منوچهر کرمی، کورش هلاکویی نائینی، عباس رحیمی، اکبر فتوحی، حسن افتخار اردبیلی،
دوره 1، شماره 3 - ( 12-1384 )
مقدمه و اهداف: از آنجا که درحال حاضر واکسن مصرفی در کشورمان، ساخت داخل(انستیتو رازی) است و تاکنون فقط چند پژوهش معدود دال بر تعیین میزان یا نسبت بروز عوارض واکسن ساخت کشور در خارج از محیط پژوهش بررسی حاضر انجام شده است؛ لذا این بررسی با هدف تعیین میزان بروز تجمعی عوارض واکسن سهگانه و عوامل مؤثر بر آن انجام شدهاست.
روش کار: روش مطالعه در تحقیق مورد نظر مطالعهی همگروهی است. با توجه به اهداف اصلی مطالعه، 1910 کودک زیر 7 سال به همگروههای مختلفی تقسیم و به مدت 48 ساعت پیگیری شدند. در بررسی اخیر اطلاعات از طریق پرسشنامه و به صورت تلفنی یا مراجعه به درب منازل جمع آوری شدهاست. روش نمونهگیری در این مطالعه «نمونهگیری طبقهای و یا تخصیص متناسب» است. واکسن مورد استفاده، واکسن سهگانه ساخت کشور ایران ـ انستیتو رازی ـ است. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامهای دو قسمتی است که قسمت اول آن حاوی سؤالاتی در زمینهی مشخصات دموگرافیک فرد واکسینه شده و قسمت دوم پرسشنامه نیز شامل 15 سؤال دو بخشی (بلی - خیر) در مورد عوارض واکسن در فاصلهی دو روز پس از دریافت واکسن است. پس ازتکمیل پرسشنامهها با استفاده از نرمافزار SPSS، نگارش 5/11 نتایج پژوهش را استخراج کردیم.
نتایج: میزان بروز تجمعی پیآمدهای نامطلوب متعاقب ایمنسازی در فاصلهی 48 ساعت پس از دریافت واکسن سهگانه، برای عارضهی تورم 66/40% (43/38 و 89/42)، عارضهی قرمزی 08/43% (84/40 و 32/45)، عارضهی درد 32/67% (20/65 و 4/69)، عارضهی تب مساوی یا بیشتر از 38 درجهی سانتیگراد 14/54% (89/51 و 40/56)، عارضهی تب مساوی یا بیشتر از 5/40 درجهی سانتیگراد 11/1% (64/0 و 59/1)، عارضهی خوابآلودگی 35/33% (21/31 و 48/35) و برای عارضهی گریهی طولانی مدت 35/13% (81/11 و 88/14) است. متعاقب واکسیناسیون با واکسن سهگانه، فقط یک مورد از افراد مورد پژوهش عارضهی تشنج را از خود نشان داد.
نتیجهگیری: با توجه به بالا بودن میزان بروز تجمعی عارضهی درد و گریهی طولانی مدت در این مطالعه نسبت به سایر مطالعات میتوان چنین قضاوت کرد که تفاوت مذکور به دلیل ساختار متفاوت واکسنها یا ابزار اندازهگیری عوارض واکسن باشد. همچنین نظر به اهمیت عوارض عمومی نسبت به عوارض موضعی پیشنهاد میشود واکسن سهگانه در عضلهی ران تزریق شود.