مجله تخصصی

---

مقدمه و اهداف: طرح پزشک خانواده ازسال 1384 در ایران آغاز گشت. از مهم‌ترین وظایف این طرح ارائه خدمات و مراقبت‌های اولیه بهداشتی است. در این بررسی تاثیر اجرای این طرح بر روی روند تغییرات شاخص‌های مربوط به روش‌های مختلف پیشگیری از بارداری از سال1382 تا سال1386 درشهرستان ساری مورد ارزیابی قرار گرفت.
روش‌کار: جامعه آماری این پژوهش که بصورت مقطعی صورت گرفته است، زنان همسردار 49-15 ساله واجد شرایط برنامه تنظیم خانواده بوده است. نمونه‌گیری به روش سرشماری و اطلاعات از روی زیج‌های حیاتی مراکز مذکور استخراج گردید. الگوی تغییرات زمانی و مقایسه آن با شاخص‌های متناظر استان، با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون‌های آماری آنالیز واریانس با تکرار مشاهدات و تست t مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج: در این مدت استفاده از روش‌های کاندوم، آمپول، وازکتومی و کل روش‌های پیشگیری از بارداری سیر صعودی و بکار‌گیری روش‌های توبکتومی، IUD، قرص، نور پلانت و روش طبیعی، سیری نزولی داشتند. این تغییرات برای روش‌های کاندوم، توبکتومی و طبیعی از نظر آماری معنادار (05/0P<) و برای سایر روش‌ها معنادار نبوده است (
05/0P>). اختلاف میانگین درصدهای روش‌های مختلف پیشگیری از بادرای برای روش‌های کاندوم، آمپول، توبکتومی و قرص در دو مقطع قبل و بعد از اجرای طرح پزشک خانواده، ازنظر آماری معنادار (05/0P<) و برای سایر روش‌ها معنادار نبوده است (05/0P>). نتیجه‌گیری: در این مطالعه مشخص گردید که روند کلی استفاده از اکثر روش‌های مطمئن در استان و شهرستان ساری روبه رشد بوده است (توفیقات نسبی حاصل شده است)؛ ولی دو روش قرص و توبکتومی در طول مدت مطالعه، روندی کاملاً نزولی و نسبتاً هماهنگ در استان و شهرستان ساری داشته است.

---

مقدمه و اهداف: دستیابی به تشخیص صحیح در پزشکی، اساس و مقدمه درمان بیماری‌ها را تشکیل می‌دهد. میزان مطابقت تشخیص اولیه با تشخیص نهایی، بستگی زیادی به درک پزشک در جمع‌بندی جنبه‌های مختلف بررسی‌ها دارد.
روش‌کار: این تحقیق مقطعی بود و داده‌ها از پرونده‌ها استخراج شد. آنالیز در نرم افزار SPSS و با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی انجام پذیرفت. برای بررسی ارتباط بین متغیرها از آزمون‌های آماری آنالیز واریانس و کای دو استفاده شد. بررسی توافق بین تشخیص اولیه و تشخیص نهایی به کمک محاسبه ضریب کاپا انجام گرفت.
نتایج: تعداد 1310 پرونده در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. نتایج میزان مطابقت نشان داد که در 1244 پرونده (9/94%) مطابقت کامل، در 12(9/0%) مطابقت نسبی، و در 54 پرونده (2/4%) نیز عدم مطابقت مشاهده شد. متوسط مدت اقامت در بیماران با مطابقت کامل7/3 ± 9/3 روز، در بیماران با مطابقت نسبی7/1 ± 8/3 روز و در بیماران با عدم مطابقت4/2± 2/5 روز بود. ضریب توافق کاپا برای تشخیص اولیه با نهایی 88/0 محاسبه شد.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که تشخیص اولیه با تشخیص نهایی از مطابقت بالایی برخودار بوده است. شاید بتوان دلیل آن را به آموزشی بودن بیمارستان و دقت بالای اساتید و یا درج کلیه تشخیص‌ها در زمان ترخیص بیمار نسبت داد.

---

مقدمه و اهداف: مرگ و میر یکی از وقایع مهم حیاتی است که تغییر آن از مکانی به مکان دیگر یا از زمانی به زمان دیگر روی الگوهای سلامت تاثیر می‌گذارد. هدف از مطالعه حاضر تعیین مکان و زمان تغییر الگوهای مرگ و میر کشور در طی سال های 88-1350 با استفاده از روش نقطه تغییر به عنوان یک روش آماری است.

روش کار: در این مطالعه با فرض مدل پواسون برای متغیر پاسخ  (تعداد مرگ و میر در سال)، در نظر گرفته شد که قبل و بعد از نقطه تغییر  دارای توزیع پواسون به ترتیب با میانگین‌های و  باشد. از روش‌های مختلفی برای برآورد نقطه تغییر در داده‌های واقعی مرگ و میر با فرض مدل پواسون استفاده شد.

 نتایج: با تحلیل داده‌های مرگ و میر با دو روش شبیه سازی و کار بر روی داده‌های واقعی نتایج نشان داد که نقطه تغییر داده‌های
مرگ و میر کشوری در سال 1372 رخ داده و با نتیجه مرکز آمار ایران همخوانی داشته هر چند که نتیجه مرکز آمار جنبه توصیفی داشته است.

نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که تغییرات الگوی مرگ ومیر در کشور ایران طی سال‌های مورد مطالعه معنی‌دار بوده که بیانگر توسعه شاخص‌های بهداشتی در کشور و کاهش مرگ و میر بوده است.

---

---

مقدمه و اهداف: این پژوهش با هدف بررسی ساختار عاملی، پایایی و روایی نسخه‌ی فارسی آزمون تشخیص اختلالات مصرف دارو (DUDIT) در بین افراد مبتلا به سوءمصرف مواد در چند شهر ایران صورت گرفت. هم‌چنین نمرات DUDIT در مورد تعدادی از عوامل جمعیت‌شناختی مورد بررسی قرار گرفت.
روش کار: پرسشنامه DUDIT به زبان فارسی ترجمه، سپس ترجمه به انگلیسی برگردانده شد و مقایسه آن با نسخه اصلی صورت گرفت. پس از اجرای مقدماتی روی 20 آزمودنی، اصلاحات لازم انجام شد. تعداد 281 آزمودنی مبتلا به سوءمصرف مواد از زندان، خوابگاه و کمپ‌ها به پرسشنامه پاسخ دادند. برای جمع‎آوری داده‎ها از پرسشنامه‎ ویژگی‌های جمعیت‌شناختی، آزمون تشخیص اختلالات مصرف دارو (DUDIT)، پرسشنامه شدت اعتیاد (SDS) و پرسشنامه وابستگی لیدز (LDQ) استفاده شد. برای تحلیل داده‎ها از روش‎های تحلیل عاملی تأییدی، ضریب آلفای کرونباخ، ضریب دونیمه کردن گاتمن و روایی هم‌گرا استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‎ها از ساختار تک‌عاملی DUDIT حمایت کرد. آلفای کرونباخ و آزمون دونیمه کردن گاتمن به ترتیب 81/0 و 68/0 به‌دست آمد. بررسی روایی هم‌گرا از طریق محاسبه ضریب هم‌بستگی مقیاس DUDIT با مقیاس‌های LDQ  و SDS به ترتیب 61/0 و 46/0 بود. سابقه‌ی مصرف در خانواده، سکونت در کمپ، مصرف هم‌زمان چند ماده و استفاده از چند روش مصرف به‌طور هم‌زمان بیش‌ترین نمره را در DUDIT حاصل نمودند.
نتیجه‏گیری: نسخه فارسی DUDIT از ویژگی‎های روان‌سنجی مناسبی در بین جمعیت مورد پژوهش مبتلا به سوءمصرف مواد برخوردار است. توجه به عوامل جمعیت‌شناختی مؤثر بر افزایش اختلالات مصرف مواد، در برنامه‎ریزی‎های پیش‌گیری و درمان، لازم است.