30 نتیجه برای عوامل خطر
کورش هلاکویی نائینی، اکبر فتوحی، مهرداد برهانی، بهزاد پویا،
دوره 1، شماره 3 - ( 12-1384 )
چکیده
مقدمه و اهداف: سوءتغذیه به عنوان یکی از مشکلات بهداشتی در کشورمان مطرح است و بررسی کشوری رشد در سال 1377 نشان داد که 000/800 کودک دچار نوع متوسط و شدید انواع کمبود وزن هستند. یکی از مناطق اصلی شیوع این مشکل استان هرمزگان است و لازم است عوامل مؤثر و ریسک فاکتورهای کموزنی در کودکان زیر 5 سالِ این منطقه بررسی و تعیین شود.
روش کار: در این مطالعهی مقطعی 1725 نمونه انتخاب و آنالیز بر حسب کم وزنی، به عنوان متغیر وابسته، به روش مورد ـ شاهد انجام شد. اطلاعات لازم توسط پروندهی بهداشتی خانوار و مصاحبه با والدین کودک جمعآوری شد. رابطهی 21 متغیری که به عنوان عوامل خطر یا نقش مخدوشکنندگی و یا متغیر زمینهای مطرح بودند، با متغیر کمبود وزن براساس شاخص امتیاز استاندارد شده وزن مناسب برای سن یا WAZ (Weight for Age Z-score) تعیین شد.
نتایج: در این مطالعه، شغل پدر با 004/0
P<، سطح تحصیلات والدین، فاصلهی بین دو زایمان، سکونت در شهر یا روستا (همگی با 001/0p<) و بعد خانوار 04/0p< و عدم آشنایی مادر با منحنی پایش رشد کودک با 03/0p<، با کم وزنی برای سن رابطه نشان دادند.
از نظر سنی میانگین سن گروه مورد 3/2 ماه بیش از گروه شاهد بود (001/0p<) دو متغیر استفاده از مهد کودک (005/0p<) و سابقهی مثبت واکسیناسیون (018/0p<) هم اثر پیشگیریکنندهی خود را بر کم وزنی برای سن مشخص کردند. از نظر سایر متغیرهای مورد مطالعه تفاوت معنیداری در گروه مورد و شاهد بهدست نیامد.
نتیجهگیری: کودکان خانوارهای کم سواد، کارگر، کشاورز و خانوادههای پر تعداد و روستایی که مادران خانواده با منحنی رشد آشنایی ندارند و یا امکان استفاده از مهد کودک را ندارند، در معرض خطر سوءتغذیه هستند. این متغیرها به شدت تحت تاثیر وضعیت اقتصادی و بیانگر جایگاه خاص فقر اقتصادی در سوءتغذیهی اطفال منطقه هستند. از طرفی ایمنسازی کامل و آموزش منحنی رشد کودک توسط مراکز بهداشتی اثر حفاظتی خود را در بروز سوء تغذیه نشان دادهاند.
زهرا محتشم امیری، سمیه رضازاده صادقی، فروزان خطیبی بانه،
دوره 1، شماره 3 - ( 12-1384 )
چکیده
مقدمه و اهداف: اکستازی از مشتقات متآمفتامین و ازمواد مخدر صناعی دارای روندمصرف رو به تزاید در جهان بهخصوص در جوانان است. کشور ایران به دلیل قرار گیری بر سر راه شرق به غرب از نظر مطالعه مصرف اکستازی و عوامل مؤثر بر آن بسیار با اهمیت است. هدف این مطالعه بررسی شیوع مصرف اکستازی ورفتارهای پرخطر در دانش آموزان دبیرستانی شهر لاهیجان بوده است.
روش کار: در طی یک مطالعهی مقطعی، 2345 دانشآموز سطح شهر لاهیجان بر اساس نمونهگیری چند مرحلهای لایهبندی شدهی تصادفی
(Multi stages Stratified Random Sampling) توسط پرسشنامه خود ایفاء و بدون نام در طی سال 1384 مورد بررسی قرار گرفتند. پرسشنامه با باز بینی مطالعه'Monitoring the Future' study in the United States یا ESPAD (The European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs) ساخته شد که از دو قسمت شامل اطلاعات زمینهای و الگوی مصرف اکستازی وسایر مواد در حال حاضر تشکیل شده بود. دادهها پس از جمعآوری با استفاده از نرمافزار SPSS نگارش 5/11 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای تحلیل دادهها از آزمون Logistic Regression test، 2X استفاده شد.
نتایج: در این مطالعه 2345 پرسشنامه در بین دانشآموزان توزیع شد که از این میان 2328 نفر (3/99%) به پرسشنامه پاسخ دادند. از این تعداد 1327 نفر (8/57%) مرد و 970 نفر (2/42%) زن بودهاند. از کل دانشآموزان تحت مطالعه 55 نفر (4/2%) مصرف اکستازی داشتهاند که از این افراد 31 نفر (3/56%) در یکماه گذشته و 24 نفر (7/43%) در یکسال گذشته مصرف کردهاند. از نظر دفعات مصرف مواد 22 نفر (40%) فقط یکبار مصرف کردهاند و بقیه بیش از یکبار مصرف داشتهاند. در این مطالعه 92 نفر(2/ 4 درصد) مصرف سایر مواد مخدر نیز داشتند. با آزمون X2 مصرف اکستازی با مصرف سیگار، مصرف سایر مواد مخدر، ساختار خانوادگی، سابقهی مردودی در سالهای گذشته، شرکت در مهمانیهای دوستانه وجنس ارتباط داشت (05/0p<) اما ارتباطی بین نوع دبیرستان از نظر دولتی وخصوصی، سطح سواد والدین و سن دیده نشد. پس از انجام Logistic Regression عوامل مؤثر در مصرف اکستازی شرکت در مهمانیهای دوستانه (025/0 =P)، مصرف سایر مواد مخدر (0001/0 p<) و مصرف سیگار (001/0 p<)نشان داده شد.
نتیجهگیری: مطالعهی حاضر نشان می دهد که مصرف اکستازی یک مشکل جدی بهداشتی در دانش آموزان به شمار میرود و علاوه برتوجه به علل افزایش مصرف این ماده, لزوم انجام هرچه سریعتر برنامههای آموزشی در مدارس آشکار میشود.
کاظم خلجی، سید رضا مجدزاده، محمدرضا اشراقیان، عباس متونیان، کورش هلاکویی نایینی،
دوره 2، شماره 1 - ( 1-1385 )
چکیده
مقدمه و اهداف: با توجه به کمبود اطلاعات بنیادی در زمینهی عوامل خطر وقوع صدمات ترافیکی در ایران، این مطالعه با هدف تعیین و اندازهگیری رابطهی بین عوامل خطر بالقوه و وقوع صدمه در رانندگان وسایل نقلیه موتوری انجام شد.
روش کار: مطالعه به صورت مورد ـ شاهد بر پایهی جمعیت در جاده قزوین ـ لوشان انجام شد. 175 نفر مورد و 175 نفر شاهد از نظر برخی از عوامل خطر وقوع صدمه مقایسه شدند. موردها رانندگانی بودند که در طول مطالعه در جادهی ذکر شده دچار تصادف رانندگی همراه با آسیب جسمی شده بودند و به صورت Incident case انتخاب ﻣﻲشدند. شاهدها رانندگانی بودند که در طول مطالعه، در همان جاده دچار تصادف رانندگی بدون هیچ گونه صدمهی جسمی ﻣﻲشدند و به روش سیستماتیک وارد مطالعه ﻣﻲگردیدند. آسیب جسمی به صورت هر گونه صدمهی جسمی نیازمند به مراقبت پزشکی تعریف شد. دادهها از طریق مصاحبه با موردها و شاهدﻫﺎ و گزارشﻫﺎی پلیس راه حاصل گردید. دادهﻫﺎ به صورت دو متغیره و مدل رگرسیون لجستیک چندگانه تجزیه و تحلیل شدند.
نتایج: در حالیکه در تجزیه و تحلیل دو متغیره (خام)، استفاده از وسیلهی ایمنی (کمربند یا کلاه ایمنی)، پرتاب شدن به بیرون از وسیلهی نقلیه، شدت برخورد، تعداد برخورد، تصادف موتورسیکلت، آتشسوزی، شرایط نامساعد آب و هوایی و برخورد با اشیای ثابت با وقوع صدمه در راننده رابطه داشتند، در آنالیز با مدل لجستیک چندگانه، استفاده از وسیله ایمنی با (02/1 ـ 38/0:CI95%) 62/0 = OR، پرتاب شدن به بیرون از وسیلهی نقلیه با (06/7 ـ 23/1:CI95%) 95/2 = OR، برخورد شدید با (22/10ـ 86/2:CI95%) 41/5 = OR، تصادف موتورسیکلت نسبت به اتومبیل با (54/9ـ05/1:CI95%) 16/3 =OR و شرایط نامساعد آب و هوایی با (51/12ـ 66/1:CI95%) 56/4 = OR با وقوع صدمه ارتباط نشان دادند. اثر متقابل بین شدت برخورد و شرایط آب و هوایی قابل توجه بود.
نتیجهگیری: به منظور پیشگیری از صدمهی پس از تصادف توصیه به کنترل سرعت غیر مجاز، استفاده از کمربند و کلاه ایمنی، استفاده نکردن از موتور سیکلت در مسافرتهای بین شهری و به همراه داشتن کپسول آتش نشانی در وسیلهی نقلیه می شود.
علی احمدی، جعفر حسن زاده، عبدالرضا رجایی فرد،
دوره 4، شماره 2 - ( 6-1387 )
چکیده
مقدمه و اهداف: پرفشاری خون یکی از مهمترین و شایعترین عوامل خطر بیماریهای قلبی عروقی است. هدف از این پژوهش تعیین عوامل موثر بر پرفشاری خون و مدلسازی آنهاست.
روشکار: این بررسی یک مطالعه مورد– شاهد مبتنی بر جمعیت است. حجم نمونه آن 830 نفر مشتمل بر: 415 نفر بیمار مبتلا به پرفشاری خون بعنوان گروه موارد و 415 نفر بدون سابقه پرفشاری خون و بیماریهای قلبی، عروقی و مغزی، بعنوان گروه شاهد بوده که به روش تصادفی منظم انتخاب شدند. دادهها به وسیله نرم افزار 9 Stata
و استفاده از آزمون مجذور کای، رگرسیون لجستیک شرطی وسطح معنی داری آماری کمتر از 05/0تجزیه و تحلیل شدند.
نتایج: سابقه پرفشاری خون در بستگان درجه یک بیماران، سن 60 سال و یا بالاتر، عدم تحرک و نمایه توده بدنی 30 و یالاتر به ترتیب با نسبت شانس و حدود اطمینان95%: (47/3 -58/1) 32/2، (67/2 –24/1) 01/2، (7/2-2/1) 8/1 و (07/2 –32/1) 66/1 به عنوان عوامل خطر فشارخون بالا با معنی داری آماری (05/0 >P) و مصرف ماهی، مصرف روغن مایع و باسوادی به ترتیب با نسبت شانس و حدود اطمینان95%: (69/0-35/0)516/0، (72/0-36/0) 514/0 و(45/0-17/0) 28/0 به عنوان عوامل محافظت کننده فشارخون بالا با معنیداری آماری (01/0 >P) بدست آمدند.
نتیجهگیری: با تعیین مقادیر نسبت شانس برای عوامل موثر بر پرفشاری خون، زمینه برای برنامهریزی مداخلهای و کنترل فشار خون افراد فراهم میگردد.
فاطمه رخشانی، محمدتقی حیدری، سمیه براتی بنی،
دوره 4، شماره 3 - ( 12-1387 )
چکیده
مقدمه و اهداف: آسیبهای ناشی از وسایل نوک تیز، یک خطر مهم شغلی برای کارکنان بهداشتی و درمانی محسوب میشود. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان شیوع و علل آسیبهای ناشی از نیش سوزن اقدامات پس از آن در پرسنل مراکز درمانی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان صورت گرفت.
روشکار: در این مطالعه مقطعی، 231 نفر از کارکنان درمانی شاغل در بیمارستانهای آموزسی شهر زاهدان در سال1386 به روش نمونهگیری تصادفی طبقهای بررسی شدند. دادهها از طریق پرسشنامه جمعآوری و با استفاده از نرم افزارSPSS 13 تجزیه و تحلیل گردیدند.
نتایج: 1/77% از افراد مورد بررسی زن، 4/56% از آنان کارشناس و 7/50% پرستار بودند. میانگین سنی 1/8±34 سال بود. شیوع نیش سوزن در بین کارکنان مراکز درمانی در طول دوره کاری 9/64% بود و از این گروه 2/57% بیش از دو بار آسیب دیده بودند. سرسوزن با 4/55%، بیشترین میزان آسیب را تشکیل میداد، و بیشترین موقعیتی که افراد دچار آسیب شده بودند هنگام خونگیری و تزریق با فراوانی 6/54% بود. آنالیز رگرسیون چند متغیره نشان داد که آسیب ناشی از وسایل نوک تیز در افراد با سواد دانشگاهی در مقایسه با دیپلم و پایینتر 60% کمتر بود و به ازای هر سال افزایش سابقه کار، خطر آسیب 5% افزایش مییافت.
نتیجهگیری: یافتههای این مطالعه ضرورت اقدامات آموزشی و پیشگیریکننده در مراکز درمانی به ویژه گروههای با خطر بالا را نشان میدهد.
کوکب نمکین، غلامرضا شریف زاده، امیر مسعود ملکی زاده،
دوره 7، شماره 3 - ( 9-1390 )
چکیده
مقدمه و اهداف: نارسی ثابت ترین عامل تعیین کننده مرگ و میر نوزادی است. این مطالعه با هدف مقایسه عوامل خطرساز مادری در نوزادان نارس و رسیدهی شهر بیرجند طراحی گردید.
روش کار: این مطالعه مورد شاهدی بر روی 130 نوزاد نارس به عنوان گروه مورد و 130 نوزاد رسیده به عنوان گروه شاهد در نوزادان متولد شده در بیمارستانهای بیرجند انجام شد. گروه مورد شامل نوزادان متولد شده با سن کمتر از 37 هفته بود که به ازای هر نوزاد نارس، اولین تولد با سن حاملگی 42-37 هفتهای بعد از تولد نوزاد نارس در گروه شاهد قرار گرفت. داده بوسیله مصاحبه با مادر، بررسی پرونده وی در زایشگاه یا بخش توسط پزشک عمومی آموزش دیده جمعآوری گردید. دادهها پس از جمعآوری در نرم افزار SPSS وارد و آنالیز گردید.
نتایج: دو گروه مورد و شاهد از نظر جنس با هم همسان بودند. شانس تولد نوزاد نارس در مادران با سابقه تولد نوزاد نارس 68/4 برابر مادران فاقد چنین سابقهای، در زایمانهای سزارین 34/3 برابر زایمانهای طبیعی، در مادران مبتلا به پره اکلامپسی 72/7 برابر مادران سالم، در مادران با پارگی زودرس کیسه آب 3/11 برابر مادران طبیعی، در حاملگیهای ناخواسته 1/2 برابر حاملگیهای خواسته، در مراقبتهای دوران بارداری کمتر از 4 بار 15/4 برابر مراقبت های 9 بار و در مادران با سابقه جفت سرراهی 96/8 برابر مادران بدون سابقه بود.
نتیجهگیری: انجام مراقبتهای پره ناتال و شناسایی مادران درخطر میتواند سبب کاهش تولد نوزادان نارس گردد.
بهروز یزدان پناه، میترا صفری، پروین عنقا، محمد کرمی، معصومه السادات عمادی، سیروس یزدانپناه، علی بینا پوربهشت،
دوره 7، شماره 4 - ( 12-1390 )
چکیده
Normal
0
false
false
false
EN-US
X-NONE
AR-SA
مقدمه و اهــداف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر مراقبتهای جامعه محور بر
کنترل دیابت و عوامل خطر آن اجرا گردید.
روش کار
: جهت هدایت این پروژه مشارکتی مبتنی بر جامعه گروه همیار
سلامت منطقه با شرکت نمایندگان مردم، سازمانهای متولی سلامت و پژوهشگران تشکیل
شد. با انجام نیاز سنجی وتعیین اولویت مشکلات سلامت، دیابت مشکل اولویت دار منطقه
شناخته شد. افراد 30 تا 65 ساله منطقه غرب یاسوج (2569 نفر) مورد پرسشگری و معاینات
لازم قرار گرفتند و از افراد در معرض خطر دیابت آزمایشات قند خون ناشتا و چربیهای
خون، ازبیماران دیابتی هموگلوبین گلیکوزیله به عمل آمد. کلاسهای آموزش تغذیه و برنامه
ورزشی به مدت 3 ماه برای مبتلایان به دیابت اجرا و بعد از آن مجددا آزمایشات انجام
و پرسشنامه تکمیل گردید. داده ها بوسیله نرم افزار آماری SPSS و آزمونهای آماری مجذور کای، تی و ناپارامتری تجزیه و تحلیل شد.
نتایج: 52 درصد افراد در معرض خطر دیابت و 17درصد آنان، مبتلا
به آن بودند. میانگین قند خون ناشتا، چربیهای خون و هموگلوبین گلیکوزیله افراد،
بعد از مداخله با اختلاف معنیدار کاهش یافت. مصرف مواد غذایی مانند غذاهای سرخ
کردنی ، چربی ها و نمک نیز کاهش داشت درحالیکه میزان ورزش، پیاده روی و فعالیت بدنی
افراد با اختلاف آماری معنیداری بعد از مداخله افزایش یافت (05/0P<).
نتیجهگیری:
برنامههای مشارکتی و مراقبتهای جامعه محور میتواند به عنوان الگویی عملی در
کنترل و پیشگیری از دیابت مورد استفاده قرار گیرد.
سعید بکایی، مهدی سلطانی، عباس رحیمی فروشانی، علیرضا باهنر، محمد افشار نسب، سیامک روحانی زاده، امراله قاجاری، داریوش سعادتی،
دوره 8، شماره 1 - ( 4-1391 )
چکیده
مقدمه و اهداف: بیماری لکه سفید از جمله بیماریهای ویروسی است که باعث تلفات شدید در استخرهای
پرورش میگو میشود. علیرغم اقدامات گسترده صورت گرفته جهت کنترل آن، این بیماری
هنوز اصلی ترین مشکل بهداشتی مزارع پرورش میگو در ایران میباشد. هدف مطالعه حاضر
تعیین سهم عوامل خطر بیماری لکه سفید در میگوهای پرورشی در استان خوزستان است.
روش کار: در یک مطالعه مقطعی 223 استخر در منطقه چوئبده آبادان از خرداد تا مهر ماه سال
1389 بررسی گردید. اطلاعات مربوط به 17 متغیری که تصور میشد با وقوع بیماری لکه
سفید ارتباط دارند از صاحبان استخرها، اداره شیلات و اداره دامپزشکی اخذ گردید.
وقوع بیماری لکه سفید بر مبنای علائم بالینی و نتایج آزمایش PCR تعیین گردید. از آنالیز رگرسیون چند متغیره و آزمون مربع کای برای
تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شد.
نتایج: در استخرهای تحت مطالعه، مدیریت ضعیف مبارزه با پرندگان(72/3(OR =، تحصیلات کم سر کارگر (29/3 (OR=
و فیلتراسیون ضعیف آب ورودی (43/3 (OR= شانس رخداد بیماری را به طور معنیداری
افزایش میداد و تغییرات کم شوری آب استخرها
(16/0 (OR= شانس وقوع بیماری را کاهش میداد.
نتیجهگیری: در
تحقیق اخیر مهمترین عوامل موثر بر وقوع بیماری لکه سفید در سایت پرورش میگوی
استان خوزستان مشخص شد و سهم هر یک از عوامل خطر تعیین گردید. یافتههای این
مطالعه به توسعه صنعت پرورش میگو در ایران، به ویژه در استان خوزستان کمک میکند.
Normal
0
حسین فرامرزی، پژمان باقری، علی اکبر محمدی، عفت هادی زاده،
دوره 8، شماره 2 - ( 6-1391 )
چکیده
Normal
0
false
false
false
EN-US
X-NONE
AR-SA
مقدمه و اهداف: مطالعه حاضر قصد دارد با تعیین الگوی
همهگیری شناسی انواع سوختگی و مهمترین عوامل خطر آن در استان فارس، دید وسیعتری
از این معضل در جامعه به لحاظ محتوائی و اتیولوژی پدید آورد.
روش کار: این مطالعه یک پژوهش مقطعی توصیفی- تحلیلی است
که بر روی حوادث سوختگی بروز یافته در سال 1389 در استان فارس به روش سرشماری
انجام گرفته است. در این مطالعه علاوه بر تعیین مشخصات توصیفی حوادث، با استفاده
از نرم افزار SPSS19
ارتباط برخی عوامل خطر مهم نیز با درصد سوختگی تعیین شدهاند.
نتایج: در میان کل 328 نفر بیمار با میانگین سنی
94/17±93/25 مشتمل بر 178 بیمار مرد (3/54%) و 150 بیمار زن (7/45%)، شایعترین سن
بروز حادثه 26 سالگی، میانگین درصد سوختگی 84/26±63/36%، میانگین مدت بستری در
بیمارستان 72/12±40/13روز، 249 مورد سوختگی غیر عمدی (91/75%) و 79 مورد عمدی
(09/24%)، مهمترین دلیل سوختگیهای عمدی طلاق با 55 مورد (76/16%)، شایعترین ماه
بروز حادثه آذرماه، میزان بروز تجمعی کلی جراحات سوختگی 28/7 در صدهزار نفر و
میزان کشندگی سوانح برابر 88/29% بدست آمد.
نتیجهگیری: با توجه به برتری سوختگیهای
غیرعمدی، میزان کشندگی نسبتاً بالا و اهمیت موارد عمدی، به نظر میرسد بایستی بر
ریشه یابی، مراقبت، درمان و لزوم تحقیقات همه جانبه در این حوزه به عنوان یک اولویت
بسیار مهم بهداشت و درمان کشور تأکید گردد.
محرم کرمی جوشن، حسین معصومی اصل، مجید محمدیان، هدایت اله رئوفی راد، عابدین ثقفی پور، اسماعیل خدمتی،
دوره 8، شماره 3 - ( 9-1391 )
چکیده
مقدمه
و اهداف: وبا یک مشکل جهانی سلامت است و سلامت عموم مردم
را تهدید میکند. تحقیق حاضر با هدف شناسایی راههای انتشار بیماری و عوامل تأثیرگذار
بر گسترش طغیان انجام شد.
روش
کار: در یک مطالعۀ
مورد- شاهدی طغیان وبا در قم در سال 1390، بررسی شد. بر اساس معیار اقامت در استان در 5 روز پیش از بروز علایم بالینی، 100 بیمار
واجد شرایط از کل 136 مورد به همراه دو شاهد
برای هرمورد، که با بیماران همسانسازی جفتی شده بودهاند، وارد مطالعه گردیدند. از
جدول فراوانی و رگرسیون لجستیک چند متغیره برای انجام تحلیلها استفاده شد.
نتایج: 80% بیماران بین 21 تا 60 سال سن داشتند و 76% آنها خانهدار و کارگر بودند.
زنان، افراد، روستاییان، ایرانیان و بیماران سرپایی، به ترتیب 51، 13، 91 و 90
درصد بیماران را تشکیل میدادند. 43% نمونههای گرفتهشده از سبزیجات درطول فصل
شیوع آلودگی به ناگ داشتند و تنها یک مورد مثبت اوگاوا جداسازی شد. مصرف سبزیجات ضدعفونی
نشده، سالاد و مسافرت، به ترتیب
نسبت شانس (فاصلۀ اطمینان 95%) (7/9-6/2) 04/5، (31/0-07/0) 15/0 و (9/0-01/0)1/0
را داشتهاند. برخلاف تصور، نوع سالاد مصرفی میتواند اثر متفاوتی بر بیماری داشته
باشد. بر اساس یافتهها مصرف سالاد آبلیمو
(شیرازی) اثر محافظتی در برابر وبا داشت
(نسبت شانس (13-6/3) 9/6).
نتیجهگیری: مصرف سبزیجات ضدعفونینشده سبب خطر بالای طغیان وبا میشود. ازاینرو به تلاش بیشتری
برای حل این مسئله نیاز است. مصرف سالاد آبلیمو اثر حفاظتی در برابر وبا دارد و میتواند
به عنوان یک راهکار مطرح باشد.
Normal
0
false
false
false
EN-US
X-NONE
AR-SA
غلامرضا خیرآبادی، سید جلال هاشمی، سحر اکبری پور، محمد صالحی، محمد رضا مراثی،
دوره 8، شماره 3 - ( 9-1391 )
چکیده
مقدمه و اهداف: هر ساله در جهان، حدود 20میلیون نفر اقدام به خودکشی میکنند و یک میلیون انسان در اثر خودکشی میمیرند. اختلالات روانپزشکی و سابقه قبلی اقدام به خودکشی از عوامل خطر اصلی خودکشی به شمار میآیند. این مطالعه با هدف بررسی وضعیت اختلالات روانپزشکی و عوامل خطر تکرار اقدام به خودکشی، در اقدام کنندگان به خودکشی ارجاع شده به اورژانس مسمومین انجام شده است.
روش کار: دادهها در یک مطالعه مقطعی روی نمونه مورد مطالعه در سال 1387، با تمرکز بر متغیرهای جمعیت شناختی و وضعیت روانپزشکی افراد، با یک مصاحبه بالینی مبتنی بر DSM-IV و با استفاده از مدل رگرسیون دو جملهای منفی متورم در صفر، تجزیه و تحلیل شد.
نتایج: دراین مطالعه، 703 نفر با میانگین سنی 7/9±95/25 سال مشارکت داشتند که 424 نفر از ایشان، زن و 125 نفر از آنها دارای سابقه خانوادگی اقدام به خودکشی بودند. 501 نفر برای نخستین بار، 106 نفر برای دومین بار، 58 نفر برای سومین بار و بقیه افراد برای چهارمین بار یا بیشتر اقدام به خود کشی داشتند. اختلالات طیف دوقطبی، افسردگی یک قطبی و اختلال انطباق، به ترتیب در رأس اختلالات روانپزشکی تشخیص داده شده قرار داشتند. سن، سابقه خانوادگی، نوع اختلالات روانپزشکی وروش اقدام به خودکشی رابطهای معنادار با میانگین دفعات اقدام به خودکشی داشتند.
نتیجهگیری: ابتلا به اختلالات طیف دو قطبی، به ویژه تکرار مداوم فازهای افسردگی، مهمترین عامل خطر اقدام به خودکشی مکرر است و وجود همزمان یک اختلال روانپزشکی دیگر نیز، خطرتکرار اقدام به خودکشی را افزایش میدهد.
اکرم انصاری فر، حمید سوری، علیرضا اکبرزاده باغبان، محمد موحدی،
دوره 9، شماره 1 - ( 2-1392 )
چکیده
مقدمه و اهداف: به منظور تهیه ابزار پایشی برای ارزیابی عوامل خطر رفتاری نظام مراقبت در ایران، روایی و پایایی نسخه فارسی بخش اصلی پرسشنامه عوامل خطر رفتاری نظام مراقبت (BRFSS) بررسی شد.
روش کار: ارزیابی روایی محتوایی و ظاهری پرسشنامه با استفاده از روش استاندارد “Backward-Forward” انجام شد. این روش شامل مراحل زیر است: ترجمه، ترجمه معکوس، مرور کارشناسان و مطالعه پایلوت. برای ارزیابی پایایی پرسشنامه، با 194 نفر از ساکنان بالاتر از 18 سال کرج، مصاحبه شد. شیوه ارزیابی پایایی، آزمون باز-آزمون بود. فاصله بین دو آزمون 21-14 روز بود. دادهها با استفاده از نرمافزارهای آماری SPSS(16.5) و SAS(9.1) تجزیهوتحلیل شد. پایایی دادههای کمی با استفاده از ضریب همبستگی درون خوشهای (ICC)، دادههای رتبهای با استفاده از کاپای موزون (Weighted Kappa) و دادههای اسمی با استفاده از ضریب توافق کاپا (Kappa) و کاپای موزون ارزیابی شد.
نتایج: میانگین سنی شرکتکنندگان 15 8/38 سال بود. 5/66% شرکتکنندگان در گروه سنی 44-18 سال، 8/26% در گروه سنی 64-45 سال و بقیه 65 سال و بالاتر بودند. نسبت جنسی شرکتکنندگان 1 به 1 بود. در مرحله ارزیابی روایی، 26 پرسش از پرسشنامه حذف و 3 پرسش اضافه شد و دربارۀ 6 پرسش اصلاح تطبیقی انجام گرفت. از پرسشهای باقیمانده، پرسشهای داشتن شرایط ابتلا به ایدز و سابقه استعمال مواد مخدر دارای کمترین پایایی بودند و از پرسشنامه حذف شدند. دیگر پرسشها از پایایی کافی برخوردار بودند.
نتیجهگیری: نسخه فارسی نهایی پرسشنامه BRFSS ابزاری پایا و معتبر است و میتواند در مطالعههای ارزیابی نظام مراقبت ایران استفاده شود.
مهدی سلطانی، علی طاهری میر قائد، اسماعیل پیرعلی خیرآبادی، شفیق شفیعی، سمیرا محمدیان، شقایق روح الهی،
دوره 9، شماره 2 - ( 7-1392 )
چکیده
مقدمه و هدف: استرپتوکوکوزیس و لاکتوکوکوزیس از بیماریهای مهم، پرهزینه و زئونوز در صنعت آبزیپروری، بهویژه برای ماهی قزلآلای رنگین کمان بهشمار میآیند، بهطوریکه خسارات سالانه ناشی از آنها به دهها میلیون دلار میرسد. این مطالعه با هدف بررسی پراکنش این بیماریها در 50 کارگاه قزلآلای رنگین کمان در استانهای چهارمحال و بختیاری (25 کارگاه) و کهکیلویه و بویر احمد (25 کارگاه) و همچنین، تعیین میزان فراوانی نسبی حضور 20 عامل خطرساز و مستعدکننده بروز این بیماریها انجام گرفته است.
روش کار: مطالعه بهصورت توصیفی و در قالب بازرسی کارگاهی، نمونهگیری، کشت باکتریایی و مطالعههای مولکولی، برای تشخیص بیماریهای پیشگفته انجام شده است.
نتایج: نتایج بهدستآمده نشان داد که 56% (13 کارگاه) در استان چهارمحال بختیاری به لاکتوکوکوزیس با عامل لاکتوکوکوس گارویه و تعداد 20% (5 کارگاه) به استرپتوکوکوزیس با عامل استرپتوکوکوس اینیایی مبتلا بودند. در استان کهگیلویه و بویر احمد 64% (16 کارگاه) به لاکتوکوکوزیس و 12% (3 کارگاه) به استرپتوکوکوزیس مبتلا بودند. بررسی میزان فراوانی نسبی حضور عوامل خطرساز در کارگاههای هر دو استان، بهترتیب برای 10 و 16 عامل مورد مطالعه، بیش از50% و80% بود.
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان میدهد که این بیماریها، بهویژه لاکتوکوکوزیس، در هر دو استان دارای پراکنش وسیع و میزان حضور عوامل خطرساز در بروز و تشدید آنها در این مزارع شایان توجه است.
نزهت شاکری، فاطمه اسکندری، فرهاد حاج شیخ الاسلامی، امیر عباس مومنان، فریدون عزیزی،
دوره 9، شماره 3 - ( 11-1392 )
چکیده
مقدمه و اهداف: در جمعیت رو به افزایش سالمندان در ایران، پژوهش درباره نقش عوامل تعیینکننده در کاهش طول عمر سالمندان ضروری است.
روش کار: این مطالعه از نوع آیندهنگر است و بر اساس مطالعه قند و لیپید تهران انجام شدهاست. وضعیت حیاتی همه افراد بالای 60 سال شرکتکننده در مرحله مقدماتی مطالعه قند و لیپید تهران، طی 12 سال پیگیری، ثبت شد. میزان مرگومیر سنی، جنسی و میزانهای خطر مرگ و میانگین طول عمر، با استفاده از مدل رگرسیون کاکس برآورد و ارائه شد. دادهها به کمک نرمافزار SPSS، ویرایش 16، تجزیه و تحلیل شدند.
نتایج: پس از ورود به 60 سالگی، امید زندگی و طول عمر زنان 81 سال و مردان 80 سال برآورد شد، ولی اختلافی معنیدار بین دو گروه زنان و مردان دیده نشد. مدل رگرسیون کاکس نشان داد که سابقه دیابت، نمایه توده بدنی بالاتر از 33 کیلوگرم/مترمربع و بیماری غیر ایسکمیک قلبی از عوامل خطر گروه زنان و دیابت، مصرف سیگار، افزایش فشار خون، سابقه سکته قلبی، سکته مغزی یا مرگ ناگهانی در بین پدر، برادر و یا فرزند پسر، سابقه بیماری ایسکمیک قلبی، مصرف داروی فشار خون و نداشتن فعالیت بدنی از عوامل خطر طول عمر در گروه مردان است.
نتیجهگیری: از میان متغیرهایی که تأثیر آن بر طول عمر بررسی شد، تنها 3 متغیر در گروه زنان معنیدار بود، در حالی که در گروه مردان 7 عامل خطر مشخص شد. به نظر میرسد برای تعیین عوامل خطر برای گروه زنان به مطالعات بیشتر نیاز است.
فاطمه خسروی شادمانی، حمید سوری، منوچهر کرمی، فرید زایری،
دوره 10، شماره 1 - ( 3-1393 )
چکیده
مقدمه و اهداف: سازمان جهانی بهداشت، راهکارهای اصلی پیشگیری از سوانح ترافیکی را برای تعدادی از عوامل خطر توصیه کرده است. هدف این مطالعه اولویتبندی این مداخلههای پیشگیرانه با توجه به ویژگیهای سوانح ترافیکی در ایران میباشد.
روش کار: دادههای ثبت شده توسط پلیس راهور ناجا در محورهای درون و برونشهری در سال 1390 برای تعیین سهم تأثیر بالقوه فعالیتهای اصلی برای پیشگیری از سوانح ترافیکی تحلیل گردید. سهم تأثیر بالقوه برای عوامل خطرساز سوانح ترافیکی و اثرات مشترک آنها در وضعیتهای سطح حداقل خطر تئوریک، سطح حداقل خطر منطقی و سطح حداقل خطر امکانپذیر محاسبه شد. اولویتبندی راهکارهای پیشگیرانه براساس سهم هر عامل خطرساز در سوانح ترافیکی انجام گردید.
نتایج: بر اساس سهم تأثیر بالقوه مرگ (PIF محاسبه شده با استفاده از نسبت شانس مرگ) اولویتها به ترتیب استفاده از کلاه ایمنی در سرنشینان موتور سیکلت، استفاده از کلاه ایمنی در موتورسیکلتران ومدیریت سرعت غیر مجاز بودند. عوامل خطر مورد بررسی در این مطالعه، عوامل خطری میباشند که اهمیت بیشتری در محورهای برونشهری دارند و اثر مشترک عوامل خطر یادشده در این محورها نزدیک به 100 درصد میباشد.
نتیجهگیری: پیشنهاد میگردد مداخلههای آتی با تمرکز بر استفاده از کلاه ایمنی در سرنشینان، کلاه ایمنی در موتورسیکلترانان، استفاده از کمربند ایمنی در سرنشینان و مدیریت سرعت صورت گیرد و قوانین مربوط به آنها با جدیت پیگیری گردند. محاسبه سهم تأثیر بالقوه برتر از سهم منتسب جمعیتی است و امکان پیشبینی صحیحتری از آینده را فراهم میکند.
نقاء تمیمی، امیر رستمی، کیوان مجیدزاده، علیرضا باهنر، حسین اسماعیلی، سیاوش نیازی شهرکی،
دوره 10، شماره 2 - ( 6-1393 )
چکیده
مقدمه و اهداف: نگهداری از گونههای مختلف خزندگان به عنوان حیوانات خانگی، با استقبال فراوانی در جهان روبرو شده و همگام با آن، اخیراً جایگاه ویژهای نیز در ایران یافته است. از سوی دیگر سالمونلوز یکی از مهمترین بیماریهای قابل انتقال بین انسان و حیوان میباشد و خزندگان به عنوان منبع سالمونلا محسوب میشوند. بررسی وضعیت آلودگی خزندگان خانگی به سالمونلا در محدوده شهر تهران ضروری به نظر رسید.
روش کار: برای انجام این کار از اردیبهشتماه تا بهمنماه 1391 از 270 خزنده ارجاع شده به کلینیکهای تخصصی دامپزشکی شهر تهران نمونهگیری و کشت سالمونلا انجام شد و نتایج مورد بررسی آماری قرار گرفت.
نتایج: از 142 خزنده بررسی شده (6/52 درصد) سالمونلا جدا گردید. جدایههای به دست آمده شامل سروگروههای متنوعی بودند، اما بیش از نیمی از آنها به گروه C و B تعلق داشتند. اغلب خزندگان مورد مطالعه از نظر بالینی سالم بودند. بیشتر صاحبان آنها از خطرات ناشی از سالمونلا بیاطلاع بودند. در موارد متعددی نیز احتمال تماس افرادی با سیستم ایمنی ضعیف- کودکان و سالخوردگان- با حیوانات آلوده وجود داشت.
نتیجهگیری: با توجه به نتایج این مطالعه به نظر میرسد به دلیل روند روزافزون نگهداری از گونههای مختلف خزندگان به عنوان حیوان خانگی، آموزش و اطلاعرسانی به صاحبان خزندگان به دلیل بیاطلاعی اغلب آنها از روشهای صحیح و ایمن نگهداری از این حیوانات ضروری است. به علاوه انجام بررسیهای بیشتر در مراکز درمانی روی افراد با علایم بالینی سالمونلوز و مشخص کردن نقش خزندگان خانگی در اپیدمیولوژی بیماری پیشنهاد میشود.
فرید زایری، سید حسین سید آقا، هاله آقا مولایی، فرزانه برومند، پروین یاوری،
دوره 12، شماره 2 - ( 5-1395 )
چکیده
مقدمه و اهداف: سرطان پستان یکی از رایجترین بدخیمیهای زنان است که بعد از سرطان ریه بیشترین میزان مرگ را به خود اختصاص داده است. هدف این مطالعه، مقایسه دو مدل رگرسیون لجستیک و درخت ردهبندی در تعیین عوامل مؤثر و پیشبینی ابتلا به سرطان پستان است.
روش کار: دادههای مورداستفاده برگرفته از یک مطالعه مورد- شاهدی است که بر پایه اطلاعات بیمارستانی از 303 بیمار مبتلابه سرطان پستان بهعنوان مورد و همین تعداد افراد غیرمبتلا به این سرطان بهعنوان شاهد بهدستآمده است. ابتدا 16 متغیر بهعنوان عوامل خطر بالقوه در دو مدل درخت ردهبندی و رگرسیون لجستیک وارد و نتایج حاصل با استفاده از سطح زیر منحنی مشخصه عملکرد (ROC) و مقدار حساسیت و ویژگی مقایسه شدند.
نتایج: از 16 متغیر موردبررسی، پنج متغیر در مدل درخت ردهبندی و پنج متغیر در مدل رگرسیون لجستیک معنیدار شدند. پیشبینی بر اساس این متغیرها منجر به حساسیت، ویژگی و سطح زیر منحنی ROC 71 درصد، 69 درصد و 7/74 درصد برای درخت ردهبندی و3/63 درصد، 8/68 درصد و 1/71 درصد بهترتیب برای رگرسیون لجستیک گردید.
نتیجهگیری: با توجه به معیارهای بهدستآمده، مدل درخت ردهبندی از توانایی بالاتری نسبت به رگرسیون لجستیک در تفکیک بیماران از افراد سالم برخوردار بود. نتایج بهدستآمده از مطالعه حاضر نشان داد که سه متغیر وضعیت یائسگی، تعداد افراد مبتلا به سرطان پستان در خانواده و سن مادر هنگام اولین تولد زنده در هر دو مدل رگرسیون لجستیک و درخت ردهبندی بهطور مشترک معنیدار بودهاند.
سعید بکایی، کامران آبسالان فرد، محمد حسین فلاح مهرآبادی، حسینعلی ابراهیمزاده موسوی، امراله قاجاری، نسترن شهبازیان،
دوره 13، شماره 3 - ( 9-1396 )
چکیده
مقدمه و اهداف: پرورش ماهی قزلآلای رنگینکمان در ایران در بیشتر استانهای کشور انجام میشود. سپتیسمی خونریزیدهنده ویروسی از جمله مهمترین بیماریهای عفونی قزلآلای پرورشی و تهدید جدی صنعت پرورش این ماهی است. این مطالعه با هدف بررسی طغیانهای بیماری در مزرعههای پرورش ماهی قزلآلای کشور در سال 1393 و تعیینکنندههای مؤثر در ورود عامل و بروز بیماری انجام شد.
روش کار: دادههای مربوط با استفاده از پرسشنامه طراحی شده جمعآوری شد. تشخیص بیماری با علایم بالینی، شناسایی ویروس به روش Real-Time PCR و به روش Conventionl –RTPCR انجام شد.
یافتهها: در طول 52 هفته مطالعه در سال1393 تعداد 114 مزرعه از 1140 (63/12 درصد) مزرعه واقع در 78 زون در 14 استان کشور مبتلا به بیماری گزارش شدند. در تحلیل چند متغیره نیز ورود غیر مجاز بچه ماهی (نسبت شانس=81/7؛فاصله اطمینان 95 درصد: 80/16-63/3)، ورود غیر مجاز ماهی بازاری (نسبت شانس= 60/5؛ فاصله اطمینان 95 درصد: 35/10-03/3) و آب رودخانه به عنوان منبع تأمین آب (نسبت شانس= 46/2؛ فاصله اطمینان 95 درصد: 02/4-51/1) به عنوان عوامل خطر احتمالی ورود عامل بیماری به مزرعه شناسایی شدند.
نتیجهگیری: رعایت اصول امنیت زیستی در مزرعهها و اجرای برنامه مراقبت مبتنی بر خطر (Risk-based surveillance) بیماری بر اساس عوامل خطر شناسایی شده و ارزیابی این عوامل به صورت منظم و دورهای نقش مهمی در کنترل و پیشگیری از بیماری دارد.
سیمین مهدی پور، فرزانه ذوالعلی، مریم حسین نژاد، راضیه زاهدی، اسماعیل نجفی، مهرداد فرخ نیا، نصرت عوض نژاد، معظمه فتحی،
دوره 14، شماره 2 - ( 6-1397 )
چکیده
مقدمه و اهداف: شواهد نشان میدهد که بیماریهای زمینهای شدت ابتلا به آنفلوانزا را افزایش داده و منجر به بستری یا مرگ بیمار میشوند. این مطالعه بهمنظور تعیین عوامل خطر مرتبط با بستری شدن بیماران در بیمارستان افضلیپور کرمان، طی طغیان آنفلوانزای H1N1 در آذرماه 1394 انجام شده است.
روش کار: این بررسی یک مطالعه مورد- شاهدی بود. گروه مورد 85 بیمار بودند که بهدلیل ابتلا به آنفلوانزا در بیمارستان بستری شدند و گروه شاهد 51 بیمار که با علائم آنفلوانزا مراجعه کرده و پس از بررسی ترخیص شدند. اطلاعات طی 2 هفته بهصورت روزانه از هر دوگروه گردآوری شد. تجزیه و تحلیل با استفاده از نرمافزار stata نسخه 12 و نرمافزار R انجام شد. از تحلیل توصیفی، تحلیل رگرسیون لجستیک تکمتغیره و چند متغیره، رگرسیون لاسو وآزمون نسبت درستنمایی استفاده شد.
یافتهها: از بین متغیرهای مورد بررسی، پس از حذف متغیرهای اضافی، 12 متغیر به رگرسیون چند متغیره وارد شدند. سابقهی ابتلا به بیماری ریوی بیش از 11 (OR=11.6, P=0.003) برابر و ابتلا به دیابت 9 برابر (OR=9, P=0.01) شانس بستری شدن بهدنبال ابتلا به آنفلوانزا را افزایش داد.
نتیجهگیری: عوامل و بیماریهای زمینهای نقش عمدهای در ایجاد عوارض و تشدید بیماریها دارند. بنابراین سامانهی بهداشتی باید تدابیر پیشگیرانه لازم را در زمان طغیان بیماریها از جمله آنفلونزا به کار ببرد.
فرزانه فیض منش، علی اصغر صفائی،
دوره 14، شماره 3 - ( 9-1397 )
چکیده
مقدمه و اهداف: آمبولی ریه یک رویداد بالقوه کشنده و در عین حال شایع است که در سالهای اخیر باعث افزایش تدریجی تعداد بستریهای ناشی از آن در بیمارستانها شده است. به همین دلیل، یکی از چالش برانگیزترین بیماریها نزد پزشکان به حساب میآید. هدف اصلی از این پژوهش، گزارش یک پروژه تحقیقاتی به منظور مقایسه الگوریتمهای مختلف دادهکاوی برای انتخاب دقیقترین مدل برای پیشبینی وقوع آمبولی ریه در بیماران بستری است که به فراهم کردن دانش مورد نیاز کادر درمانی در تصمیمگیری بهتر کمک میکند.
روش کار: در این پژوهش تلاش شد تا با استفاده از روشهای مختلف یادگیری ماشین، یک مدل پیشبینی طراحی شود که بهترین عملکرد در پیشبینی احتمال وقوع آمبولی ریه در بیماران بستری در معرض خطر را داشته باشد. از میان الگوریتمهای دادهکاوی، از شبکههای بیزی و الگوریتمهای درخت تصمیم J48، رگرسیون لجستیک و نیز بهینهسازی حداقل متوالی استفاده شد. دادههای مورد استفاده تحقیق، عوامل خطرزا و سوابق گذشته مربوط به بیماران بستری بخش ریه بیمارستان شریعتی تهران بود.
یافتهها: بررسیها صورت گرفته نشان میدهد که صحت و ویژگی در تمام مدلهای پیشبینی از عملکرد مطلوبی برخوردار بوده است، و مدل بیزی در پیشبینی وقوع آمبولی ریه، بیشترین میزان حساسیت را داشت.
نتیجهگیری: یافتهها نشان میدهند اگر چه تفاوت کمی در عملکرد مدلهای پیشبینی وجود دارد، اما در این گونه دادهها برای پیشبینی وقوع آمبولی ریه در بیماران بستری، مدل شبکه بیزی ابزار مناسبتری است، که میتواند بهعنوان روش حمایتی در کنار تصمیمهای پزشکی قرار گیرد تا صحت پیشبینی بیماریها را ارتقاء بخشد.