مجله تخصصی

---

مقدمه و اهداف: مشکلات متنوع از قبیل پراکندگی روستاها، فرسوده بودن تاسیسات آب‌رسانی و پایین بودن سطح بهداشت عمومی، تامین، توزیع و پایش کیفیت آب شرب روستاها را با مشکل روبرو ساخته ‌است. در این پژوهش نظرات افراد با تجربه در بخش کنترل کیفیت آب شرب روستایی با هدف بررسی مشکلات موجود در توزیع آب سالم به روستاها و راه‌کارهای فائق آمدن بر آن‌ها بررسی و جمع‌بندی شد.
روش‌کار: پژوهش از نوع مطالعات کیفی و به روش دلفی انجام شد که در آن از نظرات 11 نفر از مدیران و کارشناسان باتجربه استفاده شد. مطالعه در سه دور انجام شد. در دور سوم به دلیل اشباع نظرهای رسیده و توافق شرکت‌کنندگان، مشکلات مطرح شده با استفاده از روش گروه اسمی اولویت‌بندی شدند.
نتایج: پس از خلاصه‌سازی و ادغام نظرات مشابه، مشکلات مطرح شده(27 مورد) در 5 بخش؛ مشکلات مربوط به منبع تامین آب، مالی-پرسنلی، تاسیسات، فرهنگی و برون سازمانی دسته‌بندی شدند و سپس شرکت‌کنندگان 14 مورد از آن‌ها را به‌عنوان اصلی‌ترین مشکلات انتخاب کردند.
نتیجه‌گیری: میزان همکاری در این مطالعه 100 درصد بود و مهم‌ترین مشکلات از دید شرکت کنندگان، مربوط به فقدان اعتبار کافی برای تامین هزینه‌های نگهداری و راه‌بری تاسیسات، فرسودگی شبکه‌ها و تاسیسات و انتخاب نادرست منابع تامین آب بود. با سامان‌بخشی، آموزش، بازآموزی و نظارت مستمر بر عملکرد کارکنان بهره‌برداری به‌ویژه سطوح صف، رفع به‌موقع شکستگی‌های خطوط انتقال و توزیع آب به جای تاسیسات پراکنده‌ توزیع آب در روستاها می‌توان بر این مشکلات فائق آمد.

---

مقدمه و اهداف: مطالعه جاری به ‌منظور مقایسه وضعیت آگاهی، نگرش و عملکرد خانوارهای شهری و روستایی درباره نرمی و پوکی استخوان در استان‌های گلستان، سیستان و بلوچستان و بوشهر اجرا شد.
روش‌کار: روش نمونه‌گیری در این مطالعه به صورت خوشه‌ای بود. مصاحبه شامل پرسش‌هایی در زمینه آگاهی، نگرش و عملکرد افراد مورد مطالعه در مورد عوامل تغذیه‌ای مرتبط با نرمی و پوکی استخوان بود.
نتایج: در این مطالعه، درمجموع تعداد 2306 نفر مورد بررسی قرارگرفتند. آگاهی خانوارهای شهری نسبت به خانوارهای روستایی در مورد کلسیم به عنوان یکی از مواد پیشگیری کننده از پوکی و نرمی استخوان، در استان‌های سیستان و بلوچستان،گلستان و بوشهر بیشتر بود (001/P<0). آگاهی خانوارهای شهری در هر سه استان در زمینه منابع غذایی کلسیم (شیر، ماست، پنیر و سایر لبنیات) از خانوارهای روستایی مطلوب‌تر بود (01/0 >P). در حیطه نگرش در مورد پوکی استخوان نیز خانوارهای شهری وضعیت بهتری داشتند (0/01 >P).
مصرف روزانه شیر پاستوریزه نیز در خانوارهای شهری از اهمیت بیشتری برخوردار بود (0/01>P).
نتیجه‌گیری: بررسی عملکرد خانوارهای واجد زنان باردار و شیرده نشانگر این بود که مصرف روزانه شیر در خانوارهای شهری و روستایی درنواحی مورد بررسی اختلاف معنی‌داری نداشت. وضعیت عملکرد خانوارهای واجد شیرخوار نشان داد که نحوه قرار دادن نوزادان در مقابل آفتاب (به طور مستقیم یا از پشت شیشه) در خانوارهای شهری و روستایی تفاوت معنی‌داری نداشت. براساس نتایج این مطالعه، میزان آگاهی، نگرش و عملکرد خانوار‌های روستایی نسبت به پوکی و نرمی استخوان نامطلوب ارزیابی شد.

---

مقدمه و هدف: الگوی پرسید الگوی موفقی جهت برنامه‌ریزی مداخلات ارتقاء سلامت است. هدف از این مطالعه طراحی و ارزشیابی این الگو در ارتقاء رفتارهای تغذیه‌ای در یک جامعه روستایی است
روش کار: این مطالعه نیمه تجربی از نوع قبل و بعد است که بر روی 118 زن متأهل ساکن روستاهای شهرستان فریدن انجام گرفت. براساس مراحل این الگو، مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی و عروقی (به عنوان مهم‌ترین مشکل اجتماعی)، عادات غذایی نامناسب (مهم‌ترین مشکل بهداشتی)، رفتارهای مرتبط با تغذیه (مهم‌ترین مشکل رفتاری) انتخاب شدند که در طی تشخیص آموزشی، عوامل مستعد کننده، قادر کننده و تقویت کننده رفتارهای تغذیه‌ای مرتبط مورد توجه قرارگرفتند دراین مطالعه جهت آنالیز داده‌ها، از آزمون‌های willxocon،t test،X2 استفاده گردید . پ
نتایج: یافته‌های این مطالعه نمایانگر افزایش معنی‌دار در سازه‌های الگوی پرسید و بهبود عوامل مستعد کننده، قادر کننده، تقویت کننده و رفتار بودند. 25/9 درصد افراد خود را در معرض ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی می دیدند 96/12 درصد رژیم غذایی خود را نا مناسب می‌دانستند. 5/47 درصد معتقد بودند بیماری‌های قلبی و عروقی قابل پیشگیری هستند .
 نتیجه‌گیری: براساس نتایج این مطالعه، طراحی و اجرای برنامه آموزشی مبتنی بر الگوی پرسید می‌تواند باعث ارتقاء رفتارهای تغذیه‌ای دریک جامعه روستایی گردد

---

---

مقدمه و اهداف: آنفلوانزای پرندگان بیماری حاد، بسیار واگیر، در گونه‌های مختلف پرندگان می‌باشد. نظر به اهمیت شناخت عوامل مؤثر بر رخداد آنفلوانزا، در این پژوهش میزان شیوع تحت تیپ‌های H5 و H7و عوامل مؤثر بر آن در پرندگان صنعتی، روستایی و وحشی مورد بررسی قرار گرفت.

روش کار: این مطالعه مقطعی، از شهریور تا آذرماه سال1393 و با نمونه‌برداری تصادفی بر اساس کد 11 رقمی GIS انجام گرفت. ابتدا آزمایش غربالگری الایزا و سپس بر روی موارد الایزا مثبت، آزمایش ممانعت از هماگلوتیناسیون ) (HI انجام شد، در مجموع از تعداد 1378 واحد و 31547 قطعه پرنده نمونه‌برداری شد.

نتایج: در آزمون HI از 1378 واحد نمونه‌برداری شده، یک واحد (باغ پرندگان) در مورد تحت تیپ H7 و 6 واحد (2 واحد باغ پرندگان، 3 واحد روستایی و یک مزرعه پرورش شترمرغ) برای تحت تیپH5  مثبت بود. تمام نمونه‌های سواب اخذ شده منفی بودند. از بین متغیرهای مورد بررسی، در مورد تحت تیپ H5، وجود دریاچه تا شعاع 3 کیلومتری با نسبت شانس 20/12 (فاصله اطمینان 95 درصد: 09/68-19/2) و وجود بازارچه فروش پرندگان زنده تا شعاع 3 کیلومتری با نسبت شانس 73/11 (فاصله اطمینان 95 درصد:42/104-32/1) به عنوان عوامل خطر این تحت تیپ مشخص شدند.

نتیجه‏گیری: با توجه به نقش پرندگان مهاجر آبزی در انتقال این بیماری و احتمال گردش این ویروس در کشور توصیه می‌شود نمونه‌برداری از این پرندگان برای شناسایی زودهنگام عفونت احتمالی و جلوگیری از گسترش آن‌ها به طیور بومی و صنعتی کشور انجام شود.

---

مقدمه و اهداف: گونه‌های سالمونلا عامل یکی از مهم‌ترین بیماری‌های باکتریایی قابل انتقال بین حیوان و انسان در نقاط مختف دنیا هستند. گربه‌های بدون نشانه‌های بالینی که ممکن است هفته‌ها انواع سالمونلاها را از طریق مدفوع خود دفع کنند؛ می‌توانند نقش مهمی در آلودگی محیط ایفا کنند. هدف از این مطالعه، تعیین نقش گربه‌های روستایی در انتشار گونه‌های باکتری سالمونلا بود.

روش کار: دفع سالمونلا در 170 نمونه (سوآب رکتال) به‌دست آمده از گربه‌های به‌ظاهر سالم روستایی در استان‌های گلستان و مازندران، به‌وسیلهPCR  و آزمون‌های رایج کشت میکروبی مورد بررسی قرار گرفت. پس از سروتایپینگ، حضور ژن‌های s‏pv R و  spv Bو الگوی مقاومت آنتی‌بیوتیکی در سالمونلاهای جدا شده مورد بررسی قرار گرفت.

یافته‌ها: از 170 نمونه بررسی شده، 25 نمونه ( 7/14 درصد) به سالمونلا شامل سرووارهای اینتریتیدیس (52 درصد)، دابلین
(28 درصد) و تیفی‌موریوم (20 درصد) آلوده بودند. حضور ژن‌های حدت spv R و spv B در 5 سالمونلا از 25 سالمونلای جدا شده در این پژوهش شناسایی شد. بیش‌ترین مقاومت دارویی جدایه‌ها نسبت به آنتی‌بیوتیک‌های استرپتومایسین، لینکواسپکتین و تتراسایکلین دیده شد. تفاوت آماری معنی‌داری در فراوانی آلودگی به سالمونلا در جنس‌های نر و ماده و هم‌چنین بین گربه‌های نمونه‌گیری شده در 2 استان گلستان و مازندران دیده نشد.

نتیجه‏گیری: شناسایی سالمونلاهای زئونوتیک دارای ژن‌های حدت spv R و spv B و مقاوم به آنتی‌بیوتیک در گربه‌های روستایی بدون نشانه‌های بالینی، بیانگر خطر مهم و بالقوه این حیوانات برای بهداشت عمومی هست. انجام مطالعه‌های مشابه در جمعیت گربه‌ها در راستای اجرای برنامه‌های جلوگیری، کنترل و ریشه‌کنی سالمونلا در مناطق روستایی شمال ایران ضروری به‌نظر می‌رسد.