17 نتیجه برای تهران
مرتضی سدهی، یداله محرابی، انوشیروان کاظم نژاد، وحید جوهری مجد، فرزاد حدائق،
دوره 6، شماره 4 - ( 12-1389 )
چکیده
مقدمه و اهداف: زمانی که در یک مطالعه متغیرهای پاسخ دارای مقیاس اندازهگیری متفاوت باشند، پاسخها را چندمتغیره آمیخته میگویند. با توجه به محدودیتها و برقرارنبودن برخی پیش فرضها، روشهای کلاسیک آماری برای مدلبندی و پیشبینی این نوع پاسخها کارایی ندارند. هدف این مطالعه، طراحی شبکه عصبی مصنوعی برای مدلبندی و پیشینی پاسخهای دومتغیره آمیخته است.
روش کار: این مطالعه شامل سه مرحله طراحی مدل، شبیهسازی و برازش مدل بر دادههای واقعی است. پس از طراحی مدل، با در نظر گرفتن پارامترهای مختلف، دو مجموعه داده شبیهسازی و مدلهای یک متغیره و دومتغیره مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای آموزش شبکه از الگوریتم شیب توام مقیاس شده و برای تعیین مناسبترین مدل از معیار صحت پیشبینی استفاده شد. مدل پیشنهادی برای پیشبینی توام سندرم متابولیک و شاخص مقاومت به انسولین در مطالعه قند و لیپید تهران بهکار گرفته شد. برنامههای رایانهای در نرمافزارهایR 2.9.0 و MATLAB 7.6 طراحی و اجرا گردید.
نتایج: در مجموعه شبیهسازی اول، صحت پیشبینی در مدلهای یک متغیره و دومتغیره تقریبا یکسان ولی در مجموعه شبیهسازی دوم، در مدلهای دو متغیره نسبت به مدلهای یک متغیره بیشتر است. در مدلهای دو متغیره، صحت پیشبینی مدل با افزایش همبستگی متغیرهای پاسخ، بیشتر میشود. در دادههای واقعی مدل با 10 گره در لایه میانی دارای بیشترین صحت پیشبینی است.
نتیجهگیری: تحقیق نشان داد، در حالتیکه دو متغیر پاسخ با متغیرهای کمکی ارتباط دارند مدل دومتغیره نسبت به یک متغیره مناسبتر است و با افزایش همبستگی، صحت پیشبینی افزایش مییابد.
حسام الدین اکبرین، علیرضا باهنر، امیدعلی نکویی جهرمی، حمید شریفی،
دوره 7، شماره 1 - ( 3-1390 )
چکیده
مقدمه و اهداف: استفاده از مطالعات تجربی در دامپزشکی در دهههای اخیر توسعه قابل توجهی یافته است. نظر به لزوم رعایت ضوابط اجرای این مطالعات، توجه جدی به طراحی مناسب و گزارش دقیق آنها نیز اهمیت ویژای دارد.
روش کار: کیفیت مقالات مستخرج از مطالعات تجربی و کارآزماییهای بالینی منتشر شده در مجلهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران در مدت 10 سال (1387-1378) در قالب این پژوهش ارزیابی گردید. مقالات بر اساس چک لیست به دقت مورد بررسی قرار گرفتند.
نتایج: از 738 مقاله، 289 مقاله مبتنی بر مطالعات تجربی بوده است. در 42/93 % از مقالات به حجم نمونه اشاره شده بود. در 36% مقالات به نوع طراحی، در 8/66% مقالات به نوع مطالعه در عنوان، در 4/1% مطالعات به کور سازی، در 6/33% مقالات به تصادفی سازی، در 9/96 % مقالات به معیارهای ورود، در 1/2% مقالات به رعایت اصول اخلاقی و در 5/76% مقالات به نوع تجزیه و تحلیل آماری اشاره شده بود. 9/60% مطالعات دارای گروه شاهد بودند. به طور متوسط در هر مقاله 58/5(06/5±) متغیر مورد مطالعه قرار گرفته بود. بیشترین حیوانات مورد مطالعه نشخوار کنندگان (7/27%) و میانگین تعداد نویسندگان 37/3 نفر(34/1±) بودند.
نتیجهگیری: در مجموع، اگرچه طراحی و شیوه گزارش مطالعات تجربی مندرج در مجله روند رو به بهبودی را نشان میداد. پیشنهاد میگردد از یک دستورالعمل استاندارد به منظور بهبود کیفیت این مطالعات و تدوین مقالات استفاده شود.
ناهید خداکرمی، سید جلیل حسینی، پروین یاوری، فرح فرزانه، کورش اعتماد، ساغر صالح پور، مریم سوهانکی، ناتالی بروت، پیتر ج ف اشنایدر، گری کلیفورد، سیلویا فرانچسکی،
دوره 7، شماره 4 - ( 12-1390 )
چکیده
مقدمه و اهداف: شیوع ابتلا به انواع عفونت پاپیلومای ویروس انسانی (HPV) و نقش آنها در بروز سرطان سرویکس در مقالات متعدد به خوبی بیان شده است ولی بنظر میرسد در کشورهای در حال توسعه و خاورمیانه از جمله ایران مطالعهای در این زمینه انجام نشده است. بهمین دلیل مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع ابتلا به انواع پاپیلومای ویروسی انسانی دستگاه تناسلی در ایران طراحی و به اجرا درآمد.
روش کار: این مطالعه پژوهشی مبتنی بر جمعیت بود که شیوعHPV و عوامل مرتبط بر آن بر روی 825 خانم ساکن در محدوده چیذر تهران بر اساس پروتکل استاندارد IARC که در 18 کشور دیگر به اجرا در آمده بود طراحی و به اجرا درآمد. جهت تشخیصHPV و تعیین گونههای آن از آزمون GP5+/6+ PCR-based assay استفاده شد.
نتایج: شیوعTPV در نمونههای بدست آمده8/7 درصد بود که 1/ 5 درصد آنها از نوع پرخطر بود. شیوع پاپ اسمیر غیرطبیعی (نئوپلازی سرویکس)1/4 درصد بود که3/35 درصد آنها از نظر ابتلا بهHPV هم مثبت بودند. شایعترین نوعHPV از نمونههای به دست آمده تیپ 16 بود که در زنان با پاپ اسمیر غیر طبیعی و طبیعی به ترتیب8/ 8 درصدو 8/1درصد بود.
نتیجهگیری: گرچه میزان شیوعHPV در جمعیت مورد مطالعه این پژوهش کمتر از بسیاری از کشورهای جهان است ولی پیشنهاد میشود تا با اجرای مطالعات اپیدمیولوژیک در سطح کشور شیوع واقعی آن استخراج و برنامهریزی جهت پیشگیری و کنترل این بیماری خطرناک صورت پذیرد.
نزهت شاکری، فاطمه اسکندری، فرهاد حاج شیخ الاسلامی، امیر عباس مومنان، فریدون عزیزی،
دوره 9، شماره 3 - ( 11-1392 )
چکیده
مقدمه و اهداف: در جمعیت رو به افزایش سالمندان در ایران، پژوهش درباره نقش عوامل تعیینکننده در کاهش طول عمر سالمندان ضروری است.
روش کار: این مطالعه از نوع آیندهنگر است و بر اساس مطالعه قند و لیپید تهران انجام شدهاست. وضعیت حیاتی همه افراد بالای 60 سال شرکتکننده در مرحله مقدماتی مطالعه قند و لیپید تهران، طی 12 سال پیگیری، ثبت شد. میزان مرگومیر سنی، جنسی و میزانهای خطر مرگ و میانگین طول عمر، با استفاده از مدل رگرسیون کاکس برآورد و ارائه شد. دادهها به کمک نرمافزار SPSS، ویرایش 16، تجزیه و تحلیل شدند.
نتایج: پس از ورود به 60 سالگی، امید زندگی و طول عمر زنان 81 سال و مردان 80 سال برآورد شد، ولی اختلافی معنیدار بین دو گروه زنان و مردان دیده نشد. مدل رگرسیون کاکس نشان داد که سابقه دیابت، نمایه توده بدنی بالاتر از 33 کیلوگرم/مترمربع و بیماری غیر ایسکمیک قلبی از عوامل خطر گروه زنان و دیابت، مصرف سیگار، افزایش فشار خون، سابقه سکته قلبی، سکته مغزی یا مرگ ناگهانی در بین پدر، برادر و یا فرزند پسر، سابقه بیماری ایسکمیک قلبی، مصرف داروی فشار خون و نداشتن فعالیت بدنی از عوامل خطر طول عمر در گروه مردان است.
نتیجهگیری: از میان متغیرهایی که تأثیر آن بر طول عمر بررسی شد، تنها 3 متغیر در گروه زنان معنیدار بود، در حالی که در گروه مردان 7 عامل خطر مشخص شد. به نظر میرسد برای تعیین عوامل خطر برای گروه زنان به مطالعات بیشتر نیاز است.
میلاد نظرزاده، داود خلیلی، بابک عشرتی، فرزاد حدائق، فریدون عزیزی،
دوره 9، شماره 4 - ( 12-1392 )
چکیده
مقدمه و اهداف: مطالعه مورد- همگروهی جزء مطالعات جوان در اپیدمیولوژی است، بهطوری که هنوز روی برخی از جنبههای روش شناختی آن بحث وجود دارد. در این پژوهش به مقایسه نتایج مطالعه مورد- همگروهی با مطالعه همگروهی در برآورد نسبت مخاطره، خطای استاندارد و برهمکنشهای مورد نظر در بررسی ارتباط دیابت با بیماریهای قلبی- عروقی پرداخته شد.
روش کار: تعداد 1701 مرد و 2253 زن در سنین 75-40 سال به عنوان همگروه اصلی در نظر گرفته شدند. با استفاده از نمونهگیری تصادفی ساده و با کسر نمونهگیری 3/0، نمونهگیری برای زیرهمگروه انجام شد. نسبت مخاطره با استفاده از تحلیل رگرسیونی کاکس برای مطالعه همگروهی و سه روش Prentice، Self-Prentice و Barlow برای مطالعه مورد- همگروهی محاسبه شد. همچنین محاسبه برهمکنشهای مورد نظر با استفاده از روشهای رگرسیونی یاد شده صورت گرفت.
نتایج: در مواقعی که درصد فراوانی متغیر مواجهه بیشتر از 10 درصد باشد؛ نتایج دو مطالعه هم در جمعیت دارای بروز بیشتر (همگروه مردان) و هم در جمعیت دارای بروز کمتر (همگروه زنان) مشابه بودند. در مواقعی که حجم نمونه همگروه اولیه، کمتر از حدود 1250 نفر بود، نتایج مطالعه مورد- همگروهی شباهت خود را به نتایج مطالعه همگروهی از دست میداد. رویهمرفته مقدار خطای استاندارد در مطالعه مورد- همگروهی بیشتر از مطالعات همگروهی بود. از نظر بررسی برهمکنشها، نتایج هر دو مطالعه مشابه بودند.
نتیجهگیری: در صورت داشتن همگروه با حجم نمونه کافی، نتایج مشابه خواهند بود. همچنین بروز پیامد، تأثیر ناچیزی در اختلاف بین نتایج دارد در صورتی که تأثیر درصد فراوانی طبقات مواجهه بر اختلاف نتایج قابل توجه است.
شهناز ریماز، مریم دستورپور، سمیرا وصالی آذرشربیانی ، نرگس ساعی پور، زهرا بیگی، سحرناز نجات،
دوره 10، شماره 2 - ( 6-1393 )
چکیده
مقدمه و اهداف: زنان سرپرست خانوار جزء گروه آسیبپذیر جامعه محسوب میشوند که با مشکلات، مصایب و موانع زیادی هم در سطح فردی و هم در سطح کلان در مقایسه با مردان سرپرست خانوار مواجهند که کیفیت زندگی آنان را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف از این مطالعه، تعیین کیفیت زندگی و عوامل مؤثر بر آن در زنان سرپرست خانوار تحت پوشش شهرداری منطقه 9 شهر تهران بود.
روش کار: این مطالعه مقطعی روی تمام زنان سرپرست خانوار تحت پوشش شهرداری منطقه 9 شهر تهران در مدت 14ماه انجام شد. ابزار جمعآوری دادهها در این مطالعه شامل پرسشنامههای اطلاعات دموگرافیک و کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (WHOQOL-BREF) گونهی ایرانی بود.تجزیه و تحلیل نتایج با کمک نرم افزار آماری SPSS نسخه 16 با استفاده از آمار توصیفی و آنالیز رگرسیون چند متغیره انجام شد.
نتایج: میانگین± خطای معیار سنی شرکت کنندگان 8/13± 8/50 سال و اکثر آنان غیرشاغل (1/71 درصد) بودند. نتایج نشان دادند که در میان حیطههای 4 گانهی کیفیت زندگی، حیطهی سلامت محیط و رابطهی اجتماعی به ترتیب کمترین ( 87/9) و بیشترین (61/12) نمره را به خود اختصاص دادند. مدل رگرسیون چندگانه توأم نشان داد که متغیر سن (05/0P<) و متغیر بیماری فعلی (001/0P<) تنها متغیرهای تأثیرگذار روی شاخص کلی کیفیت زندگی هستند.
نتیجهگیری: یافتههای حاصل از این پژوهش حاکی از نیاز جدی به برنامهریزی مسؤولان ذیربط در راستای مداخلههای مؤثر و به تبع آن افزایش بهبود کیفیت زندگی در این قشر آسیبپذیر جامعه میباشد.
سارا شریفی، منوچهر کرمی، نادر اسماعیل نسب، قدرت اله روشنایی، حسین فرسان،
دوره 12، شماره 4 - ( 11-1395 )
چکیده
مقدمه و اهداف: بیماریهای قلبی- عروقی یکی از عمدهترین دلایل مرگ در ایران بهشمار میرود، با کنترل آلودگی هوا میتوان میزان بروز این بیماریهای قابل پیشگیری و مرگ ناشی از آن را کاهش داد. هدف از انجام این مطالعه تعیین ارتباط بین افزایش سطح آلودگی هوا و میرایی از بیماریهای قلبی و تنفسی در شهر تهران است.
روش کار: میانگین غلظت روزانه پنج آلایندهی مونواکسید کربن (Carbon monoxide) ، دیاکسید نیتروژن (Nitrogen dioxide )، ازن، (Ozone) دیاکسید گوگرد(Sulfur dioxide) و ذرات معلق (PM10) (Particulate matter with a diameter less than 10 microns) از 8 ایستگاه هواشناسی شهر تهران جمعآوری شد و اثر غلظت آنها به روی تعداد مرگ روزانه ناشی از بیماریهای قلبی- عروقی و تنفسی با استفاده از سری زمانی و مدل رگرسیون پوآسن GLARMA(Generalized Linear Autoregressive Moving Average ) ارزیابی شد. همچنین عناصر اقلیمی مانند میانگین دما و رطوبت روزانه و حداقل و حداکثر دما بهعنوان عوامل مخدوش کننده در نظر گرفته شد.
یافتهها: پس از برازش مدل نهایی و تعدیل اثر عوامل مخدوش کننده مورد نظر از بین آلایندهها، میانگین روزانه ازن (P=0.02) و ذرات معلق (P<0.001) با تعداد مرگ روزانه رابطه آماری معنیداری را نشان داد.
نتیجه گیری: با توجه به یافتههای این مطالعه که با روش آماری جدیدی به آنالیز روابط بین آلایندهها و مرگ پرداخته، لازم است برای کاهش موارد مرگ از بیماریهای قلبی- عروقی و تنفسی اقدامهای مناسب پیشگیرانه کارآمدتری روی منابع تولید آلایندههای ازن و ذرات معلق (PM10) صورت پذیرد.
عظیمه مغزی نجف آبادی، اکبر حسنزاده، سید محمود تقوی شهری، یعقوب حاجیزاده، بهزاد مهکی،
دوره 14، شماره 2 - ( 6-1397 )
چکیده
مقدمه و اهداف: آلودگی هوا سالانه منجر به مرگ زودرس قریب به هفت میلیون نفر در سراسر دنیا میشود. از جمله آلایندههای اصلی هوا اکسیدهای نیتروژن است. با وجود مطالعههای خارجی گسترده در زمینه ارزیابی مواجهه ساکنان شهرها با آلایندههای هوا، اما مطالعههای ایرانی محدود به استفاده از تحلیلهای ابتدایی هستند. بنابراین در این پژوهش الگوی پراکندگی این آلایندهها در شهر تهران بهصورت روزانه در سال 2014 میلادی با استفاده از مدلسازی فضایی-زمانی بررسی شده است.
روش کار: مقادیر غلظت اکسیدهای نیتروژن از 21 ایستگاه سنجش آلاینده در تهران اخذ شد که برای هر آلاینده در هر ایستگاه مجموعه داده شامل 8760 رکورد بود. متغیرهای پیشگوی وضع تعطیلات و ارتفاع زمین در مدلسازی فضایی-زمانی استفاده شد. نرمافزار D-STEM برای تحلیل دادهها و رسم نقشهها بهکار گرفته شد.
یافتهها: میزان مونواکسید نیتروژن در روزهای تعطیل و نیز با افزایش ارتفاع بهطور معنیداری (به ترتیب با ضرایب 070/-0 و 169/0-) کاهش یافته است. همچنین میزان دیاکسید نیتروژن نیز در روزهای تعطیل بهطور معنیداری کاهش یافته (با ضریب 630/0-)، اما با افزایش ارتفاع بهطور معنیداری افزایش (با ضریب 155/0) داشته است (P<0.001).
نتیجهگیری: در این مطالعه برای نخستین بار در ایران ارزیابی مواجهه ساکنان شهر تهران با آلایندههای NO و NO2 بهصورت فضایی-زمانی انجام شده است. خروجی این مطالعه که نقشههای برآورد غلظت آلایندههای اکسیدهای نیتروژن بهصورت روزانه است میتواند در مطالعههای اپیدمیولوژی برای بررسی دقیقتر اثرات آلایندههای هوا بر سلامت شهروندان تهرانی استفاده شود.
پریوش شیری، حمید سوری، علیرضا رزاقی،
دوره 14، شماره 3 - ( 9-1397 )
چکیده
مقدمه و اهداف: خطای انسانی از مهمترین علتهای مرتبط با مرگ و مصدومیت ناشی از سوانح ترافیکی است که سهم کمی آن کمتر مطالعه شده است. هدف این مطالعه محاسبه یکساله سهم منتسب جمعیتی (Population Attributable Fraction) این سببها در تهران بزرگ است.
روش کار: در این مطالعه از اطلاعات ثبتشده 124518 نفر در فرم کام 114 مرکز اطلاعات و ارتباطات راهنمایی و رانندگی کشور (فاوا)، در سال 1393 استفاده شده است. برای برآورد اندازهی اثر تخلفات رانندگان دچار سانحه در خیابان و بزرگراه از نسبت بروز خطر تعدیلیافته (Adjusted relative risk) توسط مدل رگرسیون استفاده شد. برآورد سهم منتسب جمعیتی و اندازه اثر بر اساس نسبت بروز خطر (RR) و با استفاده از روش برازی یا فرمول میتینن سهم منتسب جمعیت محاسبه شد.
یافتهها: سهم منتسب جمعیتی حرکت با دندهعقب در خیابانها 98/1درصد و عدم رعایت فاصله طولی 93/1درصد بود. این رفتارها به ترتیب 22 و 23 درصد خطر جرح ناشی از سوانح ترافیکی را افزایش میدهد. در بزرگراهها بیشترین سهم منتسب جمعیتی، به حرکت با دندهعقب 96/1 درصد، تغییر مسیر ناگهانی 90/1 درصد و تجاوز از سرعت مقرر 87/1 درصد مربوط بود. تجاوز از سرعت مقرر 23 درصد خطر جرح ناشی از سوانح ترافیکی را افزایش میدهد.
نتیجهگیری: نظارت بر تخلفات رانندگان و کنترل دقیق آنها در خیابانها میتواند تا 10 درصد از تصادفات جرحی پیشگیری نماید. همچنین در بزرگراهها، بهکارگیری راهکارهایی برای ممانعت از تخلفات رانندگی موردبررسی در این مطالعه، میتوان تا حدود 15 درصد از تصادفات منجر جرح را پیشگیری نمود.
مهرداد افتخار اردبیلی، مژگان تابان، مریم حاتمی زاده، هادی رنجبر،
دوره 15، شماره 2 - ( 6-1398 )
چکیده
مقدمه و اهداف: پرسشنامه استفاده مشکلساز از اینترنت که برای ارزیابی عوارض استفاده زیاد از اینترنت طراحی شده است، قبلا به زبان فارسی برگردانده شده است. در بررسی روایی این ابزار فاکتورهای درونی ابزار با نسخه اصلی انگلیسی متفاوت به دست آمدند. هدف از این پژوهش تعیین ساختار عاملی نسخه فارسی پرسشنامه استفاده مشکلساز از اینترنت بود.
روش کار: این پژوهش، یک مطالعه روششناختی بود. نمونهگیری از بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و دانشگاه صنعتی شریف انجام شد. 428 دانشجو پرسشنامه پژوهش را تکمیل کردند. ابزار پژوهش، پرسشنامه استفاده مشکلساز از اینترنت بود. تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 16 و با استفاده از نرمافزار AMOS نسخه 16 انجام شد. پایایی ابزار به روش محاسبه آلفای کرونباخ تأیید شد (α=0.89).
یافتهها: تحلیل عاملی اکتشافی، 4 عامل را نشان داد که شامل اشتغال ذهنی آنلاین، عوارض استفاده زیاد، تعاملات اجتماعی و استفاده بیش از حد بودند. میانگین ± انحراف معیار نمره بعد اشتغال ذهنی 81/0±12/2، عوارض استفاده زیاد 86/0±01/2، تعاملات اجتماعی 85/0±18/2 و استفاده بیش از حد 97/0±39/2 به دست آمد.
نتیجهگیری: تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی نشان دادند که ساختار عاملی نسخه فارسی پرسشنامه استفاده مشکلساز با نسخه انگلیسی تشابه نسبی دارد. یکی از ابعاد پرسشنامه به دو بعد جدید تبدیل شد. این پرسشنامه میتواند ابزاری مناسب برای اندازهگیری رفتارهای مشکلساز در زمینه استفاده زیاد از اینترنت باشد.
حمید چوبینه، غزاله دانش، ناهید منصوری، محمد نجفی مجره، فاطمه شهبازی، سید سعید هاشمی نظری،
دوره 16، شماره 2 - ( 6-1399 )
چکیده
مقدمه و اهداف: هدف از انجام این پژوهش بررسی وضعیت شاخصهای بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE) در سازمانهای زیرمجموعه شهرداری شهر تهران که بهعنوان یک ابزار مدیریتی برای کنترل و بهبود عملکرد سازمانها در نظر گرفته میشود؛ بود.
روش کار: در این مطالعه مقطعی، برای بررسی عملکرد HSE از یک چک لیست که از 18 مورد برای سنجش شاخص HSE استفاده میکرد، استفاده شد. اعتبار محتوایی این چک لیست از طریق اخذ نظرات اصلاحی کارشناسان خبره در این زمینه تعیین گردید. در نهایت داده های مطالعه با نرمافزار SPSS نسخه ۲۲ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: نتایج این مطالعه نشان داد که از بین سازمانهای زیرمجموعه شهرداری شهر تهران، سه سازمان شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه، سازمان مهندسی و عمران شهرسازی و سازمان پایانهها و پارکسوارها به ترتیب با داشتن شاخص HSE برابر با 9/63، 84/57 و 59/52 درصد بهترین عملکرد را در حوزۀ بهداشت، ایمنی و محیط زیست داشتند. از بین محورهای 18گانه عملکردی HSE خط مشی HSE بالاترین امتیاز (6/68 درصد) را داشت.
نتیجهگیری: براساس یافتههای این مطالعه مقدار شاخص HSE در هیچ یک از محورهای ارزیابی کننده این شاخص 100 درصد و کامل نبود. نتایج این مطالعه نشان داد که اگرچه در بسیاری از واحدهای شهرداری تهران زیربنای استقرار سامانه HSE شکل گرفته، اما هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیاد است. بنابراین در راستای نیل به این مهم تدوین و اجرای برنامههای عملیاتی مناسب و در نهایت ارزیابی اثربخشی اقدامات کنترلی برای بهبود شاخص بهداشت، ایمنی و محیط زیست ضروری است.
مقدمه و اهداف: هدف از انجام این پژوهش بررسی وضعیت شاخصهای بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE) در سازمانهای زیرمجموعه شهرداری شهر تهران که بهعنوان یک ابزار مدیریتی برای کنترل و بهبود عملکرد سازمانها در نظر گرفته میشود؛ بود.
روش کار: در این مطالعه مقطعی، برای بررسی عملکرد HSE از یک چک لیست که از 18 مورد برای سنجش شاخص HSE استفاده میکرد، استفاده شد. اعتبار محتوایی این چک لیست از طریق اخذ نظرات اصلاحی کارشناسان خبره در این زمینه تعیین گردید. در نهایت داده های مطالعه با نرمافزار SPSS نسخه ۲۲ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: نتایج این مطالعه نشان داد که از بین سازمانهای زیرمجموعه شهرداری شهر تهران، سه سازمان شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه، سازمان مهندسی و عمران شهرسازی و سازمان پایانهها و پارکسوارها به ترتیب با داشتن شاخص HSE برابر با 9/63، 84/57 و 59/52 درصد بهترین عملکرد را در حوزۀ بهداشت، ایمنی و محیط زیست داشتند. از بین محورهای 18گانه عملکردی HSE خط مشی HSE بالاترین امتیاز (6/68 درصد) را داشت.
نتیجهگیری: براساس یافتههای این مطالعه مقدار شاخص HSE در هیچ یک از محورهای ارزیابی کننده این شاخص 100 درصد و کامل نبود. نتایج این مطالعه نشان داد که اگرچه در بسیاری از واحدهای شهرداری تهران زیربنای استقرار سامانه HSE شکل گرفته، اما هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیاد است. بنابراین در راستای نیل به این مهم تدوین و اجرای برنامههای عملیاتی مناسب و در نهایت ارزیابی اثربخشی اقدامات کنترلی برای بهبود شاخص بهداشت، ایمنی و محیط زیست ضروری است.
سارا جلالی فراهانی، پریسا امیری، زینب شایقیان، پرنیان پروین، لیلا چراغی، فریدون عزیزی،
دوره 17، شماره 2 - ( 6-1400 )
چکیده
مقدمه و اهداف: شیوع بیماری کووید-19 با افزایش سطح اضطراب و استرس و محدودیت دسترسی به خدمات پزشکی، تهدیدی برای رفتارهای خودمراقبتی و کنترل بیماری در افراد دیابتی است. هدف مطالعه حاضر بررسی ارتباط شیوع بیماری کووید-19 بر رفتارهای خودمراقبتی بیماران دیابتی بود.
روش کار: پژوهش حاضر روی 318 فرد بزرگسال مبتلا به دیابت نوع 2 که در فاصله سال های 1397 تا 1399 در مطالعه قند و لیپید تهران شرکت کرده و پرسشنامه رفتارهای خودمراقبتی را تکمیل نموده بودند، انجام شد. داده های رفتارهای خودمراقبتی مجدداً 3-4 ماه پس از اعلام همه گیری در کشور، از طریق تماس تلفنی جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از رگرسیون چندگانه و آزمون تی زوجی استفاده شد.
یافتهها: میانگین نمره کل رفتارهای خودمراقبتی قبل و بعد از شیوع بیماری کووید-19، به ترتیب 8/14±7/49 و 9/13±1/56 بود (001/0>P). در زنان، بعد از شیوع کووید-19، نمره کل خودمراقبتی پس از تعدیل نمره قبل از شرایط مذکور، با افزایش طول مدت دیابت افزایش داشت (31/0=β، 020/0P=). این نمره، در زنان دارای مدرک تحصیلی دیپلم در مقایسه با افراد دارای تحصیلات دانشگاهی کاهش معنی داری نشان داد (57/6- =β، 024/0P=). همچنین نمرات رفتارهای خودمراقبتی رژیم غذایی و مراقبت از پا در هردو جنس و نمره اندازه گیری قند خون در زنان بعد از شیوع بیماری کووید-19 بطور معناداری بیشتر از زمان قبل از شیوع بیماری کووید-19 بود.
نتیجهگیری: بعد از شیوع کووید-19، رفتارهای خودمراقبتی بخصوص رفتارهای مرتبط با رژیم غذایی و مراقبت از پا و اندازه گیری قند خون درکوتاه مدت بهبود یافت
یحیی سلیمی، محمدعلی منصورنیا، ابراهیم عبداله پور، سحرناز نجات،
دوره 17، شماره 3 - ( 9-1400 )
چکیده
مقدمه و اهداف: مطالعه حاضر با هدف برآورد شیوع عمری سقط (عمدی و غیرعمدی) در یک نمونهی تصادفی از زنان 15 تا 50 ساله تهران و شناسایی برخی از عوامل مرتبط با آن اجراشده است.
روش کار: این مطالعه از دادههای کنترلهای یک مطالعه مورد-شاهد مبتنی بر جمعیت که در سال 1393 در تهران به انجام رسیده بود، استفاده کرده است. دادههای 544 نفر از زنان 15-50 ساله ساکن مناطق شهرداری تهران که بهطور تصادفی انتخابشده بودند، در این مطالعه وارد شدند. برای بررسی عوامل مرتبط با سقط و برآورد نسبت شانسهای تطبیق شده و فاصله اطمینان 95 درصد آنها از رگرسیون لجستیک چندگانه استفاده شد.
یافتهها: در کل 102 نفر 8/18% (فاصله اطمینان 95%: 8/15%- 4/22%) از زنان سابقه ی سقط در طول زندگی را گزارش کردند. در مدل رگرسیون لجستیک، مجرد بودن با نسبت شانس=46/3 (فاصله اطمینان 95%: 42/1- 47/8) و افزایش سن با نسبت شانس= 07/1 (فاصله اطمینان 95%: 04/1- 11/1) شانس داشتن سابقه سقط را افزایش دادند. این درحالیست که داشتن فرزند با نسبت شانس=27/0 (فاصله اطمینان 95%:11/0- 65/0)، افزایش سالهای تحصیلی با نسبت شانس=89/0 (فاصله اطمینان 95%: 82/0-96/0)، و اعتقادات مذهبی بالاتر با نسبت شانس=65/0 (فاصله اطمینان 95%: 45/0- 93/0) شانس داشتن سابقه سقط را در زنان مورد مطالعه کاهش دادند.
نتیجهگیری: بالا بودن شیوع عمری سقط در مطالعه حاضر و خطرات آن برای سلامت مادران، بر ضرورت نیاز به برنامههای مداخلهای آموزشی با در نظر گرفتن سطح تحصیلات و دانش مادران در کنار توجه به اعتقادات مذهبی تأکید میکند.
حمید سوری، ترانه یوسفی نژادی، الهه حقیقت منش،
دوره 17، شماره 3 - ( 9-1400 )
چکیده
مقدمه و اهداف: تصادفات جادهای یک مشکل مهم بهداشت عمومی بوده و یکی از علل اصلی مرگ در جهان است. برخی از بازماندگان حوادث ترافیکی در طی هفتهها تا ماهها پس از بروز سانحه، اختلال استرس حاد و اختلال استرس پس از سانحه را تجربه میکنند. این اختلالات میتواند اثرات سویی بر قربیان سوانح و عدم توانایی بازگشت آنها به شرایط عادی زندگی داشته باشد.
روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی مقطعی بود. برای سنجش اختلال استرس حاد و اختلال استرس پس از سانحه از ابزار فهرست اختلال استرس پس از ضربه (PCL5) استفاده شد. حجم نمونه 384 نفر محاسبه شد و دادههای موردنیاز یک هفته و سپس دو ماه پس از سانحه در بخشهای ارتوپدی، اورژانس و بستری سه بیمارستان طالقانی، شهدای تجریش و شهدای هفتم تیر جمعآوری شدند. این مطالعه در فاصله زمانی مهر تا دیماه سال 1397 انجام شد.
یافتهها: این پژوهش از نوع توصیفی مقطعی بود. برای سنجش اختلال استرس حاد و اختلال استرس پس از سانحه از ابزار فهرست اختلال استرس پس از ضربه (PCL5) استفاده شد. حجم نمونه 384 نفر محاسبه شد و دادههای موردنیاز یک هفته و سپس دو ماه پس از سانحه در بخشهای ارتوپدی، اورژانس و بستری سه بیمارستان طالقانی، شهدای تجریش و شهدای هفتم تیر جمعآوری شدند. این مطالعه در فاصله زمانی مهر تا دیماه سال 1397 انجام شد.
نتیجهگیری: بر اساس نتایج بهدستآمده حدود نیمی از شرکتکنندگان واجد ملاکهای تشخیصی اختلال استرس حاد و واجد ملاکهای تشخیصی اختلال استرس پس از تصادف بودند. این نتیجه میزان بالای این اختلال را در قربانیان سوانح رانندگی و اهمیت پیگیری و کنترل آن را نشان میدهد.
آرزو باقری، مهسا سعادتی، نسیبه زنجری، اشکان شباک،
دوره 18، شماره 1 - ( 3-1401 )
چکیده
مقدمه و اهداف: با توجه به روند رو به رشد سالمندی در ایران، مطالعه عوامل مؤثر بر سلامت آنان ضروری میباشد. هدف اصلی مطالعه حاضر، بررسی تعیینکنندههای جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی سلامت خودارزیابی شده سالمندان در شهر تهران با استفاده از مدل معادله ساختاری است.
روش کار: در مطالعه حاضر از دادههای یک مطالعه مقطعی که در آن 598 سالمند60 ساله و بیشتر از مناطق 22 گانه شهر تهران در سال 1394 با استفاده از روش نمونهگیری چندمرحلهای طبقهبندیشده انتخاب و پرسشنامه محققساخته برای آنان تکمیل شد، استفاده گردید. پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از دو شاخص سازگاری درونی و زمانی تأیید گردید. به منظور بررسی تعیینکنندههای شاخص خودارزیابی سلامت سالمندان از معادله ساختاری تعمیمیافته (GSEM) و دو برآوردگر ULSMV و WLSMV در نرمافزار (MPLUS 3.7) استفاده شد.
یافتهها: براساس شاخصهای نیکویی برازش، برآوردگر ULSMV برای بررسی عوامل مؤثر بر خودارزیابی سلامت سالمندان انتخاب شد (0/02=RMSEA، 0/951 = CFI و 0/962=TLI). نتایج نشان داد که رتبه خودارزیابی سلامت سالمندان متأهل نسبت به مجرد (0/022=P-value) و شاغلین نسبت به غیرشاغلین (0/048=P-value) بیشتر بود. با افزایش شاخصهای معنویت (0/016=P-value)، سلامت فیزیکی و روانی (0/001=P-value) و رفتار سلامت محور (0/016=P-value)، مقدار نمره استاندارد خودارزیابی سلامت سالمندان افزایش یافت. سلامت فیزیکی و روانی نقش میانجی کامل را در روابط میان متغیرهای جنسیت (0/014=P-value)، وضعیت تأهل (0/040=P-value)، سطح تحصیلی (0/039=P-value)، پایگاه اجتماعی-اقتصادی خوداظهاری (خوب 0/013=P-value و متوسط 0/017=P-value) و تعداد بیماری (0/001=P-value) با خودارزیابی سلامت سالمندان داشت.
نتیجهگیری: براساس یافته های این مطالعه، در سیاستگذاریهای حوزه سالمندی توجه ویژه به متغیرهای ساختاری مانند جنسیت، وضعیت تأهل، سطح تحصیلات و پایگاه های اجتماعی اقتصادی علاوه بر سلامت فیزیکی و روانی ضروری مینماید.
حمید چوبینه، زینب پریسای، فاطمه شهبازی، غزاله دانش، مهدی نصری، سید سعید هاشمی نظری،
دوره 18، شماره 2 - ( 6-1401 )
چکیده
مقدمه و اهداف: در مدیریت پیشرفته، منابع انسانی محور اصلی توسعه پایدار هستند. HSE سامانهای است که بهصورت یکپارچه و با استفاده از نیروی انسانی، امکانات و تجهیزات، سعی در ایجاد محیطی سالم، دلپذیر، با نشاط و دور از حادثه، خسارت، آسیب و ضایعه دارد. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی عملکرد شاخصهای سلامت، ایمنی و محیطزیست (HSE) در حوزه معاونت توسعه منابع انسانی شهرداری تهران بود.
روش کار: این مطالعه بهصورت مقطعی-توصیفی انجام گرفت. جامعه آماری مطالعه تمامی مناطق شهرداری تهران (22 منطقه) بود. پس از طراحی و اعتبارسنجی پروتکل ارزیابی عملکرد HSE، وضعیت HSE در 22 منطقه شهرداری تهران ارزیابی شد. پروتکل یادشده دارای 7 بخش رهبری و تعهد، خطمشی و اهداف استراتژیک، سازماندهی و مستندسازی، مدیریت ریسک، طرحریزی، اجرا و پایش، ممیزی و بازنگری بود. روایی و پایایی آن از راه اخذ نظرهای اصلاحی متخصصان و کارشناسان خبره در داخل و خارج از سازمان شهرداری تعیین شدند.
یافتهها: شاخص ارتباطهای درونسازمانی در اغلب مناطق شهرداری تهران بالاترین امتیاز را به خود اختصاص داده بود بیشترین امتیاز کسبشده (68%) مربوط به شاخص یادشده بود. میانگین کل شاخصها در دور دوم ارزیابی عملکرد 46/6 برآورد شد.
نتیجهگیری: وضعیت HSE در بیش از نیمی از مناطق شهرداری تهران نامطلوب (کمتر از 70%) بود. منطقههای 4 و 7 در وضعیت مطلوب (بالای 70%) قرار گرفتند . بنابراین برای بهبود وضعیت موجود باید برنامهریزی راهبردی با ماهیت بلندمدت شاخصهای سلامت، ایمنی و محیطزیست در پیش گیرند. این مطالعه نشان داد با شناسایی نقاط قوت و ضعف مدیریت سازمان، تصویب ساختار سازمانی HSE، متمرکز نمودن منابع مالی در تمام منطقهها و نظارت بر روند سرعت بهبود در مسیر تعالی سازمان، امکان ارتقای شاخصهای HSE سازمان را فراهم میآورد.
حمید سوری، ناهید خداکرمی، علیرضا زالی، علیرضا نوری، سمانه اکبرپور، فاطمه سادات عسگریان،
دوره 18، شماره 3 - ( 9-1401 )
چکیده
مقدمه و اهداف: پاندمی کووید-19 جهان را با مشکلات مختلفی مواجه ساخته است. این مطالعه به بررسی اپیدمیولوژی بیماری در شهر تهران در سهماهه اول شروع اپیدمی پرداخته است.
روش کار: اطلاعات موجود ثبتشده برای مبتلایان از اول اسفند 1398 لغایت آخر اردیبهشت 1399 در تهران استفاده شد. برای تهیه نقشههای پراکندگی مربوط به بیماری، آدرس محل سکونت بیماران در نقشه زمینی گوگل (گوگل ارث) به نرمافزار ARC-GIS نسخه 4-10 فراخوانی شد؛ روشهای بهکاررفته در GIS شامل IDW, Hotspot و همچنین توزیع نرمال شده بودند.
یافتهها: تعداد 3699 نفر از بیماران در تهران که نتیجه تست پیسیآر آنها مثبت قطعی بود وارد مطالعه شدند. از تعداد کل افراد، 550 نفر فوت یا میزان کشندگی بیماری در موارد بستری 14/9 درصد بود. از مبتلایان 1530 نفر (41/4 %) بهبود و 1619 نفر باقیمانده تا زمان جمعآوری اطلاعات تحت درمان بودهاند. از کل موارد مبتلای قطعی 1479 نفر زن (40 درصد) بودند. میانگین سنی بیماران برابر با 57/4 سال با انحراف معیار 16/5 سال بوده است. تراکم موارد ابتلا در برخی مناطق پرتراکم جمعیتی مانند مناطق 4، 8 و 13 و همینطور وجود برخی خوشههای بیماری در محلههایی مانند تهرانپارس، خیابانهای آیت و پیروزی از نکات قابلتوجه است.
نتیجهگیری: به نظر میرسد روند اپیدمی کووید-19 بسیار جدی است و نیاز به تمهیدات بلندمدت دارد؛ اما برای کنترل این بیماری آمادگی نظام سلامت، سیاست جداسازی نمودن بیماران و افراد مشکوک، پوشیدن ماسک صورت و کاهش تماسها بهویژه در مناطق پرتراکم از مهمترین عوامل کنترلکننده هستند.