مجله دندانپزشکی

---

این پروژه تحقیقاتی با هدف بررسی و مقایسه دو دستگاه Endosonic و توربین در میزان بروز ترک در تهیه حفره در جراحیهای پری اپیکال انجام شد. بدین منظور ۴۴ دندان کانین با آپکس کامل شده در دهان ۱۱ گربه انتخاب گردید. استخوانهای فکین از سر گربه ها جدا شده و در همان حالیکه دندانها در حفره آلوئول قرار داشتند معالجه ریشه بطریق معمول انجام شد و سپس ضمن دسترسی به ناحیه اپیکال حدود ۳ میلیمتر از انتهای ریشه دندانها قطع گردید. دندانهای آماده شده به سه گروه تقسیم شدند: ۲۰ دندان گروه اول توسط توربین با فرز روند الماسی تهیه حفره شدند و روی ۲۰ دندان گروه دوم با دستگاه Endosonic حفره انتهای ریشه تهیه شد و ۴ دندان (۱۰% کل نمونه ها) نیز به عنوان گروه کنترل انتخاب و بدون تهیه حفره برای بررسی وجود احتمالی ترک در مرحله پس از قطع آپکس در نظر گرفته شدند. بعد از طی مراحل آمادگی در حالیکه نمونه ها در استخوان آلوئول قرار داشتند دیواره حفره های تهیه شده با هر دو روش با استفاده از استرومیکروسکوپ Stereomicroscope برای وجود ترک بررسی گردیدند.

---

تمایل و اندیشه استفاده از ترکیبات شیمیایی جهت رفع موانع انسدادی عاج دیواره کانال از دیرباز وجود داشته و در حال حاضر نیز تحقیقات و تلاشها در این زمینه بی نتیجه نبوده است؛ دراین رابطه RC-Prep بهتر از بقیه مواد، دندانپزشکان را یاری نموده است. هدف از این مطالعه بررسی میزان قدرت دکلسیفیکاسیون دو نوع ماده Chelating در مرحله آماده سازی کانال می باشد. در این مطالعه از ۴۰ دندان کانین کشیده شده، استفاده شد که نمونه ها به سه گروه B ،A و C تقسیم شدند. در گروه A از Primer. USA) RC-Prep) و در گروه B از RC-CTF) RC-PreP) تولید داخل و در گروه C به عنوان شاهد بدون هیچگونه RC-Prep در مرحله فایل و فلر استفاده شد. پس از طی مراحل تهیه کانال به روش استاندارد و شستشوی لازم توسط هیپوکلریت سدیم ۵% دندانها توسط دستگاه برش به دو قسمت مزیالی و دیستالی تقسیم شدند و پس از پرداخت سطوح برش خورده میزان کلسیم توسط Electron Beam Probe اندازه گیری شد. میانگین مقدار کلسیم در گروههای مختلف توسط آنالیز واریانس یکطرفه مورد ارزیابی قرار گرفت. مقدار کلسیم در گروه A برابر ۱۱۲۹±۲۸۷۱۳، در گروه B برابر ۶۸۰±۳۹۴۴۱ و در گروه C برابر ۲۰۲۴±۵۴۴۵۸ بود. بین گروه A با سایر گروهها و گروههای B و C اختلاف معنی دار وجود داشت. نتایج نشان داد که قدرت دکلسیفیکاسیون RC-Prep) Primer و USA) بیش از RC-CTF) RC-Prep) می باشد.

---

مرحله پاکسازی و شکل دهی کانال ریشه از مهمترین مراحل درمانهای اندودنتیکس می باشد. در بسیاری از موارد، فرایندهای فیزیولوژیک و یا پاتولوژیک بر کانال ریشه اثر می گذارند و این مجرا را بسیار باریک می کنند؛ بنابراین استفاده از وسایل و موادی که بتوان با آنها، عمل پاکسازی و شکل دهی کانال را حتی در کانالهای بسیار باریک، بخوبی انجام داد، ضروری به نظر می رسد. هدف از این مطالعه بررسی اثر دو ماده Chelating ساخت داخل و خارج بر روی بافتهای پری رادیکولر دندانهای گربه می باشد. در این تحقیق مواد RC-Prep تولید داخل و خارج، پس از تهیه و آماده سازی کانالهای هجده دندان کانین فک پایین گربه، بطور مساوی در دو گروه نه تایی، دراین کانالها قرار داده شدند و Patency ناحیه اپیکال برای نفوذ طبیعی این مواد به بافت پری رادیکولر، حفظ گردید؛ همچنین در سه دندان کانین دیگر گربه، به عنوان کنترل مثبت، ماده اسید فسفریک قرار داده شد و در سه دندان دیگر، به عنوان کنترل منفی پس از تهیه و آماده سازی کانال، هیچ ماده ای قرار داده نشد. پس از سیل تاج دندانها، گربه ها در سه دوره زمانی ۱، ۲۱ و ۴۲ روزه پس از انجام وایتال پرفیوژن کشته شدند. نمونه های دندانی همراه با مقداری از استخوان اطراف آنها در سه گروه هشت عددی، جدا شدند و پس از تهیه لامهای هیستولوژیک، پاسخ بافتی نسبت به این مواد از طریق شمارش سلولهای آماسی مترشحه انجام شد و آنالیز مرفومتریک آنها، انجام گردید. واکنش آماسی دو نوع RC-Prep، در هیچ یک از دوره های زمانی مطالعه، تفاوت معنی داری نداشت؛ اما هر یک از دو ماده با نمونه های کنترل مثبت و منفی، تفاوت معنی دار داشتند.

---

 

---

زمینه و هدف: میکروارگانیسم‌ها به عنوان عامل اصلی بیماریهای پالپ شناخته می‌شوند و تلاشهای زیادی جهت دستیابی به مواد و روشهای ایده‌آل به منظور حذف این میکروارگانیسم‌ها از کانال ریشه انجام شده است. تفاوت اثر ضدمیکروبی داروهای ضدعفونی کننده در محیط آزمایشگاه و در داخل کانال دندان، این تئوری را در ذهن ایجاد می‌نماید که شاید عاج دندانی بر خاصیت ضدباکتریایی محلولهای ضدعفونی کننده اثر مهاری داشته باشد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی تأثیر اجزاء مختلف عاج دندانی بر خاصیت ضدعفونی کنندگی محلولهای رایج ضدعفونی کننده در درمانهای اندودنتیک انجام شد.

روش‌ بررسی: در تحقیق تجربی- آزمایشگاهی حاضر، تأثیر ۴ گروه آزمایشی بر خاصیت ضدعفونی ‌کننده‌ها بررسی شد: گروه ۱- عاج دندانی، گروه ۲- عاج دمینرالیزه شده با EDTA، گروه ۳- ماتریکس عاجی و گروه ۴- جزء معدنی عاج. محلولهای ضدعفونی کننده مورد استفاده در این مطالعه عبارت بودند از کلرهگزیدین با غلظتهای ۲% و ۲/۰% و هیپوکلریت سدیم با غلظتهای ۵% و ۱% و باکتری مورد استفاده انتروکوک فکالیس بود. به مخلوط هر یک از ۴ گروه آزمایشی و باکتری، یکی از غلظتهای محلولهای ضدعفونی کننده اضافه شد، سپس از مخلوط حاصل به فواصل صفر، یک ساعت و ۲۴ ساعت نمونه برداری و کشت تهیه شد. پس از آن باکتریهای روی محیط کشت، شمارش شدند. نتایج به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون Tukey تحت بررسی آماری قرار گرفت و ۰۵/۰P< به عنوان سطح معنی‌داری در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: براساس نتایج این مطالعه، کلرهگزیدین ۲% و ۲/۰% و همچنین هیپوکلریت سدیم ۵% در تمام زمانهای مورد بررسی، باکتری را از محیط کشت حذف نمودند. هیپوکلریت سدیم ۱% هم در زمانهای یک ساعت و ۲۴ ساعت باکتری را حذف نموده بود. نتایج فوق از لحاظ آماری نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی‌داری داشت (۰۵/۰P<). هیپوکلریت سدیم ۱% در زمان صفر به طور معنی‌داری باعث کاهش تعداد باکتریها شد، ولی کاملاً باکتری را حذف نکرد.

نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های مطالعه حاضر، محلولهای ضدعفونی کننده مورد بررسی طی مدت یک ساعت باکتری را حذف نمودند، بنابراین اثر مهاری قابل مشاهده‌ای از جانب اجزاء عاجی بر روی آنها اعمال نمی‌شود

---

زمینه و هدف:  MTA(Mineral Trioxide Aggregate) ماده‌ای است که کاربردهای مختلفی در درمانهای اندودونتیکس دارد، از آن جمله: درمان پالپ زنده، ایجاد سد آپیکال در دندان‌های با آپکس باز، ترمیم پرفوریشن‌ها، پرکردن حفره انتهای ریشه حین جراحی پری آپیکال، سد تاجی در سفید کردن دندان و ترمیم تحلیل‌های خارجی. اخیراً گزارش شده که خواص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک سیمان پرتلند بسیار شبیه Pro Root MTA است. در ضمن ماده‌ای به نام Root MTA در ایران تهیه شده است که ادعای مشابهت با Pro Root MTA را دارد. در صورتی که بتوان از سیمان پرتلند و Root MTA در کلینیک به جای Pro Root MTA استفاده نمود، از لحاظ اقتصادی بسیار مقرون به صرفه خواهد بود. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی سمیت سلولی سیمان پرتلند و MTA ساخت ایران
(Root MTA) در مقایسه با Pro Root MTA بر روی سلول‌های فیبروبلاست L۹۲۹ موش انجام شد.

روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی عصاره‌های ۰،۴، ۲۴ ساعته و ۷ روزه مواد بر روی سلول‌های کشت داده شده (فیبروبلاست L۹۲۹) به پلیت‌های ۹۶ خانه انتقال داده شدند. پس از ۲۴ ساعت انکوباسیون، نمونه‌ها به روش Neutral Red رنگ‌آمیزی شدند و دانسیته نوری (OD) هر یک توسط ELISA Reader خوانده شد. داده‌های این مطالعه با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون Tukey HSD با سطح معنی داری ۰۵/۰> Pمورد تحلیل آماری قرار گرفت.

یافته‌ها: در تمامی گروه‌های مورد مطالعه (Pro Root MTA، Root MTA و سیمان پرتلند) و گروه کنترل منفی در تمام لحظات (لحظه مخلوط کردن، ۴، ۲۴ ساعت و ۷ روز پس از مخلوط کردن) سلول‌های جدا شده از کف گوده، سلول‌های گرد بوده و خاصیت انکسار نور توسط سلول‌ها که از علائم مرگ سلولی می‌باشد، را نشان ندادند، در حالی که در گروه کنترل مثبت سلول‌های گرد و جدا شده از کف ظرف که خاصیت انکسار نور را نشان می‌دادند، مشاهده شد.

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج تحقیق حاضر، Pro Root MTA، PC و Root MTA دارای قابلیت پذیرش نسجی یکسان هستند. PC دارای پتانسیل استفاده در موقعیت‌های کلینیکی مشابه موارد استفاده MTA می‌باشد. با این وجود به منظور جایگزین کردن Root MTA و PC به عنوان موادی با کیفیت مشابه MTA و ارزان‌تر مطالعات بیشتر in vitro و  in vivoپیشنهاد می‌شود.

---

زمینه و هدف: مواد مختلفی به عنوان پرکننده انتهای ریشه، پوشش پالپ یا ترمیم پرفوراسیون‌ها معرفی شده‌اند.اثرات بیولوژیک این مواد بر روی سلول‌ها و بافت‌های زنده روشن نیست. هدف از این مطالعهin vitro ارزیابی عملکرد سلول‌های فیبروبلاست لیگامان پریودونتال انسانی (HPDLF) در مجاورت چهار ماده مورد مصرف در درمان‌های اندو شامل Pro Root MTA، Root MTA، سیمان پرتلند و آمالگام بود.

روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی دندان‌های عقل نهفته یا نیمه نهفته سالم در شرایط آسپسی خارج شده و در محیط کشتDMEM غنی شده قرار گرفتند و برای کشت سلول‌های HPDLF از نسوج اطراف ریشه آنها استفاده شد. پس از کشت وتکثیر، سلول‌هابه تعداد ۴۰۰۰۰ در هر چاهک در chamber slide کاشته شدند و در مجاورت عصاره مواد مختلف قرار گرفتند. رنگ‌آمیزی در زمان‌های ۲۴ ساعت، ۴۸ ساعت و یک هفته انجام شد و هرآزمایش سه بار تکرار گردید (هر چاهک تحت تاثیر یک نوع ماده در یک زمان خاص قرار گرفت). متغیر های بررسی شده شامل میزان بیان کلاژن نوعI ، فیبرونکتین و  TGF-ßبود که توسط روش ایمونوسیتوشیمی به همراه نرم افزارOlysia Bioreport بررسی گردید. نتایج با روش آنالیز واریانس یک طرفه و تست Tukey توسط نرم‌افزار SPSS ۱۱تحت بررسی آماری قرار گرفت. ۰۵/۰> p به عنوان سطح معنی‌داری درنظر گرفته شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیان کلاژن نوعI در مدت زمان ۲۴ ساعت در گروه Pro Root MTA به صورت معنی‌داری بیشتر از بقیه مواد بودوپس از ۴۸ ساعت بیشترین بیان کلاژن نوعI در گروه سیمان پرتلند و بعد از آن در گروه کنترل مثبت مشاهده گردید و پس از یک هفته نیز گروه سیمان پرتلند بیشترین میزان بیان کلاژن را نشان داد. پس از ۲۴ ساعت بیان فیبرونکتین بین گروه‌های مختلف تفاوت آماری معنی‌داری با یکدیگر نداشت ولی پس از ۴۸ ساعت بیشترین میزان بیان فیبرونکتین درگروه Pro Root MTA مشاهده شد. پس از یک هفته نیز بیشترین میزان بیان فیبرونکتین در گروه‌های سیمان پرتلند، Root MTA و Pro Root MTA مشاهده گردید. بیان TGF-ß پس از ۲۴ ساعت در گروه‌های آمالگام، Root MTA و Pro Root MTA بیشتر بود (۰۵/۰>p) و پس از ۴۸ ساعت این میزان در گروه MTA Pro Root بیشتر از بقیه گروه‌ها بود. پس از یک هفته گروه‌های سیمان پرتلند، کنترل مثبت و MTA Pro root بیشترین میزان بیان  TGF-ß را نشان دادند.

نتیجه‌گیری: با توجه به بررسی‌های به عمل آمده می‌توان نتیجه گرفت که Root MTA وسیمان پرتلند از نظر اثر برروی سلول‌های HPDLF قابل مقایسه با Pro Root MTAبوده و همچنین در بسیاری شرایط برتر از آمالگام بودند.

---

زمینه و هدف: اخیراً با در نظر گرفتن مزایا و معایب (Mineral Trioxide Aggregate) MTA ماده‌ای به نام Calcium Enriched Mixture (CEM) cement ابداع شده است. هدف از انجام این مطالعه مقایسه میزان ریزنشت حفرات انتهای ریشه آماده شده با اولتراسونیک یا لیزر Er,Cr:YSGG و پر شده توسط MTA یا CEM cement بود.

روش بررسی: در این مطالعه پس از آماده‌سازی و پرکردن کانال‌های هشتاد دندان تک ریشه انسان کشیده شده و قطع ۳ میلی‌متر انتهای ریشه، نمونه‌ها به صورت تصادفی به دو گروه آزمایشی ۳۰ تایی و دو گروه کنترل مثبت و منفی ۱۰تایی تقسیم شدند. در گروه اول با استفاده از دستگاه اولتراسونیک و در گروه دوم با استفاده از لیزر Er,Cr:YSGG حفرات انتهای ریشه تهیه شدند. سپس هر گروه به طور تصادفی به دو زیر گروه تقسیم گردید و حفرات انتهای ریشه با MTA و CEM cement پر شدند. پس از غوطه‌ور ساختن نمونه‌ها در جوهر هندی و شفاف نمودن آنها، میزان نفوذ اپیکال جوهر در حفرات انتهای ریشه اندازه‌گیری شد. داده‌های این مطالعه با استفاده از آزمون Kruskall Wallis و مقایسه تکمیلی به روشDunn آنالیز گردید.

یافته‌ها: کمترین میزان متوسط نشت به طور معنی‌دار در گروه لیزر/CEM cement مشاهده شد (۰۵/۰>P). بین میزان متوسط نشت در گروه لیزرMTA/، اولتراسونیک/MTA و اولتراسونیک/CEM cement اختلاف آماری معنی‌دار وجود نداشت (۰۵/۰P>).

نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه در حفرات انتهای ریشه تهیه شده توسط لیزر CEM cement, Er, Cr:YSGG میزان پایین‌تری از نشت را در مقایسه با MTA نشان داد. بین ریزنشت حفرات تهیه شده با اولتراسونیک یا لیزر Er, Cr:YSGG و پرشده با MTA تفاوتی وجود نداشت.

---

  زمینه و هدف: موفقیت در درمان کانال ریشه نیازمند دانش کامل از آناتومی دندان و مورفولوژی کانال ریشه است. برای دندان‌های پرمولر دایمی مندیبل تنوع زیادی در تعداد و شکل کانال‌ها در هر ریشه، تعداد ریشه‌ها و بروز فیوژن ریشه در منابع گزارش شده است. روش‌های مختلفی برای بررسی آناتومی و مورفولوژی سیستم دندانی استفاده شده است یکی از این روش‌ها استفاده از (CBCT) Cone Beam Computed Tomography است که از محدودیت‌های رادیوگرافی دو بعدی کاسته و اشعه کمتری نسبت به سایر تصویربرداری‌های سه بعدی دارد. هدف از این مطالعه بررسی آناتومی و مورفولوژی دندان‌های پرمولر اول و دوم مندیبل بیماران با استفاده از تصاویر تهیه شده با (CBCT) در یک جمعیت ایرانی بود.

  روش بررسی: در این طرح برای بررسی آناتومی و مورفولوژی دندان‌های پرمولر مندیبل از ۴۰۰ (CBCT) (افراد ۲۰-۶۰ سال) که به دلایل مختلف تهیه شده است، استفاده گردید و دندان‌های موجود در این تصاویر (CBCT) در سه بعد Axial, Coronal, Sagital مورد بررسی قرار گرفتند. طول دندان‌ها، تعداد ریشه‌ها، تعداد کانال‌ها، تایپ کانال‌ها، جهت و میزان انحراف ریشه دندان‌ها و تأثیر جنسیت در هر کدام از موارد مذکور بررسی شدند. برای بررسی تحلیلی از آزمون T داده‌های مستقل استفاده گردید .

  یافته‌ها: میانگین طول پرمولر اول و دوم مندیبل به ترتیب ۷/۲۲ و ۸/۲۲ میلی‌متر به دست آمد. تعداد ریشه‌ها و کانال‌ها در دندان پرمولر اول و دوم مندیبل به ترتیب ۴/۹۸% و ۲/۹۸% تک ریشه و ۳/۸۷% و ۱/۹۳% تک کانال بودند. در دندان پرمولر اول و دوم مندیبل میزان بروز تعداد کانال‌ها براساس تقسیم‌بندی ورتوچی به ترتیب تایپ ۱ :۷/۹۰% و ۸/۹۰%، تایپ ۲:۰/۲% و ۸/۲%، تایپ ۳:۴/۳% و ۱/۳%، تایپ ۴:۶/۱% و ۱/۲% و تایپ ۵:۳/۲% و ۵/۱% بود. در هیچ‌یک از موارد بالا تفاوت آماری معنی‌داری بین دو جنس زن و مرد دیده نشد (۰۰۱/۰> P ).

  نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه تاکید دارد که دندانپزشک ‌‌می‌تواند اطلاعات ارزشمندی درمورد آناتومی و مورفولوژی کانال‌ها با استفاده از CBCT به دست آورد.

---