فصلنامه

---

زمینه و هدف: فیلترهای دو بستری دارای بستری دو لایه ای از جنس ماسه و آنتراسیت هستند. مزیت فیلترهای دو بستری کاربرد طولانی‌تر فیلتر و افزایش میزان صافسازی است. هدف از این مطالعه، دستیابی به یک مدل اجرایی جهت ارتقای صافی های تک بستری تصفیه خانه های آب بود.
روش بررسی: دراین مطالعه مقطعی، دو پایلوت، صافی تک بستری و دو بستری ساخته و از آنها نمونه برداری شد. مدت نمونه برداری 5 ماه و تعداد نمونه ها از ورودی و خروجی هر پایلوت، 40 نمونه بود. بر روی نمونه ها سنجش کدورت و کل کربن آلی و بر روی پایلوت سنجش افت فشار انجام گرفت.
یافته ها: میانگین حذف کدورت در پایلوت یک لایه و دو لایه به ترتیب 63  و65 درصد بود. میانگین حذف کل کربن آلی در پایلوت دو بستری و تک بستری به ترتیب ترتیب 66 و 40 درصد و افت فشار در این دو پایلوت به ترتیب دو بستری و یک بستری، 68/0 و 15/1 متر بود.
نتیجه گیری: در دو پایلوت، اختلاف در میانگین حذف کدورت معنی دار نبود ولی در میزان حذف کل کربن آلی معنی دار بود. میانگین افت فشار در پایلوت تک بستری بیشتر از نوع دو بستری بود. نسبت پارامترUFRV در صافی دو بستری نسبت به یک بستری معادل (30/51) یعنی 70/1 است و این بدان معنی است که با تغییر بستر از یک بستری به دو بستری، ظرفیت کمی صاف سازی 70 درصد بهبود می یابد.

---

زمینه و هدف: مطالعه حاضر سعی در توسعه فیلترهای نانولیفی حاوی نانوذرات اکسید‌منیزیم به منظور کاربرد آتی در حذف ذرات را از جریان گازی دارد.

روش بررسی: ساخت نانوالیاف به روش الکتروریسی منطبق با طرح آزمایش تهیه‌شده توسط روش سطح پاسخ انجام گرفت. بهینه‌سازی پارامترهای الکتروریسی برای رسیدن به ویژگی‌های فیلتر شامل قطر الیاف، تخلخل فیلتر و تعداد گره انجام شد. بعد از تهیه تصاویر میکروسکوپی، تعیین قطر الیاف و تعداد گره توسط نرم‌افزار پردازش تصویر و محاسبه درصد تخلخل با کمک نرم افزار Mat lab صورت گرفت. فیلتر‌مدیای نهایی مبتنی بر شرایط بهینه الکتروریسی تولید و آزمون عملکرد فیلتر هپا برای آن صورت گرفت.

یافته‌ها: از نظر ویژگی‌های ریخت شناسی مثل پیوستگی الیاف، عدم وجود شاخه‌های اضافی و تعداد کم‌تر گره و برجستگی، آزمایش شماره 2 (غلظت :16 wt%، ولتاژ:10kV،فاصله :15cm) بهترین شرایط را دارا بود. در این شماره آزمایش، بالاترین قطر الیاف نیز دیده شد. در بین پارامترهای الکتروریسی، بالاترین ضریب همبستگی بین غلظت محلول و متغیرهای پاسخ دیده شد و این رابطه برای قطر الیاف و درصد تخلخل از نظر آماری معنی دار تعیین گردید (به ترتیب 0/05 > p  و 0/01 > p). رابطه مثبت و ضعیفی بین قطر الیاف تولیدی و درصد تخلخل مدیا (r =0/29,p >0/05) و رابطه منفی و ضعیفی بین قطر الیاف و تعداد گره حاصله r =-0/2,p >0/05)) یافت شد.

نتیجه‌گیری: غلظت محلول به عنوان تاثیرگذارترین پارامتر الکتروریسی بر ویژگی‌های فیلتر شناخته شد، که با افزایش آن تعداد گره شکل‌گرفته در الیاف کمتر ولی الیافی با قطر بزرگتر تولید شدند. با افزایش قطر الیاف، اندازه حفرات فیلتر و درصد تخلخل افزوده گردید. مدل‌‌های ریاضی دوجمله‌ای بین متغیرهای مورد بررسی یافت شد. کارایی فیلتر بهینه شده قابل مقایسه با فیلترهای هپا بوده، و از افت فشار کمتری نیز برخوردار بود.