زمینه و هدف: برای اینکه برنامه جامع مدیریت پسماند در یک شهر تهیه شود نیاز است که جوانب مختلف شامل شرایط اجتماعی منطقه موردمطالعه، بار محیط زیستی و امکانپذیری اقتصادی سناریوهای مدیریت پسماند برای منطقه، موردبررسی قرار گیرد. رویکرد ارزیابی چرخه زندگی یکی از مهمترین روشهای بررسی سناریوهای مدیریت پسماند است. هدف از این پژوهش ایجاد اولین نرم افزار ایرانی جهت سیاهه نویسی چرخه زندگی سامانه مدیریت پسماند بود.
روش بررسی: این پژوهش با استفاده از ارزیابی چرخه زندگی و با هدف ایجاد یک سامانه پشتیبان تصمیمگیری در زمینه مدیریت پسماند پایهگذاری شد. برای این منظور با تکیه بر پایگاههای داده داخلی و خارجی، مدل مدیریت یکپارچه پسماند ایران (IrIWM) توسعه داده شد. بهمنظور سادگی کاربرد مدل توسط طیف وسیعی از کاربران، این نرم افزار بهصورت بصری و در اکسل طراحی شد. جهت آزمون مدل نیز سه سناریو برای شهر کرج موردبررسی قرار گرفت.
یافتهها: IrIWM اولین تلاش برای خودکار نمودن تامین اطلاعات برای فرایند تصمیمگیری در مدیریت پسماند شهری در ایران است. نرم افزار این امکان را به کاربر میدهد تا به آسانی مجموعه گستردهای از سناریوها را اجرا و شبیهسازی کند. شبیهسازی اصلی سناریوها و محاسبات سیاهه بر عهده نرم افزار بوده و کاربر تنها موظف به واردسازی دادههایی جزئی است. بررسی سناریوی وضع موجود کرج نشان داد که مهمترین منشأ آلایندهها از سامانه مدیریت پسماند این شهر ناشی از مصرف بسیار بالای سوخت ماشینآلات جمعآوری بوده که عمدتا به دلیل بهینه نبودن سامانه جمعآوری پسماند است.
نتیجهگیری: این ابزار به کاربران این امکان را میدهد که در کنار سادگی اجرای مدل، اطلاعات و بررسیهای دقیقی از سامانه مدیریت پسماند داشته باشند تا تجزیه و تحلیلی صحیحتر برای سناریوهای مختلف انجام دهند.