15 نتیجه برای ازن
غلامرضا موسوی، اکرم جمال، حسن اصیلیان،
دوره 1، شماره 2 - ( 12-1387 )
چکیده
زمینه وهدف: متداولترین روش تثبیت لجنهای بیولوژیکی مازاد ، هضم هوازی میباشد که به دلیل بالا بودن زمان هوادهی، اندازه این تأسیسات بزرگ بوده و هزینه سرمایهگذاری زیادی را به سیستم تحمیل میکند. به دلیل قدرت اکسیداسیون بالای ازن، افزودن این ماده به لجن باعث واپاشی جامدات لجن و تسریع در عمل تثبیت و در نتیجه کاهش اندازه و هزینه تأسیسات تصفیه لجن میگردد. بنابراین دراین تحقیق، فرآیند تلفیقی پیش تصفیه با ازن و سپس هضم هوازی لجن مورد بررسی قرار گرفت.
روش بررسی: در این پژوهش از یک سیستم آزمایشگاهی شامل ژنراتور ازن، راکتور ازن زنی با حجم 2 لیتر و یک راکتور هوادهی استفاده گردید و پارامترهای TSS، VS ، COD کل و محلول، HPC، کلیفرم مدفوعی و قابلیت ته نشینی لجن اندازهگیری شد.
یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که میزان کاهش جامدات فرار پس از گذشت 10 روز از هوادهی لجن بدون پیش تصفیه با ازن هنوز قادر به تأمین استاندارد EPA (کاهش 38 درصد (VS در این زمینه نمیباشد. در حالی که نتایج حاصل از تلفیق ازن زنی با دوز 25/0 یا g O3/g TS 5/0 و به ترتیب 6 یا 3 روز هوادهی باعث کاهش VS به بیش از 38 درصد شده و استانداردهای EPA را از این نظر برآورده میکند. بنابراین زمان هضم که در سیستم های متداول هضم هوازی 20-15 روز است پس از پیش تصفیه با ازن به 3 تا 6 روز کاهش مییابد. همچنین ازن زنی به لجن تا حد زیادی باعث بهبود قابلیت ته نشینی لجن وکاهش حجم لجن دفعی نهایی میشود.
نتیجه گیری: پیش ازن زنی لجن با مقادیر کم ازن به دلیل واپاشی جامدات میتواند راندمان هضم هوازی را به میزان زیادی افزایش دهد که این امر باعث کاهش اندازه تأسیسات و هوای مورد نیاز شده و هزینه های سرمایه گذاری و تا حدودی بهره بردای را نیز می تواند کاهش دهد.
غلامرضا موسوی، علی خوانین، حمیدرضا مکرمی،
دوره 3، شماره 3 - ( 7-1389 )
چکیده
زمینه و هدف: ترکیبات آلی فرار یکی از متداول ترین گروه آلاینده های منتشر شده از صنایع مختلف به صورت هوای آلوده هستند که به دلیل اثرات نامطلوب بهداشتی و زیست محیطی باید قبل از تخلیه در محیط تصفیه شوند. این مطالعه با هدف بررسی کارایی کربن فعال، ازن و ترکیب کربن فعال و ازن (ازن زنی کاتالیزوری) در حذف غلظت های مختلف زایلن انجام شد.
روش بررسی: سیستم آزمایشگاهی مورد استفاده در این مطالعه شامل پمپ تزریق سرنگی، پمپ تزریق هوا، دستگاه مولد ازن و راکتور شیشه ای حاوی کربن فعال بود. برای بررسی کارایی عملکرد سیستم ها بر حسب راندمان حذف و ظرفیت حذف با هم مقایسه گردید.
یافته ها: نتایج نشان داد که کارایی فرایند ازن زنی در حذف زایلن بیش تر از کربن فعال و ازن زنی به تنهایی بود. به طوری که زمان ظهور زایلن در خروجی و ظرفیت حذف آن در شرایط مشابه برای غلظت ppm 300 به ترتیب 4/1 و 8/2 برابر سیستم جذب روی کربن فعال به تنهایی بود. کربن فعال در حضور ازن به عنوان کاتالیزور عمل کرده و باعث افزایش راندمان تجزیه زایلن شده است.
نتیجه گیری: سیستم ازن زنی کاتالیزوری می تواند به عنوان روش مناسب با کارایی بالا برای حذف زایلن از جریان هوای آلوده در غلظت های بالا استفاده شود. این سیستم می تواند به راحتی برای تبدیل وضعیت سیستم های جذب کربن فعال نصب شده به ازن زنی کاتالیزوری استفاده شود.
عباس تقی پور، امیرحسین محوی، فروغ واعظی، رامین نبی زاده، رضا دهقانزاده،
دوره 4، شماره 1 - ( 3-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: شیرابه تازه دارای خصوصیات pH پایین و BOD و COD بالاست که عمده آن ترکیبات با وزن مولکولی پایین مثل اسیدهای چرب فرار (اسید استیک و اسید پروپیونیک) هستند. مدیریت شیرابه و تصفیه آن یک موضوع مهم در بهره برداری از جایگاه های دفن بهداشتی است. موضوع این مطالعه بررسی کارایی فرایند تلفیقی انعقاد و لخته سازی و ازناسیون در تصفیه شیرابه تازه زباله شهر تبریز است.
روش بررسی: نمونه های شیرابه تازه برای اندازه گیری پارامترهای pH ،BOD5 ،COD، قلیاییت، کل جامدات معلق، مطابق با روش های استاندارد آزمایش های آب و فاضلاب مورد آنالیز قرار گرفتند. تاکید بر حذف COD و TSS شیرابه است. از آلوم و کلرور فریک و PAC به عنوان منعقدکننده استفاده شد.
یافته ها: مشخص شد کلرور فریک با دوز 1 گرم بر لیتر و در pH برابر 10 با حذف 34 درصد از COD و 54 درصد از TSS برتر از آلوم و PAC می باشد. نمونه منعقد شده با کلرور فریک در مرحله ازناسیون در pH بهینه 9 و با دز 3 گرم بر ساعت مورد ازن زنی قرار گرفت که پس از 39 ساعت ازن زنی، 51 درصد از COD و 2/18 درصد از TSS حذف شد.
نتیجه گیری: این تحقیق نشان می دهد که برای کاهش بیشتر COD و رسیدن به استانداردهای دفع نیاز به روش بیولوژیکی پس از انعقاد و لخته سازی و ازناسیون یا استفاده از روش های مختلف اکسیداسیون پیشرفته و یا سایر روش های تصفیه است.
محمدعلی قربانی، لیلا نقی پور، وحید کریمی، رضا فرهودی،
دوره 6، شماره 1 - ( 2-1392 )
چکیده
-->
زمینه و هدف: آلودگی هوا ناشی از ازن در کلان شهرها
از مهم‌ترین عوامل آلوده کننده‌هاست که موجب آسیب به محیط زیست و موجودات زنده می
گردد، این تحقیق سعی دارد مدلی برای تخمین
میزان ازن کلان شهر تبریز در دو ایستگاه پایش آلودگی آبرسان و راسته کوچه ارایه
نماید.
روش بررسی: در این تحقیق شبکه عصبی مصنوعی برای در
نظر گرفتن تاثیر همزمان پارامترهای هواشناسی و آلودگی هوا بر میزان غلظت ازن، مورد
استفاده قرار گرفته است و از ماتریس وزنی شبکه عصبی مصنوعی به همراه معادله گارسون
برای آنالیز حساسیت پارامترهای ورودی به شبکه عصبی استفاده شده است.
یافته ها: نتایج نشان می دهد میزان غلظت ازن از
خصوصیات هواشناسی و نیز پارامترهای آلودگی هوا به طور همزمان تاثیر گرفته است، که
از میان پارامترهای هواشناسی حداکثر دما و از میان پارامترهای آلودگی منواکسید
کربن به عنوان پارامترهای تاثیرگذار است.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل حاکی از توانمندی قابل قبول
مدل شبکه عصبی در پیش بینی میزان غلظت ازن است. علاوه بر آن، متغیرهای مورد
استفاده در این مدل توانسته است، نحوه تغییرات میزان غلظت ازن ایستگاه های مورد
بررسی در منطقه را تشخیص دهند.
رامین نبی زاده، کاظم ندافی، احمد جنیدی جعفری، مسعود یونسیان، علی کولیوند،
دوره 7، شماره 3 - ( 2-1393 )
چکیده
زمینه و هدف: ذخیره نفت‌خام در مخازن سبب میشود مقدار زیادی لجن در کف آنها تشکیل شود که لازم است بطور مناسبی تصفیه و دفع گردند. تحقیق حاضر با هدف بررسی کارایی پراکسیدهیدروژن و فنتون در حذف کل هیدروکربن‌های نفتی (TPH) از لجنهای کف مخازن ذخیره نفت خام انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی، غلظت‌های 2، 5، 10، 15، 20 و 30 درصد وزنی از محلول‌های پراکسیدهیدروژن و فنتون به لجن اضافه و میزان TPH پس از گذشت 24 و h 48 زمان واکنش، اندازه گیری شد. روش اضافه کردن اکسیدکننده ها بصورت یکجا و تدریجی، هم به لجن خشک اولیه و هم به لجن اشباع از آب انجام شد. آنالیز عنصری لجن توسط دستگاه ICP و اندازه گیری TPH به روشTNRCC صورت گرفت. یافته ها: میانگین میزان حذف TPH در غلظت‌های 2، 5، 10، 15، 20 و 30 درصد از اکسیدکننده های مورد استفاده، به ترتیب برابر با 1/55، 9/03، 23/85، 33/97، 41/23 و 53/03 درصد بود. بیشترین میزان حذف در حالتی بدست آمد که اکسیدانت به صورت تدریجی به لجن اشباع از آب افزوده شود. افزایش زمان اکسیداسیون از 24 به h 48 تاثیر کمی در افزایش راندمان حذف TPH داشت. علاوه بر این، کارایی پراکسیدهیدروژن و فنتون نیز در تصفیه لجن تفاوت زیادی با هم نداشت. نتیجه گیری: استفاده از پراکسیدهیدروژن و فنتون به عنوان یک روش اکسیداسیون شیمیایی، به تنهایی قادر به تصفیه کامل لجنهای کف مخازن ذخیره نفت خام نیست، اما یک فرایند بسیار کارآمد در پیش تصفیه لجن جهت کاهش سمیت و همچنین افزایش تجزیه پذیری بیولوژیکی لجن مربوطه است.
کاظم ندافی، رامین نبی زاده، سیمین ناصری، کامیار یغماییان، علی کولیوند،
دوره 8، شماره 3 - ( 9-1394 )
چکیده
زمینه و هدف: ذخیره نفت خام در مخازن سبب میشود مقدار زیادی لجن در کف آنها تشکیل شود که لازم است بطور مناسبی تصفیه و دفع گردند. تحقیق حاضر با هدف بررسی کارایی فرایند کمپوست درون محفظه ای در حذف کل هیدروکربن های نفتی (TPH) از لجن های کف مخازن ذخیره نفت خام انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی، لجن با پسماند تحت‌کمپوست به نسبت های 1 به صفر (بعنوان شاهد)، 1 به 2، 1 به 4، 1 به 6، 1 به 8 و 1 به 10 مخلوط و با C/N/P و رطوبت اولیه 100/5/1 و 55 درصد بمدت 10 هفته کمپوست شد. در طول زمان فرایند، اختلاط و تنظیم رطوبت توده ها 3 بار در روز انجام شد. نمونه برداری و آنالیز نمونه های TPH وpH بترتیب بصورت هفتگی و دو روز یکبار انجام گرفت.
یافته ها: میزان حذف TPH در راکتورهای کمپوست 1 به 2، 1 به 4، 1 به 6، 1 به 8 و 1 به 10 بترتیب برابر با 66/59، 73/19، 74/81، 80/20 و 79/91 درصد بود. بنابراین تنظیم نسبت اختلاط لجن با پسماند تحت کمپوست نقش مهمی در کاهش TPH داشت. نتایج راکتورهای شاهد نشان داد که مکانیسم اصلی کاهش هیدروکربن های نفتی فرایندهای بیولوژیکی بود.
نتیجه گیری: فرایند کمپوست درون محفظه ای با استفاده از پسماند تحت کمپوست گزینه قابل قبولی در اصلاح زیستی لجن های کف مخازن ذخیره نفت خام است.
یوسف دادبان شهامت، مهدی فرزادکیا، سیمین ناصری، امیر حسین محوی، میترا غلامی، علی اسرافیلی،
دوره 8، شماره 3 - ( 9-1394 )
چکیده
زمینه و هدف: فنل یکی از آلاینده‌هایی است که در پساب‌های صنعتی وجود دارد و به علت سمیت آن برای سیستم‌های بیولوژیکی از فرایندهای پیش تصفیه مختلفی استفاده میگردد. هدف از این مطالعه بررسی کارایی فرایند تلفیقی ازناسیون کاتالیزوری (COP) و راکتور ناپیوسته متوالی(SBR) برای تصفیه و حذف سمیت این نوع پساب‌ها است.
روش بررسی: در این تحقیق اثر COP بر حذف فنل، مواد آلی و مقدار سمیت مورد بررسی قرار گرفت. بمنظور تعیین سمیت حاد پساب و شناسایی ترکیبات واسطه‌ای تولید شده، به ترتیب از آزمون زیستی توسط دافنی مگنا و دستگاه GC/MS استفاده گردید. سپس حذف فنل و COD پساب پیش تصفیه شده در راکتور بیولوژیکی SBR مورد تحقیق قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که در بهترین شرایط فرایند COP غلظت فنل و COD باقیمانده پس از زمان واکنش min 60 به ترتیب از mg/L 500 و mg/L 1162 به mg/L 7/5 و mg/L 351 رسید و سمیت پساب خام (TU=36) پس از افزایش در مراحل ابتدایی، به طور موثری در انتهای واکنش حذف گردید (2/23 TU=). تلفیق این فرایند و SBR نیز توانست میزان غلظت فنل و COD را به کمتر از حد قابل تشخیص توسط دستگاه HPLC و mg/L 18 برساند.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان دادند که فرایند ازناسیون کاتالیزوری دارای تاثیر بسیار بالایی بر تجزیه، سمیت‌زدایی و معدنی‌سازی فنل بوده و تلفیق این فرایند باSBRمیتواند به طور موثر و مقرون بصرفه‌ای فاضلابهای سمی حاوی فنل را تصفیه نماید.
مجید کرمانی، مهدی فرزادکیا، علی اسرافیلی، یوسف دادبان شهامت، سودا فلاح جوکندان،
دوره 10، شماره 2 - ( 6-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: تخلیه فاضلاب صنایع حاوی کاتکول اثرات نامطلوبی بر سلامت انسان و محیط زیست می گذارد. هدف از این مطالعه تعیین اثرات سمیت کاتکول قبل و بعد از فرایند اکسیداسیون پیشرفته (ازن زنی)، به وسیله آزمایشات آزمون زیستی توسط دافنیامگنا بود.
روش بررسی: این مطالعه از نوع کاربردی است که با روش آزمون زیستی دافنیامگنا، سمیت کاتکول در فرایند ازنزنی تعیین شد. ابتدا محلول استوک با غلظت mg/L 250 و پس از آن 10 نمونه که به ترتیب حاوی 0 (شاهد)، 0/5، 1، 3، 6، 12، 25، 50، 75 و 100 درصد حجمی از محلول اولیه بودند، تهیه گردید. سپس نمونه های اولیه از محلول خروجی راکتور، در درصدهای حجمی مشابه تهیه شد. براساس روش استاندارد تعداد 10 عدد نوزاد دافنیامگنا در نمونه ها اضافه و مشاهده نمونه ها بعد از 24، 48، 72 و h 96 انجام شد. در نهایت LC50 و واحد سمیت (TU) با استفاده از آنالیز پروبیت (Probit Analysis) محاسبه گردید.
یافته‌ها: با توجه به نتایج، دافنیامگنا متاثر از سمیت کاتکول است LC50 (24 ساعته) پساب خام، ازmL/100 mL 13/30 پس از min 60 تصفیه بهmL/100 mL 30/4 رسید و به تبع آن واحد سمیت نیز از 7/51 واحد (TU) به 3/29 واحد کاهش یافت و سمیت 56 درصد تنزل پیدا کرد. درنهایت میزان سمیت پساب تصفیه شده در فرایند ازنزنی کاتکول کاهش یافت.
نتیجه‌گیری: براساس آزمون زیستی، به نظر می‌رسد فرایند ازنزنی قادر است سمیت کاتکول را کاهش دهد. بنابراین میتوان از این فرایند بهعنوان یک گزینه برای تصفیه فاضلابهای حاوی کاتکول استفاده کرد.
کیوان عزی مند، عطاءاله عبدالهی کاکرودی،
دوره 10، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: ازن سطح زمین (O3) بهعنوان یکی آلاینده‌های بسیار خطرناک دارای اثرات قابل‌توجهی برای سلامت ساکنان مناطق شهری است. هدف از این مطالعه شناسایی عوامل مؤثر بر تشکیل ازن و مدلسازی تغییرات مکانی و زمانی غلظت ازن در کلان شهر تهران است.
روش بررسی: دادههای مورد استفاده در این تحقیق شامل دادههای هواشناسی و دادههای مربوط به غلظت آلاینده‌ها برای سال 1393 است. در این پژوهش ابتدا تاثیر و همبستگی پارامترها با غلظت ازن با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون (coefficient of Pearson) و سپس مدلسازی غلظت ازن، با روش رگرسیون خطی چند متغیره (multivariate linear regression) انجام شد.
یافته‌ها: مدل توسعه داده شده توانایی توصیف 79 درصد تغییرات داده برای سال 1393 را داشته است. آنالیز زمانی غلظت ازن نشان می‌دهد که بهترین عملکرد مدل برای فصل تابستان (0/771R2=) و تیر ماه (0/778R2=) بوده است. همچنین نتایج مدلسازی مکانی برای ایستگاه‌های سنجش آلودگی نشان می‌دهد که ایستگاه شهرداری منطقه 4 دارای کمترین ضریب تشخیص مکانی (0/6R2=) و ایستگاه اقدسیه دارای بالاترین ضریب تشخیص (0/79R2=) هستند. در نهایت توزیع مکانی مقدار غلظت ازن تخمین زده شده با مقدار غلظت ازن اندازه گیری در سطح ایستگاه همخوانی کاملی داشت.
نتیجه‌گیری: براساس نتایج این مطالعه، تمامی پارامترهای مربوط به غلظت آلاینده‌ها همراه با پارامترهای هواشناسی از عوامل موثر در مدلسازی غلظت ازن سطح زمین بوده‌اند. همچنین پراکنش مکانی غلظت ازن در شهر تهران نشان از غلظت بیشتر ازن در جنوب و شرق تهران نسبت به شمال و غرب تهران بوده است.
رضا رفیعی، مظاهر معین الدینی، نعمت اله خراسانی،
دوره 11، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: هدف از انجام این مطالعه تحلیل حساسیت و عدم قطعیت یک مدل برای برآورد نرخ فرایندهای هوازی در محل دفن پسماندهای شهری است.
روش بررسی: از روش مونت کارلو که یکی از روش‌های رایج برای برآورد عدم قطعیت در نتایج مدل‌ها است در این تحقیق استفاده شد. پس از به‌دست آوردن دادههای مبنا از طریق آزمایش، و با در نظر گرفتن تابع توزیع احتمال یکنواخت دادههای ورودی برای شبیه سازی مونت کارلو از یک بازه %15± از دادههای مبنا به‌طور تصادفی نمونه برداری شد. مدل 1000 مرتبه اجرا شد. در نهایت شاخص کل سوبول (Total Sobol Index) برای هر یک از ورودی‌ها محاسبه شد. عدم قطعیت خروجی‌های مدل با استفاده از میانگین و خطای استاندارد میانگین در نتایج مونت کارلو به‌دست آمد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که میزان انتشار دی اکسید کربن بیشترین اثر را بر برآورد نرخ فرایند کمپوست در محل دفن دارد. تمام ورودی‌های مدل اثر تقریبا مشابهی در تغییرات نرخ فرایند اکسیداسیون متان داشتند. نرخ فرایند هضم بی هوازی بیشتر تحت تاثیر تغییرات در میزان انتشار متان بود. میانگین‌های محاسبه شده برای خروجی‌ها با استفاده از شبیه سازی مونت کارلو بسیار نزدیک به عدد برآورد شده توسط دادههای مبنا و در بازه %10± بود.
نتیجه‌گیری: نتایج تحلیل حساسیت نشان داد که واریانس در خروجی‌های مدل ناشی از عدم قطعیت در اندازه گیری متان و دی اکسید کربن منتشر شده از محل دفن است. بنابراین با افزایش تعداد نمونه میتوان عدم قطعیت نتایج را به‌طور معنی‌داری کاهش داد.
مصطفی کلهر، سحر قلعه عسگری، مهسا بزرگی،
دوره 11، شماره 3 - ( 9-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به حساسیت زیاد مدل‌های گوسی به ورودی‌های هواشناسی، لازم است تا دادههای هواشناسی با دقت بالایی وارد مدل گردد. با توجه به در دسترس نبودن اطلاعات هواشناسی در تمامی نقاط کشور به‌خصوص دادههای جو بالا، لذا استفاده از فرمول‌های نیمه‌تجربی به منظور تخمین پارامترهای لایه مرزی اجتناب ناپذیر بوده که باعث ایجاد خطا در شبیه‌سازی لایه مرزی و همچنین خروجی‌های غلظت خواهد شد. در این مقاله به بررسی اثرات استفاده از دادههای تخمینی جو بالا بر مقادیر غلظت خروجی مدلسازی خواهیم پرداخت.
روش بررسی: برای این منظور مدل AERMOD View 8.9 یکبار با دادههای واقعی جو بالا و یکبار با دادههای تخمینی، در شرایط یکسان اجرا شده است. از آزمون‌های آماری مستقل t (T-Student) و لون (LEVENE) به منظور بررسی تفاوت‌های معنی‌دار بین غلظت‌ها در دو حالت فوق استفاده شده است.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که استفاده از دادههای تقریبی جو بالا منجر به خطا در غلظت آلاینده‌ها تا 63 درصد، در مدلسازی کوتاه مدت و تا 33 درصد، در مدلسازی بلند مدت خواهد شد که رقم قابل توجهی است. همچنین تفاوت‌های آشکاری در محاسبات پارامترهای لایه مرزی در دو حالت وجود دارد که تحلیل های آماری نشان‌دهنده معنی‌دار بودن (0/00=p) این تفاوت‌ها بود. میزان اختلاف بین پارامترهای لایه مرزی در این دو حالت برای ارتفاع لایه مرزی همرفتی، گرادیان دمای پتانسیل و مقیاس سرعت (همرفتی) به ترتیب برابر 19 و 48 و 7/1 درصد بوده است.
نتیجه‌گیری: استفاده از دادههای واقعی جو بالا در مدلسازی‌ها ضروری بوده و در غیر این صورت نتایج مدلسازی باید در یک دامنه اطمینان با درصد خطا مشخص بیان گردد.
محسن انصاری، مهدی فرزادکیا،
دوره 14، شماره 2 - ( 6-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: تصفیه و تثبیت لجن فاضلاب همواره هزینه‌ها و متعاقب آن انرژی بسیار زیادی را به تصفیه‌خانه‌های فاضلاب تحمیل میکند. جهت دستیابی به تصفیه و تثبیت هرچه بیشتر لجن، شکستن اجزای پیچیده به اجزای ساده‌تر بهعنوان یک مرحله حیاتی در نظر گرفته میشود. لذا، مطالعه حاضر با هدف امکان سنجی تصفیه لجن تولیدی در تصفیه‌خانه فاضلاب شهری با کاربرد روش ازنزنی انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه لجن از خط برگشت لجن فعال از تصفیه‌خانه فاضلاب جنوب تهران برداشت شد. یک ژنراتور ازن با سرعت تخلیه L/min 3 و با غلظت ازن mg/L 35-40 به راکتور واکنش تخلیه و سنجش غلظت ازن باقیمانده به روش یدومتری صورت گرفت. درنهایت، شاخص‌های میزان جامدات معلق کل (TSS) و فرار (VSS)، اکسیژن موردنیاز شیمیایی محلول (SCOD)، کربن آلی کل (TOC) و اکسیژن موردنیاز بیوشیمیایی محلول (SBOD) در طول فرایندهای ازنزنی با استفاده از روش استاندارد متد مورد اندازهگیری قرار گرفتند.
یافته‌ها: نتایج این تحقیق آشکار ساخت که در طول فرایند ازنزنی، میزان TSS و VSS لجن برگشتی فرایند لجن فعال به ترتیب از mg/L 4060 به mg/L 2100 و از mg/L 3300 به mg/L 1850 کاهش یافت. اما SCOD، TOC و SBOD در مدت زمان مشابه واکنش به‌ترتیب در حدود 18، 11/7 و 14 برابر سیر صعودی داشتند.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‌دست آمده از این تحقیق میتوان نتیجه گرفت که سیستم ازنزنی میتواند به عنوان یک فرایند مناسب جهت تجزیه لجنهای تولیدی در تصفیه‌خانه‌های فاضلاب و افزایش قابلیت زیست تجزیه شوندگی این لجن‌ها مورد پیشنهاد قرار گیرد.
وحیده برزگر، اکبر غلامپور، محمدصادق حسنوند،
دوره 14، شماره 2 - ( 6-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: این مطالعه به منظور بررسی روندهای زمانی بلندمدت و تغییرات مکانی غلظت آلاینده‌های O3، PM2.5، PM10 در شهر تبریز بین سال‌های 85 و 96 انجام شد.
روش بررسی: غلظت‌های ساعتی آلاینده‌های PM2.5،PM10 و O3 ایستگاه‌های پایش کیفیت هوای این شهر از اداره کل حفاظت محیط زیست استان آذربایجان شرقی طی سال‌های 85 تا 96 دریافت شد و پس از بررسی و پردازش دادههای دریافتی، مورد آنالیز قرار گرفت. تغییرات مکانی و زمانی آلاینده‌ها با استفاده از آزمون Mann-Kendall و شاخص Moran’s I مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که میانگین سالانه غلظت‌های PM10و PM2.5کاهش یافته اما برای O3 در طول دوره مطالعه تقریبا ثابت بود. در طول بعضی روزهای مورد مطالعه، مقدار آلاینده‌های PM10 و PM2.5بیش از رهنمود سازمان بهداشت جهانی و مقادیر استاندارد ملی بود. بالاترین میانگین ماهیانهPM10 در ماه مهر (µg/m³ 80/3)، PM2.5 در ماه دی (µg/m³ 42/9) و O3 در ماه خرداد (µg/m³ 77/8) مشاهده شد. در مقایسه بین مقادیر آلاینده‌ها در ایستگاه‌ها نیز ایستگاه راسته کوچه آلوده‌تر از سایر ایستگاه‌ها بود.
نتیجه‌گیری: برنامه ریزی و اجرای سیاست‌های کنترل مؤثر برای بهبود کیفیت هوای محیط شهر تبریز ضروری است. بنابراین این اطلاعات یک گام کلیدی به مدیران شهری، سیاست‌گذاران و مسئولین بهداشتی و سلامتی، برای کاهش اثرات بهداشتی ناشی از آلودگی هوا می‌دهد.
هنگامه ترویجی، سکینه شکوهیان، غلامرضا موسوی، محسن حیدری،
دوره 15، شماره 2 - ( 5-1401 )
چکیده
زمینه و هدف: در برخی روستاهای استان مازندران امکان آلودگی آب آشامیدنی به انواع آلاینده‌ها بخصوص فلزات سنگین به دلیل عمق کم منابع تامین آب آشامیدنی و نزدیکی این منابع به زمین‌های کشاورزی وجود دارد. بنابراین، اهداف این مطالعه سنجش سطح آلودگی آب مصرفی در برخی روستاهای استان مازندران به فلزات سنگین و ارزیابی ریسک‌های بهداشتی منتسب به آن بودند.
روش بررسی: محتوای فلزات آب آشامیدنی در 30 روستای با منبع آب مجزا در استان مازندران سنجش گردید. با توجه به غلظت و سمیت فلزات و مسیر مواجهه از طریق آشامیدن آب، ریسک‌های سرطانزایی و غیرسرطانزایی با استفاده از روش مبتنی بر شبیه سازی مونت کارلو ارزیابی شدند.
یافته‌ها: مقادیر غلظت آرسنیک، کادمیوم، کروم، نیکل و سرب در آب به ترتیب برابر µg/L 4/26-1/0>،µg/L 0/05>، µg/L 3/74-0/15>، µg/L 10/89-0/3> و µg/L 4/68-0/8> بودند. مقادیر شاخص خطر (HI) برای ریسک غیرسرطانزایی در اثر مواجهه با فلزات از طریق آشامیدن آب در گروه‌های سنی مختلف در رنج 4-10×3/04 تا 4-10×9/94 بودند. مقادیر ریسک سرطانزایی تجمعی مازاد در طول عمر (ELCRT) برای آرسنیک و کروم به ترتیب برابر 8-10×9/72 و 8-10×6/13 بودند.
نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه نشان داد که خوشبختانه غلظت فلزات در آب آشامیدنی منطقه مورد مطالعه بسیار کمتر از استانداردهای ملی بود و ریسک بهداشتی ناشی از آنها ناچیز بود. بنابراین، آب آشامیدنی در روستاهای مورد مطالعه از نقطه نظر آلودگی به فلزات کیفیت قابل قبولی دارد. با این حال، به دلیل وجود شالیزارهای برنج در برخی روستاهای استان مازندران، پایش مستمر سطح آلودگی منابع آب آشامیدنی در این مناطق ضرورت دارد.
مبینا نادم سورکی، فاطمه نجات زاده، فتح اله غلامی بروجنی،
دوره 15، شماره 4 - ( 12-1401 )
چکیده
زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر ارزیابی سطح آگاهی، نگرش و رفتار زیست محیطی شهروندان استان مازندران در سال 1400 بوده است.
روش بررسی: در یک مطالعه توصیفی به ارزیابی سطح آگاهی، نگرش و رفتارهای زیست محیطی شهروندان استان مازندران پرداخته شد. جامعه آماری تحقیق (384 نفر) به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده‌ها از یک پرسشنامه که پایایی آن در مطالعه مرزبان مشخص شده بود استفاده شد. دادههای جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS 21 مورد تحلیل قرار گرفتند. با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون، رابطه میان میزان آگاهی و عملکرد زیست محیطی تحلیل شد.
یافته‌ها: از بین 384 نفر از شرکت کنندگان فقط 135 نفر به تمام سوالات پاسخ کافی داده بودند. نتایج مطالعه نشان داد، علیرغم آگاهی متوسط شهروندان، رفتار زیست محیطی در سطح خوبی قرار دارد. میانگین نمره آگاهی، نگرش و رفتار زیست محیطی به ترتیب برابر با 2/06±5/93، 9/30±47/67، 12/69±58/70 بوده و بیشترین منبع کسب اطلاعات زیست محیطی تلویزیون (46/7 درصد) و محاورات اجتماعی (19/3 درصد) بود. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان می‌دهد بین آگاهی و عملکرد زیست محیطی شهروندان ارتباط معنی‌داری وجود داشت (0/05p<).
نتیجه‌گیری: با وجود آگاهی متوسط شهروندان، رفتار زیست محیطی آنها در سطح خوبی قرار داشت ولی طبق گزارشات متعدد، شاخص‌های زیست محیطی استان در شرایط مناسبی نیست و بیانگر این است که احتمالا ساز و کارها و عوامل دیگری مانند سیاستگذاری‌های زیست محیطی و عوامل اقتصادی نیز بر عملکرد زیست محیطی افراد اثرگذار است که بایستی مورد بررسی قرار گیرند.
