63 نتیجه برای راد
قباد مرادی، ارشد ویسی، خالد رحمانی، حسین عرفانی، امین دوستی ایرانی، محمد ضا شیرزادی، فرانک قراچورلو، محمود نبوی، محمد مهدی گویا،
دوره 15، شماره 1 - ( دوره 15، شماره 1 1398 )
چکیده
مقدمه و اهداف: کنترل لیشمانیازیس در هر کشور بهویژه در کشورهایی که این بیماری آندمیک است نیازمند طراحی و اجرای یک نظام مراقبت منسجم ملی است. ایران از قدیم بهعنوان یکی از کشورهای آندمیک لیشمانیازیس در سطح دنیا مطرح بوده است. هدف از انجام مطالعه حاضر مروری بر نظام مراقبت لیشمانیازیس در ایران است.
روش کار: مطالعه حاضر شامل مرور دادههای نظام مراقبت و گزارشها و مستندات و گایدلاینهای انتشاریافته مرتبط با مراقبت لیشمانیازیس در ایران، بررسی ساختارهای موجود و دیدگاههای مدیران و کارشناسان مرکز مدیریت بیماریهای واگیر کشور در زمینه مراقبت این بیماری در ایران در سال ۱۳۹۷ بودند.
یافتهها: هماکنون نظام مراقبت برای دو بیماری لیشمانیوز جلدی و لیشمانیوز احشایی در کشور اجرا میشود. گزارش موارد این بیماریها بهصورت ماهیانه است. علاوه بر بررسی سوابق اپیدمیولوژیک افراد مبتلا، درمان و پیگیری موارد و همچنین پیگیری اطرافیان مطابق راهنماهای اختصاصی هرکدام از این بیماریها انجام میشود.
نتیجهگیری: اگرچه در نظام مراقبت کنونی برای لیشمانیوزها در ایران، فرآیند گزارش دهی موارد در طی سالهای اخیر بهبودیافته است، اما کم گزارشدهی موارد بهویژه در لیشمانیوز جلدی و پیچیدگیهای اپیدمیولوژیک در زنجیره انتقال بیماری، ضرورت بازنگری و بهبود سیستم مراقبت کنونی را اجتنابناپذیر میسازد. دادههای سیستم مراقبت و کم نشدن موارد لیشمانیوز در ایران نشان میدهد که به نوآوریهایی برای تقویت کنترل این بیماری نیازمندیم.
قباد مرادی، سیامک واحدی، خالد رحمانی، محمد زینلی، احسان مصطفوی، حسین عرفانی، فاطمه بنکدار، محبوبه خاتون قنبری، بهزاد امیری، ابراهیم قادری، محمد مهدی گویا،
دوره 15، شماره 2 - ( دوره 15، شماره 2 1398 )
چکیده
مقدمه و اهداف: ایران همیشه به عنوان یکی از کشورهای آندمیک بیماری تب مالت در سطح دنیا مطرح بوده است. هدف از انجام مطالعه حاضر مروری بر نظام مراقبت تب مالت در ایران بود.
روش کار: داده های این مطالعه از نظام مراقبت مرکز مدیریت بیماریهای واگیر، بررسی اسناد، مدارک، کتاب ها و مقالات منتشر شده و مصاحبه با صاحبان فرایند و صاحب نظران نظام مراقبت تب مالت در سال های ۹۸-۱۳۹۶ هجری شمسی اخذ شد.
یافتهها: در نظام مراقبت کنونی در ایران، تمام مبتلایان به تب مالت تحت درمان استاندارد به مدت حداقل 2 ماه قرار می گیرند. بیمار در هر سطحی چه در بخش خصوصی یا بخش دولتی شناسایی شود به مرکز بهداشت شهرستان مربوطه گزارش می گردد و ستاد مرکز بهداشت شهرستان پس از گزارش موارد به سطوح بالاتر علاوه بر انجام بررسی های اپیدمیولوژیک در محل زندگی مورد گزارش شده، فرم بررسی انفرادی برای بیمار تکمیل و به صورت ماهانه در پورتال کشوری بیماریهای واگیر ثبت می کند..
نتیجهگیری: اگرچه ادغام برنامه مراقبت تب مالت در سیستم بهداشتی کشور، گزارش و درمان موارد انسانی مطابق با پروتکل کشوری در سال های اخیر به خوبی انجام می شود اما کنترل تب مالت در ایران نیازمند اجرای مراقبت به استراتژی One Health است. علیرغم کاهش موارد تب مالت در سالهای اخیر، ضعف در مراقبت های مستمر دامی باعث شده که موفقیت های سیستم سلامت در زمینه اجرای مراقبت برای موارد انسانی تب مالت با نوسانات زیادی همراه باشد.
مصطفی عنایت راد، حمیدرضا طباطبایی، سپیده مهدوی، طناز ولدبیگی، کوروش اعتماد، شهاب رضاییان، حلیمه یعقوبی، فاطمه زولفی زاده، محمود حاجی پور،
دوره 15، شماره 2 - ( دوره 15، شماره 2 1398 )
چکیده
مقدمه و اهداف: یکی از علل مرگ نوزادی و مرگ کودکان زیر پنج سال، نارس به دنیا آمدن نوزادان است. هدف از این مطالعه شناسایی عوامل خطر مرتبط با تولد نوزاد نارس در سبک زندگی زنان باردار است.
روش کار: بررسی حاضر یک مطالعه مورد شاهدی است، که بر روی مادران مراجعهکننده به مراکز خدمات جامع سلامت استانهای سطح کشور انجام شد. آنالیز توصیفی متغیرهای موردبررسی بهصورت درصد و فراوانی گزارش شد و در تحلیل دادهها از آنالیز رگرسیون لجستیک در سطح معناداری کمتر از 05/0 استفاده شد.
یافتهها: در مطالعه حاضر2463 زن باردار (668 نفر بهعنوان مورد و 1795 نفر بهعنوان شاهد) موردبررسی قرار گرفتند و ارتباط معناداری بین مکان سکونت (002/0 :P ،424/1OR:)، سطح تحصیلات مادر (027/0:P، 920/1OR:)، دوقلویی بودن
(001/0:P، 953/4OR:)، فاصله بین بارداری (009/0:P، 821/1OR:)، ابتلا به بیماری خاص (010/0:P، 694/1OR:)، وضعیت تغذیه مادر (024/0:P، 420/1OR:)، فعالیت بدنی (001/0:P، 591/1OR:)، نحوه خوابیدن (008/0:P، 634/0OR:)، و سابقه مردهزایی (001/0:P، 247/0OR:) با تولد نوزاد نارس نشان داد.
نتیجهگیری: با توجه به اینکه برخی از عوامل تولد نوزاد نارس قابلپیشگیری میباشند. میتوان با بهبود وضعیت مراقبتهای دوران بارداری و تغییر سبک زندگی مادر باردار و با افزایش آگاهی و ایجاد محیط سالم و امن برای مادر عوامل خطر تولد نوزاد نارس را کاهش دهد.
قباد مرادی، ابراهیم قادری، مریم سرگلزایی، حمیرا فلاحی، سنا عیب پوش، کتایون طائری، سمانه اکبرپور، کیانا انتظار مهدی، خالد رحمانی،
دوره 15، شماره 2 - ( دوره 15، شماره 2 1398 )
چکیده
مقدمه و اهداف: ایران یکی از کشورهای حاضر در منطقه خاورمیانه است که از سالها قبل برنامههای مراقبت و کنترل HIV/AIDS را اجرا میکند. هدف از انجام مطالعه حاضر مروری بر نظام مراقبت HIV/AIDS در ایران بود.
روش کار: مطالعه حاضر به بررسی و مرور ساختارها و فرایندهای برنامه مراقبت ایدز در ایران پرداخته است. منابع اطلاعاتی مورد استفاده در این مطالعه شامل مستندات و دستورالعملهای انتشار یافته در زمینه مراقبت HIV/AIDS در ایران، بررسی ساختارهای موجود و نظرات مدیران و دست اندرکاران کشوری نظام مراقبت بود.
یافتهها: در ایران تمام موارد اچ آی وی/ایدز شناساییشده و همچنین موارد دارای رفتارهای پرخطر جهت انجام مراقبتهای درمانی و پیشگیری به مراکز یا پایگاههای مشاوره بیماریهای رفتاری هدایت میشوند. فعالیتهای کاهش آسیب در گروههای پرخطر در قالب مراکز مشاوره، مراکز گذری معتادان و مراکز مشاوره زنان با همکاری سازمانهای دولتی و غیردولتی، توجه بیشتر به نسل دوم مراقبت ایدز بهویژه انجام مطالعات رفتاری از دیگر اجزای نظام مراقبت HIV/AIDS در ایران هستند.
نتیجهگیری: اگرچه نظام مراقبت کشوری HIV/AIDS در ایران با یک ساختار وسیع موفقیتهای زیادی در کاهش موارد جدید
اچ آی وی بهویژه در برخی گروههای پرخطر همچون معتادین تزریقی و همچنین کاهش انتقال موارد بیماری از مادران آلوده به نوزادان داشته است، اما تقویت نظام مراقبت این بیماری بهویژه در گروههای پرخطر جنسی بهعنوان یک راهکار اصلی برای کنترل ایدز در کشور ضروری به نظر میرسد.
قباد مرادی، خالد رحمانی، پیمان همتی، حسین اکبری، فرشید رضایی، محمد نصر دادرس، بهزاد امیری، حسین عرفانی، محمود سروش، سونیا درویشی، جعفر سلطانی، طلعت مختاری آزاد، محمد مهدی گویا،
دوره 15، شماره 2 - ( دوره 15، شماره 2 1398 )
چکیده
مقدمه و اهداف: ایران همچون بیشتر کشورهای جهان همواره در معرض تهدید اپیدمیها و پاندمی های جهانی آنفلوانزا است. هدف از انجام مطالعه حاضر، مروری بر نظام مراقبت آنفلوانزا در ایران بود.
روش کار: داده های این مطالعه از نظام مراقبت مرکز مدیریت بیماریهای واگیر، بررسی اسناد، مدارک، کتاب ها و مقالات منتشر شده و مصاحبه با صاحبان فرایند و صاحب نظران نظام مراقبت آنفلوآنزا در سال های ۹۸-۱۳۹۶ هجری شمسی اخذ شد.
یافتهها: مراقبت بیماری آنفلوانزا در ایران در حال حاضر، ترکیبی از روش های مراقبتی شامل مراقبت دیده ور، مراقبت آزمایشگاهی، مراقبت بیمارستانی، مراقبت اپیدمیهای تنفسی و مراقبت مرزی می باشد. گزارش دهی موارد ناشی از طغیان های آنفلوآنزای انسانی و همچنین موارد مشکوک به آنفلوآنزای پرندگان به صورت تلفنی می باشد. برای هر مورد مشکوک علاوه بر تهیه و ارسال نمونه جهت تشخیص ابتلا و همچنین تشخیص زیر گونه های ویروس، بلافاصله اقدامات درمانی شروع و پیگیری و ردگیری تماس های احتمالی انجام خواهد می شود
نتیجهگیری: اگر چه در حال حاضر انسجام خوبی در مراقبت آنفلوآنزا در ایران دیده می شود اما بر اساس نگرانی های موجود از بروز پاندمی های بیماری در آینده و با توجه به تغییرات ژنتیکی احتمالی ویروس های آنفلوآنزا، ردیابی وضعیت گردش این ویروس ها در کشور به همراه به روز نمودن نظام مراقبت بیماری به ویژه با تاکید بر روش ها و فرمول های شناسایی سریع طغیان های ناشی از بیماری و همچنین تدارک خدمات درمانی بهتر ضروری است.
حسینعلی نیکبخت، هاله قائم، حمیدرضا طباطبایی، علیرضا میراحمدی زاده، سهیل حسنی پور، ثریا زحمت کش، عبدالرسول همتی، فریبا مرادی، اعظم عباسی،
دوره 15، شماره 3 - ( دوره 15، شماره 3 1398 )
چکیده
مقدمه و اهداف: شاخصهای آنتروپومتریک بخصوص وزن اطلاعات مفیدی را برای مراقبت از نوزادان فراهم کرده و منجر به شناسایی نوزادان در معرض خطر میشود لذا هدف مطالعه حاضر، تعیین میانگین وزن، قد و دور سر بدو تولد نوزادان و برخی عوامل مرتبط با آن بود.
روش کار: در این مطالعه مقطعی، شاخصهای آنتروپومتریک (وزن، قد و دور سر) تعداد 1484 نوزاد تازه متولدشده، اطلاعات دموگرافیک و اطلاعات مربوط به زایمان مادران بهصورت نمونهگیری چندمرحلهای در استان فارس در سال 1395جمعآوری گردید. همچنین پیشبینی کنندههای شاخصها با استفاده از مدل رگرسیون خطی مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفتند.
یافتهها: از کل نمونههای موردپژوهش در این مطالعه، میانگین وزن، قد و دور سر نوزادان تازه متولدشده به ترتیب 465±3185 گرم، 92/2±92/49 و 29/2±58/34 سانتیمتر بود. 7% نوزادان نیز دارای وزن کم هنگام تولد بودند. در اختلاف بین میانگین وزن نوزادان در زمان تولد با جنسیت، نوزادان پسر بهطور متوسط 29/57 گرم وزن بیشتری نسبت به نوزادان دختر در زمان تولد دارند (05/0 >p ) همچنین قد و دور سر نوزادان پسر اگرچه به ترتیب 15/0 و 10/0 سانتیمتر نسبت به نوزادان دختر بیشتر بود اما این رابطهها معنیدار نبودند. در تحلیل چند متغیره علاوه بر جنسیت؛ سن بارداری در هنگام زایمان (هفته) و نوع زایمان با هر سه شاخص آنتروپومتریک رابطه داشت.
نتیجهگیری: با شناخت و کنترل عوامل خطرزا که عمدتاً قابل تعدیل هستند میتوان از بروز نوزادان دارای مشکلات شاخصهای تنسنجی بخصوص کموزنی جلوگیری کرد.
ابراهیم قادری، مصطفی صالحی وزیری، احسان مصطفوی، قباد مرادی، خالد رحمانی، محمد زینلی، محمدرضا شیرزادی، حسین عرفانی، شهلا افراسیابیان، سنا عیب پوش،
دوره 15، شماره 3 - ( دوره 15، شماره 3 1398 )
چکیده
مقدمه و اهداف: هدف از این مطالعه، ارایه خلاصهای از برنامه مراقبت و کنترل تب خونریزی دهنده کریمه- کنگو در کشور، دستآوردها و نقاط قوت و ضعف آن است.
روش کار: این مطالعه یک مطالعه تلفیقی است. منابع اطلاعاتی شامل دادهها، گزارشها و دستورالعملهای موجود بودند. به منظور ارزیابی نقاط قوت و ضعف برنامه، مصاحبهای با دستاندرکاران برنامه صورت گرفت.
یافتهها: برنامه از سال 1378 در شبکه بهداشتی ادغام و مشمول گزارشدهی فوری شد. سازمانهای دخیل شامل مرکز مدیریت بیماریهای واگیر، معاونت بهداشتی دانشگاههای علوم پزشکی، انستیتو پاستور ایران، و سازمان دامپزشکی کشور هستند. بیماریابی بر اساس تعاریف استاندارد مورد مشکوک، محتمل، و قطعی است. تشخیص قطعی براساس نتیجه تست آزمایشگاهی و ظرف 48 ساعت پس از دریافت نمونه توسط آزمایشگاه مرجع کشوری در انستیتو پاستور ایران صورت میگیرد. درمان بهصورت حمایتی و دارویی و رایگان انجام میشود. مهمترین دستآوردهای برنامه شامل تشخیص و درمان سریع بیماران، پیشگیری از انتقال بیمارستانی، ارتقای هماهنگی بین بخشی، و شناسایی استانهای پرخطر و راههای انتقال اصلی در کشور است. دیگر دستآوردها شامل ارتقای سطح آمادگی در برخورد با طغیانها، راهاندازی آزمایشهای جدید برای شناسایی سایر آربوویروسها، و کاهش نرخ مرگ است.
نتیجهگیری: اجرای برنامه بر شناسایی بههنگام و کنترل طغیانهای سالیانه بیماری مؤثر بوده است. ادامه موفقیت برنامه مستلزم نظارت مستمر بر اجرای صحیح فرایندها و ارزیابی راهکارهای جاری است. ارتقای آگاهی جمعیت عمومی و در معرض خطر، گسترش همکاریهای بین بخشی و توسعه همکاریهای بینالمللی و منطقهای با کشورهای همجوار برای پایش و کنترل بیماری/ آلودگی در انسان، دام و ناقلها پیشنهاد میشود.
خالد رحمانی، قباد مرادی، محمد باقر خادم عرفان، لیلا فرجی، قاسم زمینی، بهارک محمدیان، محمد کریمی، فارس بهرامی، احمد رئیسی،
دوره 15، شماره 4 - ( دوره 15، شماره 4 1398 )
چکیده
مقدمه و اهداف: ایران از سالیان پیش برنامههای حذف مالاریا را شروع کرده است. هدف از این پژوهش، مروری بر نظام مراقبت مالاریا در ایران بود.
روش کار: دادههای این مطالعه از نظام مراقبت مرکز مدیریت بیماریهای واگیر، بررسی اسناد، مدارک، کتابها و مقالههای منتشر شده و مصاحبه با صاحبان فرایند و صاحبنظران نظام مراقبت مالاریا در سالهای ۹۸-۱۳۹۶ هجری شمسی اخذ شد.
یافتهها: نظام مراقبت مالاریا در ایران یک ساختار منسجم دارد که در آن همه موارد شناسایی شده بیماری از سطوح محیطی تا مرکز به صورت فوری و تلفنی گزارش، بررسی و پیگیری میشوند. با توجه به این که اهداف اصلی برنامه مالاریا شامل حذف آن میسر شده است، مراقبت این بیماری در ایران هم اکنون با هدف استحکام مرحله حذف فعالیت میکند و در این مرحله همه موارد جدید علاوه بر بررسی، درمان و پیگیری، از نظر اپیدمیولوژیک هم با عنوانهای عود، انتقال محلی، انتقال از وارده و یا مالاریای ناشی از تلقیح خون طبقهبندی میشود.
نتیجهگیری: اجرای موفق مراقبت مالاریا در طی زمان باعث شده که اکنون موارد بومی بیماری تنها محدود به سه استان جنوبشرقی کشور باشد و موارد جدید به زیر ۳۰۰ مورد در سال برسد. با وجود موفقیتها، از آنجا که اکنون هدف از مراقبت مالاریا در ایران حذف بیماری است، نظارت مستمر بر اجرای صحیح همه فرایندها و ارزیابی راهکارهای مورد استفاده ضروری است.
ابراهیم قادری، قباد مرادی، سعید شرفی، خالد رحمانی، شهناز احمدی، بهزاد محسن پور، مهشید ناصحی،
دوره 15، شماره 4 - ( دوره 15، شماره 4 1398 )
چکیده
مقدمه و اهداف: در طی دهههای قبل، برنامه مبارزه با سل در کشور بسیار ساختارمند شده و موفقیتهای زیادی حاصل شده است. هدف این مقاله، توصیف مشخصات برنامه مراقبت سل و اجزای آن در کشور جمهوری اسلامی ایران است.
روش کار: دادههای این مطالعه از نظام مراقبت مرکز مدیریت بیماریهای واگیر، بررسی اسناد، مدارک، کتابها و مقالههای منتشر شده و مصاحبه با صاحبان فرایند و صاحبنظران نظام مراقبت سل در سالهای ۹۸-۱۳۹۶ هجری شمسی اخذ شد.
یافتهها: در نظام مراقبت سل، شناسایی و درمان و پیگیری اطرافیان بیماران انجام میشود. اجرای راهکار DOTS یا به عبارتی درمان کوتاه مدت تحت نظارت مستقیم یک جزء اصلی برنامه محسوب میشود. ثبت بیماران در نرمافزار آنلاین انجام میشود و امکان گزارشگیری شاخصهای مهم برنامه در این نرمافزار وجود دارد. در این نظام مراقبت، حساسیت ویژهای روی درمان بیماران وجود دارد، بنابراین بروز سل مقاوم به درمان در کشور به نسبت همسایگان کمتر است. وجود آزمایشگاههای منطقهای که به صورت گستردهای همه مناطق کشور را پوشش میدهند، از نقاط قوت دیگر برنامه مبارزه با سل است.
نتیجهگیری: برنامه مبارزه با سل در ایران با وجود مشکلات بودجهای، موفقیتهای زیادی را به همراه داشته است. هرچند این برنامه نیازمند درنظر گرفتن راهکارهای جدید برای کاهش هرچه بیشتر میزان بروز سل است.
مقدمه و اهداف: در طی دهههای قبل، برنامه مبارزه با سل در کشور بسیار ساختارمند شده و موفقیتهای زیادی حاصل شده است. هدف این مقاله، توصیف مشخصات برنامه مراقبت سل و اجزای آن در کشور جمهوری اسلامی ایران است.
روش کار: دادههای این مطالعه از نظام مراقبت مرکز مدیریت بیماریهای واگیر، بررسی اسناد، مدارک، کتابها و مقالههای منتشر شده و مصاحبه با صاحبان فرایند و صاحبنظران نظام مراقبت سل در سالهای ۹۸-۱۳۹۶ هجری شمسی اخذ شد.
یافتهها: در نظام مراقبت سل، شناسایی و درمان و پیگیری اطرافیان بیماران انجام میشود. اجرای راهکار DOTS یا به عبارتی درمان کوتاه مدت تحت نظارت مستقیم یک جزء اصلی برنامه محسوب میشود. ثبت بیماران در نرمافزار آنلاین انجام میشود و امکان گزارشگیری شاخصهای مهم برنامه در این نرمافزار وجود دارد. در این نظام مراقبت، حساسیت ویژهای روی درمان بیماران وجود دارد، بنابراین بروز سل مقاوم به درمان در کشور به نسبت همسایگان کمتر است. وجود آزمایشگاههای منطقهای که به صورت گستردهای همه مناطق کشور را پوشش میدهند، از نقاط قوت دیگر برنامه مبارزه با سل است.
نتیجهگیری: برنامه مبارزه با سل در ایران با وجود مشکلات بودجهای، موفقیتهای زیادی را به همراه داشته است. هرچند این برنامه نیازمند درنظر گرفتن راهکارهای جدید برای کاهش هرچه بیشتر میزان بروز سل است.
نسرین مقیمی، قباد مرادی، شیلان امیری، افشین سعیدی،
دوره 16، شماره 1 - ( دوره 16، شماره 1 1399 )
چکیده
مقدمه و اهداف: آرتریت روماتوئید بیماری مزمن و پیشرونده مفاصل است که با علایم مفصلی و سیستمیک خود را نشان میدهد. هدف این مطالعه تعیین کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید و ارتباط آن با شاخص توده بدنی بود.
روش کار: این پژوهش از نوع مطالعه توصیفی- تحلیلی است، که روی 195 بیمار مبتلا به آرتریت روماتوئید در بیمارستان توحید سنندج انجام شد. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامهای شامل مشخصات دموگرافیک، بالینی بیماری و کیفیت زندگی بود که بر اساس ابزار SF-36 جمعآوری شد.
یافتهها: در این مطالعه افرادی که شدت بیماری بالای 6/2 بر حسب معیار Disease Activity Score 28 داشتند در مردان ۴۰ درصد، و در زنان ۵۸ درصد بود. کیفیت زندگی در هریک از ابعاد عملکرد فیزیکی، انرژی/ خستگی و سلامت عمومی در گروه زنان و مردان تفاوت آماری معنیداری داشته است (05/0P<). کیفیت زندگی در تمام ابعاد با شاخص BMI ارتباط معکوس نشان داده است. بین شدت بیماری و هر یک از ابعاد درد، سلامت عمومی و تغییرات عمومی ارتباط آماری معنیداری دیده شد ( 05/0P<).
نتیجهگیری: کیفیت زندگی در بیماران مبتلا با آرتریت روماتوئید میتواند با شاخص توده بدنی و شدت بیماری آرتریت روماتوئید در ارتباط باشد بنابراین به نظر میرسد لازم است سیاستگذاران سلامت یا پزشکان بالینی که با این گروه از بیماران در ارتباط هستند، توجه بیشتری در خصوص این دو فاکتور در افزایش کیفیت زندگی آنها داشته باشند.
مقدمه و اهداف: آرتریت روماتوئید بیماری مزمن و پیشرونده مفاصل است که با علایم مفصلی و سیستمیک خود را نشان میدهد. هدف این مطالعه تعیین کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید و ارتباط آن با شاخص توده بدنی بود.
روش کار: این پژوهش از نوع مطالعه توصیفی- تحلیلی است، که روی 195 بیمار مبتلا به آرتریت روماتوئید در بیمارستان توحید سنندج انجام شد. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامهای شامل مشخصات دموگرافیک، بالینی بیماری و کیفیت زندگی بود که بر اساس ابزار SF-36 جمعآوری شد.
یافتهها: در این مطالعه افرادی که شدت بیماری بالای 6/2 بر حسب معیار Disease Activity Score 28 داشتند در مردان ۴۰ درصد، و در زنان ۵۸ درصد بود. کیفیت زندگی در هریک از ابعاد عملکرد فیزیکی، انرژی/ خستگی و سلامت عمومی در گروه زنان و مردان تفاوت آماری معنیداری داشته است (05/0P<). کیفیت زندگی در تمام ابعاد با شاخص BMI ارتباط معکوس نشان داده است. بین شدت بیماری و هر یک از ابعاد درد، سلامت عمومی و تغییرات عمومی ارتباط آماری معنیداری دیده شد ( 05/0P<).
نتیجهگیری: کیفیت زندگی در بیماران مبتلا با آرتریت روماتوئید میتواند با شاخص توده بدنی و شدت بیماری آرتریت روماتوئید در ارتباط باشد بنابراین به نظر میرسد لازم است سیاستگذاران سلامت یا پزشکان بالینی که با این گروه از بیماران در ارتباط هستند، توجه بیشتری در خصوص این دو فاکتور در افزایش کیفیت زندگی آنها داشته باشند.
احسان مصطفوی، قباد مرادی، خالد رحمانی، فاطمه جهانبخش، سنا عیب پوش، مرجان کی پور، ابراهیم قادری، حسین عرفانی، کتایون حاجی باقری، محمد زینلی، مظاهر خدابنده لو، محمدرضا شیرزادی،
دوره 16، شماره 1 - ( دوره 16، شماره 1 1399 )
چکیده
مقدمه و اهداف: هدف از این مطالعه، ارایه خلاصهای از برنامه مراقبت و کنترل هاری در انسان در کشور، دستآوردها و نقاط قوت و ضعف آن است.
روش کار: این مطالعه، مروری بر برنامه کشوری مراقبت و کنترل هاری در انسان است. منابع اطلاعاتی مورد استفاده برای این پژوهش شامل دادهها، گزارشها، مستندها و دستورالعملهای منتشر شده است. در این مطالعه همچنین، دیدگاه ذینفعان، کارشناسان و دستاندرکاران برنامه نیز مورد مرور قرار گرفته است.
یافتهها: با توجه به اینکه هاری یک بیماری قابل انتقال از حیوان به انسان است، مراقبت و کنترل مؤثر آن نیاز به همکاری مطلوب بین چندین سازمان دارد. همچنین، باتوجه به قرارگرفتن ایران در منطقهای اندمیک از نظر بیماری، برای موفقیت در امر پیشگیری، کنترل و مراقبت بیماری، نیاز به توسعه همکاریهای منطقهای و بینالمللی دارد. خدمات مراقبت حیوانگزیدگی و هاری در کشور در بیش از 700 مرکز مرتبط در کشور بهطور رایگان ارایه میشود. مهمترین دستآوردهای برنامه شامل درمان پیشگیرانه بهموقع برای موارد حیوان گزیده، کسب آگاهی از پراکندگی جغرافیایی بیماری، شناسایی استانهای پرخطر و کاهش درصد موارد مرگومیر است.
نتیجهگیری: برنامه در بعد پیشگیری ثانویه و کسب بینش درمورد پراکندگی بیماری دستآوردهای مطلوبی داشته است. جنبههایی از برنامه کماکان نیاز به تقویت و توجه دارد که شامل ارتقای آموزش و آگاهی جمعیت در معرض خطر، پیشگیری از گزش توسط حیوانات، واکسیناسیون تمامی سگهای اهلی، کنترل جمعیت سگهای ولگرد، کنترل هاری در حیوانات وحشی و جمعآوری و دفع صحیح زباله در کشور است.
منوچهر کرمی، خالد رحمانی، قباد مرادی، محمدمهدی گویا، اعظم صبوری، کیانا انتظار مهدی، غزال کمالی، سید محسن زهرایی،
دوره 16، شماره 1 - ( دوره 16، شماره 1 1399 )
چکیده
مقدمه و اهداف: حذف و ریشهکنی سرخک نیازمند طراحی و اجرای یک نظام مراقبت منسجم در هر کدام از کشورهای مختلف جهان است. هدف از انجام این مطالعه مروری بر نظام مراقبت سرخک در ایران است.
روش کار: دادههای این مطالعه از نظام مراقبت مرکز مدیریت بیماریهای واگیر، بررسی اسناد، مدارک، کتابها و مقالههای منتشر شده و مصاحبه با صاحبان فرایند و صاحبنظران نظام مراقبت سرخک در سالهای ۹۸-۱۳۹۶ اخذ شد.
یافتهها: نظام مراقبت سرخک بر اساس راهبرد جهانی حذف سرخک، طراحی شده است و برای تمام موارد تب و بثورات ماکولوپاپولار شناسایی شده اقدامهایی مانند گزارش تلفنی ظرف 24 ساعت بر اساس تعریفهای استاندارد، تهیه نمونه از فرد و ارسال برای آزمایشگاه، انجام بررسی بالینی و اپیدمیولوژیک مورد و ثبت مورد در قالب فرم بررسی انفرادی انجام میشود.
نتیجهگیری: اجرای مراقبت کامل موارد مشکوک به سرخک و پوشش گسترده واکسیناسیون در کودکان زیر 2 سال در یک نظام مراقبت منسجم و پاسخ سریع به طغیان منجر به تحقق برنامه حذف سرخک و حذف انتقال بومی در ایران شده است. اگرچه وضعیت موجود نظام مراقبت سرخک در ایران مطلوب به نظر میرسد، اما از آنجا که ایران در مرحله حذف بیماری قرار دارد، افزایش حساسیت در نظام گزارشدهی موارد تب و بثورات ماکولوپاپولار و حفظ وضع موجود در پوشش واکسیناسیون برای تداوم وضعیت حذف ضروری است.
محمد مهدی گویا، سید محسن زهرایی، قباد مرادی، منوچهر کرمی، سوسن محمودی، شهره شاه محمودی، ابراهیم قادری، فرزاد کاوه، عباس نوروزی نژاد، کتایون حاج باقری، خالد رحمانی،
دوره 16، شماره 2 - ( دوره 16، شماره 2 1399 )
چکیده
مقدمه و اهداف: براساس راهبرد جهانی ریشهکنی فلج اطفال، مراقبت هدفمند این بیماری یکی از وظایف اصلی نظام بهداشتی است. هدف از انجام این مطالعه، مرور کلی وضعیت نظام مراقبت فلج اطفال/فلج شل حاد در ایران بود.
روش کار: مطالعه حاضر مروری بر ساختارها و فرایندهای برنامه مراقبت فلج اطفال در ایران در سالهای ۹۸-۱۳۹۶ حورشیدی است. دادههای این مطالعه از نظام مراقبت مرکز مدیریت بیماریهای واگیر، بررسی اسناد، مدارک، کتابها و مقالههای منتشر شده و مصاحبه با صاحبان فرایند و صاحبنظران اخذ شد.
یافتهها: برنامه عملیاتی ریشهکنی فلج اطفال در ایران بر اساس برنامه عملیاتی سازمان جهانی بهداشت است که در سال 1367 خورشیدی معرفی شد. در حال حاضر نظام مراقبت فلج شل حاد در سه سطح کشوری، دانشگاهی و شهرستان فعال است. تعداد موارد بیماری در کشور از 50 مورد در سال 1364 به صفر مورد در سال 1380 رسید و ایران از سال 1380 به عنوان کشور عاری از پولیو شناخته شد. گزارش نهایی ریشهکنی فلج اطفال در ایران در آوریل سال 2006 توسط کمیسیون منطقهای ریشهکنی فلج اطفال به تصویب رسید.
نتیجهگیری: نظام مراقبت فلج شل حاد اثر بخشی مناسبی را در سطح کشور داشته است. حفظ وضعیت موجود در کشور مستلزم حساسیت بالای نظام مراقبت این بیماری، پایش منظم پوشش واکسیناسیون، اجرای دقیق مقررات بهداشت بینالملل بهویژه در مرزهای شرقی کشور و همچنین کمکهای فنی به کشورهای همسایه است
فرید نجفی، قباد مرادی، امجد محمدی بلبلان آباد، ستار رضایی، رویا صفری فرامانی، بهزاد کرمی متین، بختیار پیروزی، سونیا درویشی، طاهره محمدی، شینا امیری حسینی، بشری زارعی، آرین آزادنیا،
دوره 16، شماره 3 - ( دوره 16، شماره 3 1399 )
چکیده
مقدمه و اهداف: در 21 آبان 1396 زلزلهای به بزرگی 7.3 ریشتر در استان کرمانشاه رخ داد. بررسی چالشها و نیازهای قربانیان در چنین حوادثی میتواند منبع مهمی برای برنامهریزیهای آتی و مدیریت بهتر چنین شرایطی باشد؛ بنابراین، هدف این مطالعه تبیین چالشها و نیازهای زلزلهزدگان این زلزله است.
روش کار: این پژوهش یک مطالعه کیفی است. بیستونه مصاحبه نیمه ساختاریافته با سیاستگذاران، مدیران و ارائهدهندگان خدمات سلامت و امدادی در مناطق زلزلهزده و 10 بحث گروهی متمرکز با آسیب دیدگان زلزله از دی تا اسفند 1396 انجام گرفت. دادهها با استفاده از روش آنالیز محتوی قراردادی تحلیل شد.
یافتهها: نیازها و چالشهای موجود در زلزله کرمانشاه در سه بازه زمانی بعد از زلزله دستهبندی شد. 1- چالشها و نیازهای چند روز اول زلزله شامل سهطبقه فرعی مدیریتی، امداد و نجات و چالشهای مراقبت درمانی فوری بودند. 2- چالشها و نیازهای چند هفته اول زلزله شامل سهطبقه فرعی اسکان و کمکهای فوری، خدمات بهداشت عمومی و دسترسی به مراقبتهای درمانی بودند و 3- نیازها و چالشهایی چند ماه بعد از زلزله شامل چهار طبقه فرعی اقتصادی، اجتماعی، زیرساختی و نیازها و خدمات بهداشتی و درمانی بودند. تغییر نیازهای سلامتی زلزلهزدگان با مرور زمان بود؛ بنابراین، توصیه میگردد اعزام نیروهای امدادی به مناطق بحرانزده برنامهریزیشده و مبتنی بر نیاز باشد.
فاطمه ورسه، شهناز ریماز، یوسف مرادی،
دوره 16، شماره 3 - ( دوره 16، شماره 3 1399 )
چکیده
مقدمه و اهداف: کارآزماییهای بالینی تصادفی به عنوان استاندارد طلایی برای ارزیابی اثربخشی و ایمنی مداخلههای حوزه سلامت محسوب میشوند، با این وجود ممکن است چالشهای غیرمنتظره، یافتههای این مطالعهها را تحت تأثیر قرار دهند. این مطالعه، به شناسایی جامع چالشهای مطالعههای کارآزمایی بالینی در مرحله طراحی، اجرا، تحلیل و انتشار پرداخته است.
روش کار: این مطالعه، یک پژوهش کیفی با رویکرد تحلیل محتوای قراردادی بوده که در فاصله زمانی 1396 تا 1398 انجام شدهاست. جامعه پژوهش، افراد خبره در زمینه اجرای مطالعات کارآزمایی بالینی بودند که با روش نمونهگیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. پس از کسب رضایتنامه کتبی، مصاحبه نیمهساختار یافته انجام شد. دادهها با 13 مصاحبه به اشباع رسید.
یافتهها: از میان 4 مرحله طراحی، اجرا، تحلیل و انتشار یافتهها، بیشترین چالشها مربوط به مرحله اجرا بود. مهمترین چالشهای مرتبط با مرحله اجرا شامل کمبود دانش پژوهشگران، آزمودنیها، حامیان مالی و پزشکان و چالشهای نظارتی و اخلاقی بود. سایر چالشها شامل ظن بالینی اثربخشی، طراحی ضعیف (چالشهای مرحله طراحی)، نبود متخصص آمار در جریان مطالعه و در نتیجه نداشتن برنامهای برای تحلیل مناسب و عدم آشنایی پژوهشگران با رویکردهای تحلیل آماری (چالشهای مرحله آنالیز)، عدم آشنایی با راهنماهای استاندارد گزارشدهی (چالشهای مرحله انتشار) بود.
نتیجهگیری: چالشهای متعددی در بخشهای مختلف مطالعههای کارآزمایی بالینی وجود دارد. ارایه آموزشهای لازم برای آشنایی پژوهشگران با راهنماها و استانداردها و نیز برگزاری دورههای GCP میتواند کمککننده باشد.
رحمت اله مرادزاده، سید محمد جمالیان، مریم زمانیان،
دوره 16، شماره 3 - ( دوره 16، شماره 3 1399 )
چکیده
چکیده فارسی ندارد چکیده فارسی ندارد.
مجتبی پیری، علی اکبر حقدوست، فرانک گدری، مرضیه مرادی، محمد کارآموزیان، حمید شریفی،
دوره 16، شماره 4 - ( دوره 16، شماره 4 1399 )
چکیده
مقدمه و اهداف: در حال حاضر بررسی تماسهای گسترده اطرافیان در خانوادههای بیماران مسلول در بیشتر کشورها جزو برنامه روتین کنترل سل محسوب نمیشود. هدف از این مطالعه بررسی تماسهای مؤثر بیماران مسلول برای ارزیابی خطر بالقوه انتقال و عوامل تعیینکننده آن در خانوادههایشان بود.
روش کار: در این مطالعه مقطعی تحلیلی، اطلاعات کل بیماران مسلول ثبتشده در شهر کرمان، شامل؛ تعداد افراد خانواده، نوع و فراوانی تماسهای مؤثر محافظت نشده آنها بین سالهای 2014 تا 2015 جمعآوری گردید. تماس مؤثر محافظت نشده طبق تعریف مرکز کنترل بیماریها بر اساس شدت بیماری، طول مدت تماس و قرارگیری در فضای بسته با بیمار مسلول تعریف گردید. متغیرهای دموگرافیک و فراوانی تماسهای مؤثر اطرافیان با استفاده از رگرسیون لجستیک در سطح معنیداری کمتر از 05/0 با نرمافزار Stata نسخه12آنالیز شدند.
یافتهها: از 407 فرد در تماس با 74 بیمار، 297 نفر(73 درصد) تماس مؤثر محافظت نشده داشتند. داشتن تماس مؤثر محافظت نشده بهطور معنیداری بین زنان (Adjusted Odds Ratio (AOR)=5.1; 95% CI:1.9-13.7)، با سطح تحصیلات پایینتر (AOR=4.0;95% CI:1.4-15.1)، بیماران افغان ((AOR=30.2;95%CI: 3.4-272.1، افراد با درآمد پایینتر (AOR=7.7;95%CI: 2.2-27.0) ، خانهها با متراژ کمتر از 80 مترمربع (AOR=16.6; 95%CI: 5.1-54.3)و زندگی در روستا (AOR=4.9; 95% CI:1.8-21.9) بیشتر بود
نتیجهگیری: به نظر میرسد تماسهای مؤثر محافظت نشده در اعضای خانواده بیماران مسلول بالا است که میتواند یک نگرانی جدی در کنترل سل در بیماران این منطقه باشد. کاهش تماسهای مؤثر محافظت نشده از طریق آموزش بیماران و خانوادههایشان در کنار غربالگری اعضای خانواده بیمار میتواند کمک شایانی به بخش سلامت در کاهش بار بیماری در ایران نماید.
علی محمد مصدق راد، مهناز افشاری، پروانه اصفهانی،
دوره 16، شماره 4 - ( دوره 16، شماره 4 1399 )
چکیده
مقدمه و اهداف: عفونت بیمارستانی عفونتی است که بیمار پس از ۴۸ ساعت بستری در بیمارستان یا تا ۷۲ ساعت پس از ترخیص از بیمارستان به آن مبتلا شده، در زمان پذیرش بیمار وجود نداشته و در حالت نهفتگی هم نبوده است. عفونت بیمارستانی موجب افزایش مرگ بیمارستانی، کاهش رضایت بیماران، کاهش بهرهوری بیمارستانها و افزایش هزینه نظام سلامت میشود. هدف این پژوهش تعیین میزان شیوع عفونتهای بیمارستانی در بیمارستانهای ایران بود.
روش کار: این پژوهش با روش مرور نظاممند و متا آنالیز انجام شد. تمامی مقالههای مرتبط با سنجش شیوع عفونت بیمارستانی در بیمارستانهای ایران منتشر شده تا پایان اسفند ۱۳۹7 در 7 پایگاه دادهای و دو موتور جستوجوگر، جستوجو، جمعآوری و ارزشیابی کیفیتی شدند. تعداد 15 مقاله (2،209،446 بیمار) با استفاده از نرمافزار Comprehensive Meta-Analysis تحلیل شدند.
یافتهها: مطالعههای انجام شده درصدهای عفونتهای بیمارستانی را بین ۳۲/۰ و ۱/۹ گزارش کردند. شیوع عفونت بیمارستانی در بیمارستانهای ایران بر اساس مدل تصادفی 01/0 درصد (حدود اطمینان 95 درصد: 02/0-0 درصد) بهدست آمد. شایعترین نوع عفونت مربوط به دستگاه ادراری و شایعترین نوع میکروارگانیسم اشریشیا کولی بود. بیشترین میزان عفونت بیمارستانی مربوط به بخشهای مراقبت ویژه، داخلی و هماتولوژی بود. ساکشن مهمترین عامل خطر بروز عفونت بیمارستانی بود.
نتیجهگیری: شیوع عفونت بیمارستانی بر اساس سنتز پژوهشهای انجام شده در بیمارستانهای ایران کم گزارش شده است، سیاستگذاران و مدیران نظام سلامت با توجه به اثرات منفی عفونت بیمارستانی باید اقدامات جدی را برای کاهش آن بهکار گیرند.
محمد علی سلیمانی، نرگس دالوند، سیمین زرآبادیپور، زینب علیمرادی، ازکان گورگولو، نسیم بهرامی،
دوره 17، شماره 1 - ( دوره 17، شماره 1، بهار 1400 1400 )
چکیده
مقدمه و اهداف: ارزیابی دقیق افسردگی مرگ بیماران، مستلزم ابزاری اختصاصی و متناسب با فرهنگ هر جامعه است. این مطالعه با هدف ارزیابی ویژگیهای روانسنجی مقیاس افسردگی مرگ در زنان مبتلا به سرطان پستان انجام شد.
روش کار: در این مطالعه روششناختی،246 نفر از بیماران مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به بیمارستان ولایت شهر قزوین، مقیاس 17 گویهای افسردگی مرگ تمپلر را تکمیل کردند. ویژگیهای روانسنجی این مقیاس با روش تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، امگا و پایایی مرکب بررسی شد.
یافتهها: تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که 6 گویه در نسخه فارسی بار عاملی لازم را کسب نکردند و حذف شدند. یازده گویه باقیمانده بهصورت تکعاملی 91/66 درصد از واریانس این مفهوم را تبیین میکرد. در تحلیل عامل تأییدی، 11 گویه دارای شاخصهای برازش مناسبی بودند(χ2 = 97.664, p < .001, χ2/df = 2.504, GFI = .932, CFI = .972, IFI = .973, TLI = .961, SRMR = .030, and RMSEA = .079) ضریب آلفای کرونباخ 95/0، ضریب امگای 95/0 و ضریب پایایی مرکب 96/0 نشان دهنده پایایی قابل قبول نسخه 11 گویهای بود.
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان داد مقیاس افسردگی مرگ با 11 گویه از روایی و پایایی مناسبی در بین مبتلایان به سرطان پستان ایرانی برخوردار بود. با توجه به پارامترهای مناسب روانسنجی، این ابزار میتواند در مطالعههای بعدی بهمنظور ارزیابی افسردگی مرگ بهکار گرفته شود.
الهه امیری، علی احمد رفیعی راد، نسرین رفیعی صدر، حمید شریفی،
دوره 18، شماره 1 - ( دوره 18، شماره 1، بهار 1401 1401 )
چکیده
مقدمه و اهداف: گرچه اتخاذ سبک زندگی سلامت محور لازمه تداوم مطلوب زندگی برای همه افراد است ولی چنین رویهای برای افراد دارای بیماریهای مزمن مانند اچآیوی/ایدز به دلیل شکنندگی وضعیت آنها ضرورت بیشتری دارد. وابسته به چنین فهمی مطالعه حاضر به بررسی سبک زندگی زنان مبتلا به اچآیوی/ایدز در شهر کرمان پرداخته است.
روش کار: روش کار مطالعه حاضر به صورت پیمایش پرسشنامهای با استفاده از پرسشنامه استاندارد شده سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت انجام گرفت. پرسشنامه مذکور مشتمل بر شش بعد مسئولیت پذیری، رشد معنوی، ورزش، تغذیه، روابط بین فردی و مدیریت استرس میباشد. جامعه آماری پژوهش زنان مبتلا به اچآیوی/ایدز باشگاه مثبت شهر کرمان در سال ۱۳۹۸ به تعداد 69 نفر بوده است و ۳۵ نفر آنها که شرایط مصاحبه را داشته به این مطالعه وارد شدند.
یافتهها: از میان نمونه مورد مطالعه، 37/14 درصد سبک زندگی سلامت مثبت و 62/86 درصد سبک زندگی سلامت منفی بودهاند. مبتنی بر نتایج به دست آمده، تفاوت میانگین نمرات سبک زندگی زنان مورد مطالعه تنها بر حسب دو متغیر میزان درآمد خانوار و وضعیت اشتغال (با میانگین بیشتر در سبک زندگی سلامت مثبت) از لحاظ آماری معنیدار بوده است. تفاوت آنها بر حسب سایر متغیرها (وضعیت تاهل، گروه سنی، تحصیلات و سالهای ابتلا به اچآیوی) معنیدار نبوده است.
نتیجهگیری: با توجه به تفاوت میانگین نمرات سبک زندگی بر اساس متغیرهای شغل و درآمد، تقویت وضعیت اقتصادی مبتلایان از طریق خوداشتغالی و یا حمایت مالی میتواند آنها را به سوی سبک زندگی سلامت مثبت سوق دهد. ارتقاء سبک زندگی این افراد میتواند به زندگی بهتر این افراد کمک شایان توجهی نماید.