مقدمه و اهداف: هدف از پژوهش حاضر تعیین شیوع و تجمع خانوادگی مصرف الکل به تفکیک برای پدر-فرزند، مادر- فرزند، بین فرزندان و بین همسران در شهر تبریز و همچنین تعیین عوامل خطر مرتبط میباشد.
روش کار: مطالعه مقطعی حاضر در سال 2-1401 بر روی860 نفر در شهر تبریز انجام گرفته است. در این مطالعه سرپرستان خانوار به عنوان پروبند انتخاب شدند. پروبندها به صورت در دسترس از لیست مراجعین هر روز انتخاب شدند و در صورت موافقت برای شرکت در مطالعه، در ادامه از اعضای خانواده درجه یک آنها (همسر و فرزندانشان) دعوت به عمل آمد. برای جمع آوری دادهها از پرسشنامههای استانداردی که به روش خود اظهاری تکمیل میشوند استفاده شد. برای تعیین تجمع خانوادگی بین پدر-فرزندان، مادر-فرزندان و بین خواهران و برادران، از معادله برآورد تعمیمیافته (GEE) استفاده شد.
یافتهها: تجمع خانوادگی مصرف الکل در بین همسران مشاهده نشد ((1/8-0/16)0/54OR=). برای مصرف الکل بین مادران و فرزندان تجمع خانوادگی مشاهده شد ولی این تجمع خانوادگی از لحاظ آماری معنی دار نمیباشد ((2/94-0/8) 1/54OR=). بین پدران و فرزندان تجمع خانوادگی معنی داری از لحاظ مصرف الکل وجود داشت ((2/5-1/08) 1/98OR=). مصرف الکل در میان خواهران و برادران نیز از لحاظ آماری معنی دار نبود ((4/63-0/41) 1/38OR=).
نتیجهگیری: بر اساس یافته های این مطالعه، اعضای خانواده نقش مهمی در رفتار مصرف الکل دیگر اعضای خانواده دارند. همچنین بر اساس یافته های این مطالعه افراد با سطح اقتصادی اجتماعی پایین و افراد طلاق گرفته و مجرد می توانند جمعیت مناسبی برای اجرای غربالگری مصرف الکل باشند.