جستجو در مقالات منتشر شده


۵ نتیجه برای خطر بهداشتی
ارزیابی خطر بهداشتی ناشی از وجود فلزات سنگین در منابع آب آشامیدنی شهر مراغه
احسان آقایانی، سکینه شکوهیان، علی بهنامی، علی عبداله نژاد، مجتبی پوراکبر، حامد حق نظر، وحیده مهدوی، امیر محمدی،
دوره ۱۶، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف: فلزات سنگین در آب می‌توانند خطراتی برای سلامت انسان‌ها به همراه داشته باشند. لذا ضروری است جهت اطمینان از سلامت مصرف‌کنندگان، پایش و اندازه ­گیری فلزات انجام یابد.
روش بررسی: این مطالعه با هدف اندازه­ گیری فلزات سنگین از قبیل آرسنیک، سرب، کادمیوم، کروم، روی و جیوه در منابع آبی و شبکه توزیع آب شهری مراغه در دو فصل بهار و تابستان سال ۱۴۰۰ صورت گرفت. برای این منظور تعداد ۲۵ عدد نمونه برداشته شد وجود این فلزات در منابع آب با استفاده از نقشه ­های کیفی بررسی گردید و در نهایت با ارزیابی خطر بهداشتی ناشی از حضور این فلزات، تأثیر آنها بر سلامت مصرف­کنندگان مورد مطالعه قرار گرفته شده است.
یافته­ ها: بررسی غلظت فلزات در منابع آبی بالادست سد بیانگر غلظت نسبتاً بالا از فلزات به خصوص آرسنیک است (µg/L ۱۳/۲). با وجود این، مقادیر آرسنیک بعد از تصفیه و در شبکه توزیع تا حد ناچیز کاهش می یابد. از طرف دیگر نتایج نشان می­ دهد که مقادیر فلز روی در شبکه نسبت به مخزن سد بیشتر است و غلظت آن در سد برابر صفر و در شبکه در بالاترین مقدار به  µg/L۵۷۸ می ­رسد. در نهایت ارزیابی خطر بهداشتی نشان می­ دهد که مقادیر THI محاسبه شده برای تمامی نمونه ­ها مابین ۰/۰۱ تا ۰/۹۹ متغیر است.
نتیجه ­گیری: براساس ریسک بهداشتی محاسبه شده، خطری سلامت مصرف کنندگان را در خصوص فلزات سنگین در آب شرب مراغه تهدید نمی­ کند. همچنین این نتایج ضرورت مطالعات تکمیلی در خصوص نشت فلز روی از لوله ­ها و متعلقات شبکه توزیع آب آشامیدنی شهر را در آینده دوچندان می­ نماید.
 

ارزیابی خطر سرطان‌زایی و غیر سرطان‌زایی (بهداشتی) فلزات سنگین موجود در گرد و خاک داخل کابین و فیلتر هوای خودروهای مختلف در شهر اهواز
علیرضا زراسوندی، مریم دلفی، نادیا عزیزی، فاطمه راستمنش، غزال زراسوندی،
دوره ۱۶، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف: در طول چند دهه گذشته، آلودگی فلزات سنگین در گرد و خاک فضاهای داخلی به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است. در حالی که کیفیت محیط درون خودروها به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته است. بنابراین، اهداف خاص این مطالعه به طور کلی شامل بررسی مقدار فلزات سنگین انتخابی در گرد و خاک خودروهای شخصی و نیز ارزیابی خطر سرطان‌زایی و غیر سرطان زایی مواجهه با گرد و خاک داخل این خودروها از طریق بلع، استنشاق و جذب پوستی در شهر اهواز است.
روش بررسی: در این مطالعه ۱۰ خودرو انتخاب شد. شرط انتخاب خودروها عدم شستشوی خودرو به مدت یک هفته بوده است. سپس از گرد و خاک فیلتر کولر و نیز کابین هر خودرو، نمونه هایی جمع آوری و کدگذاری شد. به منظور تعیین ترکیب فلزات سنگین، آنالیز طیف‌ سنجی (ICP) بر روی نمونه­ ها صورت گرفت.
یافته ها: بررسی شاخص خطر غیر سرطان­زایی (HI) در مطالعه حاضر بیانگر مقادیر بیش از ۱ و به عبارتی ریسک خطر سلامت بالا است. ترتیب مقادیر شاخص HI برای فلزات سنگین عبارت است از Pb> Cu> Cr> Fe> Zn> Cd> Ni، این مسیر در کودکان HQing< HQinhder و در بزرگسالان از روند HQingder< HQinh تبعیت می­ کند. همچنین بررسی مقادیر فاکتور غنی شدگی نمونه ­های مورد مطالعه، بیشترین و کمترین مقادیر را به ترتیب برای عنصر مس (۴/۳) و نیکل (۸/۳) نشان داد. بررسی شاخص زمین انباشت نیز بیشترین و کمترین مقادیر را به ترتیب برای عنصر آهن (۱۲/۷۵) و نیکل (۱/۹) و میزان شاخص بار آلودگی و آلودگی یکپارچه را به ترتیب ۲۷E+۱/۳۴ و ۹E+۲/۰۷ نشان داده است که بیانگر حدود متوسط برای فلزات سنگین مورد مطالعه است.
نتیجه‌گیری: بر اساس این مطالعه، خطر غیر‌ سرطان­زایی فلزات مورد مطالعه (بجز فلزات سنگینFe  و  Cu) برای کودکان بیش از بزرگسالان برآورد شده است. هچنین بررسی شاخص CR برای سه فلز سنگین سرطان­زای کادمیوم، کروم و آرسنیک نیز از سطح بی خطر تجاوز کرده است، این شاخص نیز برای کودکان مسیر بلع دهانی و برای بزرگسالان مجاری تنفسی را هدف فلزات سنگین بیان می ­کند. در مطالعه حاضر مقادیر فلزات سنگین مورد مطالعه بیش از استانداردهای تعیین شده است. فاکتورهای مواجهه و ارزیابی پارامترهای ریسک این مطالعه، سطح خطر سرطان­زایی و غیر سرطان­زایی برای کودکان و بزرگسالان، در محدوده مخاطره است. در مطالعه انجام شده غنی­ شدگی فلزات سنگین در فیلتر خودرو، بیش از کابین است.

ارزیابی کیفیت هوای آزاد اراک با تاکید بر شاخص‌های تجمعی و مبتنی بر خطر بهداشتی
عادل شیخان، غلامرضا موسوی، محسن حیدری،
دوره ۱۷، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: شاخص کیفیت هوا (AQI) در توصیف کیفیت هوای آزاد اثر متقابل آلاینده‌های متعدد را در نظر نمی‌گیرد، درحالیکه غلظت و خطر بهداشتی بالای یک آلاینده ممکن است اثر دیگر آلاینده‌ها را تشدید کند. هدف اصلی این مطالعه توصیف کیفیت هوای آزاد اراک با در نظر گرفتن اثرات تجمعی و خطر‌های بهداشتی آلاینده‌های معیار هوا است.
روش بررسی: در این مطالعه، کیفیت هوای آزاد شهر اراک در سال ۱۴۰۱ بر اساس غلظت‌های آلاینده‌های معیار در زمان‌های متوسط گیری مناسب بررسی شد. علاوه براین، AQI، شاخص تجمعی کیفیت هوا (AAQI) و شاخص کیفیت هوای مبتنی بر خطر بهداشتی (HAQI) محاسبه شدند.
یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که غلظت‌های ۱ ساعته NO۲ و SO۲، غلظت‌های ۲۴ ساعته PM۱۰ و PM۲,۵ به ترتیب در ۰/۰۵، ۰/۲، ۱۲/۱ و ۳۵/۵ درصد از موارد معتبر ثبت شده فراتر از استاندارد بود. مقادیر AQI، AAQI و HAQI به ترتیب در ۵۴/۴، ۷۷/۳ و ۵۶/۲ درصد از ساعات بیش از ۱۰۰ بود. PM۲,۵ در بیش از ۹۹ درصد موارد آلاینده مسئول بود.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که AAQI و HAQI نسبت به AQI کیفیت هوا را آلوده‌تر توصیف کردند. توصیف سختگیرانه‌تر کیفیت هوا توسط AAQI و HAQI ممکن است منجر به افزایش اتخاذ اقدامات پیشگیرانه در متولیان و عموم مردم شود. لذا توصیه می‌شود تصمیم گیران در حوزه پایش کیفیت هوا در ایران این شاخص را مورد توجه قرار دهند.
 

تدوین سند حمایت‌طلبی مدیریت باقیمانده آفت‌کش‌ها در محصولات کشاورزی در کشور
علیرضا مصداقی‌نیا، کامران باقری لنکرانی، کاظم ندافی، محمدصادق حسنوند، محمد پاییزی، رضا سعیدی،
دوره ۱۷، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف:‌ استفاده از آفت‌کش‌های شیمیایی به‌عنوان بخشی از مدیریت تلفیقی آفات کشاورزی ضروری است، اما کاربرد غیراصولی آنها اثرات جانبی بهداشتی و ‌محیط زیستی خطرناک و متعددی دارد. این مطالعه با هدف تدوین سند حمایت‌طلبی مدیریت باقیمانده آفت‌کش‌ها در محصولات کشاورزی در کشور با حمایت فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران انجام شد.
روش بررسی: مراحل انجام این مطالعه به شرح زیر بود: (۱) تشکیل کمیته تدوین سند حمایت‌طلبی، (۲) بررسی میزان باقیمانده آفت‌کش‌ها در محصولات کشاورزی، (۳) بررسی نحوه مدیریت باقیمانده آفت‌کش‌ها در محصولات کشاورزی در کشور، (۴) تدوین برنامه حمایت‌طلبی و (۵) ارائه پیشنهادهای اجرایی جهت بهبود وضعیت موجود.
یافته‌ها: بر اساس نتایج مرور نظام‌مند و فراتحلیل، میزان تخطی باقیمانده آفت‌کش‌ها در محصولات کشاورزی در کشور از مرز بیشینه مجاز باقیمانده (Maximum residue level: MRL) کمیسیون Codex حدود ۱۹ درصد بود که این مقدار در مقایسه با سایر کشورها نسبتاً بالا ارزیابی شد. بر اساس قوانین و مقررات موجود، چارچوب مدیریت باقیمانده آفت‌کش‌ها و مسئولیت دستگاه‌های ذی‌نفع مشخص بود، اما تخصیص منابع و حمایت از دستگاه‌های سیاست‌گذاری، اجرایی، بهره‌برداران و عموم مردم ناکافی قلمداد شد. در تدوین برنامه حمایت‌طلبی، علاوه بر تعیین نقش ذی‌نفعان، پنج هدف برای تسهیل و ترغیب نقش‌آفرینی موثرتر گروه‌های ذی‌نفع و تسهیل همکاری بین‌بخشی تعریف شد. پنج مورد از مهمترین اقدامات اجرایی جهت بهبود وضعیت موجود به شرح زیر پیشنهاد گردید: (۱) شفاف‌سازی وضعیت موجود، (۲) تعیین اهداف کمی برای برنامه‌ها، (۳) تأمین بودجه و سایر منابع مورد نیاز برنامه‌ها، (۴) استفاده بهینه از نظرات متخصصین و (۵) ارتقاء عملکرد بهره‌برداران.
نتیجه‌گیری: به‌منظور پیگیری اجرای پیشنهادات و دستیابی به اهداف این سند، تشکیل کمیته حمایت‌طلبی با حضور نماینده‌های کلیه سازمان‌های مسئول در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی توصیه می‌شود.
 

تعیین میزان آفت کش ها و سموم در منابع آب آشامیدنی و کشاورزی و ارزیابی خطرات بهداشتی: مطالعه موردی شهرستان فسا، ایران
احسان آقایانی، عزیزاله دهقان، نوید علی نژاد، ملیحه امیری،
دوره ۱۷، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: اندازه ­گیری دوره ای غلظت آفت ­کش ­ها در منابع آب آشامیدنی برای اطمینان از سلامت مصرف کنندگان ضروری است. این مطالعه با هدف اندازه­ گیری غلظت ۶ آفت­ کش مالاتیون، دیازینون، گلایفوسیت، پاراکوات، دلتامترین و سایپرمترین در منابع آب کشاورزی و شبکه توزیع آب شهری و روستایی شهرستان فسا انجام شد.
روش بررسی: نمونه برداری یک هفته بعد از سم پاشی باغات منطقه به صورت یک نمونه ۲۴ ساعته از منابع آب انجام شد. آنالیز باقیمانده آفت ­کش ­ها با استفاده از ستون معکوس کارتریجی C۱۸ استخراج فاز جامد با نسبت ­های مساوی آب/ متانول در دستگاه HPLC انجام شد.
یافته‌ها: نتایج نشان می­ دهد که غلظت سموم در آب کشاورزی بیشتر از منابع آب شرب و شبکه آب شرب است. به طور قابل توجهی غلظت مالاتیون و دیازینون در منابع آب کشاورزی بسیار بیشتر از منابع آب شرب است. این مقادیر ممکن است تا ۸ برابر افزایش یابد. مقادیر شاخص خطر کل محاسبه شده برای نمونه ­های جمع­ آوری شده از منابع آب کشاورزی در محدوده ۰/۸۹ تا ۱/۳۶ بوده و مصرف آنها به عنوان آب شرب خطرناک هستند.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، ارزیابی خطر سلامت ناشی از وجود مالاتیون، دیازینون، گلایفوسیت، پاراکوات، دلتامترین و سایپرمترین در منابع آب آشامیدنی نشان می ­دهد که مصرف آب از شبکه آشامیدنی تهدیدی برای سلامت شهروندان ندارد، اما با توجه به وجود مقادیر بالاتر سموم دفع آفات در منابع آب کشاورزی، نظارت بر منابع آبی اطراف اراضی کشاورزی مورد تاکید است.
 

صفحه ۱ از ۱     

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به سلامت و محیط زیست می‌باشد.

طراحی و برنامه نویسی: یکتاوب افزار شرق

© 2025 , Tehran University of Medical Sciences, CC BY-NC 4.0

Designed & Developed by : Yektaweb