فصلنامه

سولفور موستارد یا گاز خردل برای اولین بار در جنگ جهانی اول به‌عنوان سلاح شیمیایی استفاده شد. مدت‌ها بعد، ارتش عراق نیز بر علیه رزمندگان و مردم شهرهای ایران از آن استفاده کرد (67-1359). این ماده بیشتر از 100،000 نفر از ایرانیان را آسیب زد و یک سوم آنها هنوز هم از عوارض آن در رنج هستند. سولفور موستارد یک ماده‌ی آلکیله‌کننده با خواص سیتوتوکسیک، موتاژنیک و تاول‌زا می‌باشد که روی پوست، چشم و ریه اثر می‌کند. هدف ما از این مطالعه، مروری بر اثرات حاد و مزمن سولفور موستارد روی پوست می‌باشد. اطلاعات این مقاله از طریق جستجوی بانک‌های اطلاعاتی PubMed، Google، Iran Medex، Irandoc و SID تا ابتدای سال 2011 به‌دست آمد. شایع‌ترین اثرات حاد سولفور موستارد بر پوست عبارتند از: خارش و سوزش (96.8%-26%)، درد (77.4%-25%)، قرمزی (83.9%-20.6%)، هایپرپیگمانتاسیون (83.9%-20%) و وزیکول و تاول (80.6%-15.4%) و شایع‌ترین عوارض مزمن عبارتند از: خارش (94.7%-24.7%)، سوزش (52%-9.9%)، اسکار (70%-5.4%)، هایپرپیگمانتاسیون (55%-9.5%)، هیپوپیگمانتاسیون (40-2.3%)، خشکی پوست (43.7%-1.2%) و آنژیوم گیلاسی (37.5%-2.12%). علی‌رغم گذشت بیش از 20 سال از اتمام جنگ جانبازان شیمیایی هنوز از بسیاری از عوارض پوستی سولفور موستارد در رنج هستند. بعضی از عوارض مانند خارش وخشکی پوست اثرات منفی روی کارآیی و کیفیت زندگی آنها دارد. عوارض پوستی جدی‌تر مانند تومورهای بدخیم پوستی تا امروز نادر بوده و برای ایجاد نیاز به زمان طولانی‌تری دارد. بنابراین این جانبازان نیاز به پیگیری بیشتری دارند تا در صورتی که سرطان پوستی ایجاد شد سریعاً مشخص و درمان شوند.