فصلنامه

---

زمینه و هدف: فنل و فرمالدهید از جمله مواد اصلی تشکیل دهنده فاضلاب صنایع تولید کننده رزین هستند. به علت سمیت این ترکیبات، وجود آنها در واحدهای تصفیه بیولوژیکی مانع از عملکرد طبیعی جمعیت های میکربی می شود. در نتیجه بر فرایندهای تصفیه بیولوژیکی تاثیر منفی می گذارند. هدف از این مطالعه بررسی فرایند الکتروکواگولاسیون در حذف TOC از فاضلاب صنایع تولید رزین فنل ـ فرمالدهیدی با استفاده از الکترودهای آلومینیومی است.
روش بررسی: این مطالعه در مقیاس آزمایشگاهی است که به صورت پایلوت اجرا گردید. نمونه فاضلاب پس از تنظیم مقایر pH، هدایت الکتریکی و شدت جریان مورد نظر به درون راکتور حاوی چهار عدد الکترودهای آلومینیومی وارد شد. الکترودها به یک دستگاه منبع تغذیه الکتریکی با جریان مستقیم ( V40-0 ،  A3-0 ) متصل شدند. نمونه ها پس از گذشت مدت زمان منظم، از میانه راکتور جهت اندازه گیری TOC جمع آوری شدند. نمونه های جمع آوری شده با استفاده از دستگاه آنالیزTOC اندازه گیری شدند.
 یافته ها: نتایج حاکی از آن بود که شرایط بهینه جهت حذف TOC، شدت جریان A/m² 150، pH طبیعی فاضلاب (4) و هدایت الکتریکی ms/cm 3 است. در این شرایط میزان انرژی مصرفی  kWh/m³ 5/22 بعد از 60 دقیقه زمان واکنش بوده است.
نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که فرایند الکتروکواگولاسیون در پیش تصفیه فاضلاب های صنایع تولید رزین فنل ـ فرمالدهیدی می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

---

زمینه و هدف: تخلیه فاضلاب رنگی صنایع نساجی به منابع آبی، بدون تصفیه کافی برای انسان ها و موجودات آبزی مضر بوده و خسارات جدی را به محیط زیست تحمیل می کند. از آنجا که اغلب روش های تصفیه متداول فاضلاب راندمان کافی برای حذف مواد رنگزای نساجی از فاضلاب رنگی را ندارند، در این تحقیق کارایی روش تصفیه الکتروکواگولاسیون با استفاده از الکترود آلومینیومی برای تصفیه فاضلاب سنتتیک حاوی رنگزای راکتیو قرمز 198 در یک راکتور ناپیوسته مورد مطالعه قرار گرفت.
روش بررسی: برای انجام آزمایش ها از یک راکتور از جنس پلکسی گلاس با حجم مفید 2 لیتر که به 4 الکترود آلومینیومی مجهز شده بود، استفاده گردید. تاثیر پارامترهای بهره برداری مانند ولتاژ، زمان واکنش، غلظت اولیه رنگزا و فاصله بین الکترودها بر راندمان حذف رنگزا ، میزان انرژی الکتریکی مصرفی و میزان الکترود مصرفی بررسی شد.
یافته ها: در شرایط عملیاتی بهینه با ولتاژ 20 ولت و فاصله 2 سانتی متر بین الکترودها طی زمان تماس75 دقیقه، میزان حذف رنگ و COD به ترتیب 1/99 و 3/84 درصد به دست آمد. تحت این شرایط، هزینه تصفیه هر متر مکعب فاضلاب 2986ریال بود. با افزایش فاصله بین الکترودها و غلظت اولیه رنگزا راندمان حذف رنگ و COD  کاهش می یابد. زمانی که ولتاژ و زمان واکنش افزایش می یابد، میزان مصرف انرژی، مصرف الکترود، pH نهایی پساب و راندمان حذف رنگزا افزایش می یابد.
نتیجه گیری: فرایند الکتروکواگولاسیون با استفاده از الکترود آلومینیومی روش موثر و مناسبی برای حذف ماده رنگزای راکتیو از فاضلاب رنگی است.

---

MicrosoftInternetExplorer4 زمینه و هدف: در فرایند سالم‌سازی آب شرب، اسید هیومیک موجود در منابع آب آشامیدنی با ماده گندزدای کلر واکنش داده و فرآورده‌های جانبی گندزدایی جهش‌زا، ناقص‌الخلقه‌زا و سرطان‌زا نظیر تری‌هالومتان‌ها و هالو استیک اسیدها را تشکیل می‌دهند. با توجه به این مهم در این مطالعه کارایی حذف اسید هیومیک از نمونه‌های آبی توسط فرایند انعقاد الکتریکی توام با افزایش هیدروژن پراکسید (ایجاد فرایند فنتون) مورد بررسی قرار گرفت.
روش بررسی: مطالعه حاضر در شرایط آزمایشگاهی و در یک ظرف بوکال پوشیده از فویل آلومینیومی با حجم موثر یک لیتر و تجهیز شده با الکترودهای­ آهنی و متصل به یک منبع تغذیه با اختلاف پتانسیل الکتریکی10 ولت به روش دو قطبی، انجام پذیرفت. ابتدا مخزن با محلول آبی حاوی غلظت20 میلی‌گرم در لیتر اسید هیومیک پر ‌شد و در ادامه اثر متغیرهای pH 3، 5، 7و 8، هدایت الکتریکی حاصل از افزودن 1، 5/1، 2 و 3 گرم در لیتر کلرید پتاسیم، افزایش مستقیم50 میلی‌لیتر هیدروژن پراکسید 30% در زمان­‌های واکنش 5، 15، 30، 45و 60 دقیقه، بر حذف اسید هیومیک از نمونه‌های آبی توسط فرایندهای فوق با استفاده از روش سنجش پارامتر جانشین کربن آلی توسط دستگاه TOC آنالایزر، مشخص شد.
یافته‌­ها: نتایج نشان داد که راندمان کل حذف اسید هیومیک در 01=pH .مساوی 5، 3 گرم بر لیتر کلرید پتاسیم و زمان واکنش 60 دقیقه حدود 97% و از این مقدار 1/92 درصد سهم اثر فرایند انعقاد الکتریکی و 9/7 درصد سهم اثر فرایند فنتون است. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش pH و هدایت الکتریکی به ترتیب راندمان حذف کاهش و افزایش می‌یابد.
نتیجه‌گیری: ترکیب فرایند انعقاد الکتریکی با ماده هیدروژن پراکسید می‌تواند به عنوان روشی کارآمد جهت حذف اسید هیومیک از نمونه‌های آبی استفاده گردد.

---

MicrosoftInternetExplorer4 زمینه و هدف: فنل و مشتقات آن از متداول­‌ترین ترکیبات آلاینده محیط زیست هستند که علاوه بر ایجاد مشکلات بهداشتی حضور آنها در محیط آبی موجب تشکیل 11 آلاینده سمی که جزو گروه آلاینده‌های متقدم هستند، می‌گردد و این مهم بر اهمیت حذف این ماده از محیط‌های آبی می‌افزاید. بنابراین در مطالعه حاضر کارایی فرایند الکتروشیمیایی در حذف فنل از محیط آبی سنتتیک با کاربرد الکترود آهن و آلومینیوم مورد بررسی قرار گرفت.
روش بررسی: این مطالعه در یک ظرف بوکال (مقاوم در برابر اسید) با حجم موثر 1L تجهیز شده توسط الکترود­های صفحه‌ای آلومینیومی و آهنی به روش دو قطبی به انجام رسید. در ابتدا راکتور را با نمونه سنتتیک در pH های معادل 3، 5، 7 و 9 حاوی غلظت­‌های اولیه فنل mg/L 70، 40، 20، 5 و هدایت الکتریکی µs/cm 3000 ،2000 ،1500 ،1000پر شده و در گستره پتانسیل الکتریکی V 60، 40 و 20 واکنش آغاز ‌شد. در ادامه در فواصل زمانی min 20 در طی حداکثر زمان واکنش min 80، نمونه‌ها برداشت و غلظت باقی‌مانده فنل در آن به روش طیف‌سنجی استفاده گردید.
یافته‌­ها: نتایج این مطالعه نشان داد که بیشترین درصد حذف فنل در این فرایند با کاربرد الکترودهای آهنی و آلومینیومی به ترتیب در  7 و5 =pH، زمان واکنش min 80، هدایت الکتریکی µs/cm 3000 و غلظت اولیه mg/L 5 فنل به ترتیب در حدود 98و 95% بود.
نتیجه‌گیری: در مجموع مشخص شد که فرایند الکتروشیمیایی با استفاده از الکترودهای آهنی و آلومینیومی در مقایسه با سایر روش‌ها می‌تواند به عنوان روشی مناسب، اقتصادی و مطمئن جهت تصفیه پساب‌های حاوی فنل مورد استفاده قرار گیرد.

---

زمینه و هدف: کاهش پلیمرهای خارج سلولی آزاد شده ناشی از تجزیه لجن یکی از چالش‌های اساسی در فرایند تصفیه لجن است. هدف این مطالعه بررسی میزان تغییرات پلیمرهای خارج سلولی طی آبگیری لجن توسط راکتور متوالی اولتراسونیک – الکتروکواگولاسیون تحت شرایط مختلف و تعیین موثرترین حالت برای کاهش این مواد است. روش بررسی: در این مطالعه میزان تغییرات پلیمرهای خارج سلولی در مایع رویی لجن پس از انجام شرایط متفاوت فرایندهای اولتراسونیک (فرکانس‌های k‏Hz 35 و 130 و زمان ماندهای 3، 5، 10وmin 30) و الکتروکواگولاسیون (ولتاژهایV 20 ، 30 و 40 و زمان ماندهای 20، 10  وmin 30) مقایسه گردید. یافته‌ها: نتایج مطالعه نشان داد که بیشترین کاهش در فرکانس kHz 35 و زمان min 5 اولتراسونیک با min 30 الکتروکواگولاسیون تحت ولتاژV 40 بدست آمده است. بطوری‌که در این شرایط مجموع پلیمرهای خارج سلولی در سوپرناتانت لجن به میزان % 69 کاهش یافت. نتیجه‌گیری: براساس نتایج این مطالعه، با بکارگیری راکتور اولتراسونیک – الکتروکواگولاسیون علاوه بر آبگیری لجن می‌توان به میزان قابل توجهی پلیمرهای خارج سلولی رها شده در سوپرناتانت را کاهش داد.

---