فصلنامه

زمینه و هدف: زعفران در طب سنتی کاربردهای فراوان دارد. زعفران دارای ظرفیت جذب اشعه فرابنفش است. هدف از این مطالعه، تهیه تعیین خصوصیات و بررسی اثار ضدآفتاب نانولیپوزوم‌های حاوی عصاره زعفران و سافرانال موجود در زعفران بود.
روش اجرا: فرآورده‌ها شامل نانولیپوزوم‌های تهیه‌شده از عصاره هیدروالکلی کلاله زعفران با غلظت‌های 2، 4 و 8% و هم‌چنین نانولیپوزوم‌های حاوی سافرانال با غلظت‌های 0.25، 0.5 و 1% بود. لوسیون استاندارد هموسالات 8% نیز بر اساس استاندارد FDA به‌منظور تعیین SPF و مقایسه صحت روش تهیه شد. SPF فرآورده‌های تهیه شده به روش برون‌تن حلال رقیق‌شده با استفاده از معادله Mansur‌ و همکاران و اندازه گیری جذب، به‌دست آمد.
یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که SPF  نانو لیپوزوم‌های حاوی عصاره زعفران 8% به‌صورت معنی‌داری بیش تر از SPF ماده ضد آفتاب استاندارد هموسالات با غلظت مشابه  8% است. این نتیجه نشان می‌دهد زعفران می‌تواند به‌عنوان یک عامل ضدآفتاب عمل کند. این مطالعه هم‌چنین نشان داد SPF جز سافرانال موجود در زعفران با غلظت 0.5% و 1% به‌صورت معنی‌داری بزرگ‌تر از SPF ماده ضدآفتاب استاندارد هموسالات با غلظت 8% است. این نتایج نشان می‌دهد سافرانال موجود در زعفران دارای اثر ضدآفتابی بسیار بیشتر از ماده استاندارد هموسالات است. بنابراین جز سافرانال موجود در زعفران در صورت انکپسوله شدن در لیپوزوم می‌تواند با غلظت بسیار کم اثر ضد آفتاب قابل توجهی داشته باشد.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که نانولیپوزوم‌های حاوی عصاره زعفران می‌تواند به‌عنوان یک جاذب اشعه فرابنفش و ضدآفتاب طبیعی استفاده شود. هم‌چنین با استفاده از نانولیپوزوم‌های حاوی سافرانال موجود در زعفران می‌توان با غلظت‌های بسیارکم به SPF بالایی دست یافت.