105 نتیجه برای سل
علیرضا باهنر، کریم امیری، حسام الدین اکبرین، ناصر رسولی بیرامی، حمید رضا امیری، فاطمه ایمانی تبار، شمس الملوک خواجه نصیری، سعید عرب زاده، وحید مقدس، علی صفر ماکنعلی،
دوره 8، شماره 4 - ( 12-1391 )
چکیده
مقدمه و اهداف: مبارزه با بروسلوز در جمعیت دامی کشور از راه‌های اصلی پیشگیری از بروز این بیماری در انسان است. با توجه به وقوع اپیدمی در یکی از گاوداری‌های استان اصفهان، مقاله حاضر به تبیین ابعاد این اپیدمی و روند آن، طی دوره درگیری مزرعه تا حذف دام‌های مثبت می‌پردازد.
روش کار: این تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی است و به روش مقطعی برای تعیین شیوع آلودگی به بروسلوز و به‌صورت یک مطالعۀ طولی (Longitudinal) برای تعیین میزان بروز سقط جنین در مزرعۀ مورد نظر انجام شده‌است. برای شناسایی دام‌های آلوده از آزمون‌های رزبنگال، رایت و دو مرکاپتواتانول استفاده شد. برای کشت باکتریایی از محیط کشت بروسلا آگار استفاده شد. از آزمون مربع کای و محاسبۀ نسبت تجمعی بروز در تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد.
نتایج: در مجموع، 706 رأس از 1395 گاو موجود آلوده تشخیص داده شدند. میزان کلی سقط جنین در گله 19 درصد بود که این میزان در گروه بیمار 34 درصد و در دام‌های سالم 14 درصد بود (05/0P<). از 100 نمونۀ کشت شیر در 47 نمونه، باکتری بروسلا جدا شد.
نتیجه‌گیری: توجه به تزریق واکسن یادآور بروسلوز، ورود دام از مبادی مطمئن، در کنار رعایت موازین بهداشتی، می‌تواند از وقوع موارد مشابه جلوگیری کند.
فاطمه محمد زاده، سقراط فقیه زاده، احمد رضا باغستانی، محسن اسدی لاری، محمد رضا واعظ مهدوی، جلیل عرب خردمند، احمد علی نوربالا، محمد مهدی گلمکانی، علی اصغر حائری مهریزی، رامین کردی،
دوره 9، شماره 1 - ( 2-1392 )
چکیده
مقدمه و اهداف: درد مزمن یکی از مشکلات مهم سلامت است و برای بررسی اپیدمیولوژیک آن، به داشتن برآوردهای معتبر از شیوع آن نیاز است. هدف از این مطالعه، بررسی اپیدمیولوژی درد مزمن در سطح 368 محله شهر تهران با بهره‌گیری از روش برآوردیابی کوچک ناحیه‌ای است.
روش کار: داده‌های مربوط به قسمت درد از دور دوم طرح سنجش عدالت در شهر (Urban HEART) که از یک فرد منتخب از 23457 خانوارتهرانی، با استفاده از روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای تصادفی، در سال 1390گردآوری شده بود، تجزیه و تحلیل شد. برای به‌دست آوردن برآوردهای قابل اعتماد از شیوع درد مزمن در محله‌های تهران، از یک مدل آمیخته خطی تعمیم‌یافته و رویکرد بیز سلسله مراتبی استفاده شد و سپس، قابلیت اطمینان به برآوردهای به‌دست آمده ارزیابی گردید. برای این کار، از نرم‌افزارهای R نسخه
2. 12. 2، WinBUGS و ArcGISاستفاده شد.
نتایج: برآورد میانگین شیوع درد مزمن درمحله‌های شهر تهران 5/25% بود و ناهمگنی بسیاری از نظر شیوع درد مزمن در این محله‌ها مشاهده شد. شیوع درد مزمن در افراد متأهل، خانه‌دار، بازنشسته و مستمری‌بگیر به‌طور معناداری بیشتر بود و با سن، وضعیت تحصیلی، افسردگی و اضطراب نیز ارتباطی معنیدار داشت (05/0P<). روش‌های ارزیابی، قابل اطمینان بودن برآوردهای بیزی به‌دست آمده را نشان داد.
نتیجه‌گیری: نتایج بیانگر شیوع قابل توجه درد مزمن در تهران است، از این رو، توجه مسئولان و برنامه‌ریزان برای پیشگیری، درمان و کاهش آثارآن ضروری به نظر می‌رسد.
سلمان خزایی، زهرا کوسه‌لو، منوچهر کرمی، علی ظهیری، جلال بطحایی،
دوره 9، شماره 1 - ( 2-1392 )
چکیده
مقدمه و اهداف:بیماری سل یکی از مهمترین علت‌های مرگ ناشی از بیماری‌های عفونی تک‌عاملی است که دارای رتبه دهم در بار جهانی بیماریها است. با وجود دسترسی به درمان مؤثر برای بیماری سل ریوی، زمان منفی‌شدن اسمیر خلط بیماران مبتلا تحت تأثیر عوامل مختلف، مطابق انتظار نیست. این مطالعه با هدف تعیین دوره زمانی منفی‌شدن اسمیر خلط بیماران و عوامل مؤثر بر آن انجام شده‌است.
روش‌کار: در این مطالعه همگروهی تاریخی، تمامی بیماران مبتلا به سل ریوی اسمیر مثبت در استان همدان طی سال‌های 1385 تا 1390، وارد مطالعه شدند. داده‌های مربوط به مشخصات جمعیت‌شناختی، بالینی و درمانی بیماران، از جمله زمان منفی‌شدن اسمیر خلط بیماران، از نرم‌افزار مخصوص ثبت بیماران مسلول استخراج شد. دوره زمانی منفی‌شدن اسمیر خلط بیماران با استفاده از منحنی بقای کاپلان‌مایر، ترسیم و عوامل مؤثر بر آن با استفاده از مدل مخاطره متناسب کاکس، تعیین گردید.
نتایج: از مجموع 440 بیمار مبتلا به سل ریوی اسمیر مثبت، 51% (221 بیمار) مرد و 49% (219 بیمار) زن بودند. محل سکونت 57 % (251 بیمار) شهر و بقیه روستا بود. میانه مدت زمان منفی‌شدن اسمیر خلط در بیماران، 3 ماه بود. در پایان ماه دوم درمان، اسمیر خلط69% بیماران منفی شد و این میزان در پایان ماه سوم درمان، به 88% رسید.
نتیجه‌گیری: یافته‌های این مطالعه درباره زمان منفی‌شدن اسمیر خلط بیماران در پایان ماه دوم درمان، بیانگر دست نیافتن به میزان مورد انتظار درمان بیماران مسلول در جامعه مورد مطالعه است.
ابوالفضل محمدبیگی، جعفر حسن‌زاده، بابک عشرتی، نرگس محمد صالحی،
دوره 9، شماره 2 - ( 7-1392 )
چکیده
مقدمه و هدف: نابرابری در سلامت اصطلاحی کلی است که برای نشان دادن اختلاف‌ها، تغییرات و ناهمسانی‌های موجود در دسترسی افراد یا گروه‌ها به سلامت از آن استفاده می‌شود. بی عدالتی در سلامت شامل آن دسته از نابرابری‌هایی است که ناعادلانه بوده و یا به دلیل برخی خطاها ایجاد شده است. هدف مطالعۀ حاضر تبیین روش‌های معمول در سنجش نابرابری در سلامت، برای استفادۀ محققان و علاقه‌مندان عدالت در سلامت است.
روش کار: مزایا و محدودیت‌های معمول‌ترین شاخص‌های سنجش نابرابری در سلامت، شامل شاخص‌های شیب نابرابری و نسبی نابرابری، تایل، متوسط تغییرات لگاریتمی، درصد عدم توافق، ضریب جینی، تابع وزنی بهره‌مندی رفاه اجتماعی مطلق و نسبی و همچنین، شاخص تمرکز بررسی شد و بر اساس داده‌های طرح ملی بهره‌مندی از خدمات سلامت در استان مرکزی، مقادیر نابرابری محاسبه شد.
نتایج: متوسط بهره‌مندی از خدمات در افراد نیازمند برابر با 4/66% بود و این شاخص در کوآنتایل‌های اول تا پنجم، به‌ترتیب برابر با 6/57% ، 4/63%، 6/71%، 5/69% و 3/75% به دست آمد. شاخص تمرکز نسبی و ضریب جینی برای بهره‌مندی از خدمات سلامت در استان مرکزی به ترتیب برابر با 053/0 و 0062/0 محاسبه شد.
نتیجه‌گیری: نابرابری در بهره‌مندی از خدمات سلامت در استان مرکزی، بسته به نوع شاخص مورد استفاده، متفاوت است. بین شاخص‌های موجود، شاخص تمرکز می‌تواند به‌عنوان بهترین شاخص برای تعیین اندازه و جهت نابرابری استفاده شود.
زهرا هاشمی، مجتبی کیخا، راضیه کیخایی، علیرضا انصاری مقدم، محمد صالحی مرزیجرانی، امیر نصیری،
دوره 9، شماره 2 - ( 7-1392 )
چکیده
مقدمه و هدف: ارتباط میان شغل و جنبه‌های مختلف سلامت، از جمله کیفیت زندگی، در مطالعه‌های متعدد بررسی شده است. از سویی آمار زنان شاغل ایران رو به افزایش است. هدف این مطالعه بررسی ارتباط اشتغال و کیفیت زندگی زنان در شهرستان زابل است.
روش کار: این مطالعه از نوع مقطعی است که بر نمونه‌ای شامل 420 زن انجام شد. از پرسشنامه
SF-36 به‌عنوان یک ابزار معتبر برای اندازه‌گیری کیفیت زندگی افراد استفاده شد. کیفیت زندگی با استفاده از روش خوشه‌بندی، دسته‌بندی شد و ارتباط میان متغیرهای مستقل با دسته‌های کیفیت زندگی، با رگرسیون لجستیک بررسی گردید.
نتایج: افراد مورد بررسی دارای میانگین سنی 46/30 با انحراف معیار 75/8 سال بودند. کیفیت زندگی افراد به سه دسته کیفیت زندگی پایین، متوسط و بالا تقسیم‌بندی شد که به‌ترتیب شامل 4/35، 7/33 و 9/30 درصد افراد نمونه بودند. افراد شاغل نسبت به زنان خانه‌دار، به‌ترتیب دارای 153 و 217 درصد شانس بیشتر برای عضویت در دسته افراد با کیفیت زندگی متوسط و بالا بودند(05/0 >p). به ازای یک واحد افزایش سن به‌ترتیب 5 و 4 درصد کاهشی معنادار در شانس عضویت در دسته افراد با کیفیت زندگی متوسط و بالا دیده شد
(0/05 >P).
نتیجه‌گیری: بیش از نیمی از زنان بررسی‌شده، دارای کیفیت زندگی متوسط و پایین بودند. افزایش سن با کاهش کیفیت زندگی همراه بود، اما اشتغال یک پیش‌بینی کننده مستقل برای کیفیت زندگی بالاتر بود.
علی فلاحتی، کیومرث سهیلی، مینو نظیفی، سحر عباسپور،
دوره 9، شماره 2 - ( 7-1392 )
چکیده
مقدمه و اهداف: امروزه، بحران ناشی از مصرف بی رویه مواد و انرژی و افزایش آلودگی‌های محیط زیست، از جمله چالش‌های که پیشِ روی بشر است. توجه به توسعه پایدار، به‌گونه‌ای که کمترین آسیب به محیط زیست و سلامت افراد جامعه را به همراه داشته باشد، راهکاری اجتناب‌ناپذیر برای پشت سر گذاشتن این بحران است.
رشد اقتصادی با افزایش تقاضای انرژی همراه است و زمینه ارتقای سلامت را فراهم می‌آورد، اما در صورت سیاست‌گذاری نامناسب، آلودگی‌های ناشی از رشد اقتصادی می‌تواند تأثیری منفی بر سلامت داشته باشد. در این مطالعه، اثر رشد اقتصادی، جمعیت شهری، تعداد خودرو، درجه باز بودن اقتصاد و آلودگی هوا بر سلامت افراد بررسی می‌شود.
روش کار: این مقاله با استفاده از تکنیک شبکه عصبی مصنوعی ANN (Artificial Neural Networks)، به بررسی عوامل مؤثر بر سلامت، طی سال‌های 1350 تا 1387، پرداخته است. روش به‌کار‌گیری شبکه عصبی در مطالعه حاضر روش MLP (پرسپترون چند لایه) است.
نتایج: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد شهر نشینی، به‌عنوان عامل تشدید‌کننده آلودگی هوا، بیشترین تأثیر را بر سلامت و امید به زندگی افراد داشته‌است.
نتیجه‌گیری: شبکه عصبی انتخاب‌شده برای این مطالعه، یک لایه پنهان با سه گره انتخاب شد و اهمیت شهرنشینی در مدل‌سازی را نشان می‌دهد. اثر مثبت گسترش شهرنشینی بر بهداشت و سلامت بیشتر از اثر منفی آن از طریق آلودگی هوا بوده است.
پ‍‍ژمان باقری، علی اکبر حقدوست، اسحاق درتاج رابری،
دوره 9، شماره 3 - ( 11-1392 )
چکیده
مقدمه و اهداف: امروزه، برنامه‌های سنجش سلامت و ارزیابی مداخلات بهداشتی، افزون بر محاسبه شاخص‌های ابتلا و مرگ، به دیگر شاخص‌ها، مانند کیفیت زندگی نیز توجه می‌کنند. این تحقیق قصد دارد به بررسی تفاوت کیفیت زندگی ساکنان بالای 15 سال آپارتمان‌نشین، نسبت به دیگر ساکنان بالای 15 سال غیر آپارتمان‌نشین شهر شیراز بپردازد.
روش کار: مطالعه پیشِ رو یک مطالعه مقطعی توصیفی- تحلیلی است که به بررسی همزمان متغیرهای آپارتمان‌نشینی، به‌عنوان متغیر مستقل و ابعاد مختلف جسمی، روانی، اجتماعی و محیطی سلامت، به‌عنوان متغیر وابسته، در شهر شیراز، سال 1390 پرداخته‌است. در این مطالعه از نمونه‌گیری چندمرحله‌ای و پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (WHOQOL-BREF) استفاده شده است.
نتایج : بر اساس تجزیه و تحلیل‌ها، میانگین نمره‌های ابعاد سلامت، پیش از تعدیل، برای متغیرهای جنسیت، سواد، تأهل، سن، شغل، بُعد خانوار، درآمد ماهیانه، نوع بیماری، مالکیت منزل و مساحت منزل در آپارتمان‌نشینان، نسبت به غیر آپارتمان‌نشینان، به‌ترتیب عبارت بودند از: جسمی 57/13 و 41/16، روانی 71/10 و 87/14، اجتماعی 57/8 و 84/13 و محیطی 59/13 و 18/10 که بعد از تعدیل در بُعد جسمی، به 41/14 و 61/15، روانی 6/12 و 47/14، اجتماعی 74/8 و 72/13 و محیطی 42/15 و 23/9 تغییر یافتند (0001/0P<).
نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که سلامت آپارتمان‌نشینان حتی بعد از تعدیل در بیشتر حیطه‌ها، کمتر از غیر آپارتمان‌نشینان است که ارزیابی علل آن می‌تواند در ارتقای سلامت شهرنشینان بسیار مؤثر باشد.
جمشید یزدانی چراتی، الهام احمدی باصری، محمد ساکی، سیاوش اعتمادی نژاد،
دوره 9، شماره 4 - ( 12-1392 )
چکیده
مقدمه و اهداف: سل یکی از بیماری‌های عفونی مهم در ایران است که می‌تواند به صورت ریوی و خارج ریوی تظاهر کند. با توجه به تفاوت‌هایی که در پراکندگی موارد سل در نواحی مختلف وجود دارد، برآن شدیم تا خصوصیات اپیدمیولوژیک و الگوی جغرافیایی این بیماری را در استان لرستان مورد بررسی قرار دهیم.
روش کار: این مطالعه از نوع اکولوژیک (توصیفی- تحلیلی) و دوره مطالعه سال‌های 87-1381 بود. اطلاعات 1481 بیمار مبتلا به سل از معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی لرستان استخراج شد. داده‌ها برمبنای متغیرهای سن، جنس، محل سکونت، نوع بیماری، سال و مکان ثبت به روش‌های آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نسخه 2/9 نرم افزار SAS تحلیل شد.
نتایج: از 1481 بیمار ثبت شده، 4/58 درصد را مردان و 6/41 درصد را زنان تشکیل می‌دادند که74/68 درصد آنها شهری، 98/29 در صد روستایی و 28/1 درصد عشایر بودند. میانگین سن بیماران 87/41 سال بود. بیشترین میزان بروز در خرم آباد (38/19 در صدهزار نفر) و کمترین آن در شهرستان ازنا (04/7 در صدهزار نفر) بود. با براز ش مدل رگرسیون پواسن بر داده‌ها، اثر ساختار سنی و محل سکونت بر میزان بروز بیماری معنیدار شد.
نتیجه گیری: درصد عشایرنشینی به عنوان مهمترین عامل جمعیت شناختی مؤثر بر بروز سل در لرستان شناسایی شد. تخصیص امکانات مناسب‌تر به مناطق عشایرنشین و آموزش‌های صحیح می‌تواند در کنترل و پیشگیری از این بیماری مؤثر باشد.
علیرضا سلطانیان، مریم میر فخرایی، حسین محجوب، عباس مقیم بیگی، شاهین آخوندزاده،
دوره 10، شماره 2 - ( 6-1393 )
چکیده
مقدمه و اهداف: شیوه‌های استاندارد برای مقایسه اثر دو دارو در کارآزماییهای بالینی کنترل‌دار تصادفی شده در حضور عدم اجابت کامل دارو، روش مبتنی بر قصد درمان (ITT) یا مبتنی بر پروتکل (Per-protocol) می‌باشد. هر یک از دو روش یاد شده در برآورد اثر داروها معایبی داشته و محققان هنوز در انتخاب یکی از آنان ابهام دارند. در این مطالعه سعی شده است که دقت دو روش یادشده با استفاده از شبیه‌سازی مونت کارلو مقایسه شود .
روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه ثانویه بوده که روی 60 بیمار اسکیزوفرنی مزمن به منظور مقایسه تأثیر داروی سلکوکسیب به همراه ریسپردون در مقایسه با ریسپردون به همراه دارونما انجام گرفت. برای انتخاب یکی از روش‌های مبتنی بر قصد درمان و مبتنی بر پروتکل از شبیه‌سازی مونت-کارلو و شاخص‌های نیکویی برازش آکاییک (AIC) و بیزین (BIC) استفاده شد.
نتایج: شبیه‌سازی مونت-کارلو نشان داد که با ثابت بودن نسبت عدم اجابت بیماران، وقتی که تعداد نمونه کم می‌باشد (n=30 یا n=60)، روش مبتنی بر قصد درمان نسبت به روش مبتنی بر پروتکل بر اساس شاخص آکائیک و شاخص اطلاع بیزی، نیکویی برازش بیشتری دارد، اما با افزایش حجم نمونه در گروه‌های درمانی (100n=) روش مبتنی بر پروتکل نسبت به روش مبتنی بر قصد درمان نیکویی برازش بیشتری دارد.
نتیجه‌گیری: در این مطالعه مشاهده شد که وقتی تعداد نمونه‌ها تقریباً بزرگ است، روش مبتنی بر پروتکل نسبت به روش مبتنی بر قصد درمان برای کنترل اثر عدم اجابت بیماران ممکن است که نیکویی برازش بیشتری داشته باشد.
اقدس صوراسرافیل، محمد هادیان، حسین قادری،
دوره 10، شماره 2 - ( 6-1393 )
چکیده
مقدمه و اهداف: سازمان جهانی بهداشت در سال‌های اخیر، توجه بیشتری به اهمیت ارتباط سلامت افراد جامعه و شرایط اجتماعی دارد. تعیین کننده‌های اجتماعی سلامت- شرایطی که مردم در آن زندگی می کنند و نظام سلامت در دسترس آنها- نابرابری در سلامت ایجاد کرده است .هدف پژوهش حاضر، تعیین عوامل اقتصادی- اجتماعی مؤثر بر میزان مرگومیر در کشورهای منتخب در دوره 88-1377 بود.
روش کار: کشورها براساس میزان شاخص توسعه انسانی به سه گروه تقسیم و از هرگروه، 10 کشور به صورت تصادفی وارد مطالعه شدند. متغیر وابسته این پژوهش، میزان مرگومیر کل و متغیرهای توضیحی ضریب جینی، نرخ بی‌کاری، مخارج سلامت سرانه و حاصل ضرب درآمد سرانه در ضریب جینی بودند. برای تحلیل داده‌ها از روش گشتاور تعمیم یافته با نرم‌افزار Eviews نسخه 6 استفاده شد.
نتایج: مهمترین عوامل تأثیر گذار بر مرگومیر کشورهای با شاخص توسعه انسانی خیلی بالا به ترتیب ضریب جینی (02/0)، مخارج سلامت سرانه (0001/0) و متغیر حاصل‌ضرب ضریب جینی در درآمد سرانه (6-10Í1/8-) و در کشورهای با شاخص توسعه‌ی انسانی بالا، مهمترین عوامل تأثیرگذار بر مرگومیر به ترتیب میزان بی‌کاری (005/0)، مخارج سلامت سرانه (0002/0-) و متغیر ضریب جینی در درآمد سرانه (6-10Í22/3-) هستند. مخارج سلامت سرانه (0008/0-) و متغیر ضریب جینی در درآمد سرانه (6 -10 Í47/1) از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر مرگومیر در کشورهای با شاخص توسعه انسانی متوسط هستند.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش می‌توان گفت کشورها بسته به سطح توسعه یافتگی آنها عوامل اقتصادی- اجتماعی متعددی می‌تواند بر مرگومیر و سطح سلامت جمعیت آن کشورها تأثیرگذار باشد.
حسام الدین اکبرین، علیرضا باهنر، سعید بکایی، نادر مصوری، عباس رحیمی فروشانی، حمید شریفی، علی صفر ماکنعلی، نوردهر رکنی، بهمن مرحمتی خامنه، سامد برومند فر،
دوره 10، شماره 3 - ( 9-1393 )
چکیده
مقدمه و اهداف: سل یکی از مهمترین بیماری‌های عفونی و زئونوز است که طیف وسیعی از موجودات زنده به ابتلا به آن حساس هستند. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر آلودگی گاوداری‌های تحت پوشش آزمون غربالگری توبرکولین به سل گاوی انجام شد.
روش کار: این پژوهش، یک مطالعه مورد- شاهدی است که در سطح گله‌های گاو شیری انجام شد. گاوداری‌های مورد (62 فارم) از میان گاوداری‌های شیری تحت پوشش استان تهران و 7 استان هم‌جوار انتخاب شد که پس از نمونه‌برداری، مایکوباکتریوم بویس از آنها در جدا گردید. گاوداری‌های شاهد (62 فارم) نیز از همین استان‌ها و بر اساس منفی بودن نتیجه آزمون توبرکولین انجام پذیرفت. گاوداری‌های شاهد بر اساس ظرفیت و فاصله با گاوداری‌های مورد، به صورت فردی هم‌سان شدند. تجزیه و تحلیل داده‌ها با آزمون رگرسیون لجستیک شرطی چند متغیره و نرم‌افزارStata انجام شد.
نتایج: از نظر روابط بین متغیرهای مستقل تحت مطالعه، مدیریت مناسب کود (12/0=OR، فاصله اطمینان 95%: 49/0-03/0)، شعله‌دهی منظم بهاربندها (21/0=OR، فاصله اطمینان 95%: 92/0-04/0) و حصارکشی منظم اطراف دامداری (17/0=OR، فاصله اطمینان 95%: 81/0-03/0) سبب کاهش خطر آلودگی و وجود موش (90/4=OR، فاصله اطمینان 95%: 01/23-04/1) سبب افزایش خطر آلودگی به سل گاوی می‌شود.
نتیجه‌گیری: توجه جدی‌تر به مبارزه با جوندگان محسوس است. افزایش همه‌جانبه برنامه‌ی غربالگری توصیه می‌شود. شاید زمان آن فرا رسیده باشد تا در سیاست‌های موجود کنترلی بازنگری صورت پذیرد و سیاست‌های مناسب‌تری اتخاذ گردد.
سحرناز نجات،
دوره 10، شماره 4 - ( 12-1393 )
چکیده
مقدمه و اهداف: سلامت به عنوان معمول‌ترین پی‌آمد در پژوهش‌های سلامت مد نظر می‌باشد. ابزار زیادی برای ارزیابی عینی و ذهنی سلامت وجود دارد. یکی از شاخص‌های سنجش سلامت، «سلامت خودابراز» می‌باشد که تنها با یک سؤال به ارزیابی سلامت می‌پردازد؛ بنابراین استفاده از آن آسان و مقرون به صرفه است. در این مطالعه مروری، به چالش‌ها و سوگیری‌هایی که این شاخص در تفسیر نتایج ایجاد می‌نماید؛ توجه شده است.
روش کار: در این مطالعه مروری با واژگان کلیدی سلامت خودابراز در عنوان، بانک اطلاعاتی مدلاین و ایران مدکس در دسامبر 2013 میلادی جستجو گردید
1106 عنوان و چکیده به دست آمده مرور گردید که از این میان 106 مقاله در مرور ابتدایی مرتبط تشخیص داده شدند. همین طور منابع برخی از این مقالات در صورت مرتبط بودن (16 مقاله) نیز بررسی گردید.
نتایج: اگر چه سؤالات 5 یا 7 گزینه‌ای، مقایسه‌ای و غیر مقایسه‌ای برای خودارزیابی سلامت وجود دارد، شواهد بیانگر از هم‌پوشانی یافته‌های این سؤالات می‌باشند؛ به طوری که برتری هیچ‌یک بر دیگری نشان داده نشده است. از طرفی روایی این شاخص در گروه‌های اقتصادی- اجتماعی و نژادی مختلف متفاوت گزارش شده است؛ به طوری که می‌تواند باعث بیش یا کم برآورد نمودن تفاوت در گروه‌های مورد مطالعه گردد.
نتیجه‌گیری: سؤال سلامت خودابراز همچنان در پژوهش‌ها و ارزیابی‌های سلامت و درمان پراستفاده و مفید باقی مانده است. نکته‌ی مهم این که لازم است در تفسیر و مقایسه‌ی نتایج این پژوهش‌ها به تفاوت در سطح تحصیلات، وضع اقتصادی و فرهنگی گروه‌های شرکت کننده توجه شود.
مینو محمد خانی، حمید شریفی، حسین رشیدی، امیر رضا نبی پور، محمد جهانشاهی،
دوره 10، شماره 4 - ( 12-1393 )
چکیده
مقدمه و اهداف: بروسلوز یکی از مهمترین بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان می‌باشد، که هم در انسان و هم در دام دارای اهمیت می‌باشد. از آن‌جایی که دامداران و کارکنان دامپزشکی یکی از گروه‌های در معرض خطر مهم محسوب می‌شوند؛ برآورد میزان شیوع سرمی بیماری در دامداران و کارکنان دامپزشکی شهرستان ضروری به نظر می‌رسد.
روش کار: این مطالعه توصیفی-تحلیلی مقطعی در 187 نفر ازکارکنان گاوداری‌های صنعتی، نیمه‌صنعتی و شبکه‌ی دامپزشکی شهرستان کرمان در سال 1391 انجام گردید. نمونه‌های سرمی خون افراد تهیه و آزمایش‌های رزبنگال، رایت و 2-مرکاپتواتانول روی نمونه‌ها انجام شد. مشخصات دموگرافیک و شغلی افراد توسط پرسشنامه ثبت گردید. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون رگرسیون پوآسون توسط نرم‌افزار Stata نسخه 1/11 تجزیه و تحلیل شدند.
نتایج: شیوع سرمی مثبت بروسلوز 2/3 درصد به دست آمد. در این مطالعه سابقه بیماری در خانواده، کار در شبکه دامپزشکی و گاوداری‌های نیمه‌صنعتی در مقایسه با گاوداری‌های صنعتی به عنوان عامل خطر بیماری تشخیص داده شدند.
نتیجه‌گیری: هر چند که شیوع بروسلوز در مقایسه با مطالعه‌های موجود در این گروه‌ها کمتر برآورد گردید، اما این می‌تواند در این گروه قابل توجه باشد. از این‌رو لازم است اقدام‌های پیش‌گیری‌کننده در این افراد افزایش یابد.
آرش رشیدیان، مسلم صوفی،
دوره 11، شماره 1 - ( 3-1394 )
چکیده
مقدمه و اهداف: محافظت از مردم در مقابل خطرهای مالی، از اهداف مهم سیاست‌گذاری در نظام سلامت است؛ به طوری که دولت‌ها بر خطر ناشی از هزینه‌های بالای سلامت به منظور حمایت مالی فقرا و جمعیت‌های آسیب‌پذیر متمرکز شده‌اند. نظام‌های سلامت باید مطمئن باشند که مردم خدمات سلامت را دریافت می‌کنند و از بار مالی ناشی از هزینه‌های سلامت محافظت می‌شوند. استاندارد قابل قبولی برای اندازه‌گیری درجه‌ی محافظت مالی وجود ندارد. در ادبیات موضوع، رویکردهای متنوعی وجود دارد که برای اندازه‌گیری درجه‌ی محافظت مالی به کار رفته اند. هدف از این مطالعه، ارایه روش‌شناسی ارزیابی محافظت مالی در برابر هزینه‌های سلامت با تأکید بر رویکرد هزینه‌های کمرشکن است؛ چرا که روش پیشنهادی سازمان جهانی بهداشت نیز می‌باشد و در بیشتر مطالعه‌ها از این روش استفاده شده است. در ابتدا به توصیف و تشریح روش‌شناسی اندازه‌گیری این هزینه‌ها پرداخته می‌شود، سپس متغیرهای مورد استفاده در برآورد این هزینه‌ها تفسیر شده و در ارتباط با آنها بحث خواهد شد و در پایان به بحث و نتیجه‌گیری کلی در ارتباط با موضوع پرداخته خواهد شد. نتیجه این‌که سنجش خطر مالی امری پیچیده است به این دلیل که اهمیت هر خطر خاص، هم به شدت خطر و هم به وضع اقتصادی فرد مبتلا بستگی دارد. از طرف دیگر، خود خطر مالی نیز می‌تواند بر وضع سلامت تأثیر بگذارد. در واقع آسیبی که افراد از نبود محافظت در برابر خطرات مالی می‌بینند؛ بیشتر از این‌که زیان اقتصادی در پی داشته باشد، به کاهش وضع سلامت می‌انجامد.
کورش هلاکویی نائینی، مهین احمدی پیشکوهی، طیبه شفیعی زاده، حمید صالحی نیا، بهزاد پویا،
دوره 11، شماره 2 - ( 6-1394 )
چکیده
مقدمه و اهداف: ارزیابی جامعه ابزار کلیدی برای بهبود و ارتقای سلامت جامعه است. نقش آن شناسایی مهمترین عواملی است که بر روی سلامت مردم تاثیر می گذارد. هدف مطالعه‌ی حاضر، بررسی گزارش‌های ارزیابی‌های انجام شده در محدوده جمعیت های تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی روستایی و شهری در سطح کشور به منظور جمع‌بندی بهتراز مشکلات شناسایی شده، اولویت ها و برنامه‌های عملیاتی پیشنهاد شده برای حل مشکلات سلامتی می‌باشد.
روش کار: مجموعه مستندات مربوط به گزارشات ارزیابی جامعه که از سال 1378تا 1392منطبق برالگوی تدوین شده کارآموزی MPH دانشگاه علوم پزشکی تهران و فرایند ارزیابی جامعه کارولینای شمالی، با نظارت گروه اپیدمیولوژی و آمار زیستی دانشکده‌ی بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. تیم‌های ارزیابی جامعه شامل دانشجویان MPH، کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی اپیدمیولوژی، داده ها و اطلاعات را با روش های مشاهده، مصاحبه، بحث گروهی متمرکز و بررسیهای میدانی جمع آوری کرده و با استفاده از«تکنیک گروه اسمی» و «روش هانلون» به اولویت‌بندی مشکلات پرداخته بودند.
نتایج: اعتیاد، وضع اقتصادی و مشکلات مرتبط با آب آشامیدنی به عنوان مهمترین مشکلات مناطق مختلف کشور در طول سال‌های مطالعه تعیین شده‌اند.
نتیجه‌گیری: مروری بر ارزیابی‌های انجام شده دال بر توانمندی این فرآیند در آشکارسازی همه جنبه‌های مشکلات سلامتی جامعه است. بنابراین کاربرد آن در ارزیابی و اولویت‌بندی مشکلات سلامتی و تدوین برنامه‌های عملیاتی در سطح خرد و کلان می‌تواند مورد توجه قرار گیرد.
بختیار پیروزی، امجد محمدی بلبلان آباد، قباد مرادی،
دوره 11، شماره 4 - ( 12-1394 )
چکیده
مقدمه و اهداف: پاسخگویی (Responsiveness)، پاسخ به انتظارات منطقی افراد در مورد جنبه‌های غیر بالینی (Non-clinical) نظام سلامت می‌باشد. هدف این مقاله، بررسی میزان پاسخگویی نظام سلامت بعد از گذشت یک‌سال از اجرای طرح تحول نظام سلامت در شهر سنندج می‌باشد.
روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی- تحلیلی است که به صورت مقطعی روی 646 خانوار در شهر سنندج در سال 94-1393 انجام گرفته است. پرسشنامه پاسخگویی سازمان جهانی بهداشت برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 20 از طریق روش‌های آماری توصیفی و آنالیز واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شد.
یافته ها: همه ابعاد پاسخگویی به غیر از بعد «حق انتخاب»، 100 درصد از نظر پاسخگویان مهم و خیلی مهم بوده است. همچنین در بخش بستری، ابعاد «دسترسی به حمایت‌های خانواده و اجتماعی» و «محرمانه بودن اطلاعات شخصی» به ترتیب با 100 و 96 درصد بالاترین عملکرد و «وضوح ارتباطات» با 49 درصد پایین ترین عملکرد را داشته است. در بخش سرپایی، بعد «محرمانه بودن اطلاعات شخصی» با 100 درصد و بعد «استقلال» با 42 درصد به ترتیب بالاترین و پایین‌ترین عملکرد را داشته‌اند. در بخش بستری ابعاد پاسخگویی بر اساس نوع مالکیت مراکز بهداشتی و درمانی تنها در بعد «توجه سریع» تفاوت آماری معنی‌داری را نشان دادند (P =0.03) و در بخش سرپایی تفاوت آماری معنی‌داری بین ابعاد پاسخگویی و نوع مالکیت مراکز مشاهده نشد.
نتیجه‌گیری: در این مطالعه ابعاد «ارتباطات»، «استقلال» و «کیفیت محیط» به عنوان ابعاد اولویت‌دار برای اقدامات اصلاحی به منظور بهبود پاسخگویی نظام سلامت مشخص شد.
سحر مسعودی، فریدون پوردانش، اکبر بیگلریان، مهدی رهگذر،
دوره 11، شماره 4 - ( 12-1394 )
چکیده
مقدمه و اهداف: در این مطالعه سعی شده خطر عود، تومور ثانویه و متاستاز را با توجه به وضعیت بالینی بیماران مبتلا به کارسینوم سلول‌های سنگفرشی دهان برآورد شود و پیش‌آگهی بیماران را پس از اتمام درمان ارایه کند.
روش کار: در این مطالعه کوهورت گذشته‌نگر، 147 بیمار بدخیمی سلول‌های سنگفرشی دهان بالای 40 سال از بانک اطلاعاتی برنامه مراقبت، اپیدمیولوژی و نتیجه نهایی ایالات متحده آمریکا بین سال‌های 2010-1973 بررسی شدند. متغیرهای مطالعه: جنس، نژاد، مرحله پیشرفت، درجه هیستولوژیک و محل تومور، روش درمان، زمان تشخیص و مرگ، با مدل چندوضعی مارکوف در نرم‌افزار R تحلیل شدند.
یافته‌ها: در مدت پیگیری بیماران (میانه 33 ماه)، 50 (01/34 درصد) مورد عود، 125(03/85 درصد) مورد تومور ثانویه، 25
(01/17 درصد) مورد متاستاز و 59 (13/40 درصد) مورد مرگ رخ داد. تومورهایی که با تهاجم لنفاوی همراه بودند ، 37/1 (فاصله اطمینان 95 درصد: 05/2-05/1) برابر نسبت به تومورهایی که در مراحل اولیه بودند، احتمال رخداد تومور ثانویه را دارند و پس از آن 33/2 (فاصله اطمینان 95 درصد: 18/4-29/1) برابر بیشتر در خطر مواجهه با مرگ . با گذشت یک‌سال از اتمام درمان احتمال مرگ برای بیماری که با عود موضعی یا تومور ثانویه مواجه شده بودند؛ تقربیاً یکسان بود، اما پس از 5 سال بیماران با عود موضعی بیشتر در معرض خطر مرگ قرار دارند.
نتیجه گیری: آگاهی تقریبی از زمان و موقعیت بعدی بیمار با توجه به شرایط بالینی او می‌تواند یکی از راه‌های تشخیص و درمان به موقع و در نتیجه کاهش مرگومیر این بیماران شود.
محمد حسین مهرالحسنی، بهزاد نجفی، وحید یزدی فیض آبادی، علی اکبر حقدوست، مسعود ابوالحلاج، مینا انصاری، رضا دهنویه، مریم رمضانیان، فرهاد کوهی، محمد جعفری، مرضیه لشکری،
دوره 12، شماره 0 - ( 12-1395 )
چکیده
مقدمه و اهداف: سهم پرداخت مستقیم از جیب یکی از شاخص‌های کلیدی در تامین منابع مالی سلامت است که توزیع خطر و انباشت ریسک را نشان می‌دهد. مطالعه حاضر با هدف محاسبه کل مخارج سلامت، سرانه آن و همچنین سهم پرداخت از جیب در استان‌ها برای سال‌های 1387 تا 1393 انجام شد.
روش کار: داده‌های استانی هزینه‌های بخش سلامت از سازمان‌های عمومی و خصوصی طی سال‌های 1387 تا 1393 جمع‌آوری شد. همچنین داده‌های هزینه سلامت خانوارها از مرکزآمارایران جمع‌آوری شد.
نتایج: پرداخت مستقیم از جیب از حیث مقادیر مطلق ریالی روند افزایشی داشته امّا از نظر سهم از 9/51 درصد در سال 1387 به 6/40 درصد در سال 1393 رسیده است. مقادیر ریالی کل مخارج سلامت و سرانه آن در کلیه استان‌های کشور افزایش یافته و حدود 5/3 برابر گردید. در تمامی سال‌های مطالعه استان‌های تهران و سیستان و بلوچستان به ترتیب بیشترین و کمترین سرانه کل مخارج سلامت را داشتند و این اختلاف از 12/2 در سال 1387 به 56/10 میلیون ریال در سال 1393 افزایش یافت.
نتیجه گیری: اگرچه سهم پرداخت مستقیم از جیب در تمامی استان‌ها کاهش یافت، اما همچنان با اهداف تعیین شده در برنامه‌های توسعه ملی (کاهش به 30%) فاصله دارد. برای بهبود شاخص‌های مورد مطالعه و کاهش نابرابری‌های استانی، تمرکز بیشتر بر سازوکارهای مبتنی بر پیش پرداخت، بهبود نظام بیمه‌ای و توزیع عادلانه منابع ملی متناسب با محرومیت منطقه و زیرساخت های آن ضروری است.
الناز قاسمی، محسن بارونی، رضا دهنویه، محمد جعفری سیریزی، محمد حسین مهرالحسنی،
دوره 12، شماره 0 - ( 12-1395 )
چکیده
مقدمه و اهداف: بیمه‌های سلامت تضمین کننده امنیت خاطر افراد در برابر بیماری و عوامل تهدید کننده سلامت هستند. با توجه به نقش کلیدی آنها در تحقق اهداف عدالت محوری و کاهش پرداخت از جیب این مطالعه با هدف ارزیابی ادارات کل بیمه سلامت ایران با استفاده از مدل DEA در سال 1393 انجام شد.
روش کار: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و جامعه پژوهش، تمام ادارات کل بیمه سلامت بود. معیارهای ورودی و خروجی مدل با مرور کتابخانه‌ای و بررسی اسنادی هدفمند استخراج و داده‌ها جمع‌آوری شد. ادارات با استفاده از مدل DEA ارزیابی و رتبه‌بندی شدند. آزمون رگرسیون خطی برای تاثیر متغیرهای محیطی انجام شد.
نتایج: میانگین کارایی فنی، مدیریتی و مقیاس ادارات کل مورد مطالعه به ترتیب 593/0، 761/0 و 721/0 می‌باشد. به عبارتی ظرفیت ارتقاء کارایی در ادارات کل در حدود 41 درصد است. از کل ادارات مورد بررسی تعداد 5 اداره دارای حداکثر کارایی 1، 7 اداره کارایی بین 5/0 تا 1 و 19 اداره کارایی کمتر از 5/0 داشتند. متغیر جمعیت استان و تعداد کل موسسات بر روی کارایی تاثیر داشت.
نتیجه گیری: براساس متغیرهای تعریف شده، مدل AP-DEA ورودی محور مناسب بود. نتایج نشان دهنده ظرفیت بالا برای افزایش کارایی فنی در ادارات کل می‌باشد که می‌توان با الگو بردارای از ادارات کارا و مرجع و تعدیل ورودی‌های آنها میزان کارایی را افزایش داد. بنابراین بکارگیری سیاست کوچک‌سازی و چابکسازی سازمان بیمه سلامت براساس محور دولت الکترونیک در اصلاح نظام اداری کشور پیشنهاد می‌گردد.
وحید یزدی فیض آبادی، مینا بهرام پور، آرش رشیدیان، علی اکبر حقدوست، مسعود ابوالحلاج، بهزاد نجفی، محمد رضا اکبری جور، محمد حسین مهرالحسنی،
دوره 12، شماره 0 - ( 12-1395 )
چکیده
مقدمه و اهداف: مواجههخانوارها با مخارجکمرشکنسلامت، از شاخص‌های سنجش حفاظتمالی خانوارها در نظام سلامت است. مطالعه حاضر با هدف اندازه‌گیری بروز و شدت مواجههخانوارها با مخارجکمرشکنسلامت استان‌های کشور طی سال‌های 1393-1387 انجام
شد.
روش کار: اگر سهم مخارج پرداخت از جیب هر خانوار، حداقل 40 درصد ظرفیت پرداخت آن باشد، با مخارجکمرشکنسلامت مواجه شده است. با استفاده از داده‌های ملّی پیمایش هزینه-درآمد، سهم این خانوارها به عنوان شاخص بروز محاسبه شد. همچنین شدّت مواجهه با این مخارج، از طریق متوسط درصدی که سهم مخارج پرداخت از جیب سلامت از 40 درصد ظرفیت پرداخت خانوار فراتر می‌رود، محاسبه شد. داده‌ها با آمار توصیفی و آزمون منویتنییو تحلیل شد. برای اختلاف بین استانی از شاخص پراکندگی استفاده شد.
نتایج: استان‌های فارس و خراسانجنوبی به ترتیب بیشترین و کمترین بروز و شدت مخارجکمرشکنسلامت را در سال‌های مطالعه داشتند. درحالی‌که بیشترین و کمترین شدت مواجهه در میان خانوارهای مواجهه‌یافته با مخارج کمرشکن سلامت، به ترتیب مربوط به استان‌های فارس و کردستان بود. در تمامی سال‌ها بروز مخارج کمرشکن سلامت در مناطق روستایی بیشتر از مناطق شهری بود . پراکندگی استانی نسبت به مقدار بروز هدف برای سال‌های مطالعه، روند ثابتی نداشته و بالا بود.
نتیجه‌گیری: بروز مخارجکمرشکنسلامت در استان‌های مختلف و در مناطق روستایی در مقایسه با مناطق شهری اختلاف قابل توجهی دارد. با توجه به اهمیت این شاخص در ارتقای حفاظت مالی سلامت، مثل شاخص پرداختاز جیب مردم، پراکندگی آن در مناطق روستایی و شهری و در بین استان‌ها قابلملاحظه است و نیازمند شناسایی ساختارمند گروه‌های محروم و کمدرآمد مواجهه‌یافته با مخارجکمرشکنسلامت وحمایت‌های مالی و بیمه‌ای هدفمند از آنان می‌باشد.
