21 نتیجه برای دیابت
نادر اسماعیل نسب، عبدالرحیم افخم زاده، ئاوات ابراهیمی،
دوره 6، شماره 1 - ( 3-1389 )
چکیده
مقدمه و اهداف: براساس بررسی‌ها در ایران بیش از دو میلیون نفر به دیابت غیر وابسته به انسولین مبتلا هستند. شواهد دال برآن است که کنترل قندخون بیمار می‌تواند خطر عوارض ناتوان کننده و حتی کشنده دیابت را کاهش دهد. این مطالعه به منظور بررسی وضعیت کنترل دیابت با استفاده از هموگلوبین گلیکوزیله و قند خون ناشتا و ارتباط آن با برخی عوامل انجام شد.
روش کار: در یک مطالعه توصیفی تحلیلی بیماران تیپ2 دیابت مراجعه کننده به مرکز دیابت بیمارستان توحید سنندج، به شرط کامل بودن پرونده وارد مطالعه شدند. روش نمونه‌گیری تصادفی ساده بود و حجم نمونه 411 نفر تعیین شد. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه‌ای که توسط پژوهشگر طراحی شده بود، استفاده گردید. برای آنالیز نتایج از تحلیل تک متغیره و تحلیل چند متغیره (رگرسیون لجستیک) استفاده شد. سطح معنی‌داری 05/ P<0بود.
نتایج: در تحلیل تک متغیره،رابطه قند خون ناشتای بیماران با تحصیلات و شغل بیماران و نحوه مراجعه از نظر آماری معنی‌دار بود. هموگلوبین گلیکوزیله با جنسیت و سن و تحصیلات و شغل بیماران و نحوه مراجعه رابطه معنی‌دار داشت. در رگرسیون لجستیک قند خون ناشتا با شاخص توده بدنی و نحوه مراجعه و هموگلوبین گلیکوزیله نیز با شاخص توده بدنی و نحوه مراجعه رابطه معنی‌دار داشت. همبستگی مثبت بین قند خون ناشتا و هموگلوبین گلیکوزیله وجود داشت (54/r =0).
نتیجه‌گیری: رگرسیون لجستیک نشان داد که متغیر‌هایی چون شاخص توده بدنی و نحوه مراجعه در کنترل دیابت تأثیر دارند.
بهروز یزدان پناه، میترا صفری، پروین عنقا، محمد کرمی، معصومه السادات عمادی، سیروس یزدانپناه، علی بینا پوربهشت،
دوره 7، شماره 4 - ( 12-1390 )
چکیده
Normal
0
false
false
false
EN-US
X-NONE
AR-SA
مقدمه و اهــداف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر مراقبت‌های جامعه محور بر
کنترل دیابت و عوامل خطر آن اجرا گردید.
روش کار
: جهت هدایت این پروژه مشارکتی مبتنی بر جامعه گروه همیار
سلامت منطقه با شرکت نمایندگان مردم، سازمان‌های متولی سلامت و پژوهشگران تشکیل
شد. با انجام نیاز سنجی وتعیین اولویت مشکلات سلامت، دیابت مشکل اولویت دار منطقه
شناخته شد. افراد 30 تا 65 ساله منطقه غرب یاسوج (2569 نفر) مورد پرسش‌گری و معاینات
لازم قرار گرفتند و از افراد در معرض خطر دیابت آزمایشات قند خون ناشتا و چربی‌های
خون، ازبیماران دیابتی هموگلوبین گلیکوزیله به عمل آمد. کلاس‌های آموزش تغذیه و برنامه
ورزشی به مدت 3 ماه برای مبتلایان به دیابت اجرا و بعد از آن مجددا آزمایشات انجام
و پرسشنامه تکمیل گردید. داده ها بوسیله نرم افزار آماری SPSS و آزمون‌های آماری مجذور کای، تی و ناپارامتری تجزیه و تحلیل شد.
نتایج: 52 درصد افراد در معرض خطر دیابت و 17درصد آنان، مبتلا
به آن بودند. میانگین قند خون ناشتا، چربی‌های خون و هموگلوبین گلیکوزیله افراد،
بعد از مداخله با اختلاف معنی‌دار کاهش یافت. مصرف مواد غذایی مانند غذاهای سرخ
کردنی ، چربی ها و نمک نیز کاهش داشت درحالیکه میزان ورزش، پیاده روی و فعالیت بدنی
افراد با اختلاف آماری معنی‌داری بعد از مداخله افزایش یافت (05/0P<).
نتیجه‌گیری:
برنامه‌های مشارکتی و مراقبت‌های جامعه محور می‌تواند به عنوان الگویی عملی در
کنترل و پیشگیری از دیابت مورد استفاده قرار گیرد.
علیرضا اولیایی منش، شیلا دعایی، محمد رضا مبینی زاده، مینا نجاتی، پریسا ابویی، مهدی آزادبخت،
دوره 8، شماره 1 - ( 4-1391 )
چکیده
مقدمه و اهداف: انسولین‌های آنالوگ
شبیه انسولین‌های انسانی است ولی فقط درساختار مولکولی که منجر به اختلاف در ویژگی‌های
فارماکینتیک و فارمادینامیک می‌گردد تفاوت دارند.
روش کار : مهم‌ترین پایگاه‌های
اطلاعاتی از ابتدای سال 2009 تا ژوئن 2010 مورد جستجو قرار گرفتند. این منابع با
توجه به نوع مطالعات مورد استفاده، عبارت بودند از: Cochrane
Library (DARE, NHS EEDs, CENTRAL and Cochrane Systematic Reviews) ،CRD
York در
این جستجو مطالعات مرور نظام‌مند، ارزیابی فناوری سلامت و ارزیابی اقتصادی مورد
بررسی قرار گرفته و 9 مطالعه مرتبط وارد مطالعه گردیدند.
نتایج : مطالعات نشان دادند
که هیچ دلیلی مبنی بر خطرات بیشتر یا کمتر آنالوگ سریع الاثر
(rapid-acting insulin analogue انسولین
آنالوگ سریع الاثر) در
مقایسه با انسولین انسانی وجود نداشته و آنالوگ بلند اثر بطور معناداری خطر
هیپوگلیسمی شدید را کاهش می‌دهد. همچنین، به دلیل عدم هزینه اثربخشی، انسولین
آنالوگ نسبت به دیگر انسولین‌های موجود، مقرون به صرفه شناخته نشدند معذالک برخی
مطالعات انسولین اسپارت 30 را نسبت به بقیه آنالوگ‌ها هزینه اثربخش‌تر می‌دانند.
نتیجه‌گیری: گرچه استفاده از
انسولین آنالوگ برای بیماران دیابتی اثر بخش می‌باشد معذالک به دلیل هزینه اثر
بخشی کمتر و گرانی انسولین
آنالوگ نسبت به انسولین انسانی پیشنهاد می‌گردد پوشش حمایتی منابع دولتی (بیمه‌ای)
از این فناوری با توجه به حساسیت مراقبتی که در دو گروه سالمندان و کودکان دیابتی
وجود دارد فقط برای این دو گروه صورت بگیرد.
Normal
0
منوچهر کرمی، فاطمه خسروی شادمانی، فرید نجفی،
دوره 8، شماره 3 - ( 9-1391 )
چکیده
مقدمه و اهداف: باتوجه به تمایل سیاست‌گذاران نظام سلامت به آگاهی از تأثیر کاهش شیوع یک عامل خطر بر تغییر بار بیماری، مطالعۀ حاضر با هدف تعیین آثارکاهش شیوع دیابت بر بار قابل انتساب به بیماری‌های قلبی و عروقی در استان کرمانشاه انجام شد.
روش کار: به منظور محاسبۀ سهم تأثیر بالقوه و درصد بار قابل انتساب بیماری‌های قلبی و عروقی از روش ارزیابی خطر مقایسه‌ای سازمان جهانی بهداشت استفاده شد. داده‌های شیوع دیابت برای استان کرمانشاه از سومین دورۀبررسی کشوری نظام مراقبت عوامل خطر بیماری‌های غیرواگیر در سال 1386 استخراج گردید. شاخص اندازۀ اثر دیابت بر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی، یعنی نسبت مخاطرۀ تطبیق یافته برای متغیرهای مخدوش‌گر نیز، برگرفته از یک مطالعۀکشوری است.
نتایج: سهم بیماری دیابت در کاهش بار قابل انتساب به بیماری‌های قلبی و عروقی در زنان، در صورتی که شیوع را به صفر برسانیم، برابر با 2/11درصد، و در حالتی که شیوع را به 4 درصد برسانیم، برابر با 7/5 درصد است. همچنین، بار قابل اجتناب در مردان، در صورتی که شیوع را به صفر برسانیم، برابر با 6/5 درصد و در حالتی که شیوع را به 3 درصد برسانیم، برابر با 9/2 درصد است.
نتیجه‌گیری: برای تصمیم‌گیری بهتر سیاست‌گذاران نظام سلامت پیشنهاد می‌شود که گزارش بار قابل اجتناب بر اساس مطالعه‌های به روز شده محاسبۀ بار بیماری و به صورت تعداد سال‌های از دست رفتۀ تعدیل شده با ناتوانی انجام گیرد.
مهناز مردانی، خدیجه کاظمی، اعظم محسن زاده، فرزاد ابراهیم زاده،
دوره 8، شماره 4 - ( 12-1391 )
چکیده
مقدمه و هدف: ماکروزومی عبارتی است که برای نوزادان با وزن هنگام تولد 4000 گرم یا بیشتر، به‌کار می‌رود. احتمال مرگ‌و‌میر در مبتلایان به ماکروزومی افزایش می‌یابد. شکستگی ترقوه، صدمه به شبکه بازویی و هایپوگلایسمی در نوزاد از مهم‌ترین عوارض جانبی ماکروزومی‌اند. هدف این مطالعه بررسی فراوانی و عوامل خطر ماکروزومی در بیمارستان عسلی خرم‌آباد است.
روش کار: در این مطالعه توصیفی مقطعی،داده‌ها از طریق پرسشنامه جمع‌آوری شد و با استفاده از نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید.
نتایج: از 500 نوزاد زنده متولد‌شده، 59 نوزاد ماکروزوم بودند (8/11 درصد). %5/69 نوزادان پسر و%5/30دختر بودند. افزایش سن مادر، چاقی مادر(30 (BMI، افزایش وزن 18 کیلوگرم و بیشتر از آن طی دوران بارداری، سابقۀدیابت شیرین، سابقۀتولد نوزاد ماکروزوم، بارداری طول کشیده ومولتی پاریتی (5 پاریتی)، با بروز ماکروزومی ارتباطی معنادار داشتند.
نتیجه‌گیری: با توجه به شیوع نسبتاً بالای ماکروزمی در شهر خرم‌آباد، پیشگیری از بارداری بالای 35 سال، پیشگیری از چاقی پیشاز بارداری، افزایش وزن مناسب در دوران بارداری، کنترل گلوکز خون در دورانبارداری در مادران دیابتی، برای پیشگیری از ماکروزومی ضروری‌اند.
سمانه اکبر پور، یونس جهانگیری، مجتبی لطفعلیان، ندا ظفری، داود خلیلی، مریم توحیدی، محمد علی منصورنیا، فریدون عزیزی، فرزاد حدائق،
دوره 11، شماره 2 - ( 6-1394 )
چکیده
مقدمه و اهداف: با توجه به اهمیت روند فاکتورهای خطر در افراد دیابتی و غیر دیابتی، این مطالعه به بررسی روند 10 ساله فاکتورهای خطر در این دو گروه و مقایسه آن پرداخته است .
روش کار: در این مطالعه از داده‌های مطالعه قند و لیپید تهران استفاده شد. بر اساس تعریف دیابت و معیارهای ورود و خروج، 1045 نفر دیابتی و 5136 نفر غیر دیابتی مورد آنالیز قرار گرفتند. برای بررسی روند از مدل معادلات برآوردی تعمیم یافته
(Generalized Estimation Equation) استفاده گردید. در همه‌ی مدل ها سن به عنوان متغیر مخدوش‌کننده تعدیل شد. روند تغییرات در دیابتی‌ها و غیر دیابتی‌ها با بررسی اثر متقابل آن‌ها مقایسه گردید.
نتایج: یک روند نزولی در تغییرات سطح کلسترول، تری‌گلیسیرید و LDL-C و non-HDL-C در هر دو گروه دیده شد، اما هنوز 60 درصد از افراد دیابتی تا انتهای مطالعه به سطح کنترلیHDL-C و LDL-C نرسیده‌اند. زنان دیابتی با گذشت زمان، سطح بالاتری از کنترل فشار خون را تجربه می‌کنند؛ البته با این وجود، هنوز هم حدود 60 درصد از مردان و زنان دیابتی در انتهای مطالعه فشار خون بالا دارند. روند چاقی عمومی و مرکزی در افراد غیر دیابتی روند فزاینده نشان داده است، اما در افراد دیابتی این روند تنها در چاقی مرکزی دیده شده است.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان می‌دهند که در میان فاکتورهای خطر بیماری‌های قلبی- عروقی کلسترول خون مورد توجه بیشتری قرار گرفته است و این در حالی است که فاکتورهای خطر اصلی دیگر مانند فشار خون، شاخص توده بدنی مورد غفلت قرار گرفته‌اند.
میثم جهانی، جلال رضایی نور، اسماعیل هداوندی، ایرج صالحی، حبیب اله تحسینی،
دوره 11، شماره 2 - ( 6-1394 )
چکیده
مقدمه و اهداف: در طی سال‌های اخیر از جمله روش‌های پیش‌بینی و تشخیص بیماری در عرصه پزشکی، به کارگیری روش‌های پشتیبان تصمیم با الگوریتم‌های تکاملی و ترکیبی است، که دارای توانمندی بالایی در مدل‌سازی مسائل پزشکی و مهندسی دارند. هدف این مقاله مقایسه‌ی چند سامانه پشتیبان تصمیم‌گیری و بررسی دقت این سامانه‌ها در پیش‌بینی بیماری دیابت است.
روش کار: در مطالعه‌ی حاضر با استفاده روش ترکیب الگوریتم ژنتیک و لونبرگ- مارکوارت(Genetic Algorithm and Levenberg-Marquardt GALM ) ، به تعیین و بهینه‌سازی اوزان‌های شبکه‌ی عصبی پرداخته شد، و برای بررسی اعتبارسنجی مدل‌ها، از روش‌های اعتبار سنجی سنتی و اعتبار سنجی kباره (K-Fold Cross Validation K-Fold ) استفاده گردید، و در نهایت مدل پیشنهادی (GALM) با مدل‌های رگرسیون لجستیک، الگوریتم ژنتیک از طریق نمودار سطح زیر منحنی(Receiver operating characteristic, (ROC)) و ماتریس در هم ریختگی(Confusion matrix) مقایسه گردید.
نتایج: پس از انجام بررسی‌ها معلوم شد در بین مدل‌های مقایسه شده، مدل حاصل از الگوریتم GALM دارای حساسیت و ویژگی بالاتری نسبت به مدل‌های رگرسیون لجستیک و الگوریتم ژنتیک می‌باشند. همچنین در بین مدل‌ها، مدل پیشنهادی (الگوریتم GALM) مدلی است که دارای حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری منفی (NPV) (Negative Predictive Value NPV )، ارزش اخباری مثبت (PPV) (Positive Predictive Value PPV) ، بالا و درستنمایی منفی (-LR) (Negative Likelihood Ratio NLR ) پایین و نزدیک به صفر می‌باشد، و می‌توان این مدل را به عنوان مدلی مناسب انتخاب کرد.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد، مدل GALM با میزان‌های به ترتیب حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت، ارزش اخباری منفی، سطح زیر منحنی 7/98، 01/90، 8/91، 3/98، 972/0، در مقایسه با مدل‌های GA و LR مدلی مناسب برای پیش‌بینی دیابت می‌باشد.
علیرضا افشاری‌صفوی، حسین کاظم‌زاده قره‌چبق، منصور رضایی،
دوره 11، شماره 3 - ( 8-1394 )
چکیده
مقدمه و اهداف: داده‌های گمشده، چالش بزرگی در پژوهش‌ها به‌شمار می‌آیند. به فراخور نوع مطالعه و نوع متغیرهای مورد بررسی، روش‌های گوناگونی برای کار با این داده‌ها تا کنون معرفی شده است. هدف این مطالعه مقایسه پنج روش جانهی متداول در برخورد با گمشدگی در داده‌های پرسشنامه‌ای بود.
روش کار: در این مطالعه تعداد500 پرسشنامه مربوط به خوددرمانی در بیماران دیابتی مورد استفاده قرار گرفت. گمشدگی در مشاهده‌ها به‌صورت تصنعی و با انتخاب تصادفی سؤالاتسؤالات و سپس حذف آن‌ها تولید شد. پنج روش جانهی عبارت بودند از: 1- میانگین سؤالاتسؤالات؛ 2- میانگین فردی؛ 3- نمای فردی؛ 4- رگرسیون خطی؛ و 5- الگوریتم EM. برای هر روش میانگین و انحراف معیار نمرات جانهی شده با مقادیر اصلی مقایسه گردید. همچنین ضریب همبستگی اسپیرمن، درصد دسته‌بندی اشتباه و آماره کاپا نیز محاسبه شد.
یافته ها: مقدار آماره کاپای بالاتر از 81/0 برای سطح گمشدگی 10 درصد بیانگر توافق تقریباً کامل در این سطح از گمشدگی بود. الگوریتم EM بالاترین میزان توافق با نتایج داده‌های واقعی را با مقدار آماره کاپای 886/0 نشان داد. همچنین با افزایش میزان گمشدگی اطلاعات به 30 درصد، الگوریتم EM و روش میانگین فردی با مقدار کاپای 697/0 و 687/0از توافق نسبتاً مشابهی برخوردار بودند.
نتیجه گیری: در این مطالعه الگوریتم EM دقیق‌ترین روش برای کار با داده‌های گمشده در تمام الگوهای مورد ارزیابی شناخته شد. روش میانگین فردی به دلیل سادگی کار با داده‌های گمشده به‌ویژه برای بیشتر خوانندگان غیرآماری می‌تواند مورد توجه قرار گیرد.
مهدی تیموری، الهام ابراهیمی، سید محمد علوی نیا،
دوره 11، شماره 4 - ( 12-1394 )
چکیده
مقدمه و اهداف: بیماران دیابتی همواره در معرض ابتلا به پرفشاری خون هستند. هدف از این تحقیق طراحی یک مدل پیش‌بینی پرفشاری خون در میان افراد مبتلا به دیابت، مبتنی بر هزینه و با در نظر گرفتن توزیع این بیماری در جامعه بود، که تا حد ممکن عملکرد مناسبی داشته باشد.
روش کار: در این پژوهش تلاش شد تا با استفاده از روش‌های مختلف یادگیری ماشین، یک مدل پیش‌بینی مبتنی بر هزینه طراحی شود که تا حد ممکن بهترین عملکرد در پیش‌بینی افراد دیابتی در معرض خطر پرفشاری خون را داشته باشد. از میان الگوریتم‌های داده‌کاوی، از الگوریتم‌های درخت تصمیم، ماشین بردار پشتیبانی، شبکه عصبی و نیز رگرسیون لجستیک استفاده شد. برای انجام این پژوهش از داده‌های مربوط به غربالگری بیماران دیابتی برای تشخیص پرفشاری خون در استان آذربایجان شرقی استفاده شد.
یافته‌ها: افزایش فشار خون سیستول به میزان 130 میلی‌متر جیوه، فرد دیابتی را بیشتر در معرض پرفشاری خون قرار می‌دهد. با رویکرد غیر هزینه‌محور، به شاخص یودن حدود 68 درصد رسیدیم. زمانی که رویکرد هزینه محور به کار بسته می‌شود، بیشترین شاخص یودن (11/47 درصد) مربوط به شبکه عصبی است، هر چند هدف در اینجا حداقل‌سازی هزینه است که در راستای این هدف، درخت تصمیم و رگرسیون لجستیک بهترین عملکرد را دارند.
نتیجه گیری: در مسائل پیش‌بینی بیماری‌ها در جوامع، حساس به هزینه کردن روش‌ها و در نظر گرفتن توزیع واقعی بیماری در جامعه اهمیت بیشتری دارد تا این‌که تنها هدف، کمینه کردن تعداد خطاهای دسته‌بندی روی مجموعه داده‌ی موجود باشد.
صادق کارگریان مروستی، جمیله ابوالقاسمی، ایرج حیدری، شهناز ریماز،
دوره 13، شماره 2 - ( 6-1396 )
چکیده
مقدمه و اهداف: نوروپاتی ازجمله عوارض شایع دیابت است که می‌تواند سبب ناتوانی حرکتی در بیمار مبتلا به دیابت گردد. هدف از انجام این مطالعه، تعیین عوامل مؤثر بر زمان رخداد نوروپاتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 با استفاده از مدل مخاطرات متناسب کاکس است.
روش کار: در این پژوهش، کلیه بیماران (371 بیمار) مبتلا به دیابت نوع 2 و فاقد نوروپاتی که از سال 1385 در کلینیک دیابت فریدون‌شهر اصفهان تشکیل پرونده داده بودند، وارد مطالعه و وضعیت ابتلا به نوروپاتی آن‌ها تا پایان سال 1394 به‌صورت مستمر پیگیری شد. کلیه محاسبات با نرم‌افزار R (نسخه 3.2.3) و آزمون‌ها با در نظر گرفتن خطای 05/0 انجام شد.
یافته‌ها: در پایان دوره 10 ساله مطالعه، بروز تجمعی و شیوع نوروپاتی به ترتیب 7/30% و 6/41% برآورد شد. با روش ناپارامتری کاپلان مایر، میانگین زمان تشخیص نوروپاتی 5±6/76 ماه پس از اولین تشخیص دیابت بود (8±8/83 ماه در مردان و 6±7/72 ماه در زنان). طبق مدل نیمه پارامتری رگرسیون کاکس، نرخ بقای بدون بیماری (Disease-Free Survival) یک‌ساله، دوساله، پنج‌ساله و هشت‌ساله به ترتیب 867/0، 819/0، 647/0 و 527/0 بود و متغیرهای سابقه دیابت در فامیل درجه‌یک، جنسیت، HbA1c و مدت‌زمان ابتلای به دیابت، می‌توانند به‌عنوان عوامل مؤثر بر «زمان» رخداد نوروپاتی شناخته شوند (05/0>P).
نتیجه‌گیری: کنترل قند خون و ارزیابی مرتب پاها در بیماران با زمان ابتلای دیابت طولانی‌تر به‌ویژه زنان دارای سابقه خانوادگی دیابت، میزان بروز و سرعت پیشرفت نوروپاتی را کاهش داده و کیفیت زندگی بیماران را بهبود می‌بخشد.
مسعود محمدی، مسعود میرزایی، منوچهر کرمی،
دوره 13، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
مقدمه و اهداف: با توجه به اهمیت بیماری‌های قلبی و عروقی در کشور و شهرهای آن و همچنین اهمیت تصمیم‌های سیاست‌گذاران سلامت در پیشگیری از آن، این مطالعه با هدف تعیین سهم دیابت بر بار بیماری‌های قلبی و عروقی در شهر یزد انجام شد.
روش کار: برای برآورد بار بیماری‌های قلبی- عروقی ناشی از دیابت، از فرمول سهم تأثیر بالقوه استفاده شد. بدین منظور داده‌های شیوع دیابت از مطالعه یاس که در طی سال‌های 94-1393 در شهر یزد انجام گرفته، استخراج و شاخص اندازه اثر دیابت بر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی نیز از مطالعه قند و لیپید تهران برگرفته شد.
یافته‌ها: سهم بیماری دیابت در کاهش بار قابل انتساب بیماری قلبی و عروقی در زنان در صورتی که شیوع دیابت به صفر برسد شود، برابر 6/23 درصد و هنگامی که شیوع دیابت در زنان به متوسط کشوری سال 1388 معادل 3/20 درصدرسانیده شود، برابر 3/0 درصد است. سهم بیماری دیابت در کاهش بار قابل انتساب بیماری قلبی و عروقی در مردان شهرستان یزد اگر شیوع دیابت به صفر برسد برابر 6/10 درصد و در صورتی شیوع دیابت به متوسط کشوری معادل 7/17 درصد رسانیده شود، برابر 2/1- درصد است.
نتیجه‌گیری: با توجه به شیوع بالای دیابت در شهر یزد و از طرفی سهم قابل توجه آن در بار منتسب به بیماری‌های قلبی- عروقی، لازم است این عامل خطرساز در اولویت مداخله‌های پیشگیرانه توسط نظام سلامت قرار گیرد.
وحید یزدی فیض آبادی، محمد حسین مهرالحسنی، مهلا ایرانمنش،
دوره 14، شماره 0 - ( 10-1397 )
چکیده
مقدمه و اهداف: سهم قابل توجهی از کل مخارج سلامت، مرتبط با داروست. ارزیابی شاخص‌های نظام دارویی مبنایی برای اصلاح الگوی مصرف و کنترل هزینه‌هاست. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی روند شاخص‌های مصرف دارو در ایران انجام شد.
روش‌کار: در مطالعه توصیفی- مقطعی حاضر، سرانه مصرف به تفکیک نوع دارو، شکل دارو و گروه‌های درمانی محاسبه شد. داده‌ها از آمارنامه دارویی سازمان غذا و دارو و مرکز آمار ایران برای سال‌های 1394-1391 استخراج شد. برای گروه‌بندی درمانی از طبقه‌بندی کاتزونگ استفاده شد. داده‌ها در نرم افزار Excel 2013 و با آمار توصیفی و شاخص رشد سالانه تحلیل گردید.
یافته‌ها: بیشترین سرانه مصرف طی سال‌های مطالعه به ترتیب قرص متفورمین500، رانیتیدین150 و سرماخوردگی با 52/18، 45/15 و 29/15 واحد بود. بیشترین متوسط سرانه مصرف در گروه‌های درمانی، داروهای قلب و عروق با 65/97 بود.. کمترین رشد مصرف عددی را گلی-بنگلامید80 با 12-% در سال 1393 و بیشترین آن را متفورمین500 با 90/16 %در سال 1392 داشت. قرص‌ها پُرمصرف‌ترین شکل دارویی بودند.
نتیجه‌گیری: سرانه مصرف دارویی ایران از کشورهای توسعه یافته بالاتر است. داروهای قلب و عروق و دیابت سرانه مصرف بالایی در مقایسه با سایرداروها دارند. لذا برای تجویز منطقی دارو، تقویت نظام ارزیابی بالینی با استفاده از طراحی و اجرای راهنماهای بالینی برای بیماری‌های شایع و با هزینه بالا پیشنهاد می‌گردد.
سعید آقا محمدی، کتایون جهانگیری، کامران حاجی نبی، ایروان مسعودی اصل، رضا دهنوییه،
دوره 14، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
مقدمه و اهداف: در میان بیماری‌های غیر واگیر، بیمارهای ناشی از غدد، تغذیه و متابولیک به‌خصوص در کشورهای درحال‌توسعه در دهه‌های اخیر رشد فزاینده‌ای داشته‌اند. لذا این مطالعه با هدف بررسی و پیش‌بینی روند مرگ ناشی از این گروه بیماری‌ها، در ایران انجام‌شده است.
روش کار: جمعیت مطالعه، کل مرگ‌های ثبت‌شده ناشی از بیماری‌های غدد تغذیه و متابولیک در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی طی سال‌های 1385 تا 1394 است. جهت پیش‌بینی روندهای علل مرگ از مدل لی کارتر در پکیج دموگرافی 1/18 در نرم‌افزار R نگارش 1/3/3 استفاده‌شده است.
یافته‌ها: روند میزان مرگ ناشی از بیماری‌های غدد، تغذیه و متابولیک در همه گروه‌های سنی و جنسی طی سال‌های 1385 تا 1394 روند افزایشی داشته و پیش‌بینی می‌گردد در سال 1414 به میزان 71/197 در کل جمعیت، 97/202 در زنان و 99/188 در مردان (در هر 100 هزار نفر) جمعیت برسد.
نتیجه‌گیری: عوامل متعددی در ابتلا به بیماری‌های غدد تغذیه و متابولیک نقش دارند که یکی از این عوامل، افزایش سن و سالمندی جمعیت است که با توجه به تغییر ساختار سنی جمعیت ایران تا سال 1414 و افزایش سالمندی جمعیت، روند افزایشی در میزان مرگ‌های ناشی از این بیماری‌ها پیش‌بینی می‌شود و لازم است با توجه به روند سریع رشد آن در جمهوری اسلامی ایران، سیاست‌ها و برنامه‌های بین بخشی مبتنی بر جمعیت توسط سیاست‌گذاران اتخاذ گردد.
سیما برید کاظمی، احسان موسی فرخانی، رضا افتخاری گل، علی تقی پور، علیرضا باهنر، امید امامی، حمیدرضا بهرامی،
دوره 14، شماره 3 - ( 9-1397 )
چکیده
مقدمه و اهداف: محققان و متخصصان حوزه سلامت از یافته‌های خودگزارشی ابتلا به بیماری‌های مزمن به طرز چشم‌گیری استفاده می‌کنند. این مطالعه با هدف بررسی روایی خودگزارشی ابتلا به دیابت طراحی شده است.
روش کار: در این مطالعه مقطعی از یافته‌های سرشماری سال 1394 در سطح کلان‌شهر مشهد که یک بررسی مبتنی بر جمعیت در افراد بالای 30 سال بوده (n=307103) برای تعیین نسبت خودگزارشی ابتلا به دیابت استفاده شد. از سامانه پرونده الکترونیک سلامت سینا SinaEHR® با کدهای تشخیصی E10 و E11 تأیید شده توسط پزشکان به عنوان مرجع استفاده شد. حساسیت، ویژگی، ارزش‌های اخباری مثبت ومنفی و نسبت درستنمایی با فاصله اطمینان 95 درصد محاسبه شد.
یافته‌ها: حساسیت خودگزارشی ابتلا به دیابت 59/24 درصد (فاصله اطمینان 95 درصد: 21/25-97/23)، ویژگی 04/98درصد
(فاصله اطمینان 95 درصد: 09/98-99/97)، PLR 56/12درصد (فاصله اطمینان 95 درصد: 02/13-11/12)، NLR 77/0درصد
(فاصله اطمینان 95 درصد: 78/0-76/0)،PPV 77/44درصد (فاصله اطمینان 95 درصد: 67/45-89/43) و NPV 27/95درصد
(فاصله اطمینان 95 درصد: 31/95-23/95)، می‌باشد. حساسیت خودگزارشی ابتلا به دیابت در مردان، افراد ایرانی، مجرد، سن 60 سال و بیشتر، افراد دارای شاخص توده بدنی (BMI) بین 25-5/18 و افراد دارای تحصیلات دانشگاهی بالاتر بوده است.
نتیجه‌گیری: اگرچه حساسیت خودگزارشی ابتلا به دیابت در این مطالعه حاضر پایین بوده است، اما ویژگی و ارزش‌های اخباری مثبت و منفی آن نسبتاً خوب بود.خودگزارشی دیابت در مردان، افراد ایرانی، مجرد، سن 60 سال و بیشتر، افراد دارای BMI بین 25-5/18 و افراد دارای تحصیلات دانشگاهی بالاتر بوده است. به نظر می‌رسد در استفاده از داده‌های خودگزارشی در مطالعه‌های اپیدمیولوژیک احتیاط بیشتری باید صورت پذیرد.
عباس علی پور، فاطمه یساری، سهیلا خداکریم، ابوالقاسم شکری،
دوره 15، شماره 1 - ( 3-1398 )
چکیده
مقدمه و اهداف: نارسایی مزمن کلیوی (Chronic Renal Failure; CRF) به نقص غیر قابل برگشت در عملکرد کلیه‌ها اطلاق می‌شود. هدف از این مطالعه توصیف ویژگی‌های بیماران مبتلایان به این بیماری و عوامل مرتبط با ابتلا در بیماران همودیالیزی در یک بیمارستان منتخب دانشگاهی شهر تهران در سال 1395 بود.
روش کار: در این مطالعه‌ی توصیفی- مقطعی بیماران موجود و مراجعه کننده به بخش همودیالیز بیمارستان شهید آیت‌الله اشرفی اصفهانی که حداقل 3 ماه تحت درمان با همودیالیز دائم بوده‌اند، مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات لازم از طریق تاریخچه پزشکی مندرج در پرونده‌ی بیماران بخش همودیالیز گردآوری شد، و در موارد لزوم برای جمع‌آوری داده‌های بیشتر با بیماران مصاحبه به‌عمل آمد. داده‌ها به‌وسیله نرم‌افزار stata نسخه 14 و همچنین با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: از 359 بیمار این مطالعه؛ 230 (07/64 درصد) بیمار مرد و میانگین (±انحراف معیار) سن آن‌ها 04/58 (09/0±) سال بود. فراوانی (درصد فراوانی) بر حسب شایع‌ترین سبب‌های شناخته شده احتمالی ابتلا بیماران به ترتیب پرفشاری خون 91 نفر (35/25 درصد)، همراهی پرفشاری خون و دیابت به‌صورت مشترک 84 نفر (40/23 درصد) و دیابت 78 نفر (73/21 درصد) بوده است. نسبت افراد فوت شده در بیماران با علت دیابت، بیشتر از بیماران با سایر علل بوده است (50 درصد در برابر 55/38 درصد).
نتیجه‌گیری: علت اصلی ابتلا به نارسایی مزمن کلیوی دیابت و پرفشاری خون بالا بوده و نسبت افراد فوت شده در این بیماران نیز بیشتر از سایر بیماران بود.
منصور رضایی، نگین فخری، سوده شهسواری، فاطمه رجعتی،
دوره 15، شماره 4 - ( 10-1398 )
چکیده
مقدمه و اهداف: دیابت بارداری شایع‌ترین اختلال متابولیک دوران بارداری است. در صورت تشخیص زودرس این بیماری می‌توان از برخی عوارض آن جلوگیری کرد. هدف این پژوهش پیش‌بینی زودرس ابتلا به دیابت بارداری بوسیله مدل‌های رگرسیون لجستیک، تحلیل ممیزی، درخت تصمیم و شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون و مقایسه این مدل‌ها بود.
روش کار: پرونده 420 خانم باردار ( 1391-1389 ) دارای پرونده در مراکز بهداشتی کرمانشاه، با روش نمونه‌گیری در دسترس بررسی شد. اطلاعات جمعیت شناختی، متغیرهای مربوط به دوره بارداری و نتایج آزمایش‌ها و ابتلا به دیابت بارداری با معیار قند خون ناشتا بزرگ‌تر یا مساوی 92 از پرونده آنان گردآوری شد. پس از برازش چهار مدل فوق به داده‌ها، عملکرد مدل‌ها باهم مقایسه گردید و با توجه به معیارهای صحت، حساسیت و ویژگی بر اساس منحنی ROC، مدل برتر معرفی شد.
یافته‌ها: پس از برازش مدل‌های رگرسیون لجستیک، تحلیل ممیزی، درخت تصمیم و شبکه عصبی مصنوعی به مجموعه داده‌ها، معیار صحت برای مدل‌های مذکور به ترتیب برابر 81/0، 83/0، 78/0 و 83/0 ، حساسیت 50/0، 63/0، 58/0و 58/0، ویژگی 96/0، 93/0، 87/0 و 94/0 و سطح زیر منحنی ROC به ترتیب برابر 86/0، 78/0، 73/0 و 87/0 محاسبه گردید.
نتیجه‌گیری: در پیش‌بینی و رده‌بندی ابتلا و عدم ابتلا به دیابت بارداری، مدل شبکه عصبی مصنوعی دارای نرخ دسته‌بندی اشتباه کمتر و سطح زیر منحنی ROC بیشتری نسبت به سایر مدل‌ها بود. می‌توان نتیجه گرفت که این مدل دارای پیش‌بینی‌های صحیح‌تر و نزدیک به واقعیت نسبت به سایر مدل‌ها است.
مائده امینی، انوشیروان کاظم نژاد، فرید زایری، اعظم امیریان، نورالسادات کریمان،
دوره 16، شماره 1 - ( 3-1399 )
چکیده
مقدمه و اهداف: دیابت بارداری یک عارضه طبی در بارداری بوده که تشخیص دیرهنگام آن می‌تواند اثرات نامطلوبی روی مادر و جنین بگذارد. هدف از انجام این پژوهش، برآورد پارامترهای دقت یک نشانگر زیستی برای پیش‌بینی زودهنگام دیابت بارداری در غیاب یک تست استاندارد مرجع کامل بود.
روش کار: این مطالعه روی 523 خانم باردار که در سال‌های 96 و 97 به بیمارستانهای مهدیه و طالقانی تهران مراجعه کرده بودند، انجام شد. مقادیر اندازهگیری شده بتا گنادوتروپین جفتی انسانی به عنوان پیشگوی دیابت بارداری برای همه زنان شرکتکننده در هفته 17-14 بارداری در چک لیست مربوط ثبت شد. برای برآورد حساسیت، ویژگی و مساحت زیر منحنی راک، از مدل متغیر پنهان بیزی استفاده شد. برآورد بیزی پارامترها در بسته نرمافزاری R2OpenBUGS در نرم‌افزار R نسخه 3.5.3 محاسبه شد.
یافته‌ها:میانه سن بارداری زنان شرکت کننده در این مطالعه، 33 سال بود. در غیاب تست مرجع کامل، نتایج مدل به‌کار رفته برای مقدارهای حساسیت، ویژگی و مساحت زیر منحنی راک مربوط به بتا گنادوتروپین جفتی انسانی به ترتیب برابر با 78 درصد (فاصله باورمند 95 درصد: 0/83-0/66)، 83 درصد (فاصله باورمند 95 درصد: 0/89-0/74) و 72/0 (فاصله باورمند 95 درصد: 0/88-0/64) بود.
نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های بهدست آمده در این مطالعه، بتا گنادوتروپین جفتی انسانی در غیاب تست مرجع کامل می‌تواند برای پیش‌بینی زودهنگام دیابت در خانمهای باردار مناسب باشد.
حمیدرضا بهرامی طاقانکی، احسان موسی فرخانی، رضا افتخاری گل، پگاه بهرامی طاقانکی، سعید بکایی، علی تقی پور، بهناز بیگی،
دوره 16، شماره 3 - ( 9-1399 )
چکیده
مقدمه و اهداف: دیابت به‌عنوان یکی از شایع‌ترین بیماری‌های غدد درون‌ریز در سراسر جهان محسوب می‌شود. این مطالعه با هدف بررسی عوامل مرتبط با بروز عوارض دیابت به انجام رسید.
روش کار: یک مطالعه مورد شاهدی بر اساس داده‌های 70089 بیمار مبتلابه دیابت ( 4622 نفر مورد 53613 نفر شاهد) استخراج‌شده از سامانه پرونده الکترونیک سلامت سینا ®SinaEHR در جمعیت تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال 1397 اجرا گردید. تأثیر متغیرهای مستقل بر شانس ابتلا به عوارض دیابت با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک تک متغیره و چند متغیره با کنترل اثر مخدوش‌کننده‌های احتمالی موردبررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: با استفاده از رگرسیون چند متغیره شانس ابتلا به عوارض دیابت شامل زندگی در شهر 35/0 (38/0-31/0)، حاشیه شهر 73/0 (79/0-67/0)، روستا 31/0 (33/0-28/0) نسبت به زندگی در کلان‌شهر، بی‌سواد نسبت به تحصیل‌کرده (91/0- 78/0)84/0، فعالیت بدنی (75/0- 66/0)70/0، فشارخون سیستولیک بالا درجه‌یک (71/1- 34/1)51/1 و فشارخون سیستولیک بالا درجه‌دو (44/2- 43/1)87/1 نسبت به افراد دارای فشارخون طبیعی، لیپوپروتئین با چگالی پایین کنترل نشده (85/0- 74/0)79/0 و هموگلوبین گلیکوزیله کنترل نشده (51/1- 33/1)42/1 محاسبه شد.
نتیجه‌گیری: عوامل خطر مختلفی برای افزایش نسبت شانس ابتلا به عوارض دیابت شناسایی شد که مهم‌ترین آن‌ها شامل عدم کنترل هموگلوبین گلیکوزیله کنترل نشده و فشارخون سیستولیک درجه‌یک و دو بالا است. کنترل این عوامل می‌تواند شانس رخداد عوارض دیابت را در بیماران دیابتی کاهش دهد.
مقدمه و اهداف: دیابت به‌عنوان یکی از شایع‌ترین بیماری‌های غدد درون‌ریز در سراسر جهان محسوب می‌شود. این مطالعه با هدف بررسی عوامل مرتبط با بروز عوارض دیابت به انجام رسید.
روش کار: یک مطالعه مورد شاهدی بر اساس داده‌های 70089 بیمار مبتلابه دیابت ( 4622 نفر مورد 53613 نفر شاهد) استخراج‌شده از سامانه پرونده الکترونیک سلامت سینا ®SinaEHR در جمعیت تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال 1397 اجرا گردید. تأثیر متغیرهای مستقل بر شانس ابتلا به عوارض دیابت با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک تک متغیره و چند متغیره با کنترل اثر مخدوش‌کننده‌های احتمالی موردبررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: با استفاده از رگرسیون چند متغیره شانس ابتلا به عوارض دیابت شامل زندگی در شهر 35/0 (38/0-31/0)، حاشیه شهر 73/0 (79/0-67/0)، روستا 31/0 (33/0-28/0) نسبت به زندگی در کلان‌شهر، بی‌سواد نسبت به تحصیل‌کرده (91/0- 78/0)84/0، فعالیت بدنی (75/0- 66/0)70/0، فشارخون سیستولیک بالا درجه‌یک (71/1- 34/1)51/1 و فشارخون سیستولیک بالا درجه‌دو (44/2- 43/1)87/1 نسبت به افراد دارای فشارخون طبیعی، لیپوپروتئین با چگالی پایین کنترل نشده (85/0- 74/0)79/0 و هموگلوبین گلیکوزیله کنترل نشده (51/1- 33/1)42/1 محاسبه شد.
نتیجه‌گیری: عوامل خطر مختلفی برای افزایش نسبت شانس ابتلا به عوارض دیابت شناسایی شد که مهم‌ترین آن‌ها شامل عدم کنترل هموگلوبین گلیکوزیله کنترل نشده و فشارخون سیستولیک درجه‌یک و دو بالا است. کنترل این عوامل می‌تواند شانس رخداد عوارض دیابت را در بیماران دیابتی کاهش دهد.
رقیه بایرامی، رباب لطیف نژاد رودسری،
دوره 16، شماره 3 - ( 9-1399 )
چکیده
مقدمه و اهداف: شرط استفاده از یافته‌های مطالعه‌های کوهورت در پزشکی مبتنی بر شواهد، کیفیت مطلوب و صحت روش‌شناسی آن‌ها است. این مطالعه با هدف ارزیابی کیفیت مطالعه‌های کوهورت منتشر شده در مجله‌های بین‌المللی در ارتباط با عوامل خطر پیش از لقاح دیابت بارداری انجام شد.
روش کار: در این مطالعه مقطعی، مطالعات کوهورت آینده‌نگر منتشر شده در ارتباط با فاکتورهای خطر پیش از لقاح دیابت حاملگی در فاصله سال‌های 2018-2008در مجله‌های بین‌المللی نمایه شده در پایگاه‌های اطلاعاتی PubMed, Scopus, Science Direct با استفاده از کلید‌واژه‌های دیابت بارداری، پیش بارداری، عامل خطر و مطالعه کوهورت مورد جست‌وجو قرار گرفتند. از مجموع 312 مقاله بازیابی شده، تعداد 26 مقاله از نظر چکیده و متن کامل با استفاده از چک لیست STROBE مورد ارزیابی نقادانه قرار گرفت. حداکثر و حداقل امتیاز هر مقاله به ترتیب 34 و صفر بود. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و نرم‌افزار SPSS نسخه 16 انجام شد.
یافته‌ها: در 26 مقاله مورد بررسی میزان انطبـاق کلـی کیفیـت مقـاله‌ها با معیارهای STROBE، 78/8 درصد بود. از این تعداد 18 مقاله (23/69 درصد) دارای کیفیت متوسط و 8 مقاله (76/30 درصد) دارای کیفیت خوب بودند. در این مطالعه بیشترین نقاط ضعف مطالعه‌ها مربوط به بخش یافته‌ها و روش کار بود.
نتیجه‌گیری: کیفیت مقاله‌های بین‌المللی منتشر شده در زمینه عوامل خطر دیابت پیش بارداری مطلوب نیست. لذا پیشنهاد می‌شود سردبیران، داوران، نویسندگان و همچنین پزشکان و ماماها پیش از کاربست یافته‌های این مطالعات در بالین، جهت ارزیابی کیفیت مقاله‌های کوهورت از چک لیست STROBE استفاده نمایند.
محمد خمرنیا، فاطمه ستوده زاده، اسحق برفر، کوثر رضایی، مصطفی پیوند،
دوره 16، شماره 4 - ( 12-1399 )
چکیده
مقدمه و اهداف: دیابت یکی از پرهزینه‌ترین بیماری‌های مزمن غددی شایع و نیز یک معضل سلامت در دنیا است. یکی از اهداف اجرای طرح تحول نظام سلامت کاهش هزینه‌های بیماران بستری در بیمارستان‌ها است، مطالعه حاضر باهدف تعیین هزینه‌های مستقیم مرتبط با سلامت در بیماران دیابتی بستری در بیمارستان بعد از اجرای طرح تحول سلامت انجام شد.
روش کار: این پژوهش مقطعی به‌صورت توصیفی- تحلیلی در سال 1398 انجام شد. پرونده بیماران دیابتی بستری در بیمارستان علی‌بن ابیطالب (ع) زاهدان در طول سال 1396 و سه‌ماهه اول سال 1397 به روش سرشماری بررسی و هزینه‌های مستقیم مرتبط با بستری در چک‌لیست محقق ساخته ثبت شد. داده‌ها به‌وسیله نرم‌افزار SPSS-V22 تحلیل گردید.
یافته‌ها: در این مطالعه هزینه‌های مستقیم پزشکی 704 بیمار دیابتی بررسی شد. بیشتر بیماران خانم (517 نفر، 5/73 درصد) و تعداد 237 نفر از آن‌ها مبتلابه دیابت بارداری بودند. میانگین هزینه‌های مستقیم پزشکی به ازای هر بیمار دیابتی 29،264،465 ریال و سهم پرداخت از جیب بیمار حدود 8/11 درصد برآورد گردید. همچنین با افزایش سن هزینه‌های مستقیم پزشکی بیماران دیابتی افزایش می‌یابد (P<.001).
نتیجه‌گیری: مراقبت‌های بیمارستانی دیابت هزینه بالایی را بر بیمه‌های پایه سلامت تحمیل می‌نماید. باوجود طرح تحول سلامت، هنوز میزان پرداخت از جیب بیماران دیابتی بستری چشمگیر است. یارانه‌های دولتی می‌تواند متمرکز بر گسترش دسترسی به مراقبت برای دیابت، محافظت مالی ساکنین مناطق محروم و گسترش آموزش عمومی در مورد دیابت باشد.
