مجله تخصصی

---

مقدمه و اهداف: توصیف دقیق وضع موجود منابع، اولین گام در سیاست‌گذاری مطلع از شواهد است. هدف از مطالعه حاضر که بخشی از پروژه ملی "نقشه راه درمان ایران (ندا 1404)" می‌باشد، ارائه تصویری دقیق از نیازمندی‌های اورژانس پیش بیمارستانی و مدیریت خطر در حوادث و بلایا طبق استانداردهای مصوب، در مناطق مختلف کشور است.
روش کار: مطالعه حاضر از نوع توصیفی بود که در 57 دانشگاه و دانشکده علوم پزشکی کشور در سال 1395 انجام گردید. جامعه مطالعه تمامی استان‌های کشور بود. اطلاعات مورد نیاز از دانشگاه های علوم پزشکی کشور جمع‌آوری گردید. استانداردهای منابع و زیرساخت‌های اورژانس پیش بیمارستانی و مدیریت خطر در حوادث و بلایا از پورتال وزارت بهداشت و واحد آمار مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی کشور احصاء شد.
یافته‌ها: در سال 1395، بیشترین و کمترین ضرایب تغییرات در حوزه پیش بیمارستانی به ترتیب مربوط به موتورآمبولانس (301%) و نیروی انسانی عملیاتی پایگاه (93%) بود. در مدیریت خطر در حوادث و بلایا نیز در هیچ یک از استان‌های کشور استانداردهای ملی مستقر نشده بود. اما در برآوردهای سال 1404، تقریبا همه فاکتورها افزایش یافته و ضرایب پراکندگی کاهش یافت.
نتیجه‌گیری: علیرغم توزیع نامناسب شاخص های پیش بیمارستانی و حوادث و بلایا در کشور، آینده نگاری روند ده ساله، توزیع منابع را در حوزه پیش بیمارستانی و حوادث و بلایا به شرایط مطلوب نزدیک نمود و موجب رضایتمندی از ارائه خدمات در این حوزه‌ها شد.

---

مقدمه و اهداف: شناخت عوامل مؤثر بر بقای مصدومان حوادث جاده‎ای نقش مهمی در پیشگیری از مرگ این مصدومان دارد. هدف این مطالعه شناسایی عوامل مؤثر بر مرگ مصدومان بود.
روش کار: پس از بررسی فرم‌های مأموریت اورژانس پیش‌بیمارستانی و پرونده بیمارستانی مصدومان اطلاعات دموگرافیک، محل وقوع حادثه، وضعیت مصدوم، نوع وسیله نقلیه، انواع تروما، زمان‌های انجام مأموریت و علائم حیاتی جمع‌آوری شدند. متغیر وابسته فاصله زمانی بین وقوع تصادف تا مرگ یا ترخیص از بیمارستان بود. یافته‌ها با نسبت مخاطره، خروجی رگرسیون کاکس گزارش، که نشان می‌دهد نسبت به گروه مرجع، سایر گروه‌ها در هر لحظه‌ای از زمان چقدر مرگ را تجربه می‌کنند.
یافته‌ها: از 8920 نفر مصدوم مورد بررسی، مرگ در 143 نفر (فاصله اطمینان 95 درصد: 019/0-014/0) اتفاق افتاده بود. سن بالای 65 سال (نسبت مخاطره: 6/7، فاصله اطمینان ۹۵ درصد: 4/18-14/3)، تصادف در راه‌های اصلی (نسبت مخاطره: 44/1، فاصله اطمینان ۹۵ درصد: 5/3-6/0)، مصدومان با لوله‌گذاری داخل تراشه (نسبت مخاطره: 4/26، فاصله اطمینان ۹۵ درصد: 6/227-05/3)، فشار خون سیستولیک بالای 100 (نسبت مخاطره: 22/0، فاصله اطمینان 95 درصد 4/0-12/0)،  فشارخون دیاستولیک بالای 70 میلی‌متر جیوه (نسبت مخاطره: 53/0، فاصله اطمینان 95 درصد 2/1-24/0) و ضربان قلب بالای 100 ضربه در دقیقه در صحنه حادثه (نسبت مخاطره: 0/3، فاصله اطمینان 95 درصد 1/5-7/1) با خطر مرگ ارتباط داشتند.
نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان داد مصدوم شدن به دنبال تصادف در راه اصلی خطر مرگ بیشتری دارد. در ارایه خدمات پیش‌بیمارستانی توجه به سن، وضع فشار خون، نبض، وضعیت مصدوم و نوع تروما می‌تواند بر بقای افراد تأثیر‌گذار باشد.