مریم خدادادی، محمد تقی صمدی، علیرضا رحمانی، رامین ملکی، علی الله رسانی، رضا شهیدی،
دوره 2، شماره 4 - ( 12-1388 )
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی منابع آب به وسیله سموم آفت کش یکی از معضلات زیست محیطی محسوب می گردد. امروزه به لحاظ توسعه کشاورزی و تنوع آفات گیاهی، استفاده از سموم مذکور گسترش روزافزونی یافته است. استان همدان به لحاظ وجود زمینه های لازم در زمینه کشاورزی رشد قابل توجهی داشته است. به همین لحاظ مصرف سموم آفت کش بالا بوده و می تواند تهدید جدی برای منابع تامین آب شرب این شهر محسوب گردد. هدف از انجام این تحقیق تعیین غلظت باقی مانده سموم آفت کش ارگانوفسفره هالوژنه کلرپیریفوس و ارگانوفسفره غیر هالوژنه دیازینون و سم کارباماته کارباریل در منابع تامین کننده آب شرب شهرهمدان در سال 1386بوده است.
روش بررسی: در این تحقیق 126 نمونه آب از 7 ایستگاه تامین آب آشامیدنی سطحی و زیرزمینی شهر همدان در طی 12 ماه در سال1386 و جهت سنجش باقی مانده سموم مورد مطالعه، جمع آوری و با استفاده از دو روش استخراج فاز جامد و استخراج فاز مایع آماده سازی و به وسیله دستگاه های HPLC و GC/MS مورد آنالیز قرار گرفتند.
یافته ها: نتایج مشخص نمود که بیشترین غلظت سم کارباریل و کلرپیریفوس در فصل بهار و خرداد ماه به ترتیب ppb 3.85و ppb 1.8 و در مورد سم دیازینون مربوط به فصل پاییز و مهرماه به میزانppb 36.5 بوده است. حداقل غلظت سموم مورد مطالعه مربوط به فصل زمستان بوده است. بر اساس آزمون آماری آنالیز واریانس دو طرفه Two-Way ANOWA بین باقی مانده سموم مورد مطالعه در نمونه های برداشت شده در فصول مختلف اختلاف آماری معنی داری وجود داشت.( 05/0P<).
نتیجه گیری: مطالعات مختلف نشان دهنده آنست که باقی مانده سموم در منابع آب ارتباط مستقیمی با مقدار سموم مصرفی در این مناطق، ارتباط دارد و در صورت عدم کنترل مصرف سموم ، این آلاینده های مقاوم، تهدید جدی برای سلامت مصرف کنندگان خواهند بود.
مریم خدادادی، محمدتقی صمدی، علیرضا رحمانی،
دوره 4، شماره 3 - ( 7-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: ورود سموم به منابع تامین آب شرب اثرات زیان‌بار بر سلامتی انسان و محیط زیست دارد. در سالیان اخیر روش های اکسیداسیون پیشرفته جهت حذف سموم از منابع آبی استفاده فراوانی پیدا کرده است. ماده منعقدکننده PAC مصرفی در تصفیه خانه های آب کاربرد فراوانی دارد که می تواند در حذف سموم موثر باشد. هدف از این مطالعه پژوهش کاربرد UV/O3 وماده منعقدکننده PAC در حذف سموم از آب آشامیدنی بوده است.
روش بررسی: جهت انجام این پژوهش توصیفی ـ تحلیلی، غلظت های (ppm 20،15،10،5،1) از سموم ( دیازینون، کلرپیریفوس و کارباریل) با افزودن به آب دیونیزه تهیه گردید. استخراج با کمک حلال دی کلرو متان و استخراج مایع ـ مایع LLE و فاز جامد SPE انجام شد و در سیستم ناپیوسته در pH های 7،6و9 و همچنین زمان تماس های 5/0، 1، 5/1 و 2 ساعت در معرض تماس توام UV/O3 قرار گرفت. در پایلوت PAC تغییرات غلظت سموم ورودی و PAC در محدوده (ppm 12،24،36) به عنوان عوامل موثر بر کارایی حذف انتخاب گردید و مجموعا 220 نمونه به وسیله تزریق به دستگاه HPLC و GC/MS/MS مورد آنالیز قرار گرفت.
یافته ها: مشخص شد که در روش UV/O3 ، با افزایشpH، کاهش غلظت سموم و افزایش زمان تماس راندمان حذف افزایش می یابد. در مورد پایلوت PAC با افزایش PAC مصرفی و کاهش غلظت سموم راندمان افزایش می یابد. همچنین هر دو روش کارایی بالائی جهت حذف هر دو گروه سموم ارگانوفسفره هالو&zwj&zwjژنه(کلرپیریفوس) و غیر هالوژنه (دیازینون) به میزان بیش از 80% و سم کارباماته (کارباریل) به میزان بیش از 90% دارند. آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه One-Way Anova ودو طرفه Two-Way Anova جهت تجزیه و تحلیل متغیرهای مورد مطالعه، به کار گرفته شد.
نتیجه گیری: با توجه به کارایی بالا، کاربرد این دو روش جهت حذف سموم مورد مطالعه از محیط های آبی پیشنهاد می گردد.
