مهدی اصولی، علی اکبر حقدوست، شهین یار احمدی، محمد حسین فروزانفر، محبوبه دینی، کورش هلاکویی نایینی،
دوره 5، شماره 1 - ( 3-1388 )
مقدمه و اهداف: این مطالعه با هدف بررسی توزیع جغرافیایی (کشوری) کم‌کاری مادرزادی تیرویید (CH) که یکی از علل اصلی عقب ماندگی ذهنی نوزادان در جهان محسوب می‌شود، طراحی و اجرا شده است.
روش‌کار: با استفاده از داده‌های برنامه کشوری غربالگری، میزان‌های بروز CH در شهرستان‌ها و استان‌های کشور محاسبه و نقشه‌های آن ترسیم شد. با استفاده از آزمون توزیع دو جملهای و تحلیل نقاط داغ (Hot Spot Analysis)، توزیع مکانی بروز CH در شهرستان‌های کشور بررسی شد. پس از ورود داده‌ها در صفحاتMS-excel ، ترسیم نقشه‌ها و تحلیل‌های مکانی با استفاده از نرم افزارهای ArcGIS9.2 انجام پذیرفت.
یافته‌ها: میزان بروز کشوری CH (در بر گیرنده هر دو نوع گذرا و دایمی CH) برابر 2/2 در 1000 نوزاد است. این میزان بروز بالا بجز در مورد بعضی شهرها در کشور، کم و بیش یکسان توزیع شده است و تغییرات جغرافیایی آن از لحاظ آماری معنادار نبود. ما هیچ نقطه داغ مشخصی برای CH در ایران نیافتیم.
نتیجه‌گیری: ما هیچ توجیه جغرافیایی مشخصی برای بروز بالای CH در ایران نیافتیم، بنابراین باید سایر توجیهات برای این خطر بالا در بین نوزادان غربالگری شده شامل عوامل غیر محیطی و عوامل وابسته به کیفیت برنامه غربالگری آزمون شود.
