مقدمه و اهداف: حیوان‌گزیدگی یکی از مهمترین مشکلات سلامت عمومی می‌باشد که باعث بیماری هاری می‌شود. این مطالعه با هدف بررسی اقدامات پروفیلاکسی انجام شده برای موارد حیوان‌گزیدگی رخ داده در استان آذربایجان غربی در طی سال‌های 1391 تا 1397 انجام شده است.
روش کار: در این مطالعه مقطعی داده‌های کلیه موارد حیوان‌گزیدگی مراجعه کننده به مراکز مراقبت هاری در استان آذربایجان غربی بررسی شده و اطلاعات مربوط به اقدامات انجام یافته برای پیشگیری از هاری شامل اقدامات بعد از گزش (شستشو، ضدعفونی، پانسمان، بخیه و دریافت آنتی بیوتیک)، وضعیت دریافت واکسن ضد هاری (تاخیر در مراجعه، دوز واکسن دریافتی و سابقه دریافت واکسن در گذشته، سرم ضد هاری و دریافت واکسن کزاز) با آمارهای توصیفی گزارش شدند. ارتباط بین تاخیر در مراجعه با اقدامات انجام یافته با آزمون مجذور کای بررسی شد.
یافته‌‌ها: در سال‌های مورد مطالعه 47131 مورد حیوان‌گزیدگی رخ داده بود. از این تعداد 63/9 درصد بدون تاخیر و 36/1 درصد با تاخیر مراجعه کرده بودند و در 99/6 درصد موارد زخم‌ها با آب و صابون شستشو داده شده و 94/5 درصد ضدعفونی شده و 31/3 درصد آنتی‌بیوتیک دریافت کرده بودند که نسبت دریافت آنتی بیوتیک در افرادی که با تاخیر مراجعه کرده بودند به طور معنی‌داری بیشتر بود. از کل موارد 77/3 درصد هر سه نوبت اول تا سوم و 15/4 درصد پنج نوبت کامل واکسن هاری را دریافت کرده بودند و برای 1/1 درصد هیچ واکسنی تزریق نشده بود.
نتیجه‌گیری: اقدامات پروفیلاکسی انجام شده برای موارد حیوان‌گزیدگی مطلوب می‌باشد، اما لازم است تامین به موقع واکسن هاری در مراکز مراقبت هاری و همچنین آموزش همگانی برای مراجعه به موقع در هنگام حیوان گزیدگی همچنان مورد توجه بوده و اقدامات لازم در این زمینه انجام گیرد.
