مقدمه و اهداف: اکستازی از مشتقات متآمفتامین و ازمواد مخدر صناعی دارای روندمصرف رو به تزاید در جهان بهخصوص در جوانان است. کشور ایران به دلیل قرار گیری بر سر راه شرق به غرب از نظر مطالعه مصرف اکستازی و عوامل مؤثر بر آن بسیار با اهمیت است. هدف این مطالعه بررسی شیوع مصرف اکستازی ورفتارهای پرخطر در دانش آموزان دبیرستانی شهر لاهیجان بوده است.
روش کار: در طی یک مطالعهی مقطعی، 2345 دانشآموز سطح شهر لاهیجان بر اساس نمونهگیری چند مرحلهای لایهبندی شدهی تصادفی
(Multi stages Stratified Random Sampling) توسط پرسشنامه خود ایفاء و بدون نام در طی سال 1384 مورد بررسی قرار گرفتند. پرسشنامه با باز بینی مطالعه'Monitoring the Future' study in the United States یا ESPAD (The European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs) ساخته شد که از دو قسمت شامل اطلاعات زمینهای و الگوی مصرف اکستازی وسایر مواد در حال حاضر تشکیل شده بود. دادهها پس از جمعآوری با استفاده از نرمافزار SPSS نگارش 5/11 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای تحلیل دادهها از آزمون Logistic Regression test، 2X استفاده شد.
نتایج: در این مطالعه 2345 پرسشنامه در بین دانشآموزان توزیع شد که از این میان 2328 نفر (3/99%) به پرسشنامه پاسخ دادند. از این تعداد 1327 نفر (8/57%) مرد و 970 نفر (2/42%) زن بودهاند. از کل دانشآموزان تحت مطالعه 55 نفر (4/2%) مصرف اکستازی داشتهاند که از این افراد 31 نفر (3/56%) در یکماه گذشته و 24 نفر (7/43%) در یکسال گذشته مصرف کردهاند. از نظر دفعات مصرف مواد 22 نفر (40%) فقط یکبار مصرف کردهاند و بقیه بیش از یکبار مصرف داشتهاند. در این مطالعه 92 نفر(2/ 4 درصد) مصرف سایر مواد مخدر نیز داشتند. با آزمون X2 مصرف اکستازی با مصرف سیگار، مصرف سایر مواد مخدر، ساختار خانوادگی، سابقهی مردودی در سالهای گذشته، شرکت در مهمانیهای دوستانه وجنس ارتباط داشت (05/0p<) اما ارتباطی بین نوع دبیرستان از نظر دولتی وخصوصی، سطح سواد والدین و سن دیده نشد. پس از انجام Logistic Regression عوامل مؤثر در مصرف اکستازی شرکت در مهمانیهای دوستانه (025/0 =P)، مصرف سایر مواد مخدر (0001/0 p<) و مصرف سیگار (001/0 p<)نشان داده شد.
نتیجهگیری: مطالعهی حاضر نشان می دهد که مصرف اکستازی یک مشکل جدی بهداشتی در دانش آموزان به شمار میرود و علاوه برتوجه به علل افزایش مصرف این ماده, لزوم انجام هرچه سریعتر برنامههای آموزشی در مدارس آشکار میشود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1384/11/25 | پذیرش: 1385/2/3 | انتشار: 1392/7/2