فصلنامه

زمینه و هدف: امروزه دفن پسماندها به دلیل هزینه پایین تر و قبول طیف گسترده تری از پسماندها در بسیاری از کشورها، رایج ترین روش است. در مکان‌یابی محل دفن پسماند، پارامترهای گوناگونی مانند نیازمندی های جوامع شهری، دولتی و قوانین زیست‌محیطی و تعداد زیادی از معیارهای کمی و کیفی مورد ارزیابی قرار می گیرند. به این منظور روش های متعدد تصمیم گیری چند معیاره در اولویت بندی مکان های مناسب بکار گرفته می شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی کارایی دو روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و روش تاپسیس در اولویت بندی گزینه های دفن پیشنهادی در فرآیند مکان یابی دفن زباله است. از این رو جهت انجام این بررسی، در تحقیق حاضر از این دو روش برای تعیین اولویت گزینه های دفن در کرج با توجه به معیارهای مدنظر استفاده شد. روش بررسی: در این منطقه از رویهم گذاری لایه های اطلاعاتی (نقشه های رقومی) و بکارگیری توابع پرس و جو در نرم‌افزار Arc GIS9.2، 4 منطقه در جنوب محدوده مورد مطالعه (کرج) شناسایی شدند. سپس اولویت بندی گزینه ها با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و تاپسیس انجام و نتایج با یکدیگر مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: براساس نتایج روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی اولویت گزینه‌ها به ترتیب گزینه 3 و 2 و 4 و 1 است در حالی‌که در روش تاپسیس، ترتیب اولویت گزینه ها به صورت 4 و 3 و 2 و 1 است. یافته‌های این بررسی مبین این واقعیت است که هر دو روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و تاپسیس در اولویت بندی گزینه های دفن، روش های مناسبی هستند. نتیجه گیری: به دلیل اینکه در فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، وزن دهی به گزینه ها با مقایسه زوجی گزینه ها نسبت به هدف صورت می گیرد و همچنین گزینه ها نسبت به تک تک معیارها مورد مقایسه زوجی، ارزیابی و امتیازدهی قرار می گیرند، این روش در این پژوهش از کارایی مناسبی برخوردار است و نتایج نهایی از دقت و اطمینان بالاتری برخوردار است.

زمینه و هدف: امروزه در کلان‌شهرها مدیریت اصولی و بهداشتی پسماندها بسیار مهم است. بازیافت یکی از مناسب‌ترین گزینه‌ها در مدیریت پسماند است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی امکان استفاده از پسماند پارچه در ساخت تخته ‌فیبر دانسیته متوسط (MDF) انجام شده است.
روش بررسی: این مطالعه، از نوع تجربی و در مقیاس آزمایشگاهی انجام شد. ضایعات پارچه به روش تفکیک در مبدأ از یک تولیدکننده‌ لباس در تهران تهیه و به الیاف تبدیل شد. تخته‌های آزمونی با درصد وزنی اختلاط الیاف ضایعات پارچه به الیاف صنعتی به‌ترتیب در سه سطح 100:0، 90:10 و 85:15، چسب اوره‌فرمالدهید به مقدار 10 درصد، با ضخامت mm 16 و دانسیته g/cm³ 0/7 با پرس گرم آزمایشگاهی ساخته شدند. سپس ویژگی‌های مکانیکی تخته‌ها شامل مقاومت خمشی، مدول الاستیسیته، چسبندگی داخلی، سختی و نیز ویژگی‌های فیزیکی شامل جذب آب و واکشیدگی ضخامت بعد از 2 و h 24 غوطه‌وری در آب اندازه‌گیری شدند. نتایج با آزمون ANOVA تحلیل شد.
یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر الیاف ضایعات پارچه بر مقاومت خمشی، مدول الاستیسیته و واکشیدگی ضخامت 2 و h 24 تخته‌های ساخته ‌شده در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار است. همچنین، نتایج نشان داد بیشترین مقادیر خواص فیزیکی و مکانیکی به‌دست ‌آمده مربوط به تخته‌های ساخته ‌شده با 10 درصد الیاف ضایعات پارچه است.
نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که ساخت MDF با الیاف ضایعات پارچه امکان‌پذیر است. استفاده از پسماندها مانند پارچه در تولید محصول کاربردی جدید می‌تواند یکی از راهکارهای کاهش پسماندها و در نتیجه حفظ بیشتر سلامت انسان‌ها و محیط زیست باشد.
 

زمینه و هدف: حضور میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا در کمپوست تهدیدکننده سلامت عمومی است. لذا ارزیابی کیفیت بهداشتی کمپوست‌های تولیدی قبل از کاربرد آنها به عنوان تقویت‌کننده خاک امری ضروری است. این مطالعه جهت بررسی حضور میکروارگانیسم‌های پاتوژن در کمپوست تولید شده از مواد زائد جامد شهری (MSW) و خطرات میکروبی مرتبط با بلع تصادفی کمپوست توسط کودکان انجام گرفت.
روش بررسی: در این مطالعه، نمونه‌برداری از پارک‌های عمومی مختلف شهر اصفهان در طول دوره‌ پخش کمپوست صورت گرفت. حضور و غلظت میکروارگانیسم‌های پاتوژن سالمونلا، کمپیلوباکتر، کریپتوسپوریدیوم و آدنوویروس به وسیله‌ روش‌های کشت یا real-time PCR مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج مطالعه نشان داد که تمام میکروارگانیسم‌های پاتوژن با فراوانی 11 تا 62 درصد در نمونه‌های کمپوست یافت شدند و بالاترین فراوانی مربوط به آدنوویروس بود. ارزیابی ریسک سلامت نشان داد بالاترین میزان خطر عفونت روزانه برای کریپتوسپوریدیوم (pppy ^4-10×7/67) و کمترین خطر مربوط به آدنوویروس‌ (pppy ^10-10×8/27) به دست آمد. همچنین خطرات عفونت یکبار تماس و سالیانه مجموع میکروارگانیسم‌ها برای کودکان بالاتر از حد استاندارد (pppy ^3-10) محاسبه شد.
نتیجه‌گیری: نتایج به دست آمده آلودگی کمپوست تولیدی به میکروارگانیسم‌های پاتوژن و اثرات بالقوه سلامتی در هنگام کاربرد کمپوست در فضای سبز شهری را نشان داد. بنابراین سازمان‌های مربوطه بایستی توجه بیشتری به فرآیند کمپوست سازی، کیفیت میکروبی و کاربرد کمپوست در مکان‌هایی با دسترس عموم داشته باشند.