فصلنامه

زمینه و هدف: اخیرا بیودیزل به عنوان سوخت سبز و انرژی دوست‌دار محیط‌ زیست توجه زیادی به خود جلب نموده و تلاش‌ها در جهت بهینه‌سازی شرایط تولید بیودیزل از میکروجلبک‌ها ادامه دارد. هدف از این مطالعه تعیین روش مناسب آبگیری و خشک نمودن زیست توده و انتخاب حلال آلی مناسب جهت استخراج لیپید از زیست توده است. روش بررسی: پس از کشت نانوکلروپسیس اوکولاتا در محیط گیلاردF/2 و رسیدن میکروجلبک به انتهای فاز رشد ثابت، زیست توده جلبکی به وسیله سانتریفیوژ از محیط آبی جدا و به سه روش فور، هوای آزاد و لیوفیلیزه خشک گردید. استخراج لیپید از تمامی نمونه‌های خشک شده، توسط دستگاه سوکسله و سه حلال دی اتیل اتر، ان هگزان وان پنتان انجام شد. کمیت و کیفیت لیپید استخراج شده در هر مرحله توسط گازکروماتوگرافی جرمی تعیین گردید. یافته‌ها: در هر سه روش خشک کردن، اسید پالمیتیک و اسید پالمیتولئیک بطور معناداری بیشترین ترکیب اسید چرب میکروجلبک را تشکیل داده و مقدار اسید پالمیتیک در ترکیب اسید چرب استخراج شده توسط دی اتیل اتر به طور معناداری نسبت به دو حلال دیگر بیشتر است. میکروجلبک خشک شده در هوای آزاد و روش لیوفیلیزه که با حلال دی اتیل اتر استخراج لیپید از آن انجام شده بیشترین مقدار تری گلیسرید را دارد و به ترتیب برابر 76/72و 75/03 درصد اسید چرب است. نتیجه‌گیری: استفاده از روش لیوفیلیزه جهت آبگیری و خشک نمودن زیست توده و همچنین دی اتیل اتر به عنوان حلال جهت استخراج لیپید از زیست توده نسبت به سایر روش‌های مورد مطالعه در این تحقیق بازدهی بالاتری دارد و در تحقیقات مربوط به تولید بیودیزل از لیپید میکروجلبک کارایی بیشتری خواهد داشت.

زمینه و هدف: استفاده از سورفکتانت‌ها منجر به افزایش دسترسی زیستی به آلاینده‌های سخت تجزیه‌پذیر از جمله PAHs می‌شود. در این راستا استفاده از بیوسورفکتانت‌ها به دلیل سازگاری با محیط زیست مورد توجه ویژه قرار دارند، اما توانایی آنها در قبال سورفکتانت‌های شیمیایی باید مورد بررسی قرار گیرد. در این تحقیق تأثیر سورفکتانت زیستی برکارایی اصلاح زیستی خاک آلوده به فنانترن مورد مقایسه با سورفکتانت شیمیایی قرار گرفت. روش بررسی: خاک عاری از هر نوع آلودگی شیمیایی و میکروبی، به طور مصنوعی به فنانترن آلوده شد، سپس محلول نمک‌های معدنی با غلظت ثابت از سورفکتانت شیمیایی تریتون X-100 و بیوسورفکتانت رامنولیپیدMR01 تهیه، بعد مخلوط میکروبی با قابلیت تجزیه فنانترن در دو سطح غلظتی (2 و 1=OD 600 nm)، به محلول مذکور اضافه شد به طوری‌که نسبت 10 درصد وزنی حجمی (خاک به محلول) حاصل گردد، کلیه نمونه‌ها و شاهد‌های مربوطه بر روی شیکر قرار گرفتند و هوادهی شدند. پس از 8 هفته غلظت فنانترن باقیمانده در خاک پس از استخراج توسط اولتراسونیک به HPLC تزریق و مورد سنجش قرار گرفت. جمعیت میکروبی نیز با روش MPN سنجش شد. این تحقیق براساس آزمایش فاکتوریل کامل انجام شد. یافته‌ها: راندمان حذف فنانترن با غلظت اولیه mg/kg 50 در حضور تریتونX-100 ،98/5% و در حضور رامنولیپیدMR01 ، 88/7% بدست آمد، در حالی‌که در غلظت mg/kg ‌300 فنانترن، این میزان برابر 87% و 76% به ترتیب برای تریتونX-100 و رامنولیپیدMR01 بدست آمد. در غیاب سورفکتانت در غلظت mg/kg 50، 60/76% و در غلظت mg/kg 300، 51% راندمان حذف فنانترن حاصل شد. راندمان حذف در OD600nm=2 بیشتر از OD600nm=1 بدست آمد. بررسی تغییرات جمعیت میکروبی با گذشت زمان نشان داد، حداکثر رشد میکروبی در هفته‌‌‌ دوم در حضور بیوسورفکتانت رامنولیپید بیشتر از تریتونX-100 بوده است. نتیجه‌گیری: در مناطق با آلودگی‌های کمتر (مناطق گسترده آلوده اطراف پالایشگاه ها) استفاده از رامنولیپید می‌تواند به عنوان یک گزینه مناسب در کاهش آلودگی مورد نظر باشد. اما در مکان‌هایی با آلودگی بالا (مناطقی که به طور متمرکز و یا تحت تأثیر حرارت آلوده شده‌اند) استفاده از سورفکتانت‌ها‌ی شیمیایی به صورت خارج از مکان (Ex situ) نتایج مطلوب‌تری را حاصل می‌نماید.