مجله دندانپزشکی

زمینه و هدف: شکستگی استخوان‌های صورت و فک سبب ایجاد مشکلات عملکردی در کنار مشکلات اجتماعی و ظاهری می‌شوند. عوامل گوناکونی (از جمله تصادفات جاده‌ای، نزاع، سقوط از ارتفاع، ورزش‌، اصابت جسم سخت) می‌توانند عامل ایجاد کننده این شکستگی‌ها باشند. جمع ‌آوری گزارش اطلاعات اپیدمیولوژیک دقیق از شکستگی‌های صورت گامی مهم و اساسی در راستای برنامه‌ ریزی جهت پیشگیری و درمان این آسیب‌ها می‌باشد. هدف از این مطالعه جمع ‌آوری اطلاعات اپیدمیولوژیک  در مورد شکستگی استخوان‌های فک و صورت در دو مرکز ارجاعی (بیمارستان‌های سینا و شریعتی) در شهر تهران بود.
روش بررسی: این مطالعه به صورت گذشته ‌نگر مقطعی انجام شد. تمام اطلاعات مورد نیاز از پرونده بیماران بیماران استخراج گردید و با استفاده از نرم ‌افزار SPSS25 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: در این مطالعه 454 مورد از بیمارانی که در بخش جراحی فک و صورت بیمارستان‌های شریعتی و سینا در سال‌های 1397 و 1398 بستری بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. 374 مورد (82%) از بیماران مردان و 80 مورد (18%) نیز خانم‌ها بودند. نسبت بیماران مرد بستری شده به بیماران زن بستری شده در یک مقیاس حدودی برابر با 5/4 به 1 می‌باشد. در 290 مورد (64%) شکستگی به صورت متعدد و در 164 مورد (36%) نیز شکستگی‌ به صورت منفرد بوده است. این شکستگی‌ها بیشتر در مندیبل و بیشتر در ناحیه بادی رخ داده‌اند و کمترین میزان آن‌ها در اوربیت است. همچنین این مطالعه نشان داد که بین شکستگی تنه‌ مندیبل و زاویه‌ مندیبل ارتباط معنی‌داری (با سطح اطمینان 95%) وجود دارد. همچنین نشان دهنده‌ ارتباط معنی‌دار (با سطح اطمینان %95) بین شکستگی زاویه مندیبل و شکستگی لفورت 2 می‌باشد. همینطور با استفاده از آزمون مجذور کای، مشاهده شد که بین عامل اتیولوژی تروما و تعداد شکستگی‌های حاصل از آن ارتباط وجود دارد.
نتیجه‌گیری: مطالعه‌ حاضر نشان می‌دهد که فراوانی شکستگی‌های سر و صورت در مردان بسیار بیشتر از زنان است. در صورتی که تصادف با خودرو و تصادف با موتورسیکلت را در یک مقوله‌ کلی تصادفات جاده‌ای در نظر بگیریم، تصادفات جاده‌ای شایع‌ترین عامل شکستگی فک و صورت محسوب می‌شود. این مطالعه همچنان نشان می‌دهد که از نظر سن، بیشترین شیوع شکستگی در بازه‌ سنی 15 تا 25 سال است.