زمینه و هدف: با توجه به این که کمپوست سازی یکی از راهحلهای پایدار برای بازیافت مواد زاید جامد آلی محسوب میگردد، لذا برای بهبود کیفیت کمپوست میتوان از ترکیبات مختلفی استفاده نمود. هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر زئولیت بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی کودزیستی حاصل از فرآیند بی هوازی بود.
روش بررسی: این مطالعه بنیادی-کاربردی در سال 1402 در سبزوار انجام گردید. جهت تهیه کود به روش بی هوازی از کود گاوی و زئولیت کلینوپتیلولیت طبیعی با درصدهای مختلف 0، 5، 10، 15 و 20 نسبت به حجم کلی رآکتور استفاده شد و درنهایت بعد از گذشت زمان های مختلف 30، 45 و day60، مجموع 90 نمونه تهیه و جهت آنالیز به آزمایشگاه انتقال داده شد. همچنین پارامترهایpH ، هدایت الکتریکی، دما، نسبت کربن به ازت و نیترات در کیفیت کود حاصله مورد سنجش قرار گرفت.
یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که در روزهای اولیه تغییرات pH در تیمارهایی با درصد زئولیت کمتر چشمگیر بود؛ به طوری که از 7/9 به 8/57 رسید. همچنین تغییرات دما در فرآیند کمپوست سازی با افزودن زئولیت سبب ماندگاری دما در تیمارهای با درصد بالای زئولیت شد، علاوه بر این در فرآیند، میزان نیترات به میزان 15 درصد افزایش یافت.
نتیجه گیری: نتایج به دست آمده بیانگر این است که افزودن زئولیت به کود سبب افزایش دما، تسریع در انجام فرآیند و کاهش زمان کودسازی می گردد. همچنین زئولیت سبب بهبود خواص فیزیکوشیمیایی کود حاصل از فرآیند بی هوازی شد.