حمید سوری، اکرم انصاری فر، فرزانه مباشری، علی محمدلو، زهرا نورافکن، محمود بختیاری،
دوره 7، شماره 4 - ( 12-1390 )
چکیده
مقدمه و اهداف: به رابطه بین دو چیز به صورتی که یکی پدیدآورنده دیگری باشد، علیت میگویند. علیت منحصر به علوم پزشکی و اپیدمیولوژی نیست اما به خصوص در رشته اپیدمیولوژی از مفاهیم مهم و قابل بحث است. علیت پایهایترین اصلی است که علم چه از نوع تجربی و چه از نوع نظری وابسته به آن است زیرا پایهریزی هر یک از قوانین علمی بدون مقبولیت علیت امری بس محال است. با توسعه روزافزون علم اپیدمیولوژی علیت نیز مفهوم گستردهتری پیدا کرده است و کاربرد آن در مطالعات تحلیلی و تفسیر عقلایی و منطقی یافتههای این مطالعات، ابعاد وسیعتری یافته است. با گسترش دورههای تحصیلات تکمیلی در دانشگاههای کشور و افزایش تعداد دانشجویان این رشته نیز توجه به این مقوله بیش از پیش احساس میشود. هرچند پرداختن جامع به علیت در اپیدمیولوژی نیازمند تلاشی مبسوطتر و صرف زمان طولانیتری است. اما در این بررسی مروری اجمالی به مفاهیم علیت در علوم انسانی میشود، تاریخجه آن به اختصار شرح داده میشود، به علیت در علوم پزشکی و اپیدمیولوژی همین طور دین اسلام پرداخته شده، آنگاه چارچوب علیت، تفسیر آن و مدلهای متداول علیت بررسی خواهد شد.
اکرم انصاری فر، حمید سوری، علیرضا اکبرزاده باغبان، محمد موحدی،
دوره 9، شماره 1 - ( 2-1392 )
چکیده
مقدمه و اهداف: به منظور تهیه ابزار پایشی برای ارزیابی عوامل خطر رفتاری نظام مراقبت در ایران، روایی و پایایی نسخه فارسی بخش اصلی پرسشنامه عوامل خطر رفتاری نظام مراقبت (BRFSS) بررسی شد.
روش کار: ارزیابی روایی محتوایی و ظاهری پرسشنامه با استفاده از روش استاندارد “Backward-Forward” انجام شد. این روش شامل مراحل زیر است: ترجمه، ترجمه معکوس، مرور کارشناسان و مطالعه پایلوت. برای ارزیابی پایایی پرسشنامه، با 194 نفر از ساکنان بالاتر از 18 سال کرج، مصاحبه شد. شیوه ارزیابی پایایی، آزمون باز-آزمون بود. فاصله بین دو آزمون 21-14 روز بود. دادهها با استفاده از نرمافزارهای آماری SPSS(16.5) و SAS(9.1) تجزیهوتحلیل شد. پایایی دادههای کمی با استفاده از ضریب همبستگی درون خوشهای (ICC)، دادههای رتبهای با استفاده از کاپای موزون (Weighted Kappa) و دادههای اسمی با استفاده از ضریب توافق کاپا (Kappa) و کاپای موزون ارزیابی شد.
نتایج: میانگین سنی شرکتکنندگان 15 8/38 سال بود. 5/66% شرکتکنندگان در گروه سنی 44-18 سال، 8/26% در گروه سنی 64-45 سال و بقیه 65 سال و بالاتر بودند. نسبت جنسی شرکتکنندگان 1 به 1 بود. در مرحله ارزیابی روایی، 26 پرسش از پرسشنامه حذف و 3 پرسش اضافه شد و دربارۀ 6 پرسش اصلاح تطبیقی انجام گرفت. از پرسشهای باقیمانده، پرسشهای داشتن شرایط ابتلا به ایدز و سابقه استعمال مواد مخدر دارای کمترین پایایی بودند و از پرسشنامه حذف شدند. دیگر پرسشها از پایایی کافی برخوردار بودند.
نتیجهگیری: نسخه فارسی نهایی پرسشنامه BRFSS ابزاری پایا و معتبر است و میتواند در مطالعههای ارزیابی نظام مراقبت ایران استفاده شود.