فصلنامه

---

زمینه و هدف: میکروارگانیسم ها از جمله قارچها ازعوامل عفونت های بیمارستانی هستند که برخی از آنها از طریق هوا منتقل  می شوند. عفونت های بیمارستانی نه تنها بیماران،  بلکه کارمندان و عیادت کنندگان را نیزمبتلا می سازند در نتیجه باعث افزایش میزان مرگ و میر می شوند. استفاده از فناوری نانو و نانو ذرات نقره در سال های اخیر به منظور کنترل عفونت ها مورد توجه و پژوهش قرار گرفته است.در این نوشتار که حاصل یک طرح پزوهشی است، به اثر نانو ذرات نقره در قالب رنگ حاوی این ذرات در کاهش بار میکربی هوای محیط بیمارستانی پرداخته شده است.
روش بررسی: برای بررسی خاصیت ضد میکربی تولیدات رنگ حاوی ذرات نانو نقره سه اتاق در بخش بیماری های عفونی یکی از بیمارستان های تابعه ی دانشگاه علوم پزشکی تهران انتخاب و دو اتاق بستری بیماران با دو نوع رنگ حاوی ذرات نانو نقره محصول دو شرکت مختلف به عنوان "موارد یک و دو" و اتاق سوم با رنگ معمولی بدون ذرات نانو نقره به عنوان اتاق "شاهد" رنگ آمیزی شدند. برای  نمونه گیری از پمپ پرتابل نمونه بردار هوا به نامQuick Take 30 ، استفاده شد و نمونه ها در مدت 2 دقیقه با دبی 3/28 لیتر در دقیقه روی محیط سابرو دکستروز آگار جمع آوری گردید. کلنی های موجود در هوا ((CFU در دو اتاق مورد و یک اتاق شاهد با  استفاده از آزمون ANOVA با هم مقایسه شدند .
یافته ها: در بررسی به عمل آمده ارتباط معنی داری بین میانگین شمارش کلنی مشاهده شده ((CFU در دو اتاق مورد و یک اتاق شاهد به صورت کلی مشاهده نشد و این به آن معنی بود که بررسی اثرات  رنگ های استفاده شده حاوی ذرات نانو نقره در کاهش بار آلودگی میکربی هوای اتاق رنگ آمیزی شده با رنگ نانو نقره به شیوه اکتیو (با استفاده از پمپ نمونه گیری) قادر به نشان دادن تاثیر این رنگ ها در کاهش بار میکربی هوای اتاق ها  نبوده است.
 نتیجه گیری: در بررسی تاثیر گذشت زمان بر اثر بخشی رنگ نانو نقره، خاصیت رنگ نانو نقره در کاهش بار آلودگی میکربی در ماه اول نمایان  می باشد

---

زمینه و هدف: رنگ ها ، مواد آلی با ساختار پیچیده ، غالبا سمی ، سرطان زا ، جهش زا ، غیر قابل تجزیه بیولوژیک ویکی از مهمترین آلاینده های فاضلاب صنایع نساجی  و رنگرزی هستند. این مطالعه با هدف کلی بررسی امکان سنجی استفاده از خاکستر استخوان به عنوان یک جاذب در حذف رنگ متیلن بلو(MB ) از فاضلاب سنتتیک انجام شد.  اهداف جزئی مطالعه شامل تعیین ایزوترم جذب ، تاثیر غلظت اولیه رنگ ، دز جاذب ، زمان تماس و pH در جذب متیلن بلو با خاکستر استخوان بود.
روش بررسی: در این مطالعه خاکستر استخوان در شرایط آزمایشگاهی با استفاده از کوره الکتریکی در دمای°C800 و زمان 2 ساعت تهیه شد. خرد کردن  و دانه بندی خاکسترهای استخوان با استفاده از آسیاب برقی و الک های استاندارد ASTM با اندازه های10و 16 مش(2-18/1 میلیمتر) انجام گرفت . جهت تعیین مشخصات ساختاری خاکستر استخوان از تکنیک های پراکنش پرتوایکس(XRD)، میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM ) و تعیین سطح ویژه آن از تکنیک ایزوترم BET استفاده شد. غلظت رنگ در نمونه های مختلف با استفاده از اسپکتروفتومتر  در طول موج 663 نانومتر اندازه گیری شد.
یافته ها: ساختار خاکستر استخوان تهیه شده در این مطالعه اغلب از هیدروکسی آپاتیت کلسیم تشکیل شده که میزان سطح ویژه  آن m²/gr14  است.  نتایج  مطالعات جذب نشان داد که میزان جذب/ حذف رنگ متیلن بلو با افزایش غلظت اولیه رنگ، دز جاذب و با افزایش pH (5 تا 12 ) افزایش می یابد . جذب رنگ متیلن بلو بعد از مدت 2 ساعت به تعادل رسیده و pH بهینه در جذب متیلن بلو با خاکستر استخوان بین 5/8 تا 12 است . داده های جذب ازمدل ایزوترم جذب فروندلیچ (99/0 =R²) تبعیت می کنند.
 نتیجه گیری: خاکستر استخوان به عنوان یک جاذب ارزان وبا امکان آماده سازی در شرایط مختلف می تواند به عنوان یک جاذب در تصفیه آب و فاضلاب مورد استفاده قرارگیرد.  با توجه به اینکه pH بهینه حذف رنگ با این جاذب در محدوده  12-5/8 است و اغلب فاضلاب های نساجی دارای pH قلیایی هستند. به نظر      می رسد  این جاذب می تواند در حذف رنگ از فاضلاب های نساجی مورد  استفاده قرار گیرد. 

---

زمینه و هدف: بخش بزرگی از ترکیبات آلی که باعث ایجاد آلودگی در آب های طبیعی می گردند، مواد رنگی شیمیایی هستند. رنگ ها ی آزو کاربرد فراوا نی در صنایع مختلف دارند. رنگ ها ی آزو نه تنها رنگ نامطلوبی به آب می دهند، بلکه این رنگ ها  دارای پتانسیل جهش زایی و سرطان زایی در افراد بوده و سبب تولید محصولات جانبی سمی در محیط های آبی می شوند. هدف از این تحقیق بررسی کارایی سه فرایند پودرآهن، پراکسیدهیدروژن و پودرآهن ـ پراکسید هیدروژن درحذف رنگ اسیدی زرد36 از محیط های آبی بوده است.
روش بررسی: این تحقیق در مقیاس آزمایشگاهی انجام شد. در این آزمایش یک محلول سنتتیک از رنگ اسیدی زرد 36 ساخته شد و کارایی حذ ف پودر آهن، پراکسید هیدروژن و پودر آهن- پراکسید هیدروژن  در حذف رنگ اسیدی زرد 36 از محلول های آبی بررسی شد. همچنین اثر غلظت رنگ،  pHمحلول، ‏غلظت پراکسید هیدروژن، غلظت پودر آهن و زمان تماس در کارایی عمل رنگ زدایی، بررسی شد.
یافته ها: نتایج آزمایشات نشان داد که فرایند ترکیبی پودر آهن- پراکسید هیدروژن، نسبت به دو فرایند دیگر از قدرت رنگبری بالایی برخوردار است. به طوری که در فرایند ترکیبی پودر آهن- پراکسید هیدروژن، در 3=pH، زمان تماس 60 دقیقه، پراکسید هیدروژن= 33/23 میلی لیتربر لیتر، غلظت رنگ 60 میلی گرم درلیتروپودر آهن2000.میلی گرم در لیتر 9/97% حذف رنگ مشاهده شد.
نتیجه گیری: با توجه به آزمایشات انجام شده، نتایج نشان داد، این روش) فرایند ترکیبی پودر آهن ـ پراکسید هیدروژن( کارایی مناسبی در حذف رنگ ها ی آزو دارد. ‏‏‏‏‏‏ ولی کاربرد این روش در صنعت  باید از لحاظ اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد.

---

زمینه و هدف: امروزه به استفاده از زایدات به عنوان جاذب توجه زیادی شده است. در این مطالعه یک ماده زاید تولید شده در واحد انعقاد و لخته سازی تصفیه خانه های آب به عنوان جاذب برای حذف رنگ از فاضلاب مطالعه شد.
روش بررسی: پس از تعیین مشخصات جاذب، اثر pH، دوز جاذب، غلظت رنگ و زمان تماس بر کارایی حذف یک رنگ آزو به عنوان مدل (RR198) مطالعه شد. سپس ایوترم جذب رنگ با استفاده از دو مدل لانگمایر و فروندلیچ بررسی گردید.
یافته ها: آزمون های تعیین مشخصات جاذب نشان داد که ماده مورد استفاده به عنوان جاذب عمدتا از هیدروکسید فریک تشکیل شده است. سطح ویژه جاذبm²/g  107 به دست آمد. نتایج نشان داد که حدکثر حذف رنگ در pH 7 تا 8 و دوز جاذب 2 گرم بر لیتر به دست آمد. با افزایش غلظت رنگ از 25 به mg/l 100 کارایی حذف رنگ در زمان تماس 140 دقیقه از حدود 100% به 65% کاهش یافت. نتایج مطالعه جذب بیشترین همبستگی را با مدل لانگمایر نشان داد. حداکثر ظرفیت جذب بر اساس مدل لانگمایر mg/g 4/34 حاصل شد.
نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، لجن تولید شده در واحد انعقاد و لخته سازی تصفیه خانه های آب های سطحی می تواند ماده مناسبی به عنوان جاذب برای حذف رنگ از فاضلاب مورد توجه قرار گیرد.

---

زمینه و هدف : رنگ ها ، ترکیبات آلی با ساختار پیچیده هستند که به دلیل سمیت ، سرطان زایی وعدم قابلیت تجزیه بیولوژیک یکی از مهم ترین آلاینده های زیست محیطی محسوب می شوند. هدف این مطالعه بررسی امکان سنجی استفاده از پرسولفات پتاسیم در حضور نور خورشید جهت حذف رنگ راکتیو آبی 19 محیط های آبی بوده است. 
روش بررسی:  این مطالعه درمقیاس آزمایشگاهی و به صورت ناپیوسته با استفاده از راکتورهایی با حجم 200 میلی لیتر انجام گرفت.  در این تحقیق اثر pH ، غلظت پرسولفات پتاسیم، غلظت اولیه رنگ  و زمان واکنش فتوشیمیایی  بر حذف رنگ راکتیو آبی 19  بررسی شد. برای تهیه غلظت های اولیه  مختلف فاضلاب جرم های متفاوتی از پودر خشک رنگ مورد نظر  در آب شهر حل شد. راکتورها درمحدوده زمانی ساعات 11 صبح تا 14 عصر در معرض تماس نور طبیعی خورشید قرارگرفتند.  طول موج حداکثر جذب رنگ مورد نظر(_max λ) با استفاده از اسپکتروفتومتر (Unico 2100) تعیین و غلظت رنگ در نمونه های مورد آزمایش  با استفاده از منحنی استاندارد تهیه شده در طول موج 592 نانومتر و معادله بهترین خط برازش آن اندازه گیری شد.  
یافته ها: بر اساس آنالیزطیف جذبی ، _max λ رنگ مورد نظر 592 نانومتر تعیین شد. متوسط شدت پرتو ماورای بنفش ساطع شده از خورشید معادل 6/54 میکرو وات بر سانتی مربع تعیین گردید. نتایج نشان داد که پرسولفات پتاسیم به صورت مجزا با زمان تماس 3 ساعت می تواند 2/38 درصد رنگ مورد نظر را حذف نموده و با کاهش pH راندمان حذف رنگ افزایش می یابد. بر اساس این نتایج میزان راندمان حذف رنگ برای زمان تماس 3ساعت و pH 4، 6 و 8 به ترتیب 2/98  ، 5/88  و  5/78 درصد تعیین شد. بررسی اثر غلظت پرسولفات پتاسیم در حذف رنگ نیز نشان داد که با افزایش غلظت پرسولفات پتاسیم راندمان حذف افزایش یافته و میزان حذف طی زمان 3 ساعت و غلظت1 تا5 میلی مول در لیتر به ترتیب75 ، 86 ، 92، 95 و 2/98 درصد  است. واکنش حذف رنگ راکتیو آبی 19 با این فرایند یک واکنش درجه یک می باشدکه ثابت سرعت آن معادل min^-1 01/0 است.
 نتیجه گیری: با توجه به مشکلات بهره برداری فرایندهای فتوکاتالسیتی غیر همگن در جداسازی عوامل فتوکاتالیست، هزینه بهره برداری و نگهداری سیستم های فتوکاتالیستی با منبع نور مصنوعی، استفاده از فرایند فتوکاتالیستی همگن با پرسولفات پتاسیم و نور طبیعی خورشید می تواند به عنوان یک گزینه جهت حذف رنگ از فاضلابهای صنایع نساجی مورد توجه قرار گیرد.

---

زمینه و هدف: رنگزاهای آزو به عنوان دسته ای از رنگزاها، کاربردهای گوناگونی در صنایع مختلف دارند که پتانسیل جهش زایی و سرطان زایی برخی از این نوع رنگزاها معلوم شده است. این مطالعه به منظور بررسی میزان تجزیه رنگزای راکتیو قرمز 198 توسط فرایند های فتولیز، التراسونولیز، فتولیز ـ پراکسید هیدروژن و التراسونولیزـ پراکسید هیدروژن انجام شد.
روش بررسی: فرایند فتولیز با استفاده از یک فتوراکتور مجهز شده به یک لامپ کم فشار بخار جیوه (طول موج کوتاه) و با توان 55 وات و فرایند التراسونولیز توسط یک سونوراکتور مجهز شده به یک مبدل صفحه ای 42 کیلو هرتز با توان 170 وات در مقیاس آزمایشگاهی با تاکید بر اثرات انواع پارامترهای موثر بر روی روند رنگبری و راندمان تخریب رنگ انجام گردید.
یافته ها: نتایج نشان داد که راندمان حذف رنگزا توسط فرایندهای التراسونولیز و التراسونولیزـ پراکسید هیدروژن بسیار کم و قابل صرف نظر است. تقریبا حذف کامل رنگزای راکتیو قرمز 198  با غلظت اولیه 20 میلی گرم در لیتر در فرایند فتولیز ـ پراکسید هیدروژن بعد از مدت زمان 10 دقیقه بدست آمد. همچنین مشخص شد که pH پایین و غلظت کمتر رنگزا برای تجزیه مناسب تر است و هر گونه افزایش در غلظت اولیه رنگزا منجر به کاهش سرعت تخریب می شود. هم چنین نتایج حاصل نشان داد که ثابت های سینتیکی فرایندهای التراسونولیز و فتولیز به ترتیب از درجه اول کاذب و درجه اول پیروی می نمابد.
نتیجه گیری: فرایند فتولیز ـ  پراکسید هیدروژن در خصوص تجزیه رنگ نسبت به سایر فرایندها بسیار موثر تر عمل می کند و سرعت واکنش نسبت به پارامترهای بهره برداری حساس بوده و با افزایش دز پراکسید هیدروژن تا غلظت 15 میلی مول افزایش می یابد.

---

زمینه و هدف: تصفیه فاضلاب های رنگی با استفاده از روش های موثر یکی از مهم ترین چالش های پیش روی مهندسان محیط زیست است. فرایند جذب سطحی یکی از موثرترین روش های حذف آلاینده های آلی از فاضلاب هاست. هدف اصلی این پژوهش بررسی کارایی سنگ آتشفشانی پامیس در حذف رنگ اسید بلاک 1 از محیط های آبی بوده است.
روش بررسی: در این پژوهش از پامیس برای حذف یک نوع رنگ اسیدی از محلول های سنتیتیک استفاده شده است. برای افزایش تخلخل جاذب مورد استفاده از اسید کلریدریک یک نرمال استفاده گردیده است. تاثیر غلظت اولیه رنگ، pH و زمان تماس بروی کارایی حذف رنگ مورد بررسی قرار گرفت.
یافته ها: نتایج نشان داد که کارایی حذف رنگ با افزایش زمان تماس و غلظت اولیه رنگ افزایش و با افزایش pH کاهش می یابد. از مدل های ایزوترمی فروندلیچ و لانگمیر برای محاسبه ثابت های تعادل استفاده گردید. نتایج نشان داد که حذف رنگ اسید بلاک 1 از مدل ایزوترمی لانگمیر (98/02) تبعیت می کند. مدل سازی مکانیسم نفوذ با استفاده از روش مدل نفوذ داخلی ذرات تعیین گردید. نتایج حاصل از این قسمت مشخص ساخت که نفوذ ذرات در داخل جاذب مرحله محدود کننده در جذب سطحی مولکول های رنگ اسید بلاک 1 با استفاده از پامیس است.
نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش حاضر مشخص کرد که پامیس کارایی بسیار بالای در حذف رنگ اسید بلاک 1 از خود نشان می دهد.

---

زمینه و هدف: سمیت زیاد، سرطان زایی و جهش زایی از جمله مشکلاتی است که مواد رنگزای راکتیو برای پستان داران و موجودات آبزی ایجاد می کنند. از جمله روش های متداول برای حذف مواد رنگزا می توان به روش ­های فیزیکی و شیمیایی نظیر جذب، انعقاد، ته نشینی، فیلتراسیون و... اشاره نمود. به دلیل محدودیت ها و مشکلات این روش ها، تصفیه زیستی که روشی اقتصادی و موثر برای پالایش و آلودگی زدایی از فاضلاب های آلوده به مواد رنگزاست ترجیح داده می شود، در این تحقیق توانایی حذف ماده رنگزایRB-B از محیط آبی توسط مخلوط باکتریایی در شرایط آنوکسیک مورد بررسی قرار گرفت. 
روش بررسی: مخلوط باکتریایی از لجن فعال صنعت نساجی در محیط کشت لوریا براث حاوی ماده رنگزای RB-B به عنوان منبع کربن، غنی سازی شد. سپس با استفاده از مخلوط باکتریایی حاصل، تجزیه زیستی در فاضلاب سنتتیک در چهار راکتور ناپیوسته مورد بررسی قرار گرفت. میزان کاهش رنگ نمونه ها توسط اسپکتروفتومتر UV-vis و هم چنین میزان رشد جمعیت میکروبی بر اساس آزمایش MPN تعیین شد.
یافته ها: راندمان رنگزدایی توسط مخلوط باکتریایی در غلظت های 50 و 250 میلیگرم برلیتر در زمان های به ترتیب  72 و 144 ساعت (3 و 6 روز) بیش از 99 درصد و  برای غلظت 500 میلی گرم برلیتر 1/98 درصد در طول زمان 240 ساعت (10 روز) به دست آمد. نرخ کاهش ماده رنگزا برای غلظت ­های 50، 250 و500 میلی گرم برلیتر پس از حذف کامل به ترتیب به حدود 69/0 ،74/1 و 00/2 میلی گرم برلیتر درساعت رسید. 
نتیجه گیری: نتایج نشان داد، باکتری های آلکالی ژنز دنیتروفیکانس و آلکالی ژنز زایلواکسیدانس جدا شده از لجن فعال توانایی خوبی در حذف ماده رنگزای RB-B داشته و میزان حذف توسط این باکتری ها به غلظت اولیه رنگ بستگی دارد و با افزایش غلظت اولیه نرخ حذف ماده رنگزا افزایش می یابد.

---

زمینه و هدف: وجود رنگ های آنتروکویینون مثل راکتیوبلو 29 در منابع آب و پساب صنایع نساجی از مشکلات زیست محیطی بسیاری از جوامع است. تاکنون روش های مختلفی برای حذف این رنگ مورد توجه قرار گرفته است که استفاده از جاذب ها از جمله این روش ها به شمار می&thinspرود.  
روش بررسی: آزمایش های جذب سطحی در غلظت اولیه رنگ راکتیوmg/L 30، pH های مختلف و دوزهای مختلف جاذب انجام شد. ایزوترم&thinspهای جذب رنگ راکتیوبلو 29 بر روی نانوتیوب کربنی تک دیواره براساس آزمون مدل های ایزوترم لانگمیر، فروندلیچ و بت تعیین شدند.
یافته ها: حداکثر ظرفیت جذب سطحی رنگ راکتیوبلو 29 بر روی نانوتیوب های کربنی تک دیواره 496 میلی گرم بر گرم بود. آزمایش ها نشان داد که pH بهینه (در میان سه 8 و 5 ،3=pH) 5 بود و بعد 3 و 8 =pH به ترتیب در حذف رنگ موثرتر عمل نمودند. هم چنین مشخص گردید که زمان مناسب جهت جذب رنگ راکتیو بلو29 در حالت تعادل 4 ساعت بود.
نتیجه گیری: براساس نتایج به دست آمده بهترین مدل ایزوترم جذب بت بود و این موضوع نشان می دهد که جذب سطحی رنگ راکتیوبلو 29 بر روی نانوتیوب های کربنی تک دیواره توسط نیروهای ضعیف واندروالس و به&thinspصورت چند لایه اتفاق می افتد.

---

زمینه و هدف: صنایع تولید رنگ و صنایع نساجی مصرف آب زیادی دارند و حجم زیادی از پساب‌های حاوی مواد خطرناک و سمی تولید می‌کنند. روش‌های مختلفی برای جداسازی رنگ از این پساب‌ها استفاده می‌شود که فرایند جذب یکی از روش‌هایی است که در سال‌های اخیر توجهات زیادی را به خود جلب کرده است و تحقیقات زیادی در زمینه جستجوی جاذب‌های ارزان قیمت و موثر در جذب انواع مختلف رنگ انجام شده است. در این تحقیق قابلیت پسماند لیگنوسلولزی کانولا برای جذب رنگ اسید اورانژ 7 بررسی شده است.
روش بررسی: مواد اولیه شامل ساقه خشک کانولا بود که از مزراع پژوهشی برداشت شد و پس از آسیاب کردن غربال گردید و ذرات به ابعاد 4/0 تا 7/0 میلی‌متر برای جذب مورد استفاده قرار گرفتند. رنگ اسید اورانژ 7 از شرکت الوان ثابت تهیه شد. در این تحقیق ابتدا اثر عوامل موثر بر جذب شامل غلظت رنگ، pH و دما و بر کارایی جذب بررسی شد و سپس ایزوترم جذب نیز با انجام تیمارهایی در غلظت مختلف انجام گردید و تبعیت آنها از مدل لانگمیر و فروندلیچ بررسی شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که کارایی جذب به مقدار زیادی به pH محلول و به مقدار کمتری به دمای محلول وابسته است. سرعت جذب رنگ اسید اورانژ 7 با ساقه کانولا سریع بوده و بیش از 95 درصد جذب در 5 دقیقه اول تیمار روی داد. نتایج نشان داد که هر دو مدل لانگمیر و فروندلیچ برای توصیف جذب رنگ اسید اورانژ 7 با ساقه کانولا مناسب هستند.
نتیجه‌گیری: بر اساس مدل لانگمیر، حداکثر ظرفیت جذب رنگ اسید اورانژ 7 توسط پسماندهای لیگنوسلولزی ساقه کانولا برابر با 6/24 میلی‌گرم بر گرم محاسبه شد که بیشتر از ظرفیت جذب این رنگ توسط خاک اره چوب راش و مخلوط خاک و خاکستر بادی است.

---

زمینه و هدف: تخلیه فاضلاب رنگی صنایع نساجی به منابع آبی، بدون تصفیه کافی برای انسان ها و موجودات آبزی مضر بوده و خسارات جدی را به محیط زیست تحمیل می کند. از آنجا که اغلب روش های تصفیه متداول فاضلاب راندمان کافی برای حذف مواد رنگزای نساجی از فاضلاب رنگی را ندارند، در این تحقیق کارایی روش تصفیه الکتروکواگولاسیون با استفاده از الکترود آلومینیومی برای تصفیه فاضلاب سنتتیک حاوی رنگزای راکتیو قرمز 198 در یک راکتور ناپیوسته مورد مطالعه قرار گرفت.
روش بررسی: برای انجام آزمایش ها از یک راکتور از جنس پلکسی گلاس با حجم مفید 2 لیتر که به 4 الکترود آلومینیومی مجهز شده بود، استفاده گردید. تاثیر پارامترهای بهره برداری مانند ولتاژ، زمان واکنش، غلظت اولیه رنگزا و فاصله بین الکترودها بر راندمان حذف رنگزا ، میزان انرژی الکتریکی مصرفی و میزان الکترود مصرفی بررسی شد.
یافته ها: در شرایط عملیاتی بهینه با ولتاژ 20 ولت و فاصله 2 سانتی متر بین الکترودها طی زمان تماس75 دقیقه، میزان حذف رنگ و COD به ترتیب 1/99 و 3/84 درصد به دست آمد. تحت این شرایط، هزینه تصفیه هر متر مکعب فاضلاب 2986ریال بود. با افزایش فاصله بین الکترودها و غلظت اولیه رنگزا راندمان حذف رنگ و COD  کاهش می یابد. زمانی که ولتاژ و زمان واکنش افزایش می یابد، میزان مصرف انرژی، مصرف الکترود، pH نهایی پساب و راندمان حذف رنگزا افزایش می یابد.
نتیجه گیری: فرایند الکتروکواگولاسیون با استفاده از الکترود آلومینیومی روش موثر و مناسبی برای حذف ماده رنگزای راکتیو از فاضلاب رنگی است.

---

زمینه و هدف: رنگ یکی از عمده ترین آلاینده های محیط زیست است که در پساب صنایع مختلف از جمله نساجی دیده می شود. لذا هدف از این بررسی کارایی حذف رنگ RB5 از محیط های آبی با استفاده جذب بر روی مهره های مغناطیسی آلژینات سدیم سنتز شده درسیستم ناپیوسته بود.
روش بررسی: ابتدا با به کارگیری فناوری نانو، مهره های مغناطیسی آلژینات سدیم ساخته شد و بعد از آن با تغییر دادن مقدار مهره های مغناطیسی و ثابت نگه داشتن بقیه عوامل موثر، مقدار بهینه مهره که برابرcc 100/ g 18 بود به دست آمد. سپس با ثابت نگه داشتن مقدار مهره، تاثیر pH، غلظت اولیه رنگ و زمان تماس بررسی گردید.
یافته ها: نتایج مشخص ساخت که کارایی حذف رنگ RB5 با افزایش غلظت اولیه رنگ،کاهش یافت. هم چنین نتایج نشان داد که با افزایش زمان تماس و مقدار ماده جاذب، کارایی حذف افزایش یافت. هم چنین نتایج نشان  داد که سینتیک فرایند جذب از مدل سینتیک شبه درجه دو و داده های تعادلی از مدل ایزوترمی لانگمیر پیروی می کند.
نتیجه گیری: در مجموع نتایج حاصل از انجام آزمایش ها مشخص ساخت که می توان از فرایند جذب برروی مهره های مغناطیسی آلژینات سدیم سنتز شده به عنوان یک روش موثر و سریع در جهت حذف رنگ RB5 از محلول های آبی استفاده کرد.

---

زمینه و هدف: موضوع دفع و یا استفاده مجدد از تایرهای فرسوده خودرو به موضوع مهمی در سراسر دنیا تبدیل شده است. تایرهای فرسوده نه تنها فضای زیادی از محل دفن زباله را اشغال می ‌کنند بلکه عامل بروز آتش سوزی بوده و مکانی مناسب را برای رشد و تکثیر ناقلین بیماری‌‌ها نیز فراهم می‌کنند. این تحقیق با هدف کلی تولید کربن فعال از تایرهای فرسوده به روش ترمو شیمیایی و ارزیابی کارایی آن با رنگ اسیدی سیاه 1 به عنوان آلاینده انجام شده  است.
روش بررسی: این تحقیق یک مطالعه تجربی بوده که کربن فعال با استفاده از تایرهای فرسوده خودروهای سواری و به روش ترمو شیمیایی تولیدگردیده است. مشخصات ساختاری کربن فعال فرآوری شده با استفاده از تکنیک میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) مجهز به طیف‌سنجی پراش انرژی و سطح ویژه آن نیز با به کارگیری تکنیک BET و BJH تعیین گردید. جهت تعیین کارایی کربن فعال تولیدی در حذف رنگ، از رنگ اسیدی سیاه 1 به عنوان شاخص آلودگی استفاده گردید.
یافته ها: نتایج نشان می ‌دهد که ساختار کربن فعال تولید شده اغلب از کربن(276/83%)بوده و سطح ویژه آن با روش‌ های BET و BJH به‌ترتیب  m²/gr 226/44 و 747/35 و متوسط قطر منافذ آن نیز52 نانومتر می‌باشد. نتایج حاصل نشان می‌دهد که کارایی حذف، با افزایش غلظت اولیه رنگ و pH کاهش و با افزایش مقدار اولیه جاذب و زمان تماس افزایش یافته است.
نتیجه ‌گیری: تولید کربن فعال از تایرهای فرسوده می ‌تواند دارای منافع اقتصادی و زیست محیطی بوده و به عنوان یک روش جهت بازیافت تایرهای فرسوده مطرح و محصول تولیدی می ‌تواند به عنوان یک جاذب مناسب برای استفاده در تصفیه فاضلاب ـ ها مورد استفاده قرار گیرد.

---

MicrosoftInternetExplorer4 زمینه و هدف: فن‌آوری نانو، شناخت و کنترل مواد در ابعادی بین 1 تا 100 نانومتر است که در این ابعاد خواص فیزیکی، شیمیایی و زیستی ماده غیر معمول است. با توسعه روزافزون این فن‌آوری، نگرانی‌ها در رابطه با خطرات احتمالی رهایش مواد محتوی ذرات نانو به محیط زیست در حال افزایش است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر شوری بر میزان سمیت حاد کلویید نانوذرات نقره در بچه ماهی قزل آلای رنگین کمان  (Oncorhynchus mykiss)  است.
روش بررسی: جهت انجام آزمایشات سمیت، از آب دریای خزر (ppt 2/0±12) به عنوان منبع آب لب شور و از آب شهر کلر زدایی شده (ppt 4/0) به عنوان منبع آب شیرین، استفاده شد. سمیت نانو ذرات نقره در آب لب شور، در غلظت های ppm 64 و32 ،16 ،8 ، 4، 2 ، 1 و در آب شیرین، در غلظت‌های ppm 12/0، 25/0، 5/0، 1، 2، 4 و  8 مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین جهت بررسی کیفیت نانوذرات نقره از دستگاه‌های Zetasizer، ICP و TEM استفاده شد.
یافته ها: نتایج دوز کُشنده میانه (LC50) 96 ساعته، نشان داد که در آب لب شور نسبت به آب شیرین، سمیت کلویید نانوذرات نقره برای بچه‌ماهی قزل آلای رنگین 12 برابر کاهش می‌یابد.
نتیجه‌گیری: تحلیل نتایج نشان داد که در مورد ماهیان یک گرمی قزل آلای رنگین کمان، نانوذرات نقره در آب شیرین و لب شور به ترتیب به عنوان ماده ای بسیار سمی و کمی سمی دسته‌بندی می‌شوند.

---

MicrosoftInternetExplorer4 زمینه و هدف: آلودگی زیست محیطی و مخاطرات بهداشتی مواد رنگی به طور گسترده‌ای توسط صنایع مختلف ایجاد می‌گردد. پایداری این مواد موجب می‌شود که روش‌های گوناگونی برای حذف آنها بررسی شود. کاربرد قارچ‌های ریسه سفید در این زمینه مورد توجه محققین قرار گرفته است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف استفاده از قارچ ریسه سفید گانودرمای ساکن شده در آلژینات سدیم برای حذف رنگ ریمازول برلیانت بلو رویال از محیط آبی انجام شده است.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی، ابتدا شرایط حذف رنگ نسبت به فاکتورهای غذایی، محیطی و عملیاتی بهینه‌سازی گردید و سپس کارایی رنگ‌زدایی سلول‌های ساکن شده مورد بررسی قرار گرفت. طراحی آزمایش‌ها با روش فاکتوریل کسری دو سطحی و روش سطح پاسخ انجام شد و مدل آماری فرایند با کمک نرم افزار MiniTab برازش گردید.
یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که پارامترهای نوع و غلظت منبع کربن، دما و pH مهم‌ترین عوامل در حذف رنگ توسط قارچ گانودرما است. نتایج در شرایط بهینه منبع کربن (گلیسرول با غلظت 14/19 گرم در لیتر، دمای 27 درجه سلسیوس و مقدار pH اولیه محیط کشت معادل26/6، میزان حذفی برابر 3/95 درصد را نشان داد که نسبت به شرایط اولیه، 27/1 برابر افزایش کارایی داشته است.
نتیجه گیری: قارچ گانودرمای ساکن شده دارای پتانسیل مطلوبی جهت حذف رنگ از محیط آبی است ولی باید شرایط  آن را نسبت به نوع آلاینده مورد بررسی و بهینه سازی قرار داد. کاربرد طراحی آزمایش‌ها به روش فاکتوریل کسری نیز به لحاظ روش طراحی تحقیق از الویت بالایی جهت کاهش تعداد آزمایش‌ها و صرفه‌جویی در منابع و نیز تحلیل آماری داده‌های آزمایشی برخوردار است. پیشنهاد می‌گردد از این پتانسیل‌ها در جهت کاهش هزینه‌های پالایش محیط کمک گرفته شود.

 

---

زمینه و هدف: حضور مواد رنگ‌زای شیمیایی در منابع آبی علاوه بر آلودگی آنها، با توقف تولید اکسیژن و جلوگیری از نفوذ نور خورشید موجب مرگ موجودات زنده و وارد آمدن صدمات جدی به محیط زیست می‌گردد. در این مطالعه کارایی فرایند الکترولیز در رنگ زدایی فنل فتالئین و فنل رد از محیط آبی مورد بررسی قرار گرفت.
روش بررسی: برای انجام آزمایشات از یک راکتور الکتروشیمیایی با حجم مفیدL 1 که به 2 الکترود گرافیت مجهز شده بود، استفاده گردید. این مطالعه در مقیاس آزمایشگاهی انجام شد و نمونه های پساب از انحلال دو رنگ فنل فتالئین و فنل رد در آب آشامیدنی تهیه گردید. سپس تاثیر پارامترهای عملیاتی مانند ولتاژ، فاصله بین الکترودها، غلظت نمک NaCl بر حذف کامل رنگ از نقطه نظر زمان ماند مناسب با استفاده از آنالیز واریانس فاکتوریال تعیین شد.
یافته‌‌ها: نتایج نشان داد که بهترین شرایط عملیاتی جهت حذف کامل رنگ برای فنل فتالئین ولتاژ V 48، زمان ماند min 9، فاصله بین الکترود cm 5 و غلظت نمک g/L  5/1 و برای فنل رد ولتاژ  V 48، زمان ماند min 8، فاصله بین الکترودcm  5  و غلظت نمک g/L 2 است، در این شرایط راندمان حذف COD برای فنل فتالئین و فنل رد به ترتیب 85% و 80 % به دست آمد.
نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که فرایند الکترولیز روش موثری جهت حذف رنگ‌های محلول نظیر فنل رد و فنل فتالئین از پساب است و در مدت زمان کوتاهی قادر است رنگ را با راندمان بالایی حذف نماید.

---

MicrosoftInternetExplorer4 زمینه و هدف: به تازگی فرایند الکتروفنتون به طور گسترده‌ای برای حذف رنگ از محلول‌های آبی  به کار برده می‌شود. واکنش‌گر فنتون از طریق الکترولیز به وسیله احیای الکتروشیمیایی هم‌زمان مولکول اکسیژن و یون فریک به ترتیب به پراکسید هیدروژن و یون فرو در سطح کاتد، تشکیل می‌شود. در این مطالعه پتانسیل کاهش COD و رنگ‌زدایی از فاضلاب واقعی نساجی بر پایه اسیدی که بسیار مقاوم در برابر تصفیه زیستی و عوامل اکسیدکننده متداول است به وسیله فرایند تولید الکتروشیمیایی واکنش‌گر فنتون مورد ارزیابی قرار گرفت.
روش بررسی: فرایند الکتروفنتون در دمای محیط، در یک سل باز و تقسیم نشده با کاتد از جنس گرافیت فلت و آند صفحه‌ای ازجنس پلاتین برای حذف COD و رنگ از فاضلاب واقعی نساجی انجام شد. اثر دانسیته جریان، میزان جریان هوا، زمان الکترولیز، pH اولیه و غلظت یون فرو برای فاضلاب واقعی نساجی بررسی گردید.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که شرایط بهینه پارامترهای موثر بر فرایند از قبیل دانسیته جریان mA/cm² 8/4، 3=pH، میزان جریان هوا L/min  5/1، غلظت یون فروm mol 3 و زمان الکترولیز min 160 است. تحت این شرایط کارایی حذف COD و رنگ به ترتیب 63 و 2/77% حاصل شد.
نتیجه‌گیری: براساس نتایج به دست آمده، فرایند الکتروفنتون برای تجزیه فاضلاب حاوی رنگ و آلاینده­‌های مقاوم می‌تواند به عنوان پیش تصفیه استفاده شود. این تکنولوژی قابل اجرا، باعث بهبود قابلیت تصفیه‌پذیری زیستی فاضلاب نساجی نیز می‌شود.

 

---

---

Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA MicrosoftInternetExplorer4 زمینه و هدف: رنگ‌‌های سنتتیک از آلاینده‌های متداول در فاضلاب‌های صنایع رنگرزی هستند. تخلیه این فاضلاب ها به درون آب‌های پذیرنده علاوه بر جنبه‌های زیباشناختی، ایجاد مشکلات جدی زیست محیطی و کاهش فعالیت فتوسنتز محیط‌های آبی می‌نماید. فرایندهای اکسیداسیون پیشرفته الکتروشیمیایی  از جمله فرایند ا لکتروفنتون بهره‌برداری ساده و قدرت بالایی در معدنی‌سازی آلاینده‌ها دارند. در این مطالعه، عوامل موثر برعملکرد این فرایند با هدف تعیین شرایط بهینه جهت حذف رنگ و COD از محلول آبی حاوی رنگ Reactive Blue 19 مورد بررسی قرار گرفت.
روش بررسی: نمونه‌های سنتتیک حاوی رنگ Reactive Blue 19 با استفاده از پودر رنگ و آب مقطر دوبار تقطیر تهیه و به سلول پایلوت  الکتروشیمیایی که دارای دو الکترود آند و کاتد ازجنس آهن و کربن بود منتقل گردید. با افزودن یون های Fe²⁺ به نمونه و برقراری اختلاف پتانسیل الکتریکی، فرایند الکتروفنتون آغاز گردید. پس از آن و در زمان‌های مشخص از سلول پایلوت الکتروشیمیایی نمونه برداری انجام و با اندازه گیری غلظت رنگ و میزان COD، کارایی فرایند بررسی گردید.
یافته‌ها: شرایط بهینه عملکرد فرایند الکتروفنتون درحذف رنگ وCODبر اساس نتایجی که حاصل شد شامل: اختلاف پتانسیل الکتریکی 20v   برای غلظت رنگ تا mg/L 100 و  اختلاف پتانسیلv 30 برای غلظت رنگ mg/L 200به بالا، زمان واکنش min 06، غلظت mg/L 5/0 یون آهنII و pH مناسب جهت بالاترین درصد حذف  برابر 4  به دست آمد. در این شرایط، حذف 100% رنگ و 59% COD حاصل شد. نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج به دست آمده مشخص گردید که فرایند الکتروفنتون علاوه بر حذف رنگ، توانایی کاهش چشم‌گیر COD را دارد. براین اساس اختلاف پتانسیل الکتریکی، غلظت یون‌های آهن و زمان الکترولیز، پارامترهای موثر بر کارایی فرایند الکتروفنتون در حذف رنگ Reactive Blue19 هستند.

---

زمینه و هدف: نگرانی روز افزون در مورد تخلیه رنگ‌های سنتتیک به آب‌های طبیعی در حین فرآیند رنگ‌دهی در صنایع مختلف، استفاده از عملیات‌های مؤثر جهت حذف و جداسازی این آلاینده‌ها را ضروری می‌سازد. در این مقاله، از نانو ذرات دی‌اکسید تیتانیوم تثبیت شده جهت تخریب فتوکاتالیستی رنگ اسیدی سیاه 26 در یک راکتور بستر ثابت استفاده شد. روش بررسی: در این بررسی، از الیاف گونی به عنوان پایه برای تثبیت فتوکاتالیست استفاده شد. خواص ساختاری فتوکاتالیست‌های تثبیت شده با استفاده از آنالیزهای SEM و XRD مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی عملکرد فرایند تخریب از اسپکتروفتومتری جذب UV-vis و آنالیز مقدار اکسیژن شیمیایی خواهی (COD) استفاده شد. اثر pH، آنیون‌ها، مقدار H2O2 و غلظت اولیه رنگ بر روی میزان رنگ‌زدایی در سیستم تثبیت شده مورد بررسی قرار گرفت و مقادیر بهینه آنها مشخص گردید. یافته‌ها: آنالیز SEM تشکیل بلورهای TiO2 را بر روی الیاف گونی تأیید می‌کند. نتایج XRD نشان می‌دهد که در نتیجه عملیات تثبیت، در ساختار بلوری فتوکاتالیست تغییر چندانی اتفاق نمی‌افتد. نتایج نشان می‌دهد که میزان رنگ باقیمانده در سیستم تثبیت شده پس از گذشت 1h از تجزیه رنگ اسیدی، 40% و کمتر از سیستم سوسپانسیون (54%) است. نتایج COD نشان می‌دهد که ذرات TiO2 تثبیت شده بر روی الیاف گونی، تقریبا 94% ترکیبات آلی موجود در محلول را پس از گذشت 3h از تجزیه فتوکاتالیستی رنگ اسیدی تخریب می‌کند. نتیجه‌گیری: استفاده از نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم تثبیت شده بر الیاف گونی می‌تواند به عنوان یک روش مؤثر و کم هزینه، در حذف آلاینده‌ها از فاضلاب به‌کار رود.