فصلنامه

---

---

زمینه و هدف: نوجوانان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، نگران افزایش وزن، بی­نظمی قاعدگی، آکنه و هیرسوتیسم هستند. این مطالعه با هدف بررسی فراوانی آکنه‌ی صورت و تنه در دختران 14 تا 18 ساله‌ی دبیرستان‌های شهر شیراز و رابطه‌ی آن با تخمدان پلی‌کیستیک در سال 1388 انجام شد.
روش اجرا: این مطالعه‌ی مقطعی بر روی 3189 دانش‌آموزان دختر 18-14 ساله انجام شد. پس از پر‌کردن پرسش‌نامه، آکنه بر اساس علایم بالینی به خفیف، متوسط و شدید تقسیم‌بندی شد. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌ای شامل مشخصات فردی، ویژگی بالینی هیپرآندروژنیسم، نتایج آزمایشات و سونوگرافی بود. آزمایشات شامل: پرولاکتین (برای رد هیپرپرولاکتینمی)، دی‌هیدرواپی‌آندرستن‌دیون سولفات (برای رد بیماری‌های آدرنال)، تستوسترون توتال و آزاد، هورمون محرکه‌ی تیروئید (برای رد هیپوتیروئیدی) انجام گردید. داده‌ها در قالب جداول فراوانی توصیف و با استفاده از آزمون‌های آماری مربع کای و t مستقل تحلیل شدند.
یافته‌ها: شیوع آکنه شدید 5% بود. میانگین تستوسترون توتال در افراد دارای آکنه‌ی شدید در مقایسه با افراد بدون آکنه بالاتر بود. شدت آکنه‌ی صورت و بدن با وجود تخمدان پلی‌کیستیک  همراهی داشت و این همراهی از نظر آماری معنی‌دار بود (0.05<P). میانگین هورمون محرک جسم زرد (LH) در افراد فاقد آکنه در مقایسه با افراد دارای آکنه بالاتر بود (0.05>P).

نتیجه گیری: بین شدت آکنه‌ی صورت و بدن و تخمدان پلی‌کیستیک ارتباط آماری معنی‌داری به دست آمد. با توجه به عوارض آکنه در کیفیت زندگی دختران، غربالگری هورمونی و سونوگرافی در دختران دارای آکنه‌ی متوسط نیز توصیه می شود.

---

---

زمینه و هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی عوامل اجتماعی و روان‌شناختی مؤثر بر میزان مصرف مواد آرایشی در بین دانشجویان دختر بوده است.
روش اجرا: 250 نفر از دانشجویان دختر دانشگاههای علوم پزشکی اصفهان و دانشگاه اصفهان با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و به پرسش‌نامه‌های پژوهش پاسخ دادند. در این پژوهش از پرسش‌نامه شخصیتی NEO جهت سنجش ویژگی‌های شخصیتی آزمودنی‌ها استفاده شد. عوامل اجتماعی که در این پژوهش به‌عنوان متغیر مستقل مورد بررسی قرار گرفتند عبارت بودند از مدیریت بدن، مصرف رسانه، دینداری، پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی و پذیرش اجتماعی.
یافته‌ها: رابطه‌ی متغیر‌های مدیریت بدن، مصرف رسانه، دینداری، پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی و پذیرش اجتماعی با میزان مصرف مواد آرایشی معنادار بود. هم‌چنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای پیش‌بین 41% از واریانس میزان مصرف مواد آرایشی را تبیین می‌کنند و متغیر مدیریت بدن بهترین پیش‌بین بوده است.
نتیجه‌گیری: عامل اجتماعی مهم‌تر از ویژگی‌های شخصیتی در مصرف مواد آرایشی توسط دانشجویان دختر می‌باشند.

---

زمینه و هدف: پسوریازیس یک بیماری مزمن است که باعث بدشکلی و ناتوانی‌هایی در بیمار می‌شود. درباره‌ی مداخلات روان‌شناختی تأثیرگذار بر این بیماری اطلاعات کمی وجود دارد. هدف این تحقیق بررسی تأثیر درمان ‌شناختی رفتاری گروهی بر علائم جسمانی (شدت، سطح بیماری و میزان خارش) و سلامت روان بیماران پسوریازیس است. روش اجرا: روش تحقیق نیمه‌تجربی به‌صورت پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه شاهد و دوره‌ی پیگیری است. بیست بیمار پسوریازیس در دو گروه آزمایش و شاهد قرار گرفتند. روی ده بیمار پسوریازیس به‌عنوان گروه آزمایش درمان ‌شناختی رفتاری گروهی در 12 جلسه اجرا شد. بیماران دو گروه ابزار‌های P‏soriasis Area Severity Index (PASI) برای ارزیابی شدت پسوریازیس، سلامت عمومی (GHQ) و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به خارش (ItchyQoL) را پر کردند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که روش درمان ‌شناختی رفتاری گروهی در بهبود علائم جسمانی پسوریازیس (شدت، وسعت و میزان خارش) تأثیری نداشته است، اما این روش درمانی در بهبود وضعیت روان‌شناختی بیماران تأثیرگذار است. درمان، رفتاری شناختی سلامت عمومی بیماران را بهبود بخشیده است. تفاوت دو گروه در تحلیل کوواریانس چند متغیری برای ابعاد سلامت عمومی شامل اضطراب و بی‌خوابی (اندازه‌ی اثر: 45/0 و 04/0=P)، افسردگی (اندازه‌ی اثر: 25/0 و 044/0=P)، نشانه‌های جسمانی (اندازه‌ی اثر: 28/0 و معناداری: 033/0=P) و کارکرد اجتماعی (اندازه‌ی اثر: 41/0 و معناداری: 03/0=P) معنادار است. نتیجه‌گیری: هرچند براساس نتایج درمان ‌شناختی رفتاری به‌طور مستقیم تأثیری بر کاهش علائم جسمانی پسوریازیس نداشته، اما تأثیرگذاری این روش بر علائم روان‌شناختی بیماران به‌عنوان نقش میانجی در شروع، تشدید و عود بیماری قابل توجه است.

---

ویتیلیگو به‌عنوان یک اختلال رایج دپیگمانتاسیون پوستی نقش مهمی در کیفیت زندگی بیماران دارد. درمان این بیماری با توجه به تنش‌های روانی شدیدی که ایجاد می‌کند ضروری و مهم است. به‌علت عدم کارآیی مناسب درمان‌های موجود، توجه به درمان‌های مکمل برای مدیریت و کنترل بیماری­ در حال افزایش هستند. این مقاله با هدف توصیف رویکرد طب سنتی ایران به این بیماری و نیز بررسی مکانیسم و پیش‌آگهی آن نوشته شده است. این تحقیق یک مطالعه‌ی کتابخانه‌ای است. ابتدا مطالب مربوط به بیماری ویتیلیگو از کتب طب سنتی معتبر استخراج گردید، سپس پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر جهت بررسی آن اطلاعات جست‌وجو گردید.
طبق آموزه‌های طب سنتی ایرانی بدن هر انسان از چهار خلط تشکیل شده است که هرکدام از آن‌ها دارای ویژگی‌های کمی و کیفی منحصربه‌فرد می‌باشند و هرگونه افزایش یا نقصان در یکی از این اخلاط می‌تواند به ایجاد بیماری منجر شود. تغییر در کمیت «خلط بلغم» ازجمله عوامل اصلی ایجادکننده‌ی بیماری «بهق ابیض» است که علائم آن می‌تواند با بیماری «ویتیلیگو» هم‌خوانی داشته باشد.

---

زمینه و هدف: با توجه به شیوع آفتاب‌سوختگی، عوارض شناخته‌شده و اهمیت پیشگیری از آن، مقایسه‌ای بین یک کرم ضدآفتاب برند خارجی با 60SPF= (کرم الف) با یک کرم ضدآفتاب ایرانی با 50 SPF= (کرم ب)، روی گروهی از کوهنوردان شیراز در سال 1396 انجام شد.
 
روش اجرا: این کارآزمایی بالینی روی 50 نفر انجام گرفت. یک طرف صورت هر فرد به‌عنوان گروه مورد و طرف دیگر به‌عنوان شاهد انتخاب و به میزان 4/0 میلی‌لیتر از کرم ضدآفتاب الف به طرف مورد و همین مقدار از کرم ب روی طرف شاهد قرار گرفت. شرکت‌کنندگان در این تحقیق 5 ساعت در معرض آفتاب قرار داشتند. ارزیابی، 3 ساعت بعد از شروع توسط متخصص بیماری‌های پوست و 24 ساعت بعد توسط خود شرکت‌کنندگان براساس اریتم، سوزش، خارش و رضایت از فرآورده‌ها انجام شد. اطلاعات به‌دست‌آمده با آزمون‌های MC Nemar و مربع کای بررسی شدند.
 
یافته‌ها: کرم ب در 2_/82% و کرم الف در 2_/76% موارد موجب پیشگیری از آفتاب‌سوختگی شدند. هم‌چنین میزان رضایت‌مندی شرکت‌کنندگان از کرم ب، 95% و از کرم الف 82% بود. ضدآفتاب الف و ب در پیش‌گیری از آفتاب‌سوختگی تفاوت چندانی نداشتند اما ازنظر سوزش و خارش و نیز میزان رضایت مصرف‌کنندگان، کرم ضدآفتاب ب، بهتر عمل کرده بود.
 
نتیجه‌گیری: در مجموع کرم ضدآفتاب ب ازنظر عوارض و رضایت‌مندی مصرف‌کننده بهتر بود.

---

مایستوما یک بیماری گرانولوماتوز مزمن بافتهای جلدی و زیرجلدی است که با سینوسهای متعدد ترشح کنندهی چرک، خون و گرانول، تورم بدون درد و انتشار به بافت های مجاور ازجمله استخوان همراه می باشد 1 بنابراین بیماری در بلندمدت با ناتوانی و عوارض شدید همراه م یگردد.

---

زمینه و هدف: بیماری پسوریازیس یا داءالصدف، بیماری پوستی مزمن خودایمنی التهابی سیستمیک و غیر قابل انتقال است که حدود 3-2 درصد مردم ایران مبتلا به این بیماری هستند. مدیریت هزینه‌ها و اختصاص بودجه و برنامه‌ریزی برای درمان بیماران مبتلا به پسوریازیس، نیاز به اطلاعات دقیق از هزینه‌های بیماران دارد. مطالعه حاضر به برآورد هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم درمان یک‌ساله بیماران در بین بیماران بیمارستان فوق‌تخصصی پوست رازی ایران می‌پردازد.
 
روش اجرا: در این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی، هزینه‌های درمان 170 بیمار مبتلا به پسوریازیس، شامل هزینه‌های مستقیم (هزینه‌های پزشکی و غیرپزشکی) و هزینه‌های غیرمستقیم به روش سرشماری و با استفاده از چک‌لیست محقق‌ساخته از مهر ماه 1398 تا مهر 1399 محاسبه شد. هزینه ازطریق بررسی صورت‌حساب بیماران در سیستم اطلاعات بیمارستان و ازطریق مصاحبه تلفنی با بیماران اخذ شد.
 
یافته‌ها: میانگین هزینه درمان یک‌ساله 480/037/9 تومان (758 دلار) که سهم هزینه مستقیم درمان برابر با 22/90 درصد (681/178/8 تومان) و سهم هزینه غیرمستقیم درمان برابر 78/9 درصد (799/858 تومان) بود. بیشترین هزینه درمان مربوط به خدمات دارویی با 233/825/5 تومان بود. همچنین کل هزینه‌‌‌‌ مستقیم پزشکی برابر با 890/069/7 تومان است که 62 درصد آن سهم بیمه و 38 درصد سهم بیمار بود. یافته‌ها نشان‌دهنده این بود که داشتن تزریق داروهای بیولوژیک و محل اقامت بر روی هزینه مستقیم درمان اثر معناداری دارد. هم‌چنین متغیر‌های بیمه تکمیلی و محل اقامت نیز بر هزینه‌های پرداخت از جیب تأثیر دارند.
 
نتیجه‌گیری: بخش اعظم هزینه‌های درمان بیماری پسوریازیس را داروها تشکیل می‌دهند. قیمت بالای داروهای بیولوژیک و پوشش کمتر این داروها توسط شرکت‌های بیمه‌ای باعث مشکلات اقتصادی فراوانی برای این بیماران شده است. با توجه به یافته‌های این مطالعه، به‌نظر می‌رسد نیاز به بازبینی مجدد پوشش بیمه‌ای کامل‌تر این داروها و هم‌چنین استفاده از کمک‌های خیرین برای تأمین بخشی از هزینه‌های درمان لازم باشد.