مجله دندانپزشکی

---

در این تحقیق عملی، جداکننده های ارتدنسی (Seprator) از جنس و شکلهای مختلف انتخاب شدند و آزمایش های مفصل میکروبشناسی برای شناختن نوع میکروبهای تجمع یافته انجام شد. تعداد بیماران 12 نفر بودند که به علت حجم بسیار زیاد کارهای انجام شده امکان بررسی بیشتری از نظر تعداد بیماران نمی داد. از تحقیقات انجام شده چنین معلوم شد که جداکننده های از جنس الاستیک Elastic در درجه اول و جداکننده های از نوع Brass Wire در درجه دوم از نظر تجمع بیشتر میکروبهای هوازی و بی هوازی می شوند و در این امر شکل و جنس سپاراتورها و سرعت عمل جداکننده ها در هنگام جدا کردن دندانها و موقعیت و محل نصب سپاراتورها نیز موثر است. این پدیده در مشاهدات کلینیکی نیز کاملا مشهود است بدین ترتیب که در مجاورت محل نصب این دو سپاراتور بخصوص نوع الاستیک علائم آماس و تورم حاد لثه و درد کاملا واضح است. همچنین سپاراتور Brass Wire از این نظر بهترین شناخته شد که چون موجب تجمع کمتر میکروبها شده و علائم کلینیکی حادی را نیز در مجاورت محل نصب خود سبب نمی گردد. البته باید توجه داشت که از سطحی تقریبا صیقلی و سرعت جداکننده گی کم برخوردار است و این خود عاملی است. با توجه به جداول حاصل باید گفت که هیچ یک از جداکننده ها موجب تجمع میکروب بخصوصی نمی گردد. بلکه تفاوت موجود تنها در تعداد میکروبهای تجمع یافته است و کل نتایج بشرح زیر است: 1) Elastic Sep موجب بیشترین تجمع میکروبی شده و علائم حاد کلینیکی دارد. 2) Elastic Sep در درجه دوم از نظر تجمع میکروبی و علائم کلینیکی قرار دارد. 3) Crassline or Silk Lig در درجه سوم از نظر تجمع میکروبی و علائم کلینیکی قرار دارد. 4) Brass Wire بهترین جداکننده از نظر تجمع میکروبی و نداشتن علائم حاد کلینیکی است.

---

عکس العمل تغییرات لیگامان پریودنت و انساج اطراف دندان بستگی به مقدار و مدت و نوع نیروهای وارده دارد، حرکت دندان از ساعات اولیه بطرف فضای پریودنتال شروع می شود و لذا نواحی کشش و فشار ایجاد می شود که در طرف فشار الیاف فشرده شده ولی نباید از بین بروند و عروق خونی هم باید باز بماند. تحلیل مستقیم استخوان توسط استئوکلاستها انجام می شود. در فضای بافت اسفنجی رسوب استئوئید صورت میگیرد. در اثر نیروی سنگین الیاف پریودنتال له می شود و عروق خونی بسته میگردد و الیاف پریودنتال بدون سلول و هیالینیزه می گردد، الستئوسیت های استخوان زیرین هم از بین می رود و این نواحی اغلب لوکالیزه اند. در نواحی کشش ابتدا پرولیفراسیون فیبروبلاستها و طویل شدن الیافت پریودنتال وجود دارد، بافت استئوئیدی در سطح استخوان رسوب می کنید و بعد جای خود را به Bundle Bone (قسمتی ازلامینادورا که شامل دستجات الیاف کلاژن کلیسیفیه شده اند) می دهند. در اثر نیروهای زیاد وارده، ممکن است الیاف طرف کشش و عروق خونی هم پاره شود.

---

در حرکت کانین به طرف عقب که روی 19 بیمار انجام شد مقدار حرکت و میزان Tipping و چرخش دندان کانین و میزان حرکت اولین مولر با دو روش هوک لغزشی (Sliding Hook) و مکانیک لغزشی (Sliding Mechanics) روی سیم 16% و براکت Twin Edgewise 18% با یکدیگر مقایسه شد و نیروی بکار رفته 350 گرم و بوسیله چین الاستیک روی کانینها اعمال شد و اندازه گیریها هم در داخل دهان بیماران و هم روی تصویر Cast بیماران انجام گردید. اختلاف آماری معنی داری در مقدار حرکت دندان کانین و دندان مولر در دو روش دیده نشد. اختلاف Tipping دندان کانین در دو روش معنی دار بود و میزان Tipping دندان کانین در روش Sliding Hook کمتر از Sliding Mechanics بود و اختلاف میزان چرخش دندان کانین در دو روش معنی دار بود و چرخش دندان کانین در روش S.H بیشتر از روش S.M بود و با توجه به Tipping کمتر دندان در روش S.H، این روش برای عقب بردن بادیلی دندان کانین بهتر از روش S.M می باشد.

---

دوقلوهای منوزیگوت معمولا از نظر ژنتیکی یکسان هستند ممکن است Mirror Image هم بشوند. اختلاف دو عضو منوزیگوت ناشی از عوامل ژنتیک (محیط) است. در مطالعه حاضر، دوقلوهای منوزیگوت در دوره های مختلف تکامل دندانی شامل دندانهای شیری و شیری دائمی مورد بررسی قرار گرفتند. نتیجه اینکه با همه اهمیت عوامل ژنتیک، قدرت عوامل محیطی آنقدر زیاد می شود که حتی می تواند در مواردی نقش ژنتیک را پایمال نماید.

---

رویش نابجا یکی از موارد اختلال در رویش دندان است که طی آن دندان در مسیری غیر از مسیر طبیعی خود حرکت کرده و در صورتی که بموقع تشخیص داده نشود، مشکلات مربوط به اکلوژن را به وجود می آورد. تعیین شیوع نابجا و پی بردن به عوامل ایجاد کننده آن باعث می شود که دندانپزشکان بتوانند با توجه به تشخیص بموقع از ناهنجاریهای دندانی جلوگیری نمایند. در مطالعه حاضر از طریق یک نمونه گیری خوشه ای-تصادفی ساده از 1496 نفر از متولدین 1368، فراوانی رویش نابجای مولر اول دائمی در میان کودکان 8 ساله مدارس شهر تهران مورد بررسی قرار گرفت و میزان آن 0.87% تعیین شد. ابتلای فک بالا بیش از فک پایین بود که این اختلاف از نظر آماری کاملا معنی دار بود (92% بالا، 8% پایین). میزان ابتلای دو طرفه بیشتر از یک طرفه بود؛ ولی این اختلاف معنی دار نبود (70% دو طرفه، 30% یک طرفه). در ضمن اختلاف معنی داری بین پسران و دختران مبتلا همچنین از نظر پراکندگی در مناطق تعیین شده جغرافیایی دیده نشد.

---

شب ادراری در کودکان عاملی آزار دهنده است و سبب بروز مسائل جسمانی و روانی برای کودک می شود و اعتماد به نفس را از کودک می گیرد که خود منشا صدمه های بزرگتری در زندگی خصوصی و اجتماعی فرد می شود. راههای درمانی مختلفی پیشنهاد و اجرا می شود که هیچ کدام راه قاطعی نیست و لذا هر راهی که بتواند کمکی در بهبود بنماید مسلما در آن شخص بخصوص راهی قاطع است؛ یکی از این راههای بهبودی، تغییر مسیر تنفس از دهان به بینی است. در این تحقیق تعداد 10 کودک 9-6 ساله (6 پسر و 4 دختر) انتخاب شدند که با تغییر مسیر تنفس از دهان به بینی، در تعدادی از آنها تغییرات مشخصی اتفاق افتاد. شب ادراری 6 بیمار از 10 بیمار کاملا برطرف شد و در 3 بیمار که تنفس دهانی آنها به تنفس دهانی-بینی تبدیل شده بود، تعداد دفعات شب ادراری تقریبا نصف گردید و در 1 بیمار هم که تنفس دهانی تغییری نکرد، شب ادراری هم تغییری پیدا نکرد. طور کلی می توان گفت که تغییر مسیر تنفس از دهان به بینی تا حدود زیادی باعث حل مشکل شب ادراری می شود.

---

---

بیان مساله: یائسگی می تواند اثرات گسترده ای از نظر جسمانی و روانی بر خانم هایی که به این مرحله می رسند، داشته باشد؛ از جمله می توان به عوارض دهانی شامل خشکی دهان، احساس سوزش در زبان و دهان و غلیظ شدن بزاق اشاره کرد؛ گرچه هنوز این موضوع، مساله ای قابل بحث تلقی می گردد. هدف: این مطالعه با هدف بررسی میزان بزاق تحریکی در 158 خانم که در مرحله یائسگی و پس از یائسگی بودند، انجام شد.

روش بررسی: در این مطالعه تحلیلی توصیفی که به روش مقطعی انجام شد، تعداد 158 خانم که در مرحله یائسگی و پس از یائسگی بودند (گروه مورد) و نیز تعداد 83 نفر از آقایان هم سن که فاقد بیماری سیستمیک و مصرف دارو بودند، انتخاب شدند (گروه شاهد). دامنه سنی در هر دو گروه 69-50 سال بود؛ همچنین وضعیت روانی دو گروه با استفاده از آزمون HADS) Hospital Anxiety Depression Scale) مقایسه شد و بروز سمپتوم های دهانی نیز در دو گروه ارزیابی و مقایسه گردید. برای تحلیل نتایج از آزمونهای t و Mann-Whitney استفاده شد.

یافته ها: نتایج این بررسی اختلاف معنی داری را از نظر کمیت بزاق تحریکی و نیز وضعیت روانی بین دو گروه نشان نداد؛ اما بروز سمپتوم های دهانی در گروه مورد به شکل معنی داری بیش از گروه شاهد بود (P=0.002).

نتیجه گیری: گرچه در مطالعه حاضر بروز سمپتوم های دهانی، ارتباط معنی داری با یائسگی داشت، اما علت این امر تغییر در کمیت بزاق یا تغییر وضعیت روانی نمی باشد و احتمالا باید علت آن را در تغییرات کیفی بزاق و یا سایر عوامل جستجو کرد.

---

بیان مسأله: پالپوتومی یکی از شایعترین درمانها در دندانهای شیری می‎باشد؛ بنابراین یافتن ماده‎ای مناسب و ایمن برای این درمان ضروری است. مطالعات نشان داده‎اند که سولفات آهن می‎تواند به عنوان ماده درمانی در پالپوتومی مطرح شود.
هدف: مطالعه حاضر با هدف مقایسه تغییرات بالینی و پرتونگاری پالپوتومی سولفات آهن و فرموکرزول در مولرهای شیری کودکان 8-3 ساله انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه کارآزمایی بالینی (Clinical Trial), 15 کودک 8-3 ساله از بین مراجعه‎کنندگان به بخش کودکان دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، که بیماری سیستمیک و یا منع تجویز درمان پالپوتومی نداشتند و دارای حداقل دو دندان خلفی مناسب از لحاظ بالینی و پرتونگاری برای پالپوتومی بودند، انتخاب شدند. در مجموع 43 دندان مورد مطالعه قرار گرفت و در هر بیمار از هر دو روش پالپوتومی با سولفات آهن و فرموکرزول استفاده شد. پس از آن، بیماران در دوره‎های فراخوانی 3, 6, 9 و 12 ماه پس از درمان، از نظر بالینی و پرتونگاری مورد بررسی قرار گرفتند. در معاینات پیگیری برای بررسی مقایسه‌ای بیشتر, دندانهای دارای موارد شکست از مطالعه خارج نگردید و در پیگیریهای بعدی نیز از لحاظ بالینی و پرتونگاری بررسی شدند. به منظور تحلیل داده‌ها از آزمون Chi-square و آزمون دقیق Fisher استفاده شد و موفقیت کلی درمان بر اساس یافته‎های بالینی و پرتونگاری به طور توأم تعیین شد.
یافته‌ها: در تمام زمانهای فراخوانی (3, 6, 9, و 12ماه پس ازدرمان) پالپوتومی با فرموکرزول میزان موفقیت بیشتری را (7/73%) نسبت به پالپوتومی سولفات آهن (8/70%) نشان داد. این اختلاف از لحاظ آماری معنی‎دار نبود (05/0P>). آزمونهای آماری اختلاف معنی‌داری را از نظر بروز درد، تحلیل داخلی، تحلیل خارجی، متامورفوز کلسیفیک، آبسه، تحلیل انتهای ریشه، رادیولوسنسی در ناحیه انتهای ریشه و رادیولوسنسی در ناحیه بین ریشه‎ها بین دو درمان نشان ندادند.
نتیجه‌گیری: اگرچه سولفات آهن به دلیل سمّیت کمتر ممکن است جانشین مناسبی برای فرموکروزول در پالپوتومی مولرهای شیری باشد ولی برای بررسی اثرات دراز مدت آن به مطالعات بیشتر با دوره پیگیری طولانی‌تر و منظور کردن تعداد نمونه بیشتر در مطالعه نیاز می‌باشد.

---

بیان مسأله: مطالعات انجام‌شده در مورد خطرات شغلی نشان می‌دهد که تعداد زیادی از دندانپزشکان در معرض ابتلا به انواع ناراحتیهای اسکلتی- عضلانی ناشی از این حرفه هستند. با توجه به این که جامعه دندانپزشکی نقش مؤثری در ارتقای وضع بهداشتی جامعه ایفا می‌کند، بروز مشکلات اسکلتی- عضلانی در این افراد باعث کاهش عمر خدمات مفید فرد می‌شود.

هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسی اولیه در مورد تعیین وضعیت اختلالات اسکلتی- عضلانی در جامعه دندانپزشکی شهر یزد انجام شد.

روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، 70 نفر از دندانپزشکان شهر یزد انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند؛ سرشماری و روش جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه بود؛ اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون آماری Chi-square مورد تحلیل آماری قرار گرفت.

یافته‌ها: 6/81% از دندانپزشکان حداقل یکی از مشکلات اسکلتی- عضلانی را دارا بودند. میزان شیوع بیماریهای مورد مطالعه در طی دوران اشتغال به کار در جامعه مورد نظر بدین ترتیب بود: میزان ابتلاء به درد گردن 1/47%، درد دست 2/36%، درد مچ 8/34%، درد ستون فقرات پشتی و کمری 3/33%، درد شانه 59/11% و درد زانو 8/2% بود. از کل جامعه 5/72% سابقه خانوادگی دردهای فوق را نداشتند و فقط 5/4% قبل از اشتغال به این دردها مبتلا بودند؛ رابطه بیماری با عوامل سن و جنس، محل کار و سابقه کار ساعت کار روزانه، انجام ورزش و کاربرد بیشتر دید مستقیم مورد بررسی قرار گرفت که بسیاری از این ارتباطات معنی‌دار بود.

نتیجه‌گیری: پیشگیری از مشکلاتی که سبب درد و رنج و تنزل کیفیت و کمیت کار می‌شود، دارای اهمیت است و باید با آگاه کردن دندانپزشکان و ترغیب آنها به ورزش گامی در این جهت برداشت.

---

ازمینه و هدف:سرب به عنوان یکی از خطرناک‌ترین سموم فلزی موجود در جهان شناخته شده و ورود آن به بدن می‌تواند منجر به بروز مسمومیتهای حاد و مزمن با طیف گسترده‌ای از علائم سیستمیک و دهانی گردد. مطالعه حاضر با هدف اندازه‌گیری میزان سرب خون در کارگران معدن سرب کوشک یزد و ارزیابی ارتباط آن با عوارض دهانی در این افراد، انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه تحلیلی، 70 نفر از کارگران معدن سرب کوشک یزد و 70 نفر از کارگران کارخانه نساجی یزدباف به عنوان گروه کنترل مورد بررسی قرار گرفتند. ابتدا برای تمامی افراد مورد بررسی، پرسشنامه‌ای حاوی اطلاعات دموگرافیک، سؤالات پزشکی و علائم دهانی تکمیل گردید؛ سپس از هر فرد نمونه خون تهیه و میزان سرب خون با دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. اطلاعات با استفاده از آزمونهای ‌t، Chi-Square و من ویتنی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت و 05/0P< به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: میانگین سرب خون در گروه مورد µg/dl06/7 و در گروه شاهد µg/dl97/4 بود که این تفاوت از لحاظ آماری معنی‌دار بود (039/0=P). سه نفر از افراد گروه مورد، دارای سرب خون بالای µg/dl20 بودند. بین دو گروه مورد و شاهد از لحاظ وجود علائمی مانند، عصبی بودن، خستگی مزمن، وجود خط سرب، پیگمانتاسیون مخاط، التهاب لثه، سوزش زبان، کاهش احساس چشایی و افزایش DMF اختلاف معنی دار آماری دیده شد (05/0P<).
نتیجه گیری: براساس نتایج مطالعه حاضر و با توجه به این که سرب خون کارگران معدن در محدوده مجاز قرار داشت، علائم و عوارض مشاهده شده، ارتباطی با مسمومیت سیستمیک سرب نداشت. تماس مستقیم مخاط دهان با سرب از طریق هوای تنفسی و یا شرایط دشوار کار در معدن، می‌تواند به عنوان عامل این مشکلات محسوب شود. انجام بررسی بر روی کارگران معادن مشابه و ارزیابی علائم آنها، توصیه می‌شود.

---

زمینه و هدف: گونه‌های مختلف کاندیدا خصوصاً آلبیکنس عوامل بیماریزای فرصت طلبی هستند که در دهان شیرخواران رشد می‌کنند. ایجاد برفک، غذا خوردن شیرخواران را مختل می‌کند. به دلیل اهمیت عفونت‌های فرصت طلب به ویژه در شیرخواران و جهت شناسایی عوامل مستعد کننده، در این مطالعه حضور و کمیت کلونی کاندیدای دهان شیرخواران و ارتباط آن با نوع تغذیه، سن و جنس شیرخوار و سطح تحصیلات مادران مورد بررسی قرار گرفت.
روش بررسی: مطالعه به صورت کوهورت تاریخی روی ٤٥ شیرخوار با تغذیه از شیر مادر و ٤٥ شیرخوار با تغذیه از شیشه به عمل آمد. نمونه‌گیری با سواب استریل از دهان انجام گرفت و با استفاده از تست Germ tube گونه کاندیدا آلبیکنس از سایر گونه‌های کاندیدا شناسایی شد. سپس اطلاعات با نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های کای دو، رگرسیون لجستیک و تست Mann-Whitney تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها: کشت در 3/53 از شیرخواران کلونی کاندیدا مشاهده گردید. تفاوت در حمل کاندیدا میانگین تعداد کلونی در دو گروه، بر اساس میزان تحصیلات مادران معنی‌دار بود (۰/۰001>P، ۰/۰0>P، ۰/۰001>P) هر چند تفاوت حضور کاندیدا آلبیکنس و غیر آلبیکنس در دو گروه چشمگیر نبود (٤٥/٠P=). همچنین توزیع فراوانی حمل کاندیدا بر اساس سن و جنس تفاوت چشمگیری نداشت (٤8/٠P=، ٤/٠P=). بر اساس آزمون رگرسیون لجستیک نوع تغذیه و میزان تحصیلات مادران بر میزان حمل کاندیدا مؤثر بود (۰/۰۵>P).
نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد حاملین کاندیدا در گروه شیر مادر از گروه شیشه شیر کمتر می‌باشند که می‌تواند به دلیل اثرات ضد قارچی شیر مادر و نقش شیشه شیر در انتقال کاندیدا باشد. همچنین با افزایش تحصیلات مادران کلونیزاسیون کاندیدای دهانی کاهش یافته که احتمالاً به دلیل رعایت بهتر بهداشت است. سن و جنس کودک تاثیری بر حضور کاندیدا نشان نمی‌دهد.