مجله تخصصی

---

مقدمه و اهداف:‌ اکستازی از مشتقات مت‌آمفتامین و ازمواد مخدر صناعی دارای روندمصرف رو به تزاید در جهان به‌خصوص در جوانان است. کشور ایران به دلیل قرار گیری بر سر راه شرق به غرب از نظر مطالعه مصرف اکستازی و عوامل مؤثر بر آن بسیار با اهمیت است. هدف این مطالعه بررسی شیوع مصرف اکستازی ورفتارهای پرخطر در دانش آموزان دبیرستانی شهر لاهیجان بوده است.
روش کار: در طی یک مطالعه‌ی مقطعی، 2345 دانش‌آموز سطح شهر لاهیجان بر اساس نمونه‌گیری چند مرحله‌ای لایه‌بندی شده‌ی تصادفی
 (Multi stages Stratified Random Sampling) توسط پرسش‌نامه خود ایفاء و بدون نام در طی سال 1384 مورد بررسی قرار گرفتند. پرسش‌نامه با باز بینی مطالعه'Monitoring the Future' study in the United States یا ESPAD (The European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs) ساخته شد که از دو قسمت شامل اطلاعات زمینه‌ای و الگوی مصرف اکستازی وسایر مواد در حال حاضر تشکیل شده بود. داده‌ها پس از جمع‌آوری با استفاده از نرم‌افزار SPSS نگارش 5/11 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای تحلیل داده‌ها از آزمون Logistic Regression test، 2X استفاده شد.
نتایج: در این مطالعه 2345 پرسش‌نامه در بین دانش‌آموزان توزیع شد که از این میان 2328 نفر (3/99%) به پرسش‌نامه پاسخ دادند. از این تعداد 1327 نفر (8/57%) مرد و 970 نفر (2/42%) زن بوده‌اند. از کل دانش‌آموزان تحت مطالعه 55 نفر (4/2%) مصرف اکستازی داشته‌اند که از این افراد 31 نفر (3/56%) در یک‌ماه گذشته و 24 نفر (7/43%) در یک‌سال گذشته مصرف کرده‌اند. از نظر دفعات مصرف مواد 22 نفر (40%) فقط یک‌بار مصرف کرده‌اند و بقیه بیش از یک‌بار مصرف داشته‌اند. در این مطالعه 92 نفر(2/ 4 درصد) مصرف سایر مواد مخدر نیز داشتند. با آزمون X2 مصرف اکستازی با مصرف سیگار، مصرف سایر مواد مخدر، ساختار خانوادگی، سابقه‌ی مردودی در سال‌های گذشته، شرکت در مهمانی‌های دوستانه وجنس ارتباط داشت (05/0p<) اما ارتباطی بین نوع دبیرستان از نظر دولتی وخصوصی، سطح سواد والدین و سن دیده نشد. پس از انجام Logistic Regression عوامل مؤثر در مصرف اکستازی شرکت در مهمانی‌های دوستانه (025/0 =P)‌، مصرف سایر مواد مخدر (0001/0 p<) و مصرف سیگار (001/0 p<)نشان داده شد.
نتیجه‌گیری: مطالعه‌ی حاضر نشان می دهد که مصرف اکستازی یک مشکل جدی بهداشتی در دانش آموزان به شمار می‌رود و علاوه برتوجه به علل افزایش مصرف این ماده, لزوم انجام هرچه سریع‌تر برنامه‌های آموزشی در مدارس آشکار می‌شود.

---

مقدمه و اهداف: با توجه به افزایش روز افزون موارد HIV در جوانان و اهمیت آموزش در پیشگیری از آن، در این مطالعه اثر سه روش آموزش‌ (توسط پزشک، همسالان و پمفلت) پیشگیری از ایدز در دانش آموزان دختر دبیرستانی ناحیه 3 آموزش و پرورش شهر کرمانشاه مورد مقایسه قرار گرفت.
 روش‌کار: تعداد 1500 دانش آموز دختر دبیرستانی پایه سوم به صورت طبقه‌ای تصادفی از 21 دبیرستان منطقه 3 آموزش و پرورش وارد مطالعه شدند.. از مجموع 1500 نفر مورد مطالعه، 498 نفر توسط پزشک عمومی، 502 نفر توسط گروه همسالان و 500 نفر با استفاده از پمفلت ایدز آموزش دیدند.20 روز پس از اتمام آموزش؛ پس آزمون(پست تست) با استفاده از همان پرسشنامه بعمل آمد. داده‌های جمع‌آوری شده با 5/11 spss و با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی تجزیه و تحلیل شد.
 نتایج: دانش‌آموزان مورد مطالعه 1500 نفر با میانگین سنی 7/.± 78/16سال بودند. میانگین نمرات پیش‌آزمون و پس‌آزمون در هر سه گروه مورد مداخله تفاوت معنی‌دار داشت (0001/P=). میانگین تغییر نمرات قبل و بعد در گروه آموزش توسط پزشک (6/3 ± 7/10) بیشتر از میانگین تغییر نمرات قبل و بعد از آموزش توسط همسالان (4/3 ± 8/8) و مورد اخیر نیز بیشتر از پمفلت (9/3 ± 3/7) بود و آزمون بون فرونی این تفاوت‌ها را از نظر
آماری معنی‌دار نشان داد (0001/0 P=). نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های این مطالعه، آموزش پیشگیری از ایدز توسط پزشکان در افزایش آگاهی دانش آموزان موثرتر است.

---

مقدمه و اهداف: ایمن‌سازی یکی از مهم‌ترین شاخص‌های هزینه- اثربخشی برای پیشگیری از ابتلا و مرگ و میر است. لذا این مطالعه به منظور برآورد دقیق پوشش ایمن‌سازی و علل قطع یا تاخیر واکسیناسیون در کودکان و مادران استان خراسان جنوبی طراحی و اجرا گردید.
روش‌کار: در این مطالعه توصیفی– تحلیلی از نوع مقطعی، جامعه آماری مورد مطالعه شامل کلیه کودکان 26-15 ماهه و مادران آن‌ها در خانوار‌های ساکن در مناطق شهری، روستایی و سیاری تحت پوشش استان خراسان جنوبی در زمان پرسش‌گری بودند. که با استفاده از روش مصاحبه با مادران و یا قیم و سرپرست اصلی کودک و همچنین بررسی کارت‌های واکسیناسیون اطلاعات مورد نیاز جمع‌آوری گردید داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی و آزمون آماری Chi-square مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج: پوشش ایمن‌سازی کودکان و مادران به ترتیب 7/96 درصد و 1/71 درصد برآورد گردیدو مهم‌ترین علل ناقص بودن واکسیناسیون کودکان و مادران به ترتیب مربوط به عدم آگاهی از نیاز به دوزهای بعدی واکسن، عدم آگاهی از نیاز به واکسیناسیون و دوری محل انجام واکسیناسیون و ترس از عوارض جانبی گزارش گردید.
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش، لزوم برگزاری کلاس‌های آموزشی برای مادران در خصوص برنامه ایمن‌سازی و تأمین امکانات و خدمات مورد نیاز، ضروری به نظر می‌رسد.

---

مقدمه و اهداف: یکی از مهم‌ترین مسائل سلامتی جمهوری اسلامی ایران، حوادث است در این راستا آموزش کمک‌های اولیه از مهم‌ترین برنامه‌های جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران است.
روش کار: مطالعه حاضر اولین ارزشیابی گسترده این آموزش‌ها در میان داوطلبان دانش‌آموزی است که به روش مقطعی در 5 استان در سال 1386 بر روی 5626 عضو به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انجام شد. برای سنجش دانش و نگرش نمونه‌ها از پرسشنامه‌های خودایفا استفاده شد. تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار آماری STATA 8.0 و با در نظر گرفتن طرح نمونه‌گیری پیچیده (Complex sampling design) انجام گرفت.
نتایج: دانش کل نمونه‌ها واجد میانگین امتیاز 72/2 + 36/9 (از نمره کل 18) بود (43/9- 29/9 :CI 95%). از بین نمونه‌ها، 3581 دانش‌آموز (7/63 درصد) در کلاس‌های آموزش کمک‌های اولیه هلال احمر شرکت کرده بودند که از این میان 674 نمونه (9/11 درصد) دارای سطح دانش مطلوب بودند. سطح دانش نمونه‌ها تنها با متغیر آموزش قبلی، ارتباط معنی‌دار آماری داشت (
04/0P=). میانگین امتیاز نگرش کل نمونه‌ها 73/4 + 11/20 (از نمره کل 25) برآورد شد (23/20- 98/19 :CI 95%).
نتیجه‌گیری: این تحقیق، به عنوان بخشی از خود- ارزشیابی جمعیت هلال احمر نشان داد که این جمعیت باید به افزایش پوشش آموزش کمک‌های اولیه به دانش آموزان با بهره‌گیری از روش‌های آموزشی متناسب و بازآموزی اقدام نماید. در این راستا همکاری با آموزش پرورش الزامی است. واژگان کلیدی: کمک اولیه، ارزشیابی، هلال احمر، داوطلب، ایران

---

مقدمه و اهداف: مهم‌ترین راه پیشگیری از بیماری سل تشخیص و درمان بموقع موارد بیماری است. این مطالعه با هدف ارزیابی بهبود نظام مراقبت ازطریق توانمندسازی گروه‌هایی ازجامعه بر شناسایی موارد ابتلا به سل در شهرستان دره شهر انجام شد.
روش کار: این مطالعه از نوع مداخله‌ای بود، که آموزش دو گروه از جامعه (بستگان مبتلایان و مدارس) را در بر می گرفت و این افراد برای شناسایی و ارجاع بیماران به مراکز بهداشتی استفاده می‌شد. پس از یک سال از انجام مداخله، شاخص‌های بیماریابی محاسبه و با استفاده از آماره والد و توزیع پواسن با اندازه شاخص‌ها در سال قبل از مداخله مقایسه می‌گردید. جهت مقایسه میزان بروز سل بعد از مداخله با دیگر شهرستان‌های استان از توزیع نمایی و لگاریتم میزان بروز استفاده گردید.
نتایج: پس از مداخله، میزان بروز موارد اسمیر مثبت از 1/5 درصد هزار به 2/35 درصد هزار افزایش یافت (001P<). همچنین این شاخص با میزان بروز محاسبه شده برای استان (8/8 درصد هزار) تفاوت معنی‌داری داشت (001P<). در طول مداخله 408 بیمار مشکوک، شناسایی شد که در مقایسه با سال قبل (137 مورد)، بیش از 297 درصد افزایش را نشان داد (001P<). نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان داد با آموزش گروه‌هایی از جامعه در زمینه اهمیت بیماری سل و آموختن نشانه‌های بیماری به آنان، می‌توان بازدهی نظام مراقبت را در شناسایی و درمان بیماران مبتلا به سل ارتقاء بخشید.

---

مقدمه و اهداف: مبارزه با بروسلوز در جمعیت دامی کشور از راه‌های اصلی پیشگیری از بروز این بیماری در انسان است. با توجه به وقوع اپیدمی در یکی از گاوداری‌های استان اصفهان، مقاله حاضر به تبیین ابعاد این اپیدمی و روند آن، طی دوره درگیری مزرعه تا حذف دام‌های مثبت می‌پردازد‌.
روش کار: این تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی است و به روش مقطعی برای تعیین شیوع آلودگی به بروسلوز و به‌صورت یک مطالعۀ طولی (Longitudinal) برای تعیین میزان بروز سقط جنین در مزرعۀ مورد نظر انجام شده‌است. برای شناسایی دام‌های آلوده از آزمون‌های رزبنگال، رایت و دو مرکاپتواتانول استفاده شد. برای کشت باکتریایی از محیط کشت بروسلا آگار استفاده شد. از آزمون مربع کای و محاسبۀ نسبت تجمعی بروز در تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد.
نتایج: در مجموع، 706 رأس از 1395 گاو موجود آلوده تشخیص داده شدند. میزان کلی سقط جنین در گله 19 درصد بود که این میزان در گروه بیمار 34 درصد و در دام‌های سالم 14 درصد بود (05/0P<). از 100 نمونۀ کشت شیر در 47 نمونه، باکتری بروسلا جدا شد.
 نتیجه‌گیری: توجه به تزریق واکسن یادآور بروسلوز، ورود دام از مبادی مطمئن، در کنار رعایت موازین بهداشتی، می‌تواند از وقوع موارد مشابه جلوگیری کند.

---

---

مقدمه و اهداف: چاقی با افزایش مقاومت به انسولین، پرفشاری خون، هیپرلیپیدمی و هیپرانسولینمی و بیماری‌های قلبی- عروقی همراه است. هدف اصلی این مطالعه، بررسی برخی عوامل مرتبط با چاقی و اضافه وزن در بین زنان دارای اضافه وزن و چاق 50-30 ساله شهرستان سبزوار بود.
روش کار: در این تحقیق از فرم پرسش‌نامه 56 سؤالی و پرسش‌نامه فعالیت بدنی بک استفاده شد. وزن، قد، دور کمر، اضافه وزن (kg/m2 25BMI≥ )، چاقی (kg/m230BMI≥ ) و چاقی شکمی (85/0 WHR≥) نیز ارزیابی شد. برای تجزیه و تحلیل آماری متغیرها از آزمون‌های MANOVA، آزمون تکمیلی توکی، همبستگی پیرسون و اسپیرمن، کروسکال والیس و مریع کای با سطح معنی‌داری 05/0 ≥P استفاده شد.
نتایج: نتایج نشان داد که 5/22 درصد زنان وزن نرمال، 4/42 درصد دچار اضافه وزن و 6/31 درصد هم چاق و تنها 5/3 درصد زنان لاغر بودند.
 نتیجه گیری: نتایج حاکی از شیوع 74 درصد اضافه وزن و چاقی در زنان سبزواری بود که لزوم استفاده از شیوه‌های آموزشی برای آشنایی مردم به ویژه زنان با مسائل کنترل وزن و پیش‌گیری از چاقی، را مورد تأکید قرار می‌دهد. یافته‌ها نشان داد که سن، تعداد فرزندان، تعداد بارداری، سن اولین قاعدگی، تعداد اعضای خانواده، کار با کامپیوتر و مصرف غذای پر چرب باعث افزایش خطر چاقی می‌شود. در همین راستا بهبود و اصلاح شیوه زندگی و توسعه فعالیت بدنی به عنوان کم‌هزینه‌ترین و کم‌خطرترین روش پیش‌گیری از چاقی نیازمند توجه بیش‌تر می‌باشد.

---

مقدمه و اهداف: مصرف دخانیات یکی از معضلات جهانی است و به عنوان مهم‌ترین علت مرگ از بیماری‌های غیر واگیر می‌باشد. این مطالعه با هدف تعیین مصرف دخانیات و همبسته‌های آن در دانش‌آموزان پسر دبیرستانی استان خراسان جنوبی در سال88- 1387 طراحی و اجرا گردید.

روش کار: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی جامعه آماری شامل تمامی دانش‌آموزان پسر شاغل به تحصیل در زمان مطالعه بود که تعداد 2371 نفر از بین آن‌ها با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. داده‌ها از طریق پرسشنامه ساختاری تکمیل و با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آمارهای توصیفی و تحلیلی و به وسیله آزمون‌های آماری مربع کای و رگرسیون لجستیک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج: شیوع مصرف سیگار در بین افراد مورد مطالعه 3/12 درصد برآورد گردید. مهم‌ترین انگیزه‌های شروع مصرف سیگار در بین افراد مورد مطالعه به ترتیب کنجکاوی و کسب لذت تعیین گردید. مهم‌ترین عوامل پیشگویی کننده آن کشیدن قلیان، حضور فرد سیگاری در خارج و در محل زندگی و نگرش منفی در مورد سیگار شناخته شد. شاغل بودن پدر و آموزش در مورد خطرات دخانیات به عنوان عوامل پیش‌گیری کننده مصرف سیگار برآورد گردید.

نتیجه‌گیری: آموزش اختصاصی و آگاهی عمومی در رابطه با خطرات مصرف سیگار و ایجاد مراکز مشاوره برای نوجوانان در فشارهای زندگی می‌تواند قدمی اساسی در پیش‌گیری و کنترل مصرف سیگار در دانش‌آموزان باشد.

---

---

مقدمه و اهداف: مؤثرترین راه پیشگیری از ابتلا به هپاتیت B علاوه بر کاهش تماس، واکسیناسیون می باشد. در مطالعه‌های مختلف پوشش واکسیناسیون هپاتیت B در کارکنان درمانی کشور متفاوت آمده است و یک برآورد کلی از آن وجود ندارد.این مطالعه با هدف تعیین پوشش واکسیناسیون هپاتیت B در کارکنان درمانی ایران به روش متاآنالیز انجام شده است.

روش کار: این مطالعه یک مرور سیستماتیک بر اساس بانک‌های اطلاعاتی داخلی شامل:Magiran، IranMedex، IranDoc، SID،Medlib و بین المللی شامل: Scopus، PubMed، ScienceDirect و هم‌چنین موتورجستجوی Google Scholar بدون محدودیت زمانی تا سال 1394 انجام شد. جستجو توسط دو نفر از پژوهشگران به صورت مستقل با استفاده از کلیدواژه های استاندارد فارسی و انگلیسی صورت گرفت. سپس تمام مقاله‌های مرور شده که دارای معیار ورود به مطالعه بودند؛ مورد بررسی قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از مدل اثرات تصادفی به روش متاآنالیز و نرم‌افزار Stata نسخه 1/11 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.

نتایج: در 21 مطالعه، تعداد 6311 نمونه مورد بررسی قرار گرفت. سابقه‌ی تزریق و پوشش واکسیناسیون هپاتیت B در کارکنان درمانی ایران به ترتیب 9/86 درصد (فاصله اطمینان 95 درصد: 7/90-83) و 3/70 درصد (فاصله اطمینان 95 درصد: 75-6/65) برآورد شد. کم‌ترین و بیشترین مقدار پوشش واکسیناسیون مربوط به شمال با 7/52 درصد و غرب کشور با 2/87 درصد می باشد.

نتیجه ‏گیری: پوشش واکسیناسیون هپاتیت B در کارکنان درمانی ایران نسبت به کشورهای اروپایی کم‌تر بوده و نیازمند برنامه‌ریزی و سیاست‌گذارهای جدید برای به حداکثر رساندن پوشش واکسیناسیون هپاتیت B در این گروه از مشاغل پرخطر می‌باشد.

---

مقدمه و اهداف: شهر اهواز به یکی از آلوده‌ترین شهرهای دنیا بدل شده است. فقط در 11 آبان ماه سال 1392 بیش از یک هزار شهروند در استان خوزستان به ویژه در اهواز با علائم شدید تنگی نفس، سرفه، خس خس سینه و فشار خون بالا به مراکز درمانی مراجعه کردند و در یک هفته بیش از 7 هزار بار مراجعه با این سندرم ثبت شد. این مطالعه جهت تعیین شواهدی بر تأیید اپیدمی بحران سندرم حاد تنفسی در ساکنان شهر اهواز در آبان 1392 انجام شد.

روش کار: در این مطالعه مقطعی و توصیفی، ابتدا داده‌های مربوط به میزان مصرف داروهای کنترل کننده حملات حاد تنفسی، در آبان سال87 الی 92 در اهواز بررسی گردید. سپس مطالعه‌ای توصیفی با جامعه آماری از اقشار مختلف جمعیت عمومی انجام شد، که از نمونه‌گیری مبتنی بر هدف با حجم نمونه 120 نفری استفاده شد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته بود. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار  SPSSنسخه 18 آنالیز شد.

نتایج: میزان مصرف داروهای تنفسی از آبان سال1387 افزایش یافته و در آبان سال 1392 به طور قابل ملاحظه‌ای بیش از روزهای دیگر سال است. در مطالعه جمعیت عمومی، 93درصد اذعان داشتند که اتفاق مشابه را قبلاً ندیده‌اند و 5/92درصد عنوان نمودند که اتفاق مشابه را قبلاً نشنیده‌اند.

نتیجه‏گیری: با توجه به افزایش قابل ملاحظه داروهای تنفسی در آبان 1392 و غیر منتظره بودن رخداد نسبت به سال‌های گذشته وقوع اپیدمی محرز به نظر می‌رسد.

---

مقدمه و اهداف: تب برفکی، یکی از مهم‌ترین بیماری‌های واگیر دامی است. هدف از این مطالعه، بررسی عوامل تعیین کننده مرتبط با رخداد این بیماری در سطح گاوداری در کشور می‌باشد.

روش کار: در این مطالعه از طرح مورد شاهدی استفاده شد. موردها شامل گاوداری‌هایی بودند که بیماری جدید در آن‌ها رخ داده و شاهدها گاوداری‌هایی بودند که در 6 ماه گذشته، سابقه‌ی رخداد بالینی تب برفکی نداشته‌اند. عوامل تعیین کننده بیماری با استفاده از پرسشنامه جمع‌آوری شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با آزمون رگرسیون لجستیک و استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 16 انجام گرفت.

نتایج: از بین متغیرهای بررسی شده، خرید دام جدید با نسبت شانس 69/14 (فاصله اطمینان 95 درصد: 36/50-29/4) و عبور دام عشایر با نسبت شانس 32/13 (فاصله اطمینان 95 درصد: 87/101-74/1) به عنوان عامل خطر در رخداد بیماری به دست آمدند. ورود واکسیناتور به دامداری با نسبت شانس 17/0 (فاصله اطمینان 95 درصد: 63/0-05/0) و تأمین منابع دامی جدید از همان روستا/ شهری که دامداری واقع شده است با نسبت شانس 16/0 (فاصله اطمینان 95 درصد: 58/0-04/0) به عنوان فاکتور دارای اثر محافظتی محسوب شدند.

نتیجه‏گیری: با توجه به نقش ورود دام زنده آلوده در گسترش بیماری در کشور،  نتیجه گیری می شود که رعایت اصول امنیت زیستی از جمله قرنطینه دام‌های خریداری شده جدید، اطلاع رسانی و آموزش کافی دامداران در عدم خرید دام جدید در زمان‌های طغیان بیماری از مناطق آلوده نقش مهمی در کنترل بیماری خواهند داشت.

---

مقدمه و اهداف: بروسلوز در جمعیت دامی موجب افت چشم‌گیر سرمایه‌های اقتصادی کشورها می‌شود. برآورد خسارت‌های اقتصادی ناشی از این بیماری در جمعیت دامی، سطحی از آگاهی بر اهمیت این بیماری را به دست داده و توجیه عملیات مبارزه با این بیماری را ساده‌تر می‌نماید.

روش کار: اطلاعات لازم برای از سازمان دامپزشکی کشور و آمارنامه جهاد کشاورزی اخذ شد و زیان اقتصادی با فرض برابر بودن میزان شیوع بیماری در جمعیت دامی کل کشور با جمعیت دامی زیر پوشش عملیات مبارزه با محاسبه هزینه‌های حذف دام آلوده، افت تولید شیر، کاهش وزن دام و سقط جنین و افت باروری ناشی از بیماری برآورد شد. از آن‌جا که هزینه‌های مربوط به این بیماری به طور هم‌زمان واقع نشده است، مقایسه‌ آن‌ها با انجام تطبیق برای ارزش زمانی پول و با استفاده از نرخ تنزیل صورت گرفت، تا مقایسه این هزینه‌ها با یکدیگر امکان‌پذیر شود.

یافته‌ها: بیش‌ترین خسارت ناشی از بروسلوز در جمعیت دامی کشور در طول دوره مطالعه مربوط به سال 1393 بوده است. مجموع خسارت‌های ناشی از بروسلوز در جمعیت گوسفندی حدود 53/5 برابر همین مقدار در جمعیت گاوی کشور است. مجموع خسارت‌های مستقیم ناشی از بروسلوز دامی در کل دوره 12 ساله مطالعه با در نظر گرفتن 6 درصدی نرخ تنزیل برابر با 2/8129112 میلیون ریال برآورد شد.

نتیجه‏ گیری: با وجود هزینه‌هایی که برنامه‌های کنترل و مراقبت بیماری به جامعه تحمیل می‌کند، حجم زیاد خسارت‌های ناشی از بیماری که بدون انجام این عملیات به‌طور قطعی چندین برابر خواهد شد، توجیه کننده خوبی برای تخصیص بودجه مناسب برای پیش‌گیری از خسارت‌های مالی و بهداشتی در سطح کل جامعه خواهد بود.

---

مقدمه و اهداف: اعتیاد به اینترنت نوعی اختلال روان‌شناختی اجتماعی است، که با علایمی هم‌چون اختلال‌های عاطفی، کناره‌گیری و از هم‌گسیختگی رابطه‌های اجتماعی همراه است. علاوه بر این، این اختلال پیامدهای مهمی را برای افراد در محل کار به وجود می‌آورد و بر کارایی افراد هم اثر منفی می‌گذارد. هدف این مطالعه، بررسی وضعیت اعتیاد به اینترنت در گروه‌های دانشگاهی علوم پزشکی بود.

روش کار: این مطالعه یک مطالعه مقطعی بود که در فاصله زمانی اردیبهشت‌ماه تا مهرماه 1392 در حاشیه کنگره‌های اپیدمیولوژی، و همایش های میکروب‌شناسی و بیماری‌های کودکان انجام شد. نمونه‌های مورد بررسی شامل دانشجویان و دانش‌آموختگان رشته‌های اپیدمیولوژی، علوم بالینی و علوم پایه از دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور بودند. پرسشنامه اعتیاد به اینترنت Young برای بررسی وضعیت اعتیاد به اینترنت استفاده شد.

یافته‌ها: در این مطالعه 131 نفر از گروه‌های تخصصی اپیدمیولوژی، علوم بالینی و علوم پایه شرکت کردند. میانگین سنی (انحراف معیار) شرکت‌کنندگان 1/36 (4/8) سال بود. نسبت اعتیاد به اینترنت خفیف و متوسط به ترتیب 83/61 درصد (فاصله اطمینان 95 درصد: 26/70-53/40) و 95/26 درصد (فاصله اطمینان95 درصد: 56/33-35/18) بود. هیچ‌کدام از شرکت‌کنندگان از اعتیاد شدید به اینترنت رنج نمی‌برند.

نتیجه ‏گیری: در این مطالعه اعتیاد شدید به اینترنت مشاهده نشد، اما نسبت بالایی از افراد مورد مطالعه به اعتیاد خفیف و متوسط مبتلا بودند. با این وجود، سهم بالایی از افراد در معرض خطر ابتلا به فرم شدید اعتیاد به اینترنت قرار دارند. بنابراین برنامه‌ریزی برای اقدامات پیشگیرانه از اعتیاد به اینترنت در گروه‌های دانشگاهی ضروری به نظر می‌رسد.

---

مقدمه و اهداف: رضایت‌مندی گیرندگان خدمات سلامت به عنوان یکی از شاخص‌های سنجش کیفیت و تعیین میزان اثربخشی خدمات همواره مورد توجه سیاست‌گذاران و مجریان قرار دارد. این مطالعه به منظور تعیین رضایت‌مندی مادران از خدمات واحدهای سطح اول نظام شبکه ایران و عوامل وابسته به آن انجام گرفت.
روش‌کار: این مطالعه مقطعی بر اساس میزان بروز مرگ مادر در 6 استان ایران در سال 1394 انجام گرفت. در هر استان 24 مرکز بهداشتی دولتی به طور طبقه‌ای و تصادفی انتخاب شدند. در هر مرکز منتخب 20-15 مادری که حداقل با یک بار مراقبت دوره‌ی بارداری زیر پوشش بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته که روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت، به طور هم‌زمان از پرونده بهداشتی و مصاحبه با مادران جمع‌آوری و در نرم‌افزار SPSS نسخه 18 تحلیل شد.
یافته‌ها: از بین 2722 مادر شرکت‌کننده در مطالعه، 2187 نفر (3/80 درصد) از شرایط، تسهیلات و ارایه‌دهنده خدمات راضی و 535 نفر (7/19 درصد) ناراضی بودند. بالاترین سطح رضایت‌مندی مادران در خصوص چگونگی برخورد، کامل بودن خدمات، آموزش‌های کارکنان بهداشتی، کافی بودن مکمل‌های دارویی و پایین‌ترین سطح رضایت‌مندی در خصوص میزان آموزش پزشک و فاصله بین منزل تا واحد بهداشتی بود. بین 16 متغیر دموگرافیک و رضایت‌مندی مادران ارتباط آماری معنی‌داری مشاهده شد (05/0>P).
نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که حدود یک پنجم مادران از واحدهای سطح اول نظام شبکه ایران ناراضی و عوامل زیادی در رضایت‌مندی‌ آن‌ها تأثیرگذار بود. پیشنهاد می‌شود نسبت به افزایش رضایت‌مندی برنامه‌های مداخله‌ای طراحی اقدام و اجرا گردد.

---

مقدمه و اهداف: با توجه به روند رو به رشد سرطان روده­بزرگ در ایران در سال‌های اخیر، پیش‌بینی پیامد سرطان و اطلاعات بالینی پایه مربوط به آن بااهمیت است. روش‌های داده‌کاوی در پیش‌بینی و تشخیص سرطان‌ها می‌تواند مورداستفاده قرار گیرند. هدف از انجام این مطالعه تعیین عملکرد دو الگوریتم پیش‌بینی کننده ماشین بردار پشتیبان و بگینگ در پیش‌بینی بقاء بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ است.
روش کار: جمعیت موردمطالعه 570 بیمار مبتلا به سرطان روده­بزرگ با مرحله تومور 1 تا 4، مراجعه‌کننده به بخش پرتودرمانی بیمارستان نمازی شیراز شامل 338 بیمار زنده و 232 بیمار فوت‌شده از سال 1385 تا 1390 می‌باشند. برای پیش‌بینی بقاء بیماران مبتلا به سرطان روده­بزرگ از روش ماشین بردار پشتیبان و روش بگینک استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها نیز از نرم‌افزار Weka نسخه 3.6.10 استفاده گردید.
یافته‌ها: بیشترین و کمترین محل قرارگیری تومورها مربوط به رکتوم و کولون چپ و به میزان 51 و 9 درصد بود. روش درمانی در بیش از 80% از بیماران نیز ابتدا عمل جراحی و سپس شیمی‌درمانی و یا رادیوتراپی بود. در عملکرد دو الگوریتم بر اساس صحت،‌ ویژگی و حساسیت محاسبه‌شده از ماتریس درهم‌ریختگی تعیین، مورداستفاده قرار گرفت. به ترتیب میزان صحت، ویژگی و حساسیت در الگوریتم ماشین بردار پشتیبان 4/84،‌ 80 و 5/87 درصد و در الگوریتم بگینگ 2/83،‌ 75 و 88 درصد به دست آمد.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که هر دو روش حساسیت و ویژگی قابل قبولی در پیش‌بینی بقاء بیماران مبتلا به سرطان روده­بزرگ دارند اما ماشین بردار پشتیبان از میزان صحت بیشتری برخوردار بود

---

مقدمه و اهداف: ایران همیشه به عنوان یکی از کشورهای آندمیک بیماری تب مالت در سطح دنیا مطرح بوده است. هدف از انجام مطالعه حاضر مروری بر نظام مراقبت تب مالت در ایران بود.
روش کار: داده های این مطالعه از نظام مراقبت مرکز مدیریت بیماریهای واگیر، بررسی اسناد، مدارک، کتاب ها و مقالات منتشر شده و مصاحبه با صاحبان فرایند و صاحب نظران نظام مراقبت تب مالت در سال های ۹۸-۱۳۹۶ هجری شمسی اخذ شد.
یافته‌ها: در نظام مراقبت کنونی در ایران، تمام مبتلایان به تب مالت تحت درمان استاندارد به مدت حداقل 2 ماه قرار می گیرند. بیمار در هر سطحی چه در بخش خصوصی یا بخش دولتی شناسایی شود به مرکز بهداشت شهرستان مربوطه گزارش می گردد و ستاد مرکز بهداشت شهرستان پس از گزارش موارد به سطوح بالاتر علاوه بر انجام بررسی های اپیدمیولوژیک در محل زندگی مورد گزارش شده، فرم بررسی انفرادی برای بیمار تکمیل و به صورت ماهانه در پورتال کشوری بیماریهای واگیر ثبت می کند..
نتیجه‌گیری: اگرچه ادغام برنامه مراقبت تب مالت در سیستم بهداشتی کشور، گزارش و درمان موارد انسانی مطابق با پروتکل کشوری در سال های اخیر به خوبی انجام می شود اما کنترل تب مالت در ایران نیازمند اجرای مراقبت به استراتژی One Health است. علیرغم کاهش موارد تب مالت در سالهای اخیر، ضعف در مراقبت های مستمر دامی باعث شده که موفقیت های سیستم سلامت در زمینه اجرای مراقبت برای موارد انسانی تب مالت با نوسانات زیادی همراه باشد.

---

مقدمه و اهداف: کم‌کاری مادرزادی تیروئید یکی از سبب‌های عقب‌ماندگی ذهنی و مرگ زودرس نوزادان است. ازآن‌جا که شناسایی عوامل مؤثر بر کم‌کاری تیروئید نقش مهمی در پیشگیری از آن دارد، این مطالعه با هدف تعیین شیوع و بررسی برخی عوامل مرتبط در کم‌کاری تیروئید نوزادان طراحی شد.
روش کار: این مطالعه یک آنالیز ثانویه روی داده‌های ثبت کاغذی برنامه غربالگری کم‌کاری نوزادان بود. تشخیص کم‌کاری تیروئید بر اساس نمونه TSH (Thyroid Stimulating Hormone) از کف پا در فاصله سومین تا پنجمین روز زندگی انجام شد. با مراجعه به مرکز بهداشت شهرستان جیرفت داده‌های متولدین بیمارستان‌های شهر جیرفت جمع‌آوری و با استفاده از آمار توصیفی و آزمون رگرسیون پواسون تحلیل شدند.
یافته‌ها: نوزادان متولدشده طی فروردین تا اسفند 1395 در این مطالعه ۴۹۹۸ نوزاد (۲۴۵۰ -02/49 درصد- دختر و 2548- 98/50 درصد- پسر) بودند. شیوع کم‌کاری تیروئید نوزادان در این مطالعه 1 بیمار به 135 تولد زنده بود. میزان ابتلا به کم‌کاری تیروئید در نوزادان متولدشده به روش سزارین (2/2=IRR ، فاصله اطمینان 95 درصد: 1/4-1/1) و نوزادان بستری‌شده در بخش NICU (بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان نارس) ( 6/4=IRR، فاصله اطمینان 95 درصد: 9/8-4/2) بیش‌تر بود. نوزادان با وزن بالای زمان تولد بیش‌تر مبتلا به کم‌کاری مادرزادی تیروئید (3/5=IRR، فاصله اطمینان 95 درصد: 1/8-5/3) شده بودند.
نتیجه‌گیری: در این مطالعه نسبت به دیگر مطالعه‌ها، شیوع کم‌کاری تیروئید نوزادان بالا بود و بیش‌تر مبتلایان به کم‌کاری تیروئید مشابه نتایج سایر مطالعه‌ها پسران بودند. شاید تفاوت ژنتیکی و محیطی توجیه کننده این مطلب باشد. مشاهده شد شیوع کم‌کاری در نوزادان متولدشده به روش سزارین و نوزادان بستری در NICU بالاتر بود.

---

مقدمه و اهداف: ایران همچون بیشتر کشورهای جهان همواره در معرض تهدید اپیدمی‌ها و پاندمی های جهانی آنفلوانزا است. هدف از انجام مطالعه حاضر، مروری بر نظام مراقبت آنفلوانزا در ایران بود.
روش کار: داده های این مطالعه از نظام مراقبت مرکز مدیریت بیماریهای واگیر، بررسی اسناد، مدارک، کتاب ها و مقالات منتشر شده و مصاحبه با صاحبان فرایند و صاحب نظران نظام مراقبت آنفلوآنزا در سال های ۹۸-۱۳۹۶ هجری شمسی اخذ شد.
یافته‌ها: مراقبت بیماری آنفلوانزا در ایران در حال حاضر، ترکیبی از روش های مراقبتی شامل مراقبت دیده ور، مراقبت آزمایشگاهی، مراقبت بیمارستانی، مراقبت اپیدمیهای تنفسی و مراقبت مرزی می باشد. گزارش دهی موارد ناشی از طغیان های آنفلوآنزای انسانی و همچنین موارد مشکوک به آنفلوآنزای پرندگان به صورت تلفنی می باشد. برای هر مورد مشکوک علاوه بر تهیه و ارسال نمونه جهت تشخیص ابتلا و همچنین تشخیص زیر گونه های ویروس، بلافاصله اقدامات درمانی شروع و پیگیری و ردگیری تماس های احتمالی انجام خواهد می شود
نتیجه‌گیری: اگر چه در حال حاضر انسجام خوبی در مراقبت آنفلوآنزا در ایران دیده می شود اما بر اساس نگرانی های موجود از بروز پاندمی های بیماری در آینده و با توجه به تغییرات ژنتیکی احتمالی ویروس های آنفلوآنزا، ردیابی وضعیت گردش این ویروس ها در کشور به همراه به روز نمودن نظام مراقبت بیماری به ویژه با تاکید بر روش ها و فرمول های شناسایی سریع طغیان های ناشی از بیماری و  همچنین تدارک خدمات درمانی بهتر ضروری است.