فصلنامه

---

مقدمه: ملانوم بدخیم از کشنده‌ترین تومورهای پوستی به‌شمار می‌رود. میزان بروز، نمای آسیب‌شناختی و مرگ‌ومیر این تومور در کشورهای غربی با کشورهای آسیایی و خاورمیانه تفاوت‌های بسیاری دارد. با توجه به اهمیت تشخیص زودرس در شناسایی و درمان تومور در مراحل اولیه‌ی اطلاع از یافته‌های دموگرافیک آن کمک‌کننده به‌شمار می‌رود. هدف از مطالعه‌ی حاضر بررسی ویژگی‌های دموگرافیک بیماران مبتلا به ملانوم بدخیم مراجعه‌کننده به درمانگاه تومورهای پوستی بیمارستان رازی است. روش اجرا: در قالب مطالعه‌‌ای مقطعی، اطلاعات دموگرافیک مورد نیاز، مشخصات بالینی و یافته‌های آسیب‌شناسی کلیه‌ی بیماران با تشخیص ملانوم بدخیم وارد مطالعه شده، هم‌زمان با پرونده، در پرسش‌نامه‌های ویژه درج و در پایان مطالعه، توصیف و تحلیل آماری داده‌ها انجام شد. یافته‌ها: در کل تعداد 2500 پرونده مورد بررسی قرار گرفت که از میان آن‌ها 166 مورد ملانوم مشتمل بر 89 زن (6/53%) و 77 مرد (4/46%) با نسبت جنسیتی 15/1 به 1 مورد شناسایی قرار گرفت (فراوانی نسبی برابر 5/6%). میانگین سنی افراد مورد مطالعه 5/60 سال بوده است. 65 نفر (2/39%) سابقه‌ی تماس مزمن با نور آفتاب را داشتند. متوسط زمان مراجعه از لحظه آگاهی بیمار از وجود ضایعه تا تشخیص در حدود 9 ماه بود. شایع‌ترین نوع آسیب‌شناختی تومور نوع آکرال لنتیگویی بود. شایع‌ترین مرحله‌ی کشف تومورها، مرحله‌ی Clark 3 بود (0/46%). شایع‌ترین محل تومورها، سر و گردن بود. نتیجه‌گیری: به‌طور کلی ملانوم بدخیم درصد قابل‌ملاحظه‌ای از تومورهای پوستی را در ایران شامل می‌شود. با توجه به سابقه‌ی تماس طولانی با نورآفتاب، مرحله‌ی بالای تومور در هنگام مراجعه و متوسط 9 ماه تأخیر از زمان بروز ضایعه تا مراجعه به نظر می‌رسد انجام فعالیت غربال‌گری و افزایش آگاهی عموم مردم از اهمیت زیادی برخوردار باشد. برخی نتایج مطالعه مانند سابقه‌ی خانوادگی، شیوع خال‌های ملانوسیتیک و محل شایع بروز تومورها نیاز به مطالعات با حجم نمونه‌ی بزرگ‌تر دارند.

---

زمینه و هدف: آلوپسی‌ سیکاتریسیل به‌دنبال جایگزینی غیرقابل‌برگشت فولیکول‌ها به‌وسیله‌ی فیبروز ایجاد می‌شود و با ازدست‌دادن دائمی موها تظاهر می‌کند. مطالعات اندکی در ایران برای بررسی ویژگی‌های بالینی و هیستوپاتولوژیک آلوپسی ‌سیکاتریسیل انجام شده است. هدف از انجام این مطالعه بررسی ویژگی‌های دموگرافیک، بالینی و هیستوپاتولوژیک بیماران مبتلا به آلوپسی ‌سیکاتریسیل مراجعه‌کننده به کلینیک پوست مرکز آموزشی درمانی فرشچیان همدان در یک بازه‌ی زمانی دوساله و هم‌چنین ارزیابی قدرت تشخیصی کرایتریای پاتولوژیک در تشخیص انواع مختلف آلوپسی‌ سیکاتریسیل بود.

 

روش اجرا: این مطالعه‌ی مقطعی برروی 89 بیمار که با تشخیص بالینی آلوپسی‌ سیکاتریسیل تحت بیوپسی قرار گرفتند، انجام شد. ابتدا ویژگی‌های دموگرافیک و بالینی بیماران به همراه تشخیص کلینیکی ثبت می‌گردید و سپس لام بیوپسی آن‌ها توسط دو پاتولوژیست مختلف (که از تشخیص یکدیگر مطلع نبودند) مورد ارزیابی قرار می‌گرفت. اطلاعات تشخیصی به‌دست‌آمده از این دو پاتولوژیست به‌طور جداگانه ثبت و درنهایت ضریب توافق تشخیصی دو پاتولوژیست تعیین گردید.

 

یافته‌ها: در این مطالعه، فراوانی تشخیص اتیولوژیک آلوپسی براساس معاینه‌ی بالینی و هیستوپاتولوژی به‌ترتیب شامل Lichen planopilaris، Disciod lupus erythematosus، Alopecia areata، Pseudopelade of Brocq، Folliculitis decalvans و
Central centrifugal cicatricial alopecia بود. از نظر ضریب توافق تشخیصی نیز نتیجه‌ی نهایی حاکی از ضریب توافق قوی بین تشخیص بالینی و پاتولوژیست اول
(کاپا=836_/0)، ضریب توافق متوسط تا قوی بین تشخیص بالینی و پاتولوژیست دوم
(کاپا=703_/0) و ضریب توافق متوسط تا قوی بین پاتولوژیست اول و دوم (کاپا=663_/0) بود.

 

نتیجه‌گیری: تشخیص آلوپسی‌ سیکاتریسیل نیازمند معاینه‌ی بالینی همراه با ارزیابی هیستوپاتولوژیک نمونه‌ی حاصل از بیوپسی پوست می‌باشد. قدرت تشخیصی کرایتریای پاتولوژیک در انواع آلوپسی‌ سیکاتریسیل حتی در انتهای طیف بیماری که نمای میکروسکوپیک آن‌ها با یکدیگر هم‌پوشانی زیادی دارد، قابل قبول بوده بنابر این برای اثبات تشخیص نیازی به بازبینی لام توسط پاتولوژیست دوم نمی‌باشد.

---

زمینه و هدف: زگیل‌های پوستی ازجمله ضایعات شایع ارسال داده‌شده به بخش پاتولوژی می‌باشند. زگیل‌های ناحیه تناسلی خطر ایجاد بدخیمی بخصوص در گردن رحم را دارند. با شناخت هرچه زودتر این ضایعات بخصوص در نواحی تناسلی می‌توان با درمان سریع جلوی ایجاد بدخیمی‌ها را گرفت.
 
روش اجرا: در این مطالعه گذشته‌نگر و توصیفی، اطلاعات دموگرافیک (سن و جنس) و موقعیت آناتومیک ضایعه، طبق چک‌لیست ازقبل‌تنظیم‌شده از پرونده پاتولوژی بیماران استخراج شد. داده‌ها در اکسل وارد شده و سپس تحلیل آماری به کمک تست‌های توصیفی (به‌صورت فراوانی یا میانگین±انحراف معیار) یا تست‌های آماری تحلیلی (با بازه اطمینان 95%) انجام شدند. مقادیر (05/0>P) ازلحاظ اماری معنی‌دار تلقی شدند.
 
یافته‌ها: در مجموع 267 بیمار وارد مطالعه شدند. 143 نفر (6/53%) از بیماران را زنان تشکیل دادند. بازه سنی بیماران 2 الی 80 سال (5/15±3/31) و توزیع فراوانی ضایعات زگیل برحسب موقعیت آناتومیک به‌ترتیب روی اندام‌ها 150 نفر (2/56%)، دستگاه تناسلی 82 نفر (7/30%)، سروگردن 25 نفر (4/9%) و تنه 10 نفر (7/3%) بود. فراوانی ضایعات در اندام‌ها در جنس مذکر بیشتر مشاهده گردید (05/0>P). زگیل‌های ناحیه تناسلی، تنه و سروگردن در جنس مؤنث بیشتر مشاهده شد (02/0=P).
 
نتیجه‌گیری: ضایعات زگیلی در ناحیه تناسلی در جمعیت زنان بیشتر از مردان مشاهده شده است و در مردان ضایعات اندام‌ها موارد بیشتری را تشکیل داده است، بنابراین هرگونه ضایعه با مشخصات زگیل در زنان باید جدی گرفته شود.

---

زمینه و هدف: صدمات پوستی با علل مختلف، احتمال منتهی‌شدن به شکایت قضایی دارند. قبل از اظهارنظر کمیسیون تخصصی پزشکی قانونی، شاکیان به مراجع تخصصی مانند بیمارستان رازی ارجاع داده می‌شوند. بررسی حاضر به مطالعه دموگرافیک شکایات بیماران در بدو ارجاع و تشخیص اولیه در یک دوره 6 ماهه پرداخته است.

روش اجرا: در این مطالعه گذشته‌نگر، بیماران ارجاعی از پزشکی قانونی در شش ماهه دوم سال 1397 برای ویزیت اولیه، مورد بررسی قرار گرفتند. شکایت بیمار در بدو مراجعه و تشخیص بالینی مطرح‌شده، در معاینه اولیه ثبت گردید.

یافته‌ها: در کل تعداد 220 بیمار شامل 176 زن (80%) و 44 مرد (20%) با میانگین سنی 8/34 سال بررسی شدند. 42 شکایت مختلف ازجمله کنده‌شدن تروماتیک موها با 91 مورد (4/41%) ـ شایع‌ترین مورد ـ و بعد از آن صدمات ناشی از لیزر موی زائد با 32 مورد (6/14%) و تزریق فیلر با 16 مورد (3/7%) مستند گردید. اسکار ناشی از تروما، واکنش به مواد شیمیایی در حین کار یا برخورد تصادفی، صدمات نادر ناشی از اقدامات درمانی و حتی در مواردی شکایت به‌خاطر پدیکولوز (آلودگی محل اقامت) یا زوستر (شکایت از وضعیت نگهداری در مرکز درمانی) و غیره به‌صورت موردی دیده شد.

نتیجه‌گیری: کنده‌شدن تروماتیک موها (عمدتاً در اثر نزاع) شایع‌ترین شکایت بود. آگاهی از موارد دیگر می‌تواند به گسترش افق دید پزشکان درخصوص طیف وسیع شکایات قابل طرح و اصلاح روند برخی اقدامات درمانی منجر گردد.