مجله دندانپزشکی

زمینه و هدف: با توجه به مشکلات و عوارض روز افزون استفاده از مواد ضد باکتریایی شیمیایی و همچنین مقاومت آنتی بیوتیکی که از مهم‌ترین معضلات پیش روی جوامع انسانی است، هدف از این مطالعه آن است که به بررسی مولکولی ژن بیوفیلم باکتری‌های احیا کننده سولفات Sulphate-reducing bacteria (SRB) جدا شده از عفونت پریودنتال بیماران و تاثیر عصاره گیاهی آلوئه‌ورا بر بیان آن با روش Real time-PCR بپردازد.
روش بررسی: به منظور انجام این مطالعه آزمایشگاهی از 100 نفر شامل 50 بیمار و 50 فرد سالم توسط پریودونتیست نمونه برداری شد. پس از شناسایی باکتری‌های احیا کننده سولفات توسط تست‌های بیوشیمیایی و محیط اختصاصی، اثر عصاره آلوئه‌ورا بر آن‌ها مورد بررسی قرار گرفت. بیان ژن BFR در برابر ژن خانه دار توسط آزمون Real time-PCR و با استفاده از روش آماری t-test تعیین گردید.
یافته‌ها: داده‌ها نشان داد که 12 سویه باکتری احیا کننده سولفات از نمونه‌ها جدا سازی شد، که 5 نمونه دارای ژن (bfr) بودند و بیان ژن آن‌ها توسط ژل آلوئه‌ورا به طرز معنی‌داری کاهش یافت (05/0P<).
نتیجه‌ گیری: داده‌های این مطالعه در اثبات اثرات ضد بیوفیلمی و ضد باکتریایی عصاره آلوئه‌ورا نشان داد که بیان ژن هدف کاهش یافته است. این ماده می‌تواند به عنوان جایگزینی برای مواد شیمیایی در بهداشت دهان و دندان به کار رود.

زمینه و هدف: با پردازش تصاویر در توموگرافی کامپیوتری اشعه مخروطی (CBCT)، می‌توان اطلاعات را بهبود بخشید. هدف مطالعه حاضر، بررسی تأثیر فیلتر پردازش تصویر شارپن در تعیین تحلیل خارجی ناحیه آپیکال ریشه در دندان‌های تک ریشه ناشی از مجاورت دندان نهفته در تصاویر CBCTبود.
روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی، در سطح جانبی ناحیه آپیکال ریشه در 40 عدد دندان کشیده شده سالم، به صورت مصنوعی و با فرز تراش ایجاد شد و دندان‌ها به 4 گروه کنترل، تحلیل کم، متوسط و زیاد تقسیم شدند. پس از تهیه CBCT دندان‌ها، نمونه‌ها با و بدون فیلتر شارپن، پردازش و توسط 2 مشاهده‌گر بررسی گردیدند. نتایج با استفاده از نرم افزارهای SPSS22 وMedcalc  نسخه 14 تجزیه و تحلیل شد. حد معنی‌داری برای آزمون‌های آماری 05/0P≤ در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: ویژگی (100%) و حساسیت (66%>) برای هر دو حالت بدون فیلتر شارپن و با فیلتر شارپن یا کامل یا بسیار بالا بود. صحت کلی در هر دو حالت بالا بوده (83/0>) و اختلاف معنی‌دار بین دو صحت کلی مشاهده نشد (05/0P>). تحلیل آماری مشاهده هر دو حالت تصاویر توسط مشاهده‌گران نشان داد که حساسیت و صحت کلی در گروه‌های تحلیل متوسط و زیاد از گروه تحلیل کم بسیار بیشتر  ولی ویژگی در همه گروه‌ها برابر 100% بود.
نتیجه گیری: تصاویر با فیلتر شارپن قدرت تشخیص را نسبت به تصاویر بدون فیلتر افزایش نداد ولی از آنجایی که افت دقت با این فیلتر مشاهده نشد، می‌تواند به عنوان یک فیلتر پردازش مورد پذیرش قرار گیرد.

زمینه و هدف: بهداشت دهان بخشی از سلامت عمومی بوده و اهمیت آن در دوران کودکی بیشتر از هر زمان دیگری می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی آگاهی و نگرش و عملکرد والدین شهرستان دلفان در مورد بهداشت دهان و دندان کودکان 6 تا 12 ساله در سال 1400 بود.
روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی بود که بر روی 365 نفر از والدین کودکان 6 تا 12 ساله شهرستان دلفان انجام شد. از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد. پرسشنامه‌ها شامل چهار بخش اطلاعات دموگرافیک، آگاهی، نگرش و عملکرد درباره بهداشت دهان بود. داده‌ها پس از جمع آوری وارد SPSS23 شد. از آزمون‌های تی مستقل، تحلیل واریانس و همبستگی پیرسون برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد. سطح معنی‌داری 05/0 در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه 1/7±5/36 بود. 201 نفر از والدین مادر بودند. آگاهی و نگرش والدین خوب و عملکرد آن‌ها متوسط بود. بین هر سه متغیر آگاهی و نگرش و عملکرد با یکدیگر رابطه معنی‌دار آماری مشاهده شد (00/0P<). همچنین بین آگاهی با تحصیلات (00/0P<)، شغل مادر (04/0P<)، شغل پدر (00/0P<) و وضعیت اقتصادی (00/0P<)، بین نگرش با تحصیلات (00/0P<)، شغل مادر (04/0P<)، شغل پدر (01/0P<) و وضعیت اقتصادی (01/0P<)، بین عملکرد با تحصیلات (00/0P<)، شغل مادر (01/0P<)، شغل پدر (00/0P<) و وضعیت اقتصادی (00/0P<) والدین رابطه معنی‌دار از لحاظ آماری مشاهده شد.
نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد بین آگاهی، نگرش و عملکرد با سطح تحصیلات، شغل و وضعیت اقتصادی رابطه معنی‌دار وجود دارد و توصیه می‌شود در امر آموزش بهداشت دهان به والدین با سطح تحصیلات و وضعیت اقتصادی پایین توجه بیشتری شود.

زمینه و هدف: درد آتیپیک صورت (atypical facial pain) (AFP) بیماری مزمنی است که با درد موضعی در ناحیه جمجمه‌ای- صورتی همراه است. طیف گسترده‌ای از درمان ها شامل درمان دارویی، روش‌های روانشناختی و عمل جراحی باز برای درمان آن استفاده می‌شود. اپیورفین یک پنتا پپتید است که می‌تواند مانع از درد شود و همچنین اثرات ضد افسردگی ثابت شده دارد. این مطالعه با هدف بررسی غلظت اپیورفین در بیمارانAFP و مقایسه آن با افراد سالم انجام شد.
روش بررسی: این مطالعه بر روی 30 بیمار AFP و 40 نفر فرد سالم انجام شد. از هر دو گروه بزاق غیر تحریکی به روش spitting (تف کردن) تهیه شد. برای کلیه بیماران و افراد گروه شاهد پرسشنامه HAD-A (Hamilton Anxiety Test) و(Hamilton Depression Test) HAD-D  تکمیل شده و مصاحبه و آنالیز روانشناختی بیماران جهت تعیین درجه اضطراب و افسردگی آنان انجام شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS  (نسخه 24) انجام شد.
یافته‌ها: بیماران دو گروه از نظر متغیر سن و جنس همگن بودند. میانگین غلظت اپیورفین بزاق در کل بیماران گروه مورد و گروه شاهد،  به ترتیب 2923/0±8050/1 و 3682/0±8032/1 نانو گرم در میلی لیتر بود. با توجه به نتیجه T-test در میانگین غلظت اپیورفین بین گروه AFP و شاهد اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد (000/1P=). آزمون پیرسون نشان داد که ارتباط معنی‌داری بین سن، جنس، نمره اضطراب و افسردگی در گروه بیماران و افراد شاهد وجود ندارد (05/0P>). همچنین ارتباط معنی‌داری بین VAS اولیه، مدت ابتلا به بیماری و انجام درمان قبلی در گروه بیماران با غلظت اپیورفین وجود ندارد (05/0P>). ارتباط معنی‌داری بین شروع دوره یائسگی زنان در گروه بیماران و افراد شاهد با غلظت اپیورفین اولیه نیز یافت نشد (05/0P>).
نتیجه گیری: نتایج نشان داد اکثر بیماران AFP درجاتی از اضطراب و افسردگی داشتند، هر چند غلظت اپیورفین بزاقی در مبتلایان به AFP افزایش معنی‌داری نداشت.

زمینه و هدف: با توجه به نقش تنظیم‌ کنندگی ویتامین D3 در سیستم ایمنی، ممکن است این ویتامین امکان جلوگیری از ایجاد بیماری‌های خود ایمنی را از طریق تعدیل سیستم ایمنی داشته باشد، لذا این مطالعه با هدف مقایسه سطح سرمی ویتامین D3 در بیماران مبتلا به لیکن ‌پلان دهانی و افراد سالم انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه مورد- شاهدی، سطح ویتامین D3 سرمی80 نفر شامل40 بیمار مراجعه‌ کننده به دانشکده دندانپزشکی گیلان که مبتلا به لیکن‌پلان دهانی بودند و 40 فرد سالم مراجعه‌ کننده به آزمایشگاه جهت چکاپ روتین، پس از همسان ‌سازی سن و جنسیت، مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز نتایج به دست آمده بر اساس نوع متغیر، با استفاده از آزمون‌های t- مستقل (Independent t-test)، من ‌ویتنی
(Mann Whitney test)، آزمون کای‌اسکوئر (Chi-square test) و آزمون دقیق فیشر (Fisher exact test) و از طریق نرم افزار SPSS26 در سطح معنی‌داری 05/0 انجام پذیرفت.
یافته‌ها: در مطالعه 80 نفر، شامل 29 زن (5/72%) و 11 مرد (5/27%) در هر یک از دو گروه بیماران با میانگین سنی 12/12 ± 17/52 سال و افراد سالم با میانگین سنی 23/12 ± 10/52 سال شرکت نمودند. میانگین سطح سرمی ویتامین D3 در افراد گروه شاهد به طور معنی‌داری بیشتر از افراد گروه مورد بود (006/0P=). سطح سرمی ویتامین D3 با انواع مختلف لیکن‌ پلان دهانی، جنسیت، مدت زمان ابتلا و سن ارتباط آماری معنی‌داری نداشت.
نتیجه‌گیری: با توجه به کم‌تر بودن معنی‌دار میانگین سطح سرمی ویتامین D3 در افراد مبتلا به لیکن ‌پلان دهانی، ممکن است ویتامین D3 به‌عنوان مکمل در روند بهبود ضایعات بیماران مؤثر باشد.

زمینه و هدف: باکتری‌های دهانی با توجه به سازگاری بالا با مناطق مختلف محیطی دهان، نقش مهمی در بیماری‌های دهانی دارند. در این مقاله سعی شده است مکانیسم‌های مولکولی دخیل در روابط فیزیولوژی باکتری‌های محیط دهان و دندان و اهمیت بیماری‌زایی آن‌ها با رویکردهای مولکولی شرح داده شود.
روش بررسی: مطالعه مروری سیستماتیک حاضر، بر اساس جستجوی پیشرفته و استاندارد واژگان کلیدی شامل باکتری‌های دهانی، بیوفیلم، بیماری‌های دندان در پایگاه‌های اطلاعاتی PubMed، Springer، Scopus، Medline، Google Scholar،Science Direct و Web of Science نگارش گردید. برای این منظور، یک جستجو پیشرفته و منظم از مقالات منتشر شده از سال 1993 تا 2023 میلادی جهت گردآوری مقاله حاضر انجام گرفت.
یافته‌ها: باکتری‌ها در حفره دهان سازگاری‌های تغذیه‌ای دارند که برای زندگی در روابط پاتوژن- میزبان شامل سازگاری با شرایط زندگی پروتئولیتیک، استفاده از گلیکوم میزبان به عنوان یک رابط تغذیه‌ای که خود شامل استفاده از اسید سیالیک مشتق از میزبان و گلیکوزیدازهای دیگر در باکتری‌های دهانی می‌باشد حائز اهمیت است. برخی از این باکتری‌ها به سطوحی نظیر پروتئین‌های بزاق، اپی‌تلیال و گلیکان‌ها می‌چسبند، که در نهایت منجر به تشکیل بیوفیلم می‌شوند. باکتری‌های ساکن در محیط دهان به طور مداوم در معرض طیف وسیعی از عوامل تنش‌زا و تنش اکسیداتیو در بیوفیلم قرار می‌گیرند.
نتیجه گیری: پوسیدگی دندان، بیماری‌های پالپ، پری اپیکال و پریودنتیت (از جمله ژنژیویت) از شایع‌ترین بیماری‌های باکتریایی هستند و در این میان پوسیدگی دندان ناشی از حضور باکتری استرپتوکوکوس موتانس به‌عنوان شایع‌ترین بیماری دندانی به دلیل تولید اسیدهای حاصل از تخمیر کربوهیدرات تصفیه‌ شده و با دمینرالیزاسیون ساختار دندان مشخص می‌شود.

زمینه و هدف: مالتیپل اسکلروزیس یک بیماری خود ایمنی است. تظاهرات دهانی در این بیماران شامل فلج یا اسپاسم عضلات صورت، اختلالات گیجگاهی فکی (TMJ)، نورالژی سه قلو، دیسفاژی یا دیس آرتری باشد. هدف مطالعه بررسی ویژگی‌های دردهای اروفیشیال در بیماران مبتلا به MS بود.
روش بررسی: مطالعه مقطعی حاضر بر روی 250 بیمار با تشخیص قطعی MS مراجعه کننده به انجمن MS ایران و مرکز تحقیقات MS  ایران انجام شد. بیماران در گروه سنی 17 تا 57 سال بودند که کاملا تصادفی انتخاب شدند. داده‌ها بر اساس دو چک لیست و معاینه بالینی به دست آمد. در نهایت برای بررسی مشکلات TMD از معیار DC/TMD استفاده گردید. سپس داده‌ها به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 26 و به وسیله آنالیز آماریTest  Fisher’s  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: شیوع بیماری MS در زنان بیشتر بوده و میانگین سنی بیماران 37 سال و میانگین مدت زمان درگیری با بیماری MS در بین بیماران 8 سال بود. شایع‌ترین درد مربوط به درد تیر کشنده و شوک مانند با فراوانی 4/40 درصد و کمترین کیفیت مربوط به درد گنگ و منتشر با فراوانی 3/5 درصد بود. در کل 5/24 درصد از بیماران دارای دردهای صورتی- دهانی، دچار TMD بودند که در این مورد از معیار DC/TMD استفاده شد.
نتیجه گیری: اختلالات گیجگاهی فکی و دردهای تیر کشنده و شوک مانند معمولاً در تعدادی از بیماران مبتلا به MS مشاهده می‌شود در نتیجه دندانپزشکان باید از وجود این دردها در بیمار، تریگر درد و داروهای استفاده شده توسط بیماران، جهت ارائه خدمات درمانی و اجتناب از تداخلات دارویی آگاه باشند.