار آماری SPSS18 انجام شد.
یافتهها: بیماران بررسی شده در دو گروه بودند. گروه اول 108 نفر بیمار دیابت ملیتوس نوع I یا وابسته به انسولین (7/53% زن و 3/ 64% مرد)، میانگین سن آنها 22/17، با انحراف معیار57/11بوده است. گروه دوم 222 نفر بیمار دیابت ملیتوس نوع II یا غیروابسته به انسولین (6/58% زن و 4/14% مرد)، میانگین سن آنها91/53، با انحراف معیار12/12بوده است. میانگین HbA1C در گروه اول از mg/100mL 71/7 به 75/7 در طی پژوهش افزایش یافت که اختلاف آماری معنی دار را نشان نداد (828/0=P). میانگین HbA1C در گروه دوم از mg/100mL 06/7 به 08/7 در طی پژوهش افزایش یافت که اختلاف آماری معنی دار را نشان نداد (798/0=P).
نتیجهگیری: بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش می توان چنین استدلال نمود که آلودگی هوا سطح HbA1C را در بیماران دیابتی به مقدارمعنی‌داری تغییر نمی دهد.
سهیلا رضایی، کاظم ندافی، حسین جباری، مسعود یونسیان، ارسلان جمشیدی، سید عبدالمحمد سادات، علیرضا رایگان شیرازی نژاد،
دوره 6، شماره 1 - ( 2-1392 )
چکیده
زمینه و هدف: در سال‌های اخیر تماس با ذرات هوابرد به صورت یک مشکل عمده مطرح شده است که سلامتی انسان را به مخاطره می اندازد. مطالعات اپیدمیولوژیکی نشان داده است که آیروسل های موجود در هوا می توانند به عنوان عاملی برای انتشار میکروارگانیسم‌ها باشند. بدون توجه به منابع داخلی، کیفیت هوای داخل ساختمان به شدت تحت تاثیر کیفیت هوای آزاد است. با توجه به اینکه بخش اعظم زمان مردم در فضاهای بسته سپری می شود و مطالعات اندکی در زمینه کیفیت هوای داخل ساختمان صورت گرفته است،هدف از انجام این مطالعه تعیین غلظت ذرات معلق در هوای داخل بیمارستان مرکز طبی کودکان تهران و هوای آزاد است.
روش بررسی: نمونه های ذرات معلق(PM10,PM2.5) در هوای داخل بیمارستان و هوای آزاد مجاور آن با استفاده از دستگاه لیزری پایش ذرات معلق مدل108/1به مدت 4 ماه از آذر تا اسفند 1386 برداشت شدند.محل نمونه برداری در هوای داخل ساختمان، اتاق بستری بیمار و در هوای آزاد ،پشت بام بیمارستان بود.
یافتهها: طبق نتایج این مطالعه، غلظت ذرات PM10در اتاق بستری در 80% موارد از استاندارد WHO بیشتر بود. غلظت ذرات PM2.5 دراتاق بستری در 42% موارد از استاندارد EPA و در 64% موارد از استاندارد WHO بیشتر بود. برای سنجش ارتباط بین غلظت ذرات معلق و در هوای داخل بیمارستان و هوای آزاد از رگرسیون خطی استفاده شد. نتایج نشان داد که ارتباط خطی معنی داری بین غلظت ذرات معلق در هوای داخل بیمارستان و هوای آزاد وجود دارد.
نتیجهگیری: ارتباط غلظت آلاینده ها در هوای آزاد و هوای داخل بیمارستان نشان دهنده نفوذ این ذرات از محیط بیرون به داخل ساختمان است و هوای آزاد می تواند کیفیت هوای داخل ساختمان را تحت تاثیر قرار دهد.
مهدی احمدی مقدم، پرویز محمودی،
دوره 6، شماره 1 - ( 2-1392 )
چکیده
زمینه و هدف: از آنجایی که آلودگی هوای تهران به یک مساله زیست محیطی ملی تبدیل شده است. و در اکثر موارد فراتر از حد استاندارد است، بنابراین تحلیل داده های آلودگی هوای شهر تهران در سال‌های 1388-1379 به منظور بررسی تغییرات و تحلیل آن ضروریست.
روش بررسی: در این تحقیق داده های ساعتی آلودگی هوای شهر تهران ثبت شده توسط ایستگاه های پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، در فاصله سال‌های 1388-1379 جمع آوری شد و روند تغییرات پنج آلاینده مونواکسیدکربن، ذرات معلق، دی اکسیدگوگرد، دی اکسیدنیتروژن و ازن شهر تهران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که میانگین غلظت سالیانه ذرات معلق، مونواکسیدکربن، دی اکسید نیتروژن، دی اکسید گوگرد و ازن در ایستگاه‌های موجود به ترتیب از µg/m3 91، ppb 8/11، ppb 6/102، ppb 8/46 و ppb 1/22 در سال 1379 به µg/m3 88، ppb 64/3، ppb 1/66، ppb 4/21 و ppb 83 در سال 1388 رسیده است.
نتیجهگیری: طی یک دهه اخیر کیفیت هوای شهر تهران از نظر آلاینده های مونواکسید کربن، ذرات معلق، دی اکسید گوگرد و دی اکسید نیتروژن بهبود یافته در حالی که در غلظت ازن افزایش یافته است.
محمدعلی قربانی، لیلا نقی پور، وحید کریمی، رضا فرهودی،
دوره 6، شماره 1 - ( 2-1392 )
چکیده
-->
زمینه و هدف: آلودگی هوا ناشی از ازن در کلان شهرها
از مهمترین عوامل آلوده کننده‌هاست که موجب آسیب به محیط زیست و موجودات زنده می
گردد، این تحقیق سعی دارد مدلی برای تخمین
میزان ازن کلان شهر تبریز در دو ایستگاه پایش آلودگی آبرسان و راسته کوچه ارایه
نماید.
روش بررسی: در این تحقیق شبکه عصبی مصنوعی برای در
نظر گرفتن تاثیر همزمان پارامترهای هواشناسی و آلودگی هوا بر میزان غلظت ازن، مورد
استفاده قرار گرفته است و از ماتریس وزنی شبکه عصبی مصنوعی به همراه معادله گارسون
برای آنالیز حساسیت پارامترهای ورودی به شبکه عصبی استفاده شده است.
یافته ها: نتایج نشان می دهد میزان غلظت ازن از
خصوصیات هواشناسی و نیز پارامترهای آلودگی هوا به طور همزمان تاثیر گرفته است، که
از میان پارامترهای هواشناسی حداکثر دما و از میان پارامترهای آلودگی منواکسید
کربن به عنوان پارامترهای تاثیرگذار است.
نتیجهگیری: نتایج حاصل حاکی از توانمندی قابل قبول
مدل شبکه عصبی در پیش بینی میزان غلظت ازن است. علاوه بر آن، متغیرهای مورد
استفاده در این مدل توانسته است، نحوه تغییرات میزان غلظت ازن ایستگاه های مورد
بررسی در منطقه را تشخیص دهند.
زهره صادقی حسنوند، محمد صادق سخاوتجو، رویا ذکاوتی،
دوره 6، شماره 2 - ( 6-1392 )
چکیده
زمینه و هدف: انتقال میکروارگانیسم های بیماری زا از طریق هوا برای سلامت جامعه بسیار خطرناک است. یکی از مسائل مهم که در حال حاضر اکثر بیمارستان ها با آن در ارتباط هستند افزایش عفونت های بیمارستانی است. بیوآئروسل ها با گستره وسیعی از اثرات بهداشتی شامل بیماری های واگیر، اثرات سمی حاد و آلرژی و عفونت های بیمارستانی مرتبط است و می تواند سلامت پرسنل شاغل و افراد بستری در بیمارستان ها و همراهان آن ها را تهدید نماید. با توجه به اینکه میزان عفونت های بیمارستانی با تراکم و نوع بیوآئروسل ها رابطه مستقیمی دارد، بیابراین تعیین نوع و چگونگی پراکندگی و وفور میکروارگانیسم ها که هدف اصلی مطالعه نیز بوده، دارای اهمیت است. روش بررسی: روش مطالعه در این پژوهش از نوع توصیفی-مقطعی است که در آن 7 بخش بیمارستان ولیعصر خرمشهر به طور تصادفی انتخاب شدند که شامل بخش های ( داخلی، آزمایشگاه نوزادان و اطفال، ccu، جراخی مردان، زنان و زایمان، اتاق عمل) و همچنین مخیط بیرون بیمارستان بود که مورد بررسی قرار گرفتند. از 240 نمونه گرفته شده با استفاده از دستورالعمل استاندارد NIOSH و روش آندرسون با دبی L/min 28/3 رد مدت زمان min 2 برروی محیط کشت های مانیتول سالتاگار، نوتریت آگار EMB، آگار و بلاد آگار، سابارزدکستروز آگار 200 نمونه هوا رشد نمودند. بعد از نمونه برداری نمونه ها بلافاصله به آزمایشگاه منتقل شد و به مدت 48 h در انکوباتور°C 37 و دمای آزمایش°C 22-27 قرار گرفتند و سپس شمارش و بررسی شدند. در نهایت تراکم میکروارگانیسم ها بر حسب تعداد کلنی بر مترمکعب هوا (CFU/m3) تعیین گردید. یافته ها: بیشترین میانگین غلظت آلودگی در فصل بهار با غلظت 238/51 CFU/m3 و در پاییز با غلظت CFU/m3 167/02 مربوط به بخش عفونی و کمترین میانگین آلودگی مربوط به ccu بود که در دو فصل بهار و پاییز هیچ گونه کلنی قارچی در آن رشد نکرد. علی رغم اسریلیزاسیون محیط، بیشترین درصد قارچ های مشاهده شده در هوای بیمارستان در فصل بهار شامل آسپرژیلوس نایجر با 42/45% و در فصل پاییز مخمر با 44/26% بود. همچنین در فصل بهار استافیلوکوکوس اپیدرمیتیس با 25/93% و باسیل گرم مثبت با 20/59 % بیشترین درصد باکتری های شناسایی شده در نمونه های هوا بودند. نتیجه گیری: از یافته های این مطالعه می توان نتیجه گرفت که غلظت آلودگی بیوآئروسل ها از نظر کمی در هوای بخش های مختلف بیمارستان به جز در بخش ccu بیش از حد توصیه شده و مطالعات مشابه است و از نظر جنس های شناسایی شده، مشابه دیگر مطالعات است. بنابراین توصیه میشود برای کاهش میزان مواجه با بیوآئروسل های بیماری زای محیطی می بایست کنترل تردد افراد، استفاده از شیوه ها و مواد گندزدایی مناسب جهت ضدعفونی کردن بخش ها، ایجاد سیستم های تهویه استاندارد و مناسب در دستور کار بیمارستان ها و مراکز درمانی طراحی و اجرا گردد.
اکبر غلامپور، رامین نبی زاده، محمد صادق حسنوند، حسن تقی پور، ساسان فریدی، امیر حسین محوی،
دوره 7، شماره 4 - ( 10-1393 )
چکیده
زمینه و هدف: تعیین میزان اثرات آلودگی هوا در شهرهای مختلف با دو چالش مهم روبرو است؛ اولا محدودیت اطلاعات مربوط به اثرات بهداشتی آلایندهها و ثانیا کمبود اطلاعات در خصوص میزان مواجهه با آلایندههای هوا و نیز مقادیر غلظت آنها. مطالعه حاضر از نوع مطالعات مشاهده ایی کاربردی بوده و از شهریور 1391 الی مرداد 1392 میزان غلظت، تغییرات فصلی و برآورد اثرات بهداشتی منتسب به ذرات معلق هوای آزاد شهر تبریز تعیین گردید. روش بررسی: بمنظور اندازه گیری ذرات معلق از نمونه بردار با حجم بالا و دستگاهHaz-Dust EPAM5000 استفاده شده و اثرات بهداشتی منتسب به ذرات معلق با استفاده از نرم افزار AirQ2.2.3 برآورد گردید. یافته ها: بر اساس نتایج حاصله، متوسط سالیانه غلظت ذرات معلق TSP، PM10، PM2.5 و PM1 منطقه شهری به ترتیب برابر 139، 83، 38 و 27 &mug/m3 در منطقه صنعتی به ترتیب برابر 178، 110، 40 و 27 &mug/m3 بوده و متوسط مقدار نسبت PM10/TSP، PM2.5/PM10، PM1/PM10 و PM1/PM2.5 برای منطقه شهری به ترتیب برابر 0/6، 0/48، 0/33 و 0/7 و برای منطقه صنعتی به ترتیب برابر 0/61، 0/37، 0/28 و 0/77 بدست آمد. تعداد کل مرگ‌های منتسب به TSP برابر 327 مورد برآورد شد که از این تعداد، 202 مورد مرگ در اثر بیماریهای قلبی و عروقی و تعداد 99 مورد نیز در اثر بیماریهای تنفسی بوده است. از طرفی میزان کل مرگ ناشی از ذرات PM10 و PM2.5 به ترتیب برابر 363 و 360 مورد تخمین زده شد. نتیجه گیری: طی این مطالعه مشخص شد که در طی روزهای نمونه برداری شده در منطقه شهری، غلظت ذرات PM10 و PM2.5 به ترتیب 73 درصد و 69 درصد از حد استاندارد ملی و از نظر استاندارد EPA به ترتیب 8 و 50 درصد از سطح استاندارد بالاتر بوده اند. همچنین بررسی مقادیر نسبت‌های مختلف ذرات معلق با اندازه های مختلف مشخص نمود که در شهر تبریز و بخصوص منطقه صنعتی آن، خاک زمینهای اطراف و تعلیق دوباره ذرات از زمین سهم چشمگیری در انتشار ذرات معلق منطقه داشته و ذرات معلق هوای شهر تبریز در اغلب اوقات سال فراتر از حد استانداردهای وضع شده است.
مژگان اصغری، رامین نبی زاده، حیدر نورزاد، حامد مرتضایی،
دوره 9، شماره 3 - ( 9-1395 )
چکیده
زمینه و هدف: افزایش روز افزون آلایندههای هوا و به تبع آن تاثیر نامطلوب بر کیفیت زندگی سبب شده تا استفاده از شاخص‌های کیفیت هوا به منظور تعیین میزان واقعی آلایندهها به عنوان یکی از اقدامات مهم و مؤثر در اطلاع رسانی کیفیت هوا بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. هدف این مطالعه طراحی و تدوین سامانه نرم افزاری مناسب جهت محاسبه شاخص بهداشتی کیفیت هوا (AQHI) است که با رویکردی نوین به محاسبه اثرات بهداشتی ناشی از حضور چندین آلاینده (NO2، O3، PM10، PM2.5) بطور همزمان می‌پردازد.
روش بررسی: شاخص بهداشتی کیفیت هوا (AQHI) در سال 2001 با همکاری محیط زیست کانادا و بهداشت کانادا توسعه یافته است و هدف این مطالعه طراحی و کدنویسی این نرم افزار در محیط Visual Basic. Net و سپس آزمون نرم افزار با استفاده از بانک اطلاعاتی 6 ایستگاه سنجش آلودگی هوا تهران شامل ایستگاه‌های اقدسیه، ستاد بحران، شهرداری منطقه 4، گلبرگ، پارک رز و شهرداری منطقه 11 است.
یافتهها: این برنامه به صورت یک بسته نرم افزاری قابل نصب بر روی کامپیوتر با امکان تهیه خروجی از نرم افزار بصورت فایل اکسل ارائه شده است. همچنین صحت عملکرد نرم افزار با انجام آزمون با دادههای واقعی مورد ارزیابی و تایید قرار گرفت.
نتیجهگیری: نتایج حاصله نشان می‌دهند که نرم افزار AQHI که در این مطالعه ارائه گردید، می تواند به عنوان ابزاری سودمند در راستای ارزیابی کیفیت هوا مورد استفاده قرار بگیرد.
اکبر غلام پور، محمد صادق حسنوند، رامین نبی زاده، زهرا علیزاده، امیر حسین محوی،
دوره 9، شماره 3 - ( 9-1395 )
چکیده
زمینه و هدف: مطالعه حاضر بمنظور تعیین میزان غلظت و تغییرات یون‌های محلول در آب موجود در ذرات معلق TSP و PM10 هوای محیطی شهر تبریز با هدف تعیین منابع احتمالی انتشار این ذرات انجام گرفت.
روش بررسی: در طول شهریور 1392 الی مرداد 1393 با استفاده از دستگاه نمونه بردار با حجم بالا از ذرات معلق هوا نمونه‌برداری گردید. یون‌های محلول در آب موجود در ذرات معلق با استفاده از دستگاه اولتراسونیک استخراج شده و نهایتا به کمک دستگاه IC میزان یون‌ها اندازه‌گیری شد. با استفاده از نرم افزار Stata12، آنالیز رگرسیون خطی بین یون‌ها انجام شد تا ترکیبات عمده تشکیل‌دهنده یون‌های ذرات مشخص گردد؛ همچنین بمنظور تعیین منابع احتمالی انتشار ذرات PM10، از مدل چرخشی واریماکس استفاده شد.
یافتهها: مجموع غلظت یون‌های محلول در آب موجود در ذرات TSP و PM10 هوای محیطی شهر تبریز به ترتیب برابر 20/33±20/77 و µg/m314/08±16/04 بدست آمد. در ذرات TSP و PM10 یون‌های سولفات (µg/m3 5/79± 8/69) و نیترات (µg/m3 7/9±8/47) عمده‌ترین یون‌های محلول در آب موجود در ذرات بوده و یون‌های کلسیم و سدیم در مرتبه بعدی قرار داشتند.
نتیجهگیری: نتایج مدلسازی مشخص نمود که ذرات معدنی ناشی از خاک حاشیه شهر و ذرات ثانویه ناشی از احتراق سوخت‌ها به همراه تعلیق مجدد ذرات از خاک‌های آلوده منبع انتشار حدود 80 درصد از ذرات معلق PM10 منطقه شهری هستند.
فرزاد خدامرادی، اکبر فتوحی، مسعود یونسیان، محمد حسن امامیان، هیرش امینی، منصور شمسی پور،
دوره 9، شماره 4 - ( 12-1395 )
چکیده
زمینه و هدف: هدف مطالعه حاضر ارزیابی نابرابری در مواجهه طولانی مدت به آلایندههای هوای شهری در سطح مناطق 22 گانه شهر تهران در سال1390 است.
روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه اکولوژیک است و در آن از شاخص تمرکز برای بررسی نابرابری استفاده شده است. در این بررسی مقادیر غلظت‌های آلایندههای PM10،NO2 ،SO2 در سطح مناطق 22 گانه شهر تهران از روش Land use regression بدست آمده‌اند. متغیرهایی که اثر آنها بر توزیع مواجهه با آلایندهها بررسی شده‌اند عبارت بودند از: سطح تحصیلات، اشتغال و داشتن خودروی شخصی که از طریق سایت شهرداری تهران و دادههای سرشماری کشوری بدست آمدند.
یافتهها: برای آلاینده PM10 شاخص تمرکز برای بی‌سوادی، افراد دارای تحصیلات دانشگاهی و مالکین خودروی شخصی به ترتیب برابر بود با 0/059 (0/004 تا 0/113)، 0/056- (0/110- تا 0/001 - ) و 0/079- (0/127- تا 0/031-) که از لحاظ آماری معنی‌دار بود. این شاخص برای شاغلین برابر بود با 0/016 که معنی‌دار نبود. در مورد آلایندهها NO2 ،SO2 برای بی‌سوادی، افراد دارای تحصیلات دانشگاهی، شاغلین و مالکین خودروی شخصی نابرابری وجود نداشت.
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان میدهد بین مناطق مختلف تهران از نظر مواجهه به آلاینده PM10 از نظر جمعیت بی سواد، تحصیلات دانشگاهی و مالکیت خودروی شخصی نابرابری وجود دارد. توجه به این زیر گروه‌ها در زمینه تحقیقات بیشتر و سیاست‌گذاری در زمینه آلایندههای محیطی می‌تواند کمک‌کننده باشد.
یعقوب حاجی زاده، شاهرخ نظم آرا، حکیمه طیری، ایمان پارسه،
دوره 10، شماره 1 - ( 3-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: در طول چند دهه گذشته، آلودگی هوا به دلیل افزایش مرگ و میرهای ناشی از آن، کانون توجهات جهانی شده است. در این مطالعه، آلایندههای آلی فرار (VOCs) و هیدروکربنهای کل (THCs) در هوای محیطی یک مجتمع پتروشیمی در ایران سنجش شد. همچنین، ارتباط این آلایندهها با برخی از متابولیتهای ادراری‌شان در کارگران این مجتمع بررسی شد.
روش بررسی: آلایندههای مذکور طی دو مرحله، در بهار (40 نمونه) و تابستان (40 نمونه)، در هوای واحدهای مختلف مجتمع مذکور مورد سنجش قرار گرفت. همچنین، مقدار بیومارکرهای این آلایندهها در 31 پرسنل، مطابق روشهای استاندارد NIOSH با استفاده از دستگاه GC-FID و TD/GC-MS سنجش شد.
یافتهها: میانگین کلی THCs در فصل بهار و تابستان به ترتیب ppm 14/06 و ppm14/09 و ppm 15/85 بود؛ این میزان برایVOCs ppm 16 بود. بیشترین مقدار ppm THCs 48/19 و 47/63ppm VOCs در هوای محیطی واحد بازیافت سنجش شد. در تابستان، میانگین کلی متابولیتهای ادراری شامل اسیدکاربولیک (فنل)، فنیلگلیاکسیلیک اسید، و ماندلیکاسید بر حسب واحد mg/g creatinine به ترتیب 16/67، 34/8، و 67/24 بود؛ در بهار، این میانگین بر حسب واحد mg/g creatinine به ترتیب 15/34، 57/34 و 5/30 بود.
نتیجهگیری: متغیرهای زمینهای مثل سن، وزن، و سیگار اثرات متفاوتی بر روی متابولیت‌ها داشت. مقادیر آلایندههای سنجش شده از مقادیر رهنمود پیشنهاد شده توسط انجمن متخصصین بهداشت صنعتی آمریکا (ACGIH) کمتر بود. همچنین، مقادیر متابولیتهای سنجششده در ادرار، از شاخص مواجهه بیولوژیکی (BEI) ارائه شده توسط ACGIH کمتر بود.
مصطفی کلهر، سحر قلعه عسگری، مهسا بزرگی،
دوره 11، شماره 3 - ( 9-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به حساسیت زیاد مدل‌های گوسی به ورودی‌های هواشناسی، لازم است تا دادههای هواشناسی با دقت بالایی وارد مدل گردد. با توجه به در دسترس نبودن اطلاعات هواشناسی در تمامی نقاط کشور به‌خصوص دادههای جو بالا، لذا استفاده از فرمول‌های نیمه‌تجربی به منظور تخمین پارامترهای لایه مرزی اجتناب ناپذیر بوده که باعث ایجاد خطا در شبیه‌سازی لایه مرزی و همچنین خروجی‌های غلظت خواهد شد. در این مقاله به بررسی اثرات استفاده از دادههای تخمینی جو بالا بر مقادیر غلظت خروجی مدلسازی خواهیم پرداخت.
روش بررسی: برای این منظور مدل AERMOD View 8.9 یکبار با دادههای واقعی جو بالا و یکبار با دادههای تخمینی، در شرایط یکسان اجرا شده است. از آزمون‌های آماری مستقل t (T-Student) و لون (LEVENE) به منظور بررسی تفاوت‌های معنی‌دار بین غلظت‌ها در دو حالت فوق استفاده شده است.
یافتهها: نتایج نشان داد که استفاده از دادههای تقریبی جو بالا منجر به خطا در غلظت آلایندهها تا 63 درصد، در مدلسازی کوتاه مدت و تا 33 درصد، در مدلسازی بلند مدت خواهد شد که رقم قابل توجهی است. همچنین تفاوت‌های آشکاری در محاسبات پارامترهای لایه مرزی در دو حالت وجود دارد که تحلیل های آماری نشان‌دهنده معنی‌دار بودن (0/00=p) این تفاوت‌ها بود. میزان اختلاف بین پارامترهای لایه مرزی در این دو حالت برای ارتفاع لایه مرزی همرفتی، گرادیان دمای پتانسیل و مقیاس سرعت (همرفتی) به ترتیب برابر 19 و 48 و 7/1 درصد بوده است.
نتیجهگیری: استفاده از دادههای واقعی جو بالا در مدلسازی‌ها ضروری بوده و در غیر این صورت نتایج مدلسازی باید در یک دامنه اطمینان با درصد خطا مشخص بیان گردد.
کاظم ندافی، محمدصادق حسنوند، ساسان فریدی،
دوره 12، شماره 1 - ( 3-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی هوا یکی از عوامل مهم تاثیرگذار بر سلامت بوده و بیشترین بار بیماریهای منتسب به عوامل خطر محیطی را به خود اختصاص داده است. آلودگی هوا پس از استعمال دخانیات، دومین عامل اصلی مرگ‌های ناشی از بیماریهای غیرواگیر محسوب میشود و با افزایش ریسک ابتلا به بیماریهای حاد و مزمن و مرگ در ارتباط است.
روش بررسی: در این مقاله مروری در ابتدا براساس مطالعات شاخص انجام شده در دنیا، وضعیت کیفیت هوای آزاد (Ambient air pollution) و اثرات آن بر سلامت در ایران و سایر کشورها مورد ارزیابی قرار گرفت؛ و در مرحله بعد وضعیت کیفیت هوای آزاد و اثرات آن بر سلامت در کلانشهر تهران طی سال‌های 1385 تا 1396، براساس نتایج مطالعات صورت گرفته توسط پژوهشکده محیط زیست دانشگاه علوم پزشکی تهران ارائه گردیده است.
یافتهها: نتایج این مطالعات نشان داد که میانگین سالیانه غلظت مواجهه با PM2.5 هوای آزاد وزن‌دهی شده با جمعیت، در ایران برابر µg/m3 48 است که تقریبا کمی پایین‌تر از متوسط غلظت جهانی آن (µg/m3 51) است. یافتهها نشان داد گرچه نتایج مطالعات انجام شده دارای تفاوت‌های نسبتا زیادی در رابطه با تعداد موارد مرگ منتسب به آلودگی هوا است؛ اما به‌واسطه مواجهه با این عامل خطر، تعداد زیادی از موارد مرگ در دنیا رخ میدهد. یافته‌های حاصل از روند تغییرات غلظت آلایندههای هوا طی سال‌های 1385 الی 1396 و کمی‌سازی اثرات آنها بر سلامت در شهر تهران نشان میدهد که غلظت ذرات معلق هوا در شهر تهران در سال‌های 1385 تا 1390 روند افزایشی داشته است و حداکثر میانگین غلظت PM2.5 طی 12 سال مورد بررسی، در سال 1390 معادل µg/m3 38 مشاهده شده است. سپس روند تغییرات غلظت ذرات معلق ریز هوا در فاصله سال‌های 1391 تا 1394 روند کاهشی داشته است و به حدود µg/m3 30 رسیده است؛ اما طی سال‌های 1395 و 1396 میانگین سالیانه غلظت PM2.5 هوای آزاد نسبت به مقدار مشابه سال 1394 افزایش یافته است. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که در شهر تهران براساس وضعیت شاخص کیفیت هوا (AQI)، از سال 1390 تا 1396 حتی یک روز شاخص کیفیت هوا در طبقه "خوب" (50-0AQI =) قرار نگرفته است اما تعداد روزهایی که AQI "متوسط" (100-51AQI =) بوده است، از سال 1390 تا 1394 افزایش یافته است. همچنین در سال 1396 تنها 20 روز شاخص کیفیت هوا متوسط و 237 روز "ناسالم برای گروه‌های حساس"، 107 روز "ناسالم" و 1 روز "خیلی ناسالم" بوده است. نتایج این مطالعه نشان میدهد در سال 1396 در صورتی‌که میانگین غلظت سالانه PM2.5 در شهر تهران از شرایط موجود (حدود µg/m3 32) به غلظت µg/m3 10 (رهنمود WHO) می‌رسید، از (6359-3238) 4878 مورد مرگ جلوگیری می‌شد.
نتیجهگیری: آلودگی هوا سهم بسیار چشمگیری در تعداد موارد مرگ منتسب دارد. همچنین نتایج مطالعات جهانی می‌تواند تا حد زیادی با شرایط واقعی کشور متفاوت باشد و این امر ضرورت وجود دادههای معتبر بومی مرتبط با غلظت آلایندههای هوا و بروز پایه پیامدهای بهداشتی در کشور را به منظور بررسی دقیق وضعیت کیفیت هوا و اثرات آن بر سلامت نمایان می‌کند.
مسعود حاتمی منش، ثمر مرتضوی، عیسی سلگی، احمد مهتدی،
دوره 12، شماره 1 - ( 3-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: امروزه حضور و افزایش ذرات معلق هوا یکی از عوامل جدی تهدید کننده سلامت انسان‌ها است. در این میان درختان می توانند به واسطه شاخ و برگ خود بستری مناسب برای تجمع ذرات معلق هوا باشند. در این مطالعه به ارزیابی توان جذب ذرات معلق مختلف توسط برگ برخی از گونه های درختی و درختچه ای در شهر اصفهان پرداخته شده است.
روش بررسی: 12 گونه درخت و درختچه در 8 مکان شهر انتخاب و میزان ذرات معلق کل، PM10، PM2.5 و PM0.2 سطح و موم های کوتیکول برگ با استفاده از روش شستشو با آب و کلروفرم توسط فیلترهای کاغذی 91، µm42 و فیلتر پلی تترا فلوئورواتیلن و ترازوی دیجیتالی اندازه گیری شد.
یافته ها: نتایج نشان داد بیشترین و کمترین میانگین ذرات معلق مربوط به گونه‌های شاه توت و بید به میزان 23/5±190/32 و μg/cm2 4/42±11/9 است. روند تجمع کل ذرات معلق سطح برگ به‌ترتیب از بیشترین به کمترین به‌صورت شاه توت> چنار> نارون> توت> عرعر> افرا> زبان گنجشک> خرزهره>اقاقیا> ارغوان> شمشاد> بید و در موم های کوتیکول در شاه توت> نارون> چنار> توت> افرا> عرعر> اقاقیا> ارغوان> زبان گنجشک> خرزهره> شمشاد > بید به‌دست آمد.
نتیجه گیری: نتایج حاکی از آنست که توانایی گونه‌های مختلف درختی در جذب ذرات به ویژگی‌های مورفولوژیکی، فیزلوژیکی و اکولوژیکی برگ بستگی دارد. درنهایت بین گونه های مختلف شاه توت دارای بیشترین توانایی جذب ذرات معلق است.
علی احمدی ارکمی، آمنه کامکار، زینب آقاجانی،
دوره 12، شماره 2 - ( 6-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: از آنجایی‌که منابع متحرک به‌عنوان مهمترین منبع آلودگی هوا در کلانشهر رشت به حساب می‌آید و با توجه به اهمیت آلودگی هوا در شرایط آب و هوایی مرطوب شهر رشت، این پژوهش در یک محدوده خاص انجام گرفت تا با استفاده از نتایج آن، الگوی حاکم بر تغییرات ماهانه انتشار آلایندهها در مقیاس خرد تعیین شود.
روش بررسی: در این پژوهش با پایش مستمر ترافیک در طول سال (چهار روز در هر ماه و شش ساعت در هر روز) و بهره‌گیری از نرم افزار MOVES میزان انتشار آلایندهها در مقیاس خرد تخمین زده شد.
یافتهها: بیشترین نرخ انتشار متوسط سالانه CO و NOX در محدوده مورد بررسی به‌ترتیب برابر با 15/76 (مقطع بین فلکه گاز و رازی) و g/(m.h) 2 (مقطع بین میدان امام حسین و نیروی دریایی) تخمین زده شده است. همچنین نتایج نشان داد که متوسط انتشار ماهانه NOX در تمام طول سال در هر یک از مقاطع مورد بررسی، ثابت است و مقدار متوسط انتشار ماهانه CO در نیمه اول سال و نیمه دوم سال ثابت است و مقدار آن در نیمه اول بیشتر از مقدار آن در نیمه دوم است.
نتیجهگیری: توزیع ساعتی انتشار CO در ماه‌های مختلف متاثر از مناسبت‌ها و به طور کلی الگوی زندگی افراد است اما توزیع ساعتی برای آلاینده NOX روال تقریبا ثابتی در طول سال دارد. همچنین با توجه به نتایج به‌دست آمده، می‌توان با یکبار سنجش (برای CO) و دو بار سنجش (برای NOX) ترافیک به‌جای سنجش ماهانه، میزان انتشار آلایندهها در نقاط دیگر شهر را با دقت قابل قبولی تخمین زد، زیرا تخمین انتشار برای کل شهر با روش مورد استفاده در این پژوهش معقول و به صرفه نیست.
