زمینه و هدف: آلودگی هوا یکی از مهمترین عوامل خطر محیطی است که مواجهه با آن میتواند سبب اثرات حاد و مزمن متعددی بر سلامت انسان شود. بسیاری از مناطق کشور ایران، بخصوص استانهای غربی، جنوبی و جنوب شرقی کشور سال هاست که با پدیده گردوغبار درگیر هستند. بررسیهای مربوط به فراوانی روزهای گرد و غباری کشور نشان میدهد که چالههای مرکزی ایران و شهرهای زابل و زاهدان بیشترین روزهای گرد و غباری را دارند. تحقیق حاضر جهت تعیین غلظت ذرات معلق با قطر آئرودینامیکی µm 2/5 و کمتر (PM2.5) براساس فصول و ماههای مختلف سال در شهر زاهدان است.
روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه توصیفی-تحلیلی و مقطعی بود که طی تیرماه 1397 الی تیرماه 1398 در شهر زاهدان انجام شد. نمونه ها هر 6 روز 1 بار در طول یک دوره 24 ساعته و همچنین در روزهای گرد و غباری، با استفاده از دستگاه نمونه بردار هوا مدل Air Sampler PQ200/BGI جمع آوری شد.
یافته ها: نتایج بهدست آمده نشان میدهد که میانگین غلظت PM2.5 در شهر زاهدان در طول مدت زمان این مطالعه معادل µg/m3 36/86 بوده است. همچنین مقدار حداکثر و حداقل غلظت روزانه PM2.5 در طول مدت نمونه برداری بهترتیب 130/8 و µg/m3 4/75 اندازه گیری شد.
نتیجهگیری: میانگین غلظت های PM2.5 در 3 ماهه فصل تابستان، در حدود 88 درصد موارد بالاتر از حدود رهنمود 24 ساعته سازمان جهانی بهداشت (µg/m3 25) بود که این امر بیانگر این است که ذرات معلق هوا بهعنوان یک تهدیدکننده جدی سلامت برای افراد ساکن آن مناطق است و ضرورت اجرای اقداماتی جهت کاهش این عامل خطر به وضوح نمایان است.