مجله تخصصی

مقدمه و اهداف: نظام‌های مراقبت سندرومیک برای شناسایی به هنگام رخداد احتمالی طغیان‌ها استفاده می‌شوند. این مطالعه باهدف امکان‌سنجی استفاده از داده‌های فروش بدون نسخه دارو و موارد غیبت دانش آموزان در نظام‌های مراقبت سندرومیک برای پیش‌بینی طغیان آنفلوانزا انجام‌شده است.

روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه سری زمانی است. داده‌های غیر بالینی و بالینی قابل‌استفاده در نظام مراقبت سندرومیک بیماری آنفلوانزا به ترتیب شامل تعداد روزهای غیبت دانش‌آموزان به علت سندروم شبه‌آنفلوانزا از 12 مدرسه و فروش بدون نسخه دارو برای درمان سندروم شبه‌آنفلوانزا از 15 داروخانه در سطح شهر زنجان که به‌صورت تصادفی انتخاب‌شده بودند، در شش‌ماهه دوم سال 1393 گردآوری گردید. از نمودارهای خطی و میانگین متحرک برای ترسیم روند زمانی روزهای غیبت و فروش بدون نسخه دارو به دلیل رخداد سندرم شبه آنفلوانزا استفاده گردید. ارتباط بین سری‌های زمانی موردنظر در این مطالعه یعنی داده‌های بالینی و غیربالینی مرتبط با رخداد موارد سندروم شبه آنفلوانزا با ترسیم هم‌زمان نمودار روند موردبررسی قرار گرفت. تشابه سری‌های زمانی داده‌های یادشده با ترسیم نمودار همبستگی متقاطع ارزیابی گردید.

نتایج: با مشاهده نمودارهای خطی، الگوی تکرارشونده در مقیاس‌های هفتگی مشاهده گردید که بیانگر اثر روزهای هفته است. مقدار تابع همبستگی متقاطع برابر با 5/0 بود. نمودار همبستگی متقاطع بیانگر ارتباط بین سری‌های زمانی موردنظر در این مطالعه یعنی داده‌های بالینی و غیربالینی مرتبط با رخداد موارد سندروم شبه آنفلوانزا است.

نتیجه‌گیری: تشابه روند افزایشی یا کاهشی و به‌طورکلی تشابه سری‌های زمانی داده‌های موارد روزانه غیبت دانش آموزان مدارس و اقلام فروش بدون نسخه دارو بیانگر قابلیت داده‌ها به‌عنوان منابع بالقوه داده نظام مراقبت سندرومیک آنفلوانزا است.

مقدمه و اهداف: بیماری‌های قلبی- عروقی یکی از عمده‌ترین دلایل مرگ در ایران به‌شمار می‌رود، با کنترل آلودگی هوا می‌توان میزان بروز این بیماری‌های قابل پیش‌گیری و مرگ ناشی از آن را کاهش داد. هدف از انجام این مطالعه تعیین ارتباط بین افزایش سطح آلودگی هوا و میرایی از بیماری‌های قلبی و تنفسی در شهر تهران است.

روش کار: میانگین غلظت روزانه پنج آلاینده‌ی مونواکسید کربن (Carbon monoxide) ، دی‌اکسید نیتروژن (Nitrogen dioxide )، ازن، (Ozone) دی‌اکسید گوگرد(Sulfur dioxide) و ذرات معلق (PM10) (Particulate matter with a diameter less than 10 microns) از 8 ایستگاه هواشناسی شهر تهران جمع‌آوری شد و اثر غلظت آن‌ها به روی تعداد مرگ روزانه ناشی از بیماری‌های قلبی- عروقی و تنفسی با استفاده از سری زمانی و مدل رگرسیون پوآسن GLARMA(Generalized Linear Autoregressive Moving Average ) ارزیابی شد. هم‌چنین عناصر اقلیمی مانند میانگین دما و رطوبت روزانه و حداقل و حداکثر دما به‌عنوان عوامل مخدوش کننده در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: پس از برازش مدل نهایی و تعدیل اثر عوامل مخدوش کننده مورد نظر از بین آلاینده‌ها، میانگین روزانه ازن (P=0.02) و ذرات معلق (P<0.001) با تعداد مرگ روزانه رابطه آماری معنی‌داری را نشان داد.

نتیجه‏ گیری: با توجه به یافته‌های این مطالعه که با روش آماری جدیدی به آنالیز روابط بین آلاینده‌ها و مرگ پرداخته، لازم است برای کاهش موارد مرگ از بیماری‌های قلبی- عروقی و تنفسی اقدام‌های مناسب پیش‌گیرانه کارآمدتری روی منابع تولید آلاینده‌های ازن و ذرات معلق (PM10) صورت پذیرد.