40 نتیجه برای بهداشت
محمد علی ززولی، ماهره عبدی، اسماعیل قهرمانی، مهدی قربانیان اله آباد،
دوره 2، شماره 3 - ( 9-1388 )
چکیده
زمینه و هدف: مدرسه به عنوان مکانی مطمئن برای پرورش کودکان، نوجوانان و جوانان قلمداد می شود و در فراهم آوردن زندگی سالم و نشاط&thinspانگیز و تربیت افراد با رفتار سالم، نقش بسیار سازنده ای را ایفا می کند. لذا هدف از این مطالعه بررسی شرایط بهداشتی و محیطی در مدارس ابتدایی ناحیه یک ساری است.
روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی است. در این مطالعه 45 مدرسه ابتدایی دولتی و غیرانتفاعی مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه گیری به صورت سرشماری انجام شد. ابزار گردآوری داده ها در این بررسی پرسشنامه بوده است. داده ها از طریق مصاحبه با مدیر مدرسه و مشاهده مستقیم توسط پژوهشگر جمع آوری شد و اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از
نرم افزار Excel و SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: نتایج این بررسی نشان داد که مدارس مورد مطالعه دچار کمبود وسعت فضای آموزشی متناسب با تعداد دانش آموزان مشغول به تحصیل&thinspاند و تنها وسعت 6/6 درصد مدارس نزدیک به استاندارد است. تنها در 6/35 درصد مدارس بین آبخوری و دستشویی تفاوت قایل شده‌اند. نتایج آزمون آماری کای دو نشان داد که در محدوده مورد مطالعه این تحقیق نوع مدرسه از نظر دولتی و غیر انتفاعی بودن تاثیری در استاندارد&thinspبودن توالت&thinspها (35/0 = P)، دستشویی&thinspها (06/0 = P ) و آبخوری&thinspهای مدارس (77/0 = P ) ندارد. همچنین در 32 درصد مدارس زاویه تابش نور صحیح است.
نتیجه گیری: مهم ترین نکته در این تحقیق عدم رعایت شاخص های بهداشت محیط به دلیل ناآگاهی یا کم توجهی مدیران یا افراد مسئول به استانداردهاست و تنها نیاز به وجود مدرسه از جنبه کمی آن مورد توجه قرار گرفته و مسایل کیفی در این خصوص مد نظر نبوده است
مقداد پیرصاحب، علی الماسی، منصور رضایی،
دوره 3، شماره 3 - ( 7-1389 )
چکیده
زمینه و هدف: آموزش صنوف از برنامه هایی است که در بهبود بهداشت مواد غذایی موثر است. از طرفی اطلاع از سطح آگاهی، نگرش و عملکرد بهداشتی متصدیان مواد غذایی، مدیریت بهداشت محیط را تسهیل می نماید. این تحقیق با هدف تعیین تاثیر دوره ویژه آموزش بهداشت بر آگاهی، نگرش و عملکرد متصدیان مواد غذایی صورت گرفته است.
روش بررسی: مطالعه به روش نیمه تجربی انجام شده و در آن آگاهی، نگرش و عملکرد 370 نفر از صنوف مختلف قبل و بعد از آموزش مورد بررسی قرار گرفته است. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه و چک لیست بود. روش تحلیل داده ها آزمون t زوجی ،2 χ و آنالیز واریانس یک طرفه بوده است.
یافته ها: آموزش بر آگاهی، نگرش و عملکرد متصدیان موثر است. به طوری که میانگین نمرات آگاهی از 03/4±55/20 به 75/3 ± 73/23، نگرش از 6/14 ± 2/107به 5/14 ± 23/112 و عملکرد از 6/7 ± 93/43 به 8 ± 11/ 46 افزایش یافت(001/0>P ).
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که میانگین نمرات آگاهی، نگرش و عملکرد پس از مداخله آموزشی تغییر کرده و بیان گر تاثیر دوره ویژه آموزش بهداشت بر آگاهی، نگرش و عملکرد متصدیان مراکز مواد غذایی است. توصیه می گردد، آموزش صنوف بر اساس نوع صنف و به صورت همگن تشکیل شود و جهت اعطای گواهی نامه دوره، تدارک آزمون و کسب نمره حد نصاب ضروری به نظر می رسد.
محمد ملکوتیان، کامیار یغماییان، مریم مصرقانی، امیر حسین محوی، محمد دانش پژوه،
دوره 4، شماره 1 - ( 3-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی به فلزات سنگین یکی از مشکلات مهم زیست محیطی و یکی از نگرانی های مهم بهداشت مواد غذایی به شمار می آید. برنج یکی ازانواع پر مصرف غلات در جهان است که به طورگسترده در رژیم غذایی مردم وجود دارد. هدف از این مطالعه بررسی میزان سرب، کادمیوم، کروم و نیکل در نمونه های برنج هندی موجود در بازار ایران بود.
روش بررسی: 20 نوع برنج هندی پر مصرف از بازار ایران جمع آوری گردید. از هر مارک تجاری سه نمونه مورد آنالیز قرار گرفت. میزان سرب، کروم، نیکل و کادمیوم پس از هضم اسیدی به وسیله دستگاه طیف سنج جذب اتمی تعیین مقدار شد.
یافته ها: در این مطالعه مقدار کادمیوم در کلیه نمونه های برنج قابل تشخیص نبود بدین معنا که میزان آن کمتر ازحد تشخیص دستگاه (mg/kg 015/0) بوده است. میانگین میزان سرب mg/kg364/0، کروم mg/kg 653/0 و نیکل mg/kg 019/0 به دست آمد.
نتیجه گیری: نتایج آنالیز بیانگر این بود میانگین میزان سرب در نمونه های برنج کمی بیش تر از رهنمود FAO/WHO بود. همچنین با تعیین میزان برداشت هفتگی قابل تحمل (PTWI) سرب، کروم، نیکل و کادمیوم هر فرد در هفته توسط مصرف برنج هندی میزان کمتری از این فلزات را از استاندارد مشخص شده توسطFAO/WHO دریافت می کند. البته باید توجه داشت با افزایش منابع غذایی آلوده به فلزات سنگین و به دلیل خاصیت تجمع پذیری این فلزات بر بافت بدن و اثرات سو آن بر انسان بهتر است از محصولات پاک تر استفاده گردد.
پروین نصیری، محمدرضا منظم، سجاد زارع، کمال اعظم، زاهد یوسفی، رسول همت جو،
دوره 4، شماره 3 - ( 7-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: همگام با پیشرفت تکنولوژی تماس با فرکانس های مختلف میدان های الکترومغناطیسی(EMF) به نحو چشمگیری در حال افزایش است. درحالی که مزایای فراوان استفاده از امواج میکروویو در زندگی روزمره غیرقابل چشم پوشی است، ولی در طی سال های اخیر اثرات مضری که ناشی از تماس با میدان های الکتریکی و مغناطیسی این امواج که از آنتن های BTS منتشر می شود، گزارش شده است. هدف از این تحقیق بررسی وضعیت انتشار امواج میکروویو در اطراف آنتن های BTS شهر تهران است.
روش بررسی: در این مطالعه با توجه به موقعیت مکانی آنتن های BTS در سطح شهر، چگالی توان امواج الکترومغناطیسی در اطرف 63 آنتن در دو میدان نزدیک و دور در فواصل مختلف اندازه گیری شد. اندازه گیری ها با استفاده از روش استاندارد IEEE Std C 1/95 توسط دستگاه 4333-Hi انجام شد. تجزیه وتحلیل داده ها توسط نرم افزار 16 spss و با استفاده از آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه، کولموگروف ـ اسمیرنوف، بونفرونی و کروسکال والیس انجام گرفت.
یافته ها: نتایج این مطالعه نشان می دهد که در میدان نزدیک با افزایش فاصله از پای آنتن میانگین چگالی توان امواج الکترومغناطیس افزایش می&thinspیابد. به طوری که از پای دکل تا10 متر افزایش میانگین چگالی توان امواج بطئی و از فاصله10 تا15 متر کاملا محسوس است. ولی در میدان دور با افزایش فاصله از 20 متر، میانگین چگالی توان امواج الکترومغناطیس کاهش می یابد و از فاصله 100 متر به بعد شیب نمودار تقریبا خطی شده، میزان چگالی توان به حد زمینه رسیده به گونه ای که با افزایش فاصله کاهش محسوسی مشاهده نمی شود.
نتیجه گیری : تمام اندازه گیری های چگالی توان امواج الکترومغناطیس ناشی از BTS ها در حدود06/0 مقادیر توصیه شده مجازاستاندارد محیطی و 000003/0 درصد استاندارد شغلی است که نتایج به نتایج دیگر تحقیقات نیز نزدیک است.
فرین فاطمی، حامد محمدی، علی اردلان، کاظم ندافی،
دوره 6، شماره 2 - ( 6-1392 )
چکیده
زمینه و هدف: در مرداد ماه 1391، دو زمین لرزه به بزرگی 6 و 6/2 در مقیاس ریشتر در استان آذربایجان شرقی رخ داد. از آنجایی‌که واحد بهداشت‌محیط به عنوان یکی از واحدهای اصلی در نظارت و ارائه خدمات بهسازی محیط در شرایط اضطراری به شمار می‌رود، هدف اصلی از این مطالعه به ارزیابی عملکرد پاسخ بهداشت‌محیط در زلزله اخیر اختصاص یافت.
روش بررسی: 8 و 4 روستا از مناطق ورزقان و هریس به روش نمونه‌برداری طبقه‌بندی شده چند مرحله‌ای انتخاب گردیدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل چک لیست سازمان بهداشت جهانی در 7 حیطه، 14 زیر شاخه و 37 فعالیت بهداشت محیط و حداقل استانداردهای مندرج در پروژه Sphere بودند. بهداشت‌محیط هر روستا توسط این چک لیست‌ها مورد ارزیابی قرار گرفتند. این مطالعه با حضور تیم تحقیق در 21 روز پس از وقوع زلزله در مناطق زلزله زده انجام شد.
یافته‌ها: 7 فعالیت از 37 فعالیت مورد ارزیابی از جمله فعالیت‌های مشترکی بودند که واحد بهداشت‌محیط در هماهنگی با سایر سازمان‌های مرتبط بایستی به انجام برساند و بهداشت‌محیط در این فعالیت‌ها دارای نقش نظارتی است. به طور کلی این دسته از فعالیت‌ها دارای موارد عدم انطباق بیشتری نسبت به فعالیت‌هایی بودند که در آن بهداشت‌محیط به عنوان پاسخ‌دهنده اصلی مطرح بود که به جزئیات آن در اصل مقاله پرداخته شده است.
نتیجه‌گیری: ایجاد هماهنگی بین بخشی در ایفای فعالیت‌های مشترک، الویت‌بندی نیازهای جمعیت آسیب دیده و توجه به اصول مدیریت مردم محور در بلایا از جمله پیشنهادات این مطالعه است
اکبر اسلامی، حمزه علی جمالی، شیرین نادری،
دوره 6، شماره 2 - ( 6-1392 )
چکیده
زمینه و هدف: آب برای تداوم زندگی ضروری بوده و بایستی منابع آب کافی و سالم برای عموم قابل دسترس باشد. اخیرا مردم به دلایلی از جمله مزه، راحتی، پیروی از مد، ایمنی و بهداشت آبهای بسته‌بندی شده را خریداری میکنند. براساس رهنمود WHO کنترل آبهای بطریشده به دلیل نگهداری بیشتر و در دمای بالاتر نسبت به آب شبکه‌های توزیع، استفاده از ظروف و بطری‌ها بدون شستشو و ضدعفونی کافی و رشد میکروارگانیسم‌های کم‌اهمیت ازنظر بهداشتی اهمیت ویژه‌ای دارد. هدف این مطالعه بررسی کیفیت میکروبی و فیزیکوشیمیایی آبهای بطریشده موجود در فروشگاه‌های شهر قزوین و مقایسه با استانداردهای ملی و تطبیق کیفیت آنها با مشخصات برچسب بود.
روش بررسی: در این مطالعه توصیفی مقطعی از 11 مارک آب بطریشده تعداد 51 نمونه با تاریخ تولید متفاوت برداشت گردیده ویژگی‌های میکروبی، فیزیکی و شیمیایی نمونه‌ها مطابق با کتاب استاندارد متد سال 2005 بررسی شد. داده‌های حاصل با نرمافزارSPSS و آزمون‌های آماری t-test و آنالیز واریانس یک‌طرفه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج با استانداردهای ملی، رهنمودهای WHO و همچنین با ترکیب درج شده برروی محصول مقایسه گردید.
یافته‌ها: نتایج حاکی از عدم آلودگی میکروبی نمونه‌ها بود. از نظر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی کلیه پارامترهای مورداندازه‌گیری درحد استاندارد ملی بود. بررسی مطابقت مقدار متغیرها با مشخصات برچسب، اختلاف قابل‌توجهی بین مقادیر اندازه‌گیری شده با مقادیر درج‌شده روی محصول نشان داد.
نتیجه‌گیری: هرچند ویژگی‌های میکروبی، فیزیکی و شیمیایی نمونه‌های موردبررسی در حد استاندارد ملی بود ولی بین مقادیر موردسنجش و غلظت‌های برچسب تفاوت معناداری وجود داشت. به طوری که میانگین غلظت TDS، سختی‌کل، سولفات، کلسیم، منیزیم و سدیم اندازه‌گیری شده بیش از مقادیر و میانگین سایر پارامترها کمتر از مقادیر برچسب بود. بنابراین با توجه به روند رو به رشد مصرف آبهای بطری شده، پایش و کنترل کیفی این آب‌ها از نظر بهداشت عمومی و سلامت جامعه اهمیت بسیار زیادی دارد.
اکبر غلامپور، رامین نبی زاده، محمد صادق حسنوند، حسن تقی پور، ساسان فریدی، امیر حسین محوی،
دوره 7، شماره 4 - ( 10-1393 )
چکیده
زمینه و هدف: تعیین میزان اثرات آلودگی هوا در شهرهای مختلف با دو چالش مهم روبرو است؛ اولا محدودیت اطلاعات مربوط به اثرات بهداشتی آلاینده‌ها و ثانیا کمبود اطلاعات در خصوص میزان مواجهه با آلاینده‌های هوا و نیز مقادیر غلظت آنها. مطالعه حاضر از نوع مطالعات مشاهده ایی کاربردی بوده و از شهریور 1391 الی مرداد 1392 میزان غلظت، تغییرات فصلی و برآورد اثرات بهداشتی منتسب به ذرات معلق هوای آزاد شهر تبریز تعیین گردید. روش بررسی: بمنظور اندازه گیری ذرات معلق از نمونه بردار با حجم بالا و دستگاهHaz-Dust EPAM5000 استفاده شده و اثرات بهداشتی منتسب به ذرات معلق با استفاده از نرم افزار AirQ2.2.3 برآورد گردید. یافته ها: بر اساس نتایج حاصله، متوسط سالیانه غلظت ذرات معلق TSP، PM10، PM2.5 و PM1 منطقه شهری به ترتیب برابر 139، 83، 38 و 27 &mug/m3 در منطقه صنعتی به ترتیب برابر 178، 110، 40 و 27 &mug/m3 بوده و متوسط مقدار نسبت PM10/TSP، PM2.5/PM10، PM1/PM10 و PM1/PM2.5 برای منطقه شهری به ترتیب برابر 0/6، 0/48، 0/33 و 0/7 و برای منطقه صنعتی به ترتیب برابر 0/61، 0/37، 0/28 و 0/77 بدست آمد. تعداد کل مرگ‌های منتسب به TSP برابر 327 مورد برآورد شد که از این تعداد، 202 مورد مرگ در اثر بیماریهای قلبی و عروقی و تعداد 99 مورد نیز در اثر بیماریهای تنفسی بوده است. از طرفی میزان کل مرگ ناشی از ذرات PM10 و PM2.5 به ترتیب برابر 363 و 360 مورد تخمین زده شد. نتیجه گیری: طی این مطالعه مشخص شد که در طی روزهای نمونه برداری شده در منطقه شهری، غلظت ذرات PM10 و PM2.5 به ترتیب 73 درصد و 69 درصد از حد استاندارد ملی و از نظر استاندارد EPA به ترتیب 8 و 50 درصد از سطح استاندارد بالاتر بوده اند. همچنین بررسی مقادیر نسبت‌های مختلف ذرات معلق با اندازه های مختلف مشخص نمود که در شهر تبریز و بخصوص منطقه صنعتی آن، خاک زمین‌های اطراف و تعلیق دوباره ذرات از زمین سهم چشمگیری در انتشار ذرات معلق منطقه داشته و ذرات معلق هوای شهر تبریز در اغلب اوقات سال فراتر از حد استانداردهای وضع شده است.
فریبا خلیلی ناجی، امیر حسین محوی، سیمین ناصری، مسعود یونسیان، بابک جاهد، مهدی یاسری،
دوره 9، شماره 1 - ( 3-1395 )
چکیده
زمینه و هدف: رنگ موهای شیمیایی از پرمصرفترین محصولات آرایشی هستند. فلزات سنگین در این محصولات می‌تواند سلامت مصرف کنندگان را به مخاطره بیندازد. برخلاف سایر محصولات آرایشی، تاکنون مطالعه ای بر روی میزان غلظت فلزات سنگین موجود در رنگ موهای شیمیایی صورت نپذیرفته است. مطالعه حاضر غلظت برخی از فلزات سنگین در این محصولات و ارزیابی ریسک اثرات غیر سرطانزای ناشی از این عناصر را مورد محاسبه قرار داد.
روش بررسی: 32 نمونه رنگ موی شیمیایی از 8 برند (3 برند داخلی و 5 برند خارجی) و 4 رنگ پرمصرف در بازار تهران جمع‌آوری شد. غلظت 3 عنصر باریم، کادمیوم و سرب توسط روش ICP-MS تعیین گردید. اطلاعات مورد نیاز جهت ارزیابی مواجهه به کمک توزیع پرسشنامه در بین شهروندان تهرانی به دست آمد. ارزیابی مواجهه به کمک روش Monte Carlo و میزان ریسک غیر سرطانزا برای عناصر با محاسبه ضریب خطر Hazard Quotient (HQ) تعیین گردید.
یافته‌ها: غلظت عنصر باریم بر حسب 0/86mg/kg، به دست آمد و غلظت عناصر کادمیوم و سرب برحسب µg/kg به ترتیب 0/45 و 185/34 به دست آمد. سرب با ضریب خطر برابر با 4- 7/46×10 بیشترین ریسک و کادمیوم با ضریب خطر برابر با 5-3/57×10 کمترین ریسک را به خود اختصاص داد. همچنین، برند ساخت کشور ایران و رنگ بلوند بیشترین ریسک را دارا بودند.
نتیجه‌گیری: ضریب خطر محاسبه شده برای فلزات مورد مطالعه کمتر از 1 است، لذا در صورت مصرف محصولات مورد بررسی، از لحاظ اثرات غیر سرطانزا، تهدید چشمگیری متوجه مصرف‌کنندگان نیست.
مژگان اصغری، رامین نبی زاده، حیدر نورزاد، حامد مرتضایی،
دوره 9، شماره 3 - ( 9-1395 )
چکیده
زمینه و هدف: افزایش روز افزون آلاینده‌های هوا و به تبع آن تاثیر نامطلوب بر کیفیت زندگی سبب شده تا استفاده از شاخص‌های کیفیت هوا به منظور تعیین میزان واقعی آلاینده‌ها به عنوان یکی از اقدامات مهم و مؤثر در اطلاع رسانی کیفیت هوا بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. هدف این مطالعه طراحی و تدوین سامانه نرم افزاری مناسب جهت محاسبه شاخص بهداشتی کیفیت هوا (AQHI) است که با رویکردی نوین به محاسبه اثرات بهداشتی ناشی از حضور چندین آلاینده (NO2، O3، PM10، PM2.5) بطور همزمان می‌پردازد.
روش بررسی: شاخص بهداشتی کیفیت هوا (AQHI) در سال 2001 با همکاری محیط زیست کانادا و بهداشت کانادا توسعه یافته است و هدف این مطالعه طراحی و کدنویسی این نرم افزار در محیط Visual Basic. Net و سپس آزمون نرم افزار با استفاده از بانک اطلاعاتی 6 ایستگاه سنجش آلودگی هوا تهران شامل ایستگاه‌های اقدسیه، ستاد بحران، شهرداری منطقه 4، گلبرگ، پارک رز و شهرداری منطقه 11 است.
یافته‌ها: این برنامه به صورت یک بسته نرم افزاری قابل نصب بر روی کامپیوتر با امکان تهیه خروجی از نرم افزار بصورت فایل اکسل ارائه شده است. همچنین صحت عملکرد نرم افزار با انجام آزمون با داده‌های واقعی مورد ارزیابی و تایید قرار گرفت.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصله نشان می‌دهند که نرم افزار AQHI که در این مطالعه ارائه گردید، می تواند به عنوان ابزاری سودمند در راستای ارزیابی کیفیت هوا مورد استفاده قرار بگیرد.
نگار شیرالی پور، محمدرضا میرزایی نژاد،
دوره 11، شماره 4 - ( 12-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: مخارج بهداشتی و میزان آلودگی محیط‌زیست از شاخص‌های توسعه بشمار می رود. لذا هدف مطالعه، بررسی تاثیرگذاری هزینه های سرانه بهداشتی و تاثیر انتشار گاز دی اکسیدکربن (CO2) به‌عنوان شاخص آلودگی محیط‌زیست، بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب توسعه یافته و درحال توسعه است.
روش بررسی: اثر مخارج بهداشتی و آلودگی هوا بر رشد اقتصادی، براساس اطلاعات دو گروه از کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه (دوره 2015-2000) و استفاده از روش‌های اقتصادسنجی بررسی شده است.
یافته ها: برازش معادلات مؤید تاثیر معنی دار مخارج سرانه بهداشت و انتشار CO2 بر رشد اقتصادی هر دو گروه از کشورها است. در صورت 1 درصد تغییر در این مخارج، رشد کشورهای توسعه یافته 0/029 درصد و درحال توسعه 0/054 درصد افزایش می‌یابد. همچنین تاثیر انتشار CO2 بر رشد آنها به ترتیب 0/011- و 0/073– درصد است.
نتیجه گیری: بهداشت تاثیر مستقیم بر رشد اقتصادی دارد. بهداشت با تاثیر بر بهره‌وری نیروی کار (با افزایش امید به زندگی و زمان مفید کار) و با کاهش هزینه های درمانی و صرف این منابع در سایر زمینه ها، بر رشد اثر مثبت می گذارد. همچنین افزایش آلودگی هوا بر رشد اقتصادی کشورها اثر منفی دارد.
پریسا فیروزی، حسن اصلانی، احمد اصل هاشمی،
دوره 11، شماره 4 - ( 12-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: استفاده از استخرهای شنا به‌عنوان یک مرکز ورزشی و تفریحی روز به روز عمومیت بیشتری پیدا می کند. عدم رعایت استانداردهای بهداشتی از نظر ویژگی های فیزیکوشیمیایی، میکربی و سایر پارامترهای بهداشت محیطی، می تواند این ورزش سالم و مفرح را به منبعی برای انتقال و شیوع انواع بیماری ها تبدیل نماید. به‌دلیل اهمیت حفظ راحتی، بهداشت و سلامت شناگران، این مطالعه با هدف بررسی و تحلیل وضعیت بهداشت محیطی، فیزیکوشیمیایی و میکربی استخرهای شنای شهر تبریز انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه مقطعی با رویکرد توصیفی، چک لیست بازرسی آیین نامه ماده 13 استخرهای مورد مطالعه (10 استخر دولتی و 22 استخر خصوصی) از واحد بهداشت محیط مرکز بهداشت شهرستان تبریز دریافت و بر طبق بازرسی های انجام شده در زمستان 95 و تابستان 96 اطلاعات مرتبط با اهداف مطالعه از چک لیست استخراج شد. آنالیز داده ها با استفاده از نرمافزار Excel، SPSS,23 و آزمون آماری ﻛﺎی دو (Chi-squared) انجام شد.
یافته ها: میانگین تطابق پارامترهای فیزیکوشیمیایی با استانداردهای موجود در دو فصل برای استخرهای دولتی 67/5 درصد و برای استخرهای خصوصی 65 درصد بود. در بین پارامترهای فیزیکوشیمیایی کلر آزاد باقیمانده نسبت به سایر موارد میزان مطابقت کمتری با استاندارد داشت. به‌طور میانگین در فصل تابستان 49/5 درصد و در زمستان 28 درصد استخرهای مورد مطالعه دارای آلودگی باکتریایی بودند.
نتیجه گیری: مقادیر کلر آزاد باقیمانده در قسمت استخر، جکوزی و چیلر حاکی از ضعف مدیریت و راهبری استخرها و پتانسیل بالای بیماری‌زایی بوده لذا نیاز به پایش مستمر وضعیت بهداشتی استخرها و تدوین برنامه نظارتی هدفمند توسط مقامات محلی به‌ویژه در مورد کنترل استخرهای خصوصی، احساس می شود.
هادی نیک نژاد، حسن پاسالاری، مجتبی یگانه بادی، جمیله ابوالقاسمی، رضا قاسم نژاد، مهدی فرزادکیا،
دوره 12، شماره 1 - ( 3-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: مطب ها، درمانگاه ها، آزمایشگاه ها و مراکز بهداشتی و درمانی از جمله مراکز اصلی تولید پسماندهای پزشکی به‌شمار می روند. مدیریت پسماند پزشکی در این مراکز برخلاف مراکز بیمارستانی به‌ندرت مورد توجه قرار گرفته است. این تحقیق با هدف تعیین وضعیت مدیریت پسماندهای پزشکی در مطب ها، درمانگاه ها، آزمایشگاه ها و مراکز بهداشتی و درمانی شهر محمودآباد انجام گرفت.
روش بررسی: در این مطالعه توصیفی 117 مرکز ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی شهر محمودآباد در سال 1396 مورد بررسی قرار گرفت و میزان پسماندهای تولیدی، نحوه نگهداری، وضعیت جایگاه های موقت، نحوه جمع آوری زبالهها و نحوه دفع پسماندها از طریق مشاهده و مصاحبه و تطبیق وضعیت بهداشتی آنها با آیین نامه های موجود تعیین و در چک لیستهای استاندارد وزارت بهداشت، ثبت گردید.
یافته ها: میزان تولید روزانه پسماندهای پزشکی در هر مرکز بهداشتی و درمانی به‌طور متوسط g/day 248 است و از نظر آماری اختلاف معنی‌داری بین میزان تولید پسماند پزشکی در مراکز بهداشتی و درمانی دولتی (g/day 244) و خصوصی (g/day 252) وجود ندارد (0/111=p). از نظر رعایت استانداردهای بهداشت محیطی، مراکز دولتی وضعیت مطلوب تری نسبت به مراکز خصوصی داشته اند.
نتیجه گیری: نتایج به‌دست آمده حاکی از آن است که مدیریت پسماند در مراکز بهداشتی درمانی شهر محمودآباد به‌خصوص در بخش خصوصی دارای مشکلات جدی است. ضعف در تفکیک پسماندها و عدم جلوگیری از اختلاط پسماند عادی و عفونی، لزوم آموزش به پرسنل و نظارت بیشتر را می‌طلبد. بنابراین بازنگری اساسی در شیوه مدیریت پسماندها ضروری به نظر می رسد.
کاظم ندافی، محمدصادق حسنوند، ساسان فریدی،
دوره 12، شماره 1 - ( 3-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی هوا یکی از عوامل مهم تاثیرگذار بر سلامت بوده و بیشترین بار بیماریهای منتسب به عوامل خطر محیطی را به خود اختصاص داده است. آلودگی هوا پس از استعمال دخانیات، دومین عامل اصلی مرگ‌های ناشی از بیماریهای غیرواگیر محسوب می‌شود و با افزایش ریسک ابتلا به بیماریهای حاد و مزمن و مرگ در ارتباط است.
روش بررسی: در این مقاله مروری در ابتدا براساس مطالعات شاخص انجام شده در دنیا، وضعیت کیفیت هوای آزاد (Ambient air pollution) و اثرات آن بر سلامت در ایران و سایر کشورها مورد ارزیابی قرار گرفت؛ و در مرحله بعد وضعیت کیفیت هوای آزاد و اثرات آن بر سلامت در کلانشهر تهران طی سال‌های 1385 تا 1396، براساس نتایج مطالعات صورت گرفته توسط پژوهشکده محیط زیست دانشگاه علوم پزشکی تهران ارائه گردیده است.
یافته‌ها: نتایج این مطالعات نشان داد که میانگین سالیانه غلظت مواجهه با PM2.5 هوای آزاد وزن‌دهی شده با جمعیت، در ایران برابر µg/m3 48 است که تقریبا کمی پایین‌تر از متوسط غلظت جهانی آن (µg/m3 51) است. یافته‌ها نشان داد گرچه نتایج مطالعات انجام شده دارای تفاوت‌های نسبتا زیادی در رابطه با تعداد موارد مرگ منتسب به آلودگی هوا است؛ اما به‌واسطه مواجهه با این عامل خطر، تعداد زیادی از موارد مرگ در دنیا رخ می‌دهد. یافته‌های حاصل از روند تغییرات غلظت آلاینده‌های هوا طی سال‌های 1385 الی 1396 و کمی‌سازی اثرات آنها بر سلامت در شهر تهران نشان می‌دهد که غلظت ذرات معلق هوا در شهر تهران در سال‌های 1385 تا 1390 روند افزایشی داشته است و حداکثر میانگین غلظت PM2.5 طی 12 سال مورد بررسی، در سال 1390 معادل µg/m3 38 مشاهده شده است. سپس روند تغییرات غلظت ذرات معلق ریز هوا در فاصله سال‌های 1391 تا 1394 روند کاهشی داشته است و به حدود µg/m3 30 رسیده است؛ اما طی سال‌های 1395 و 1396 میانگین سالیانه غلظت PM2.5 هوای آزاد نسبت به مقدار مشابه سال 1394 افزایش یافته است. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که در شهر تهران براساس وضعیت شاخص کیفیت هوا (AQI)، از سال 1390 تا 1396 حتی یک روز شاخص کیفیت هوا در طبقه "خوب" (50-0AQI =) قرار نگرفته است اما تعداد روزهایی که AQI "متوسط" (100-51AQI =) بوده است، از سال 1390 تا 1394 افزایش یافته است. همچنین در سال 1396 تنها 20 روز شاخص کیفیت هوا متوسط و 237 روز "ناسالم برای گروه‌های حساس"، 107 روز "ناسالم" و 1 روز "خیلی ناسالم" بوده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد در سال 1396 در صورتی‌که میانگین غلظت سالانه PM2.5 در شهر تهران از شرایط موجود (حدود µg/m3 32) به غلظت µg/m3 10 (رهنمود WHO) می‌رسید، از (6359-3238) 4878 مورد مرگ جلوگیری می‌شد.
نتیجه‌گیری: آلودگی هوا سهم بسیار چشمگیری در تعداد موارد مرگ منتسب دارد. همچنین نتایج مطالعات جهانی می‌تواند تا حد زیادی با شرایط واقعی کشور متفاوت باشد و این امر ضرورت وجود داده‌های معتبر بومی مرتبط با غلظت آلاینده‌های هوا و بروز پایه پیامدهای بهداشتی در کشور را به منظور بررسی دقیق وضعیت کیفیت هوا و اثرات آن بر سلامت نمایان می‌کند.
کاظم ندافی، علیرضا مصداقی نیا، مهرنوش ابطحی، محمدصادق حسنوند، رضا سعیدی،
دوره 12، شماره 2 - ( 6-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: مطالعات بار بیماریهای محیطی از مهمترین نیازهای ضروری برای تعیین وضعیت موجود، افزایش اثربخشی سیاستگذاری‌ها و برنامه‌های بهداشتی و اولویت‌بندی مداخلات بهسازی محیط بشمار می‌روند. در این مقاله مروری وضعیت بار بیماریهای محیطی در ایران براساس نتایج آخرین مطالعه جهانی بار بیماری‌ها (Global Burden of Disease (GBD))، سایر مطالعات جهانی و پژوهش‌های ملی در کشور مورد ارزیابی قرار گرفت.
روش بررسی: در این مطالعه پژوهش‌های انجام شده بر روی بار بیماریهای محیطی در ایران با جستجو در پایگاه‌های علمی بین‌المللی و ملی مشخص شدند و مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: مرور مطالعات بار بیماریهای محیطی نشان داد که براساس نتایج مطالعه GBD سهم عوامل خطر محیطی در کل بار بیماری‌ها در کشور در سال 2017 بر حسب شاخص تعداد سال‌های از دست رفته به‌واسطه مرگ یا ناتوانی (Disability-adjusted life years (DALYs)) و تعداد موارد مرگ به ترتیب حدود 8 و 13 درصد بوده است. بر طبق نتایج مطالعه GBD، سهم عوامل خطر در DALY منتسب به عوامل محیطی در کشور در سال 2017 (در مجموع 329,648,1) به‌صورت زیر بود: PM2.5 هوای آزاد 45/0 درصد، عوامل خطر شغلی 25/1 درصد، مواجهه با سرب 19/4درصد، آب آشامیدنی ناسالم 5/0 درصد، ازن تروپوسفری 1/7 درصد، عدم دسترسی به تسهیلات شستشوی دست 1/5 درصد، دفع غیربهداشتی فاضلاب 1/4درصد، رادن هوای داخل ساختمان 0/6 درصد و آلودگی هوای داخل بواسطه مصرف سوخت جامد 0/3 درصد. کل نرخ DALY و نرخ مرگ منتسب به پرتوهای فرابنفش خورشیدی در ایران در سال 2000 به‌ترتیب 46/2 و 0/7 برآورد گردیده است. شاخص DALY و نرخ DALY منتسب به غلظت بالای فلوراید در آب آشامیدنی ناشی از ایجاد فلوروزیس دندانی در کشور در سال 2017 به‌ترتیب 3443 و 4/31 به‌دست آمد. ارزیابی تاثیر فلورایدزنی آب آشامیدنی به‌عنوان یک عامل محافظت کننده محیطی نشان داد که این اقدام از طریق پیشگیری از پوسیدگی دندان می‌تواند شاخص DALY و نرخ DALY در کشور را به‌ترتیب 971,14 و 18/73 کاهش دهد. طی سال‌های 2017-2005، نرخ DALY (به ازای هر 100 هزار نفر) منتسب به عوامل PM2.5 هوای آزاد، ازن تروپوسفری، رادن هوای داخل و عوامل خطر شغلی رو به افزایش بوده که این نتیجه اهمیت اقدامات پیشگیرانه و کنترل آنها را افزایش می‌دهد.
نتیجه‌گیری: تفاوت چشمگیری در میزان بار بیماریهای منتسب به یک عامل خطر در مطالعات جهانی مختلف و همچنین میان مطالعات جهانی و ملی وجود داشت. با توجه به بکارگیری داده‌های با جزئیات بیشتر و کامل‌تر و انجام ارزیابی‌های فروملی، نتایج مطالعات ملی بار بیماریهای منتسب به عوامل خطر محیطی معتبرتر و کاربردی‌تر بوده، لذا تقویت و تداوم این مطالعات در سطوح ملی و فروملی با توجه به اولویت‌ها، نیازها، روندهای زمانی‌ـ‌مکانی و با استفاده از داده‌ها و اطلاعات معتبر داخلی ضروری است و اکیدا توصیه می‌گردد.
رضا بیات، خسرو اشرفی، مجید شفیع پور مطلق، محمدصادق حسنوند، رجبعلی درودی،
دوره 12، شماره 3 - ( 9-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: با وجود بهبود قابل توجه کیفیت هوا در سال 1397 در تهران و کمتر شدن میانگین غلظت‌های اکثر آلاینده‌ها در مقایسه با سال‌های قبل، کیفیت هوا در این کلانشهر کماکان با مقادیر رهنمود سازمان جهانی بهداشت و استاندارد ملی فاصله دارد. هدف این مطالعه، برآورد اثرات آلودگی هوا بر سلامت در شهر تهران و با لحاظ نمودن توزیع مکانی ذرات معلق هوا با قطر 2/5 میکرومتر و کمتر (PM2.5) و توزیع مکانی جمعیت، در تعیین میزان مواجهه است.
روش بررسی: در این مطالعه، ضمن معرفی تابع غلظت-پاسخ GEMM و نرمافزار BenMAP-CE، مرگ و میر منتسب به مواجهه بلند مدت با PM2.5 هوای آزاد و توزیع مکانی آن در تهران برای سال‌های 1396 و 1397 از این طریق تخمین زده شده است. داده‌های غلظت ساعتی PM2.5 ایستگاه‌های سنجش کیفیت هوا جهت تخمین میزان غلظت PM2.5 برای 349 محله تهران استفاده شده است.
یافته‌ها: نتایج به‌دست آمده نشان داد که میانگین غلظت مواجهه با PM2.5 وزن‌دهی شده با جمعیت در شهر تهران در سال‌های 1396 و 1397 برابر µg/m3 31/8 و µg/m326/2 بوده است. با استفاده از تابع GEMM، در مجموع 377,7 (126,6-581,8) مرگ منتسب به PM2.5 در سال 1396 در بزرگسالان (بزرگ‌تر از 25 سال) برآورد گردید و برای سال 1397 این تعداد 418,6 (918,5-753,6) برآورد شد.
نتیجه‌گیری: توزیع مکانی مرگ‌های منتسب به PM2.5 نشان داد نرخ مرگ منتسب به ازای هر 100 هزار نفر جمعیت، در مناطق 16 و 18 شهرداری تهران از سایر مناطق بالاتر و در منطقه یک از مناطق دیگر پایین‌تر است.
محمد علی ززولی، زینب کریمی، رضا رفیعی،
دوره 12، شماره 4 - ( 12-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: یکی از چالش های عمده در مدیریت شهری در جوامع بشری کنونی مربوط به جمع آوری، بازیافت و دفع مواد زائد جامد و فاضلاب است. مدیریت ضعیف پسماند باعث آلودگی آب، خاک و هوا می گردد و تاثیر عمده ای بر سلامت عمومی خواهد داشت. در مطالعه حاضر، از رویکرد ارزیابی چرخه حیات به منظور بررسی وضعیت حاضر سامانه مدیریت پسماند شهر نور استفاده گردید.
روش بررسی: این تحقیق با 5 سناریو شامل: 1- بازیافت، کمپوست و دفن غیربهداشتی؛ 2- بازیافت، کمپوست و دفن بهداشتی؛ 3- بازیافت، زباله سوز و دفن بهداشتی؛ 4- بازیافت، کمپوست و هاضم بی هوازی، زباله سوز، دفن بهداشتی؛ 5- بازیافت و دفن غیربهداشتی؛ در نظر گرفته شد. داده‌های مورد نیاز سیاهه نویسی چرخه حیات از طریق بررسی منابع، تهیه فرم گردآوری داده و تکمیل آن توسط پرسنل؛ همچنین بازدید میدانی جمع آوری گردید. سیاهه نویسی چرخه حیات به کمک مدل 1- IWMصورت پذیرفت .
یافته ها: سناریو پنجم که سناریو وضعیت موجود منطقه است در قسمت خروجی های سمی و شاخص اکولوژیکی در بین تمامی سناریوها بیشترین بار زیست محیطی را وارد می کند. میزان مصرف انرژی در سناریو اول و پنجم به‌دلیل دفن غیر بهداشتی بالاتر از سناریوهای دیگر بود. به‌ترتیب بیشترین و کمترین نقش در تولید گاز متان را سناریوی پنجم و چهارم دارند.
نتیجه گیری: با توجه به شاخص اکولوژیکی، سناریوی چهارم (بازیافت، کمپوست و هاضم بی هوازی، زباله سوز و دفن بهداشتی) بهترین سناریو بوده است. سناریوی پنجم با تولید بیشترین بار آلودگی بدترین سناریو بوده است.
محمد رضوانی، سحر طبیبیان، عطاءاله ویسی،
دوره 12، شماره 4 - ( 12-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: این مطالعه به‌منظور ارزیابی ریسک ایمنی و بهداشتی پالایشگاه گاز ایلام و بررسی کارایی روش تاپسیس در ارزیابی ریسک انجام گردیده است.
روش بررسی: پس از شناسایی 955 مورد خطر، با بهره‌گیری از معیارهای میزان مواجهه، شدت و احتمال وقوع و استفاده از روش تاپسیس، ریسک‌های محاسبه شده به تفکیک در بخش‌های ایمنی و بهداشت رتبه بندی گردیدند. نظر به عدم امکان تعیین سطح ریسک با استفاده از روش تاپسیس، به این منظور از روش FMEA استفاده و عدد ریسک (RPN) گزینه‌ها محاسبه گردید.
یافته‌ها: در ارزیابی ریسک ایمنی، آسیب‌های جانی، مالی، سوختگی و مرگ ناشی از آتش سوزی در اثر نگهداری مواد قابل اشتعال در انبار، با عدد مشابهت به راه حل ایده آل (Cli) به میزان 0/56 به‌عنوان بالاترین ریسک ایمنی مشخص گردید. در ارزیابی ریسک بهداشتی، مسمومیت و تاثیر بر سلامت کارکنان ناشی از عوامل میکروبی در اثر استفاده از مواد غذایی منقضی در طبخ غذا در واحد رستوران و همچنین آسیب‌های تنفسی رانندگان در اثر استنشاق و نشت گاز در ناحیه فرایندی و تردد رانندگان واحد نقلیه در سایت با Cli برابر با 0/66 به عنوان بالاترین ریسک‌ها مشخص گردیدند.
نتیجه‌گیری: تاپسیس به‌عنوان یک روش نوین، قابلیت به‌کارگیری در رتبه بندی و ارزیابی ریسک صنایع را داراست. کلیه ریسک‌ها در سطح متوسط و پایین قرار گرفته و علیرغم ضرورت تعیین اقدامات کنترلی، در وضعیت اضطراری قرار ندارند.
منصور شمسی پور، هما کاشانی، مسعود یونسیان، کاظم ندافی، محمدصادق حسنوند، رضا سعیدی، مهدی هادی، علیرضا مصداقی نیا،
دوره 13، شماره 2 - ( 6-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: مطالعه حاضر به منظور ارزیابی جایگاه و روند تغییرات وضعیت بهداشت محیط کشور ایران در مقایسه با کشورهای سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 با استفاده از آخرین گزارش شاخص عملکرد محیط زیست (EPI) در سال 2018 میلادی صورت گرفت.
روش بررسی: در این مطالعه امتیاز شاخص‌های حیطه بهداشت محیط؛ کیفیت هوا (شامل سوخت‌های جامد خانگی، مواجهه با PM2.5، تخطی مقادیر PM2.5 از مقادیر رهنمودی سازمان جهانی بهداشت)، آب و بهسازی (شامل آب آشامیدنی و بهسازی)، همچنین فلزات سنگین (شامل مواجهه با سرب)، برای کشورهای سند چشم انداز در افق 1404 از آخرین گزارش EPI در سال 2018 استخراج شد. براساس امتیاز هر شاخص در هر کشور رتبه بندی انجام شد و درصد تغییرات امتیاز هر شاخص در آخرین سال در مقایسه با سال مبنا محاسبه گردید و با میانگین درصد تغییرات شاخص در کلیه کشورهای مورد بررسی مقایسه شد.
یافته‌ها: در حیطه کیفیت هوا، کشور ایران در سال 2016 در رتبه 7ام قرار گرفته است به‌طوری‌که از لحاظ شاخص‌های سوخت‌های جامد خانگی، مواجهه با PM2.5، و تخطی مقادیر PM2.5 از مقادیر رهنمودی سازمان جهانی بهداشت به‌ترتیب در رتبه 6ام، 8ام و 9ام در میان کشورهای سند چشم انداز در افق 1404 قرار گرفته است. در حیطه آب و بهسازی، ایران در سال 2005 با داشتن امتیاز 54/4 در رتبه 10ام و در سال 2016 با رشد 7/98 درصد به امتیاز 58/74 ولی رتبه 15ام رسیده است. کشور ایران از لحاظ شاخص مواجهه با سرب در سال 2005 در رتبه 21ام قرار گرفته است. اگرچه این شاخص در سال 2016، رشد 100 درصدی داشته است که این میزان رشد در مقایسه با میانگین رشد همه کشورها (34/47 درصد) بسیار مطلوب است، اما تنها منجر به یک پله ارتقا در رتبه ایران و جایگاه 20ام در مقایسه با سایر کشورهای مورد بررسی شده است.
نتیجه‌گیری: به‌طور کلی، براساس گزارش EPI در سال 2018، کشور ایران در رتبه 6ام در حوزه بهداشت محیط در میان 23 کشور سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 قرار دارد. باید در نظر داشت که درخصوص داده‌های خام مورد استفاده در گزارش EPI در سال 2018 و در نتیجه امتیازهای حاصله در شاخص‌ها، عدم قطعیت جدی وجود داشته و می‌بایست در تفسیر آنها احتیاط لازم به‌عمل آید.
حمید کاریاب، رضا قنبری، مهدی رنجبران، امیرمسعود طاهرخانی،
دوره 13، شماره 3 - ( 9-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: نظر به ماهیت بسیاری از پروژه‌های عمرانی، ارزیابی اثرات آنها بر سلامت انسان ضروری است. با توجه به فقدان الگوی مشخص، هدف از اجرای این مطالعه ارائه ابزاری جهت اولویت‌بندی اثرات ساخت و بهره برداری نیروگاه سیکل ترکیبی بر سلامت جسمی بود.
روش بررسی: با مرور مستندات و مصاحبه با 15 متخصص، متغیرهای موثر بر سلامت جسمی در ساخت و بهره برداری نیروگاه‌های سیکل ترکیبی شناسایی شدند. سپس سنجش روایی محتوایی گویه‌ها انجام و پرسشنامه احصاء شده جهت تعیین دامنه، مدت، احتمال، بزرگی و گستردگی اثرات بهداشتی با استفاده از مقیاس چند گزینه‌ای لیکرت در اختیار متخصصان گذاشته شد. در نهایت با روشی ابداعی فاکتورهای دارای اولویت زیاد برای ارزیابی اثرات تعیین شدند.
یافته‌ها: براساس نظرات متخصصین، 480 گویه موثر بر سلامت جسمی در ساخت و بهره برداری از نیروگاه‌های سیکل ترکیبی شناسایی شد که پس از تعیین شاخص و نسبت روایی محتوایی تعداد 41 گویه حذف گردید. نتایج مطالعه نشان می‌دهد که بیماریهای منتسب به انتشار ذرات معلق (PM2.5 و PM10)، بیماریهای منتسب به انتشار (SO2) و بیماریهای منتسب به انتشار اکسیدهای ازت در شرایط عادی و اضطراری مهمترین اثرات مرتبط با ساخت نیروگاه‌های سیکل ترکیبی را تشکیل می‌دهد.
نتیجه‌گیری: روش ارائه شده در این مطالعه، شناسایی فاکتورهای مؤثر بر سلامت جسمی، تعیین دامنه و اولویت‌بندی آنها را جهت ارزیابی اثرات ساخت و بهره برداری از نیروگاه سیکل ترکیبی بر سلامت جسمی قابل اجرا می‌نماید.
نرگس لاسمی، مهدی هادی، سیمین ناصری،
دوره 13، شماره 4 - ( 12-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: یکی از مهمترین عوامل موثر بر سلامتی در یک اجتماع، آب آشامیدنی سالم و بهداشتی است. مجمع عمومی سازمان ملل متحد "اطمینان از در دسترس بودن و مدیریت پایدار آب و بهداشت برای همه" را به‌عنوان یکی از 17 آرمان توسعه پایدار برای دستور کار توسعه 2030 اتخاذ کرده است. هدف 1-6 از آرمان 6 توسعه پایدار دسترسی جهانی و عادلانه به آب آشامیدنی سالم و مقرون به صرفه و تامین امنیت آب آشامیدنی برای همه خانوارها است. هدف 2-6 خواستار پایان دادن به دفع مدفوع در محیط آزاد برای اطمینان از اینکه هر شخص به توالت و سیستم دفع ایمن دسترسی دارد، است. 143 روستای سوادکوه با ضعف در سیستم‌های آبرسانی و خدمات بهداشتی جهت به روز رسانی شاخص‌ها و اجرایی شدن اهداف توسعه پایدار انتخاب گردید.
روش بررسی: چک لیستی برای استخراج اهداف 1-6 و 2-6 براساس برنامه پایش مشترک (JMP) طراحی شد. با احتساب 7400 خانوار، حاشیه خطای 5 درصد و حدود اطمینان 95 درصد و لحاظ کردن محافظه کارانه‌ترین حالت برای توزیع پاسخ برابر با 50 درصد، مقدار حجم نمونه‌ای برابر با 512 خانوار تعیین گردید. نمونه‌ها تصادفی و از بین تمامی روستاها گردآوری و سپس تحلیل توسط SPSS19 انجام شد.
یافته‌ها: در بخش آب آشامیدنی 84 درصد به خدمات ایمن، 15 درصد به خدمات پایه و حدود 1 درصد به خدمات بهبود نیافته دسترسی دارند. در بهسازی 98/8 درصد از خدمات ایمن و 0/2 درصد از خدمات محدود استفاده میکنند. در بخش بهداشت فردی 98/8 درصد افراد به خدمات ایمن دسترسی دارند.
نتیجه‌گیری: عدم ایمن سازی آب آشامیدنی و عدم بهسازی منابع آب عمده مشکلات بخش آب آشامیدنی است. عدم دسترسی به شبکه فاضلاب، دفع فاضلاب در زمین بزرگ‌ترین مخاطرات بهداشتی منطقه است. مطالعه انجام شده می‌تواند راهکارهایی جهت بهبود کیفیت بهداشتی زندگی افراد، ارائه کند.
