زمینه و هدف: هدف از این مطالعه بررسی اثر تغییر فصل بر روی تراکم و تنوع گونه های هوابرد قارچی از فرایند کمپوست سازی است.
روش بررسی: نمونه ها براساس روش 0800 NIOSHدر ارتفاع m 1/5 از سطح زمین طی فرایند تفکیک پسماند، همزدن ویندرو و سرند کمپوست رسیده گرفته شد. نمونه های هوا در دو فصل تابستان (108 نمونه) و زمستان (108 نمونه) در کارخانه کمپوست سازی در شیراز برداشته شد. محیط کشت شامل سابورود دکستروز آگار (Sabaroud Dextrose Agar) بوده که پس از نمونه برداری در دمای °C 37-45 انکوبه گردید. نتایج توسط آزمون t-test در MATLAB نسخه 2018 آنالیز شدند.
یافته ها: طی تفکیک پسماند و سرند توده کمپوست رسیده، تنوع قارچی در تابستان بیشتر از زمستان بود (0/05p<). گونه غالب به ترتیب آسپرژیلوس فلاووس (CFU/m3 4449/8) (0/05p<) و گونه های پسیلیومایسس (CFU/m3 1850/9) (0/05p<) بودند. در حالیکه تنوع گونه های قارچی در زمان به همزدن توده ویندرو در زمستان بیشتر از تابستان (0/05p<) و گونه غالب، مخمر(CFU/m3 420/6) بود. در تمام مراحل کمپوست سازی تنوع گونه های قارچی ترموفیل در تابستان بیشتر از زمستان بوده و ارتباط مستقیم و مثبتی با دما و رطوبت داشته است. بهطوریکه در زمستان، تنها گونه آسپرژیلوس فومیگاتوس در طی به همزدن توده های ویندرو شناسایی شد (CFU/m3 433/46).
نتیجه گیری: از آنجائیکه تراکم و تنوع قارچ های مزوفیل در تابستان بیشتر از زمستان بوده و در تمام مراحل کمپوست سازی غلظت گونه آسپرژیلوس از محدوده مجاز و رهنمودهای EPA, ACGIH, NIOSH و EU بالاتر بوده، تمهیدات لازم فردی و اقدامات مربوط به حذف اسپورهای قارچی از هر دو محیط ضروری است.