مجله دندانپزشکی

 زمینه و هدف: دستگاه‌ فانکشنال به تعدادی از دستگاه‌های متحرک یا ثابت گفته می‌شود که موقعیت مندیبل را در ابعاد ساژیتالی و ورتیکالی تغییر داده و باعث تغییرات ارتوپدیک و ارتودنتیک می‌شود. علیرغم تاریخچه طولانی دستگاه‌های فانکشنال هنوز اثرات و عملکرد این دستگاه‌ها مورد اختلاف نظر می‌باشد. هدف از این تحقیق ارزیابی اثرات اسکلتی و دندانی دستگاه Fa II در بیماران دارای مال‌اکلوژن class II همراه با کمبود رشد مندیبل بود.
روش‌بررسی: در این کارآزمایی بالینی قبل و بعد، 35 بیمار دارای مال‌اکلوژن class II div I مورد بررسی قرار گرفتند. این بیماران حداقل 11 ماه تحت درمان با دستگاه Fa II بودند. محدوده سنی دختران 10-13 سال و پسران 11-14 سال بود. از آنالیز ترکیبی برای تعیین اثرات دندانی و اسکلتی استفاده شد. از آنالیز Paired T برای مقایسه میانگین قبل و بعد از درمان استفاده و 05/0p< به عنوان سطح معنی‌داری در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: در این مطالعه تفاوت معنی‌داری در ارتفاع قدام و خلف صورت، رویش دندان‌های خلفی بالا و پایین و انسیزورهای بالا، طول بدنه مندیبل، زاویه ANB، IMPA و 1 to SNقبل و بعد از درمان مشاهده شد. در الگوی رشد صورتی بیماران تغییر معنی‌داری مشاهده نشد.
نتیجه‌گیری: دستگاه فانکشنال Fa II باعث تاثیرات درمانی قابل ملاحظه‌ای بر روی اجزا دندانی و اسکلتی مجموعه صورتی جمجمه‌ای و بهبود روابط فکین و دندان‌ها می‌شود.

روش بررسی: ابتدا با حضور 5 نفر از اعضای هیات علمی گروه سلامت دهان و دندانپزشکی اجتماعی (دانشکده دندانپزشکی) دانشگاه تهران و چهار دندانپزشک دارای تجربه اجرایی و تحقیقاتی به روش بحث گروهی و بارش افکار، عناوین و مباحثی برای آموزش اصول مطب‌داری موفق به دندانپزشکان طراحی شد. در مرحله بعد پرسشنامه‌ای برای سنجش میزان نیاز احساس شده توسط فراگیران برای یادگیری هر یک از مباحث و همچنین سنجش نظر فراگیران در خصوص میزان دانش خودشان در خصوص هر یک از مباحث طراحی شد. پرسشنامه بین 55 نفر دندانپزشک داوطلب توزیع شد و 46 نفر پرسشنامه‌های تکمیل شده را برگرداندند. جهت سنجش نتایج از آزمون آماری t-test و Chi-square استفاده شد.

یافته‌ها: در مجموع در مورد همه موضوعات ارایه شده، بیش از دوسوم دندانپزشکان اعتقاد داشتند نیاز زیادی به آموزش وجود دارد. درخصوص موضوعات ارگونومی و سلامت حرفه‌ای و همچنین اورژانس‌های پزشکی این میزان بالای 90 درصد بود. حدود 80 درصد دندانپزشکان از دید خودشان دانش زیادی در خصوص موضوع ایمنی و کنترل عفونت داشتند. از سوی دیگر 3/54 درصد آنان دانش کمی را در مورد قوانین و مقررات مربوط به فعالیت در حرفه دندانپزشکی گزارش کردند. نیاز به آموزش و دانش خود ارزیابی دندانپزشکان ارتباطی با سن، جنسیت و سابقه کاری آنان نداشت (05/0P>).

نتیجه‌گیری: دندانپزشکان لزوم آموزش چنین مباحثی را بالا ‌می‌دانستند و دانش خود را در مورد سرفصل‌های این دوره کم ارزیابی ‌می‌کردند که نشان از لزوم اجرای دوره‌های آموزشی در این زمینه دارد.

  زمینه و هدف: اثر بیماری‌های پریودنتال بر تمام افراد جامعه به یک شکل نمی‌باشد. در بعضی افراد ریسک فاکتور‌هایی وجود دارد که آن‌ها را نسبت به پیشرفت بیماری حساس‌تر می‌کند. ابتلا به پاتوژن‌های خاص، سیگار، دیابت کنترل نشده، ریسک ابتلا به پریودنتیت را افزایش می‌دهند. سایر فاکتور‌ها مثل استرس، افسردگی و اضطراب، هنوز به عنوان ریسک فاکتور قطعی درنظر گرفته نمی‌شوند. توجیه بیولوژیک این ارتباط به این صورت بیان می‌شود که شرایط روانی و مواجهه با عوامل استرس‌آور می‌تواند پاسخ ایمنی را تغییر دهد و فرد را در برابر پیشرفت بیماری حساس‌تر کند. هدف از این مطالعه مروری بر رابطه پریودنتال با فاکتور‌های روانی اضطراب و افسردگی بود.

  روش بررسی: تحقیق به روش مروری (Review Article) انجام گرفت. با کلمات کلیدی Periodontal disease, Anxiety, Depression در اینترنت سایت‌های مرتبط با مجلات دندانپزشکی و عمدتاً مجلات معتبر پریودنتولوژی و در Pubmed از سال‌های 1990 تا 2010 جستجوی مقالات و تحقیقات انجام شد.

  نتیجه‌گیری: بیشتر مطالعات منتشر شده از یک ارتباط مثبت بین پریودنتیت و فاکتور‌های روانی، اجتماعی متعدد حمایت می‌کنند. روش‌های مختلف زندگی، شرایط استرس‌آور، تغییرات هورمونی، سهل‌انگاری در رعایت بهداشت د‌هان و عادات نامناسب مثل سیگار کشیدن به عنوان عوامل مستعدکننده در بیماری‌های پریودنتال محسوب می‌گردد.

  زمینه و هدف: :مصرف دخانیات موجب مرگ سالانه 5 میلیون نفر در جهان می‌شود که این رقم در ایران طبق آمار وزارت بهداشت به 70 هزار نفر می‌رسد. با توجه به اینکه اکثریت مردم به طور مرتب به دندانپزشکان مراجعه می‌کنند ، می‌توان از این فرصت مناسب برای ارایه مشاوره‌های ترک دخانیات استفاده کرد. مطالعه حاضر با هدف بررسی دانش، نگرش و مهارت دانشجویان سال آخر دندانپزشکی دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی در خصوص کنترل دخانیات در مطب دندانپزشکی انجام شد.

  روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، جامعه مورد بررسی دانشجویان سال آخر دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی بود و روش نمونه‌گیری در این مطالعه به روش سرشماری بود و از پرسشنامه برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شد. پرسشنامه به تک تک دانشجویان شرکت کننده داده شد (93 نفر) که طی آن دانش، نگرش و مهارت دانشجویان دندانپزشکی بررسی گردید. جهت تحلیل نتایج از آزمون T-test استفاده گردید.

  یافته‌ها: در مجموع 93 دانشجو در این مطالعه شرکت کرده بودند (میزان پاسخ دهی 100%) میانگین نمره دانش در دو دانشکده دندانپزشکی دانشگاه تهران و شهید بهشتی (به ترتیب 5/17و 4/18، 09/0 P= )، و همچنین نگرش (به ترتیب 5/33 و 1/33، 80/0 P= ) با هم تفاوت معنی‌دار نداشت، اما در بخش مهارت
(به ترتیب: 9/11 و 6/16، 002/0 P= ) تفاوت نمره معنی‌دار بود.

  نتیجه‌گیری: علیرغم نگرش نسبتاً خوب دانشجویان دندانپزشکی در زمینه مشاوره ترک دخانیات، دانش و مهارت آنان در این زمینه دچار ضعف است. باید در دانشکده‌های دندانپزشکی برنامه‌های آموزشی مناسب در این زمینه اجرا شود.

  مقدمه: علی‌رغم کاهش چشمگیر پوسیدگی در دهه‌های گذشته، هنوز هم این بیماری یک مشکل سلامت عمومی به خصوص در کشورهای در حال توسعه است. در سال‌های اخیر، کاربرد ترکیبی لیزر و فلوراید به عنوان روشی نوین در پیشگیری از پوسیدگی معرفی شده است. هدف از مطالعه حاضر، مروری بر اثر کاربرد ترکیبی انواع لیزر همراه با فلوراید در پیشگیری از پوسیدگی دندانی بود.

  روش بررسی: برای انجام این مطالعه، مقالات چاپ شده در بانک‌های اطلاعاتی PubMed ، Google Scholar و EMBASE از سال 1990 تا 30 نوامبر 2013 مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی از ترکیب‌های گوناگون استفاده شد. معیار ورود به مطالعه کلیه سطوح شواهد موجود بود. مقالاتی که تنها به زبان انگلیسی بودند مورد بررسی قرار گرفتند و اطلاعات منتشر نشده بررسی نشدند.

  یافته‌ها: مقالات متعددی با هدف بررسی اثر لیزر به تنهایی و یا در ترکیب با فلوراید موضعی در پیشگیری از دمینرالیزاسیون مینای دندان یافت شد. اکثر این مطالعات این اثر ترکیبی را بر روی دندان‌های دایمی بررسی کرده بودند و مطالعات در زمینه دندان‌های شیری بسیار اندک بود. در مجموع بیشتر مطالعات تأکید کرده بودند که اثر ترکیبی لیزر با فلوراید موضعی تأثیری به مراتب بیشتر از لیزر یا فلوراید تراپی موضعی هر یک به تنهایی در پیشگیری از دمینرالیزاسیون مینا دارد.

  نتیجه‌گیری: تابش لیزر در ترکیب با فلوراید موضعی روی سطوح مینایی دندان‌های دایمی بهترین حفاظت در برابر شروع و پیشرفت پوسیدگی فراهم می‌آورد. اما مطالعات بیشتر آزمایشگاهی و کلینیکی بر روی دندان‌های شیری در این زمینه لازم است.

زمینه و هدف: یکی از روش‌های موثر در کاهش شیوع پوسیدگی، آموزش سلامت دهان است. هدف این مطالعه ارزیابی تأثیر دو مداخله آموزشی در رابطه با پیشگیری از پوسیدگی زودرس کودکی بر عملکرد خود اظهار والدین کودکان 5-2 ساله دریافت کننده درمان دندانپزشکی تحت بیهوشی عمومی بود.

روش بررسی: در این مطالعه مداخله‌ای 37 زوج کودک و مادر در دو گروه مداخله شامل گروه پمفلت و گروه پمفلت همراه با یادآور ارزیابی شدند. پرسشنامه استاندارد در دو نوبت در آغاز مطالعه و سه ماه پس از انجام مداخلات، توسط مادران تکمیل شد. فرم معاینه وضعیت دهان و دندان کودکان، شامل شاخص بهداشت دهان ساده شده، وضعیت پوسیدگی دندان، و وجود ضایعات سفید، قبل از شروع درمان دندانپزشکی و سه ماه بعد از درمان تحت بیهوشی، برای کلیه کودکان تکمیل شد. در این فاصله زمانی در یکی از گروه‌ها یادآوری به صورت تماس تلفنی هر ماه یکبار صورت می‌گرفت. نتایج درنهایت به منظور مقایسه پاسخ‌ها در پیش و پس آزمون مورد آنالیز آماری قرار گرفت. از نرم‌افزار SPSS V22 برای ورود اطلاعات و آزمون‌های آماری Wilcoxon Signed Ranks Test و Mann-Whitney Test استفاده شد.

یافته‌ها: مقایسه هر یک از گروه‌ها قبل و بعد از مداخله نشان داد که در هر دو گروه توانایی خود اظهار مادر در رابطه با وادار کردن کودک به دوبار مسواک زدن در روز و نیز دفعات مسواک زدن کودک بیش از یک بار در روز به طور معنی‌داری افزایش یافته است (001/0=P و 03/0=P). شاخص بهداشت دهان ساده شده بعد از مداخلات بین دو گروه تفاوت معنی‌داری نداشت. اما در هر دو گروه سه ماه پس از مداخلات به طور معنی‌داری کاهش یافته بود (003/0=P). میانگین تعداد white spot در ابتدا و انتهای مطالعه در هر دو گروه به طور معنی‌داری کاهش داشت. در زمینه عملکرد خود اظهار مادران پس از مداخلات تفاوت معنی‌داری بین دو گروه مشاهده نشد (05/0<P).

نتیجه‌گیری: کاربرد ابزار آموزشی پمفلت با یا بدون یادآوری اثر مشابهی در طول سه ماه بر بهبود عملکرد خود اظهار مادران در خصوص بهداشت دهان و دندان کودکان داشت.

زمینه و هدف: نظرات دانشجویان در مورد محتوا، ساختار و کیفیت آموزش‌های دریافتی جزیی اساسی در ارزیابی همه جانبه برنامه آموزشی است و منبع اطلاعاتی مهمی برای سیاست گزاری‌ها به شمار می‌رود. در این مطالعه سعی ما بر این بوده است تا با ارزیابی‌ نظرات دانشجویان سال آخر دانشکده‌های دندانپزشکی کشور درباره برنامه آموزشی دوره عمومی دندانپزشکی تا حد امکان به تدوین، پایش و ارزیابی برنامه آموزشی جدید به صورت مطلوب کمک کنیم.

روش بررسی: این مطالعه به صورت یک مطالعه مقطعی پرسشنامه‌ای در سال تحصیلی 90-1389 انجام شد. جمعیت مورد مطالعه، دانشجویان سال آخر رشته دندانپزشکی در 15 دانشکده دولتی سطح کشور بودند. در دانشکده‌های مورد مطالعه، همه دانشجویان سال آخر برای شرکت در مطالعه دعوت شدند. آنالیزهای آماری به وسیله آزمون کای دو انجام شد.

یافته‌ها: در مجموع 432 دانشجو (4/68 درصد دختر) در مطالعه شرکت کردند. 4/72 درصد از پاسخ دهندگان (7/60 درصد از پسران و 6/77 درصد از دختران، 001/0P=) اعتقاد داشتند که آموزش دوره دندانپزشکی عمومی کاملاً ناکافی یا ناکافی بوده است. فقط حدود یک سوم از دانشجویان معتقد بودند که روش‌های تدریس مناسب یا کاملاً مناسب هستند.

نتیجه‌گیری: به طور کلی، به نظر می‌رسد که آموزش دوره دندانپزشکی عمومی از دید دانشجویان دندانپزشکی، هم از لحاظ محتوا و هم از لحاظ روش‌های تدریس وضعیت مناسبی نداشته است. این مسأله لزوم بازنگری برنامه آموزشی دندانپزشکی عمومی را بیش از پیش روشن می‌سازد.

زمینه و هدف: ضربه به دندان‌های ثنایای ‌دایمی و شیری در دوره کودکی بسیار شایع است. کنترل اورژانس چنین شرایطی وابسته به دانش افراد غیر حرفه‌ای، مانند آموزگارانی است که معمولاً در محل حادثه حضور دارند. هدف این مطالعه ارزیابی دانش و عملکرد خوداظهار آموزگاران مدارس ابتدایی شهرستان اراک در رابطه با نحوه اداره اورژانس صدمات دندانی بود.

روش بررسی: در این مطالعه توصیفی- مقطعی 624 نفر از آموزگاران مدارس ابتدایی شهرستان اراک به صورت سرشماری مورد ارزیابی قرار گرفتند. پرسشنامه‌ای بدون نام حاوی سؤالاتی در رابطه با اطلاعات دموگرافیک، سابقه مواجهه قبلی با صدمات تروماتیک دندانی، دانش معلمان در رابطه با نحوه مدیریت اورژانس صدمات دندانی و نیز عملکرد معلمان در برخورد با صدمات تروماتیک دندانی در اختیار آموزگاران قرارگرفت. پرسشنامه‌ها در بین آموزگاران شرکت کننده پخش شد و پس از تکمیل توسط آموزگاران در همان روز جمع‌آوری شد. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و توسط آزمون رگرسیون خطی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.

یافته‌ها: در مجموع 292 پرسش نامه تکمیل شده (با درصد پاسخگویی 8/46%) جمع آوری شد. میانگین نمره دانش کسب شده از مجموع 10 نمره قابل کسب، 69/1±65/2 و میانگین نمره عملکرد از مجموع 8 نمره قابل کسب، 04/2±46/3 بود. در بین متغیرهای دموگرافیک در خصوص اداره اورژانس ترومای دندانی، تنها میزان تحصیلات با دانش آموزگاران ارتباط معنی‌دار داشت (001/0>P). رابطه معنی‌داری بین عملکرد آموزگاران با هیچ یک از عوامل دموگرافیک مشاهده نشد. ضریب همبستگی بین نمره دانش و نمره عملکرد آموزگاران 2/0 بود.

نتیجه‌گیری: یافته‌های مطالعه حاضر بیانگر ناکافی بودن سطح آگاهی آموزگاران مدارس ابتدایی در زمینه آسیب‌های ناشی از ضربه به دندان‌ها است. به علاوه نقص آشکاری در عملکرد درصد بالایی از افراد به هنگام مواجهه با صدمات دندانی مشاهده شد.